بالکن‌،تراکم جایگزین تجاری،مترکشی و پارکینـــگ

  

ضوابط بالکن‌ها:

1- احداث پیش‌آمدگی و بالکن در گذرهای کمتر از 12 متر مقدور نمی‌باشد.

2- احداث پیش‌آمدگی در خیابان‌های 12 متر تا 20 متر به عمق 80 سانتی‌متر و برای خیابان‌20 متر به بالا به عرض 120 سانتی‌متر مجاز می‌باشد.

3- ارتفاع پیش‌آمدگی نسبت به کف پیاده‌رو، نباید از 5/3 متر کمتر باشد و سطح آن مطابق ضوابط مربوطه جزء تراکم محسوب خواهد شد.

4- پیش‌آمدگی ساختمان در همکف و طبقات، در خارج از 60% طول مجاز و در داخل زاویه 45 درجه، حداکثر به میزان 2 متر بلامانع است (رعایت 60% مساحت الزامی است.)

5- پیش‌آمدگی روی پخ دوگذر در محدوده سند مالکیت، به میزان حداکثر 5/1 متر عمود بر پخ و به شرط رعایت 5/3 متر ارتفاع از کف پیاده‌رو بلامانع است.

6- طریقه محاسبه زیربنا و تراکم پیش‌آمدگی‌ها در داخل فضای باز به قرار زیر است:

الف- پیش‌آمدگی آخرین سقف ساختمان، به عنوان باران گیر، جزء زیربنا محسوب نمی‌گردد.

ب- بالکن‌ها و تراس‌های مسقف، تا عمق 3 متر، چنانچه سه طرف آن باز باشد، یک دوم مساحت آن جزء زیربنا محسوب می‌گردد، بدیهی است مازاد بر عمق 3 متر تماماً زیربنا محسوب می‌گردد.

ج- در صورتی که پیش‌آمدگی سه طرف بسته باشد، دوسوم مساحت آن جزء زیربنا محاسبه می‌گردد.

7- پیش‌بینی بالکن در حد مجاز (اعم از بسته و باز) در داخل پلاک مشروط بر این که از حدود پلاک و به معبر تجاوز نشود بلامانع است

تراکم­های مسکونی:

در تراکم­های ساختمانی مسکونی طرح جامع و تفصیلی شهر تهران به شرح ذیل تجدیدنظر به عمل آمده است و موافقت وزارت مسکن و شهرسازی به شماره 8786/1 مورخ 27/12/63 نسبت به آن تحصیل شده است.

1- در مناطق 1 و2 گذربندی سه­گانه از محور خیابان­های انقلاب و آزادی به سمت شمال در داخل محدوده 5 ساله خدمات شهری، به جای تراکم­های 200 درصد به بالا که در طرح جامع و تفصیلی پیش­بینی شده تراکم ساختمانی 180% ملاک عمل خواهد بود و در سایر قسمت­های محدوده 5 ساله که دارای تراکم 200 درصد و به بالا می­باشد، به علت تراکم جمعیت و عدم کفایت شبکه و خدمات شهری، تراکم ساختمانی 120 درصد ملاک عمل است.

2- قسمت­هایی از محدوده 5 ساله که دارای تراکم ساختمانی 100 درصد می­باشد، تراکم ساختمانی 120 درصد جایگزین آن شده است.

3- در مناطق مسکونی محدوده آزاد شده که در طرح جامع دارای تراکم­های کم، متوسط، زیاد و بسیار زیاد می­باشد تراکم 120 درصد ملاک عمل خواهد بود. (114/420-2/2/64)

تراکم کاربردی اداری:

در خصوص هماهنگی تراکم مجاز در کاربری اداری موضوع صورت‌جلسه متمم 284 شورای طرح و بررسی و بند یک صورت‌جلسه 46 در کمیسیون مطرح و مقرر گردید که تراکم کاربری­های اداری قید شده در صورت‌جلسه شماره 46 این کمیسیون 120% در نظر گرفته شود.

بدیهی است مراتب بالا از طریق دبیرخانه کمیسیون ماده پنج در صورت لزوم بر روی اورژینال­های طرح تفصیلی منعکس و کلاً به شهرداری­های منطقه و ادارات ذی‌ربط جهت اجرا، ابلاغ خواهد شد. (بند7 صورت‌جلسه62 ک.م.5- 17/7/62)

تراکم جایگزین تجاری منتفی شده:

پیرو بند 34 صورت‌جلسه 166 کمیسیون ماده پنج، در مورد تراکم ساختمانی کاربری­های تجـاری منتفی شده طـرح­های تفصـیلی، مراتب ذیل ابلاغ شده است:

الف – در صورتی که اراضی و املاک مجاور کاربری­های تجاری منتفی شده، کلاً مسکونی با تراکم 180 درصد باشد، تراکم مسکونی (ساختمانی) پلاک­های واقع در کاربری ذون تجاری مورد بحث 180 درصد تعیین می­گردد.

ب – در سایر موارد تراکم مسکونی (ساختمانی) واقع در کاربری ذون تجاری منتفی شده 120 درصد خواهد بود. (73018273/812-24/9/73)

ضـــوابـــط تکمیلی نورگیرها:

1. توضیح نحوه ساخت ساختمانها و لزوم وجود نورگیرها جهت تامین نور بهداشتی فضاهای داخلی ساختمانها.
2. در ساختمانهای مسکونی و به جهت افزایش بهره وری آنها، چنانچه مساحت و ابعاد پاسیو از استاندارد تعیین شده ذیل کمتر نگردد، سطح آنها جزء زیربنا و تراکم محسوب نمی شود.
3. استانداردهای قابل قبول پاسیو برای ساختمانهای مسکونی و حداکثر تا 5 طبقه مسکونی:

الف) برای املاک با مساحت عرصه 200 متر مربع و بیشتر( پس از اصلاحی):

- حداقل مساحت قابل قبول نورگیر جهت اتاقهای اصلی ( خواب- هال و پذیرایی- نشیمن) : 12 متر مربع با حداقل عرض 3 متر.

- حداقل مساحت قابل قبول نورگیر جهت آشپزخانه 6 متر مربع با حداقل عرض 2 متر.

ب) برای املاک با مساحت عرصه کمتر از 200 متر مربع( پس از رعایت اصلاحی):

- حداقل مساحت قابل قبول نورگیر جهت اتاقهای اصلی 6% مساحت عرصه(پس از اصلاحی)

- حداقل مساحت قابل قبول نورگیر جهت آشپزخانه 3% مساحت عرصه(پس از اصلاحی)

تذکر: در هر دو حالت فوق حداقل عرض نورگیر باید 2 متر باشد.( حداقل 2 متر از پلاک مجاور)

4. در مجتمعهای مسکونی( دارای بیش از دو واحد مسکونی) و حداکثر تا 6 طبقه از کف:

- چنانچه اتاقهای اصلی از دو واحد مسکونی مستقل، از یک حیاط خلوت نور می گیرند، فاصله پنجره های مقابل آنها از یکدیگر، حداقل باید 6 متر باشد.

- چنانچه آشپزخانه و اتاقهای اصلی از دو واحد مسکونی مستقل و یا آشپزخانه آنها از یک حیاط خلوت نور می گیرند، فاصله پنجره های مقابل آنها از یکدیگر، حداقل 4 متر باشد.

5. فضاهایی که جهت تهویه و نوردهی ( برای سرویسهای بهداشتی) و یا عبور لوله های تاسیساتی و کانال کولر و غیره، تعبیه می گردند و فاقد ابعاد و مساحت های حداقل و استاندارد می باشند و به عنوان داکت محسوب می گردند، مساحت آنها جزء زیربنا و تراکم منظور می گردد.
6. برای ساختمانها و مجتمعهای غیر مسکونی ( از قبیل تجاری- اداری و ...)، در صورتیکه مساحت نورگیر طراحی شده، 25 متر مربع یا بیشتر باشد جزء زیر بنا و تراکم محسوب نمی گردد.
7. در مواردی که نورگیرها در کنار ملک طراحی شده و در مجاورت درز انقطاع قرار می گیرند عرض ملاک عمل آنها جهت تعیین حداقل های 2 و 3 متر از مجاورت دیوار همسایه در نظر گرفته می شود.

*( درز انقطاع استاندارد نیز جزء زیربنا و تراکم محسوب نمی گردد.)

8. فضاهای روبازی که به گذر یا حیاط مشرف می باشند حد مساحت و ابعادی ندارند، با هر ابعادی که طراحی شوند مساحت آنها جزء زیربنا و تراکم منظور نمی گردد.

* البته چنانچه در طرفین اینگونه نورگیرها واحدهای مستقل مسکونی احداث گردند رعایت ضوابط حداقل فاصله از یکدیگر الزامی است.

9. در صورت احداث بالکن داخل پاسیو، حداقل فاصله لازم ، بعد از بالکن تا پنجره و یا بالکن مقابل، ملاک عمل است.

10. در بناهایی که پنجره های آنها بر اساس ضوابط و مقررات جاری طراحی و تعبیه شده و از طریق نورگیر یا حیاط خلوت مشرف به حیاط همسایگان می باشند( مثل نورگیرهایی که در شمال پلاکهای شمالی طراحی می شوند) براساس مصوبه دویست و شصت و نهم شورای اسلامی شهر، استفاده از پنجره بازشو تا ارتفاع یکصد و هفتاد سانتی متر(70/1 متر) مجاز نبوده و مالکین ملزم به استفاده از شیشه های مشجر تا ارتفاع 107 سانتی متری می باشند و استفاده از شیشه های معمولی و یا پنجره بازشو فقط ارتفاع 70/1 سانتی متر به بالا مجاز می باشد.

ثانیاً حداکثر ارتفاع دیوار نورگیر با مصالح اساسی 3 متر است و مابقی ارتفاع باید با مصالح غیر اساسی و سبک ( نبشی- شیشه و ...) رفع مشرفیت گردد.

11. نورگیری زیر زمین ها:

زیر زمین به طبقه ای از ساختمان گفته می شود که بیش از نیمی از ارتفاع آن پایین تر از تراز کف گذر یا گذرهای اصلی باشد و ارتفاع سقف آن ( کف طبقه همکف) حداکثر 20/1 متر از کف گذر یا گذر اصلی بالاتر باشد، بنابراین پس از کسر ضخامت سقف، حداکثر میزان نورگیری زیر زمین از کف گذر، 90 سانتی متر است.

* در زمین هایی که دارای شیب می باشند و ارتفاع مجاز سقف زیرزمین از کف گذر اصلی رعایت شده ولی به علت شیب طبیعی زمین ارتفاع نورگیری آنها، نسبت به حیاط یا گذر فرعی مشرف به ملک، بیش از حد مجاز شده باشد، به شرطی که نوع استفاده از آن مجاز باشد، تخلف محسوب نمی گردد.

نحوه مترکشی و محاسبه زیربنا :

منظور از سطح زیربنای هر طبقه، کل مساحت بنای آن طبقه با احتساب سطح اشغال شده توسط دیوارها، راه پله ها و داکتها می باشد. به عبارت دیگر مترکشی پشت تا پشت دیوارها انجام می گردد.

فقط در خصوص بالکن ها و به جهت تشویق مردم جهت احداث بالکن و ارتقاء کیفیت ساختمانهای مسکونی مساحت بالکن های مسقف تا عمق 3 متر به شرح ذیل جزء زیربنا و تراکم طبقه محسوب می گردد:

بالکن

بالکن سه طرف باز (2/1 مساحت آن جزء زیربنا محسوب می شود)

بالکن سه طرف بسته (3/2 مساحت آن جزء زیربنا محسوب می شود)

* چنانچه عمق بالکن بیش از 3 متر باشد، کل مساحت بالکن جزو زیربنا محسوب می گردد.

* نحوه محاسبه بالکن ها توسط اداره ثبت با نحوه محاسبات شهرداری متفات است و ثبت در هر صورت کل مساحت بالکن را جزء زیر بنا محسوب می نماید.

* نحوه محاسبه مساحت راه پله بصورت ذیل می باشد:

ملک غیر

ملک غیر

ملک غیر

مساحت راه پله آکس به آکس دیوارها محاسبه می شود.

ملک غیر

ملک غیر

آکس

آکس

پشت

پشت

ملک غیر

مساحت راه پله از پشت دیوار جانبی تا آکس دیوارهای داخلی محاسبه می گردد.

ضـــوابـــط پارکینـــگ:

1. تامین پارکینگ در 40% فضای باز (طی سالهای 69-67) و لغو بعدی آن

2. تامین پارکینگ در فضای باز مازاد 40%

3. آخرین بخشنامه ملاک عمل در خصوص پارکینگ، بخشنامه مرداد ماه 84 است که با شکل همراه است.

4. بحث پارکینگها در اینجا صرفاً پارکینگهای معمولی است مبحث پارکینگهای طبقاتی بحث متفاوتی است که مجدداً ضوابط آنرا تهیه و جهت تصویب به کمیسون ماده پنج فرستاده ایم. (شیب مجاز 12-11%)

5. پیش بینی در ورودی پارکینگ از داخل پخ تقاطع دو گذر ممنوع است.

6. حداقل عرض درب ورودی قابل قبول برای پارکینگهای با تعداد کمتر از 25 واحد 3 متر می باشد، لکن در ساختمانهای قدیمی و به جهت ایجاد تسهیلات تامین پارکینگ تا 60/2 متر نیز پذیرفته ایم.

7. حداقل عرض درب ورودی پارکینگهای بیش از 25 واحد یا مساحت 1000 متر مربع که دارای یک رمپ ورودی هستند 5 متر قابل قبول است.

8. حداقل عرض مفید شیب رامپ دسترسی اتومبیل به پارکینگ در پارکینگهای کمتر از 25 واحد حداقل 5/3 متر و در پارکنیگهای بیش از 25 واحد، 5 متر است مگر اینکه دو راه ورود و خروج هر یک به عرض 5/3 متر پیش بینی شود.

9. از هر گذر ماشین رو فقط یک در ورودی پارکینگ مجاز است بجز در زمین های با بر بیش از 20 متر که دو درب بلامانع است.

10. برای املاک دارای چند بر از هر گذر ماشین رو یک راه مجاز است ولی در صورتیکه از یک گذر قصد تامین پارکینگ داشته باشد گذر کم ترددتر (کم عرض تر) را پیشنهاد می کنیم.

11. حداقل ارتفاع ورودی پارکینگ معمولی جهت عدم سرگیری 80/1 متر.

12. حداکثر ارتفاع پارکینگ در پیلوت 40/2 متر و در زیرزمین 60/2 متر.

13. حداکثر درصد شیب رامپ جهت تردد اتومبیل، 15% می باشد. تعریف شیب:

عبارتست از نسبت اختلاف ارتفاع میان دو نقطه ابتدایی و انتهایی به فاصله افقی دو نقطه (به عبارت دیگر درهر یک متر طول چقدر تغییر ارتفاع داریم).

14. در شیبهای قوس دار، شعاع گردش رامپ حداقل 5/6 متر ملاک عمل می باشد (آکس رامپ)(مرکز قوس داخل حدود ملک باید قرار گیرد).

15. فضای لازم جهت یک واحد پارکینگ در فضای باز مازاد 40% بشرط امکان مانور، 15 متر مربع است.

مشروط بر اینکه این فضا در حریم خطوط انتقال برق فشار قوی نباشد تامین پارکینگ مقدور است.

16. از مجموع کل پارکینگهای مورد نیاز، فقط یک واحد به صورت مزاحم یک واحد دیگر، آنهم صرفاً در ساختمانهای مسکونی قابل پذیرش است (در زیرزمین – پیلوت یا مازاد فضای باز 40%).

17. مانور اتومبیل از دهنه آکس به آکس (3 به 5) یا (5 به 3) قابل قبول است.

18. فضای قابل قبول جهت ایست یک واحد پارکینگ عادی داخل به داخل 5/2 * 5 مترمربع می باشد

* دو تا کنار هم عرض 5/4 متر داخل به داخل

19. دقت شود طول و عرض لازم جهت ایست اتومبیلها را همواره داخل به داخل دیوارها یا ستونها مترکشی و محاسبه می کنیم.

20. عرض لازم جهت ایست یک واحد پارکینگ ویژه معلولین 5/3 متر است.

دو تا کنار هم 5/6 متر

سه تا کنار هم 5/9 متر

به علت وجود ویلچر

21. حداقل ارتفاع لازم جهت ایست پارکینگ معلول 40/2 متر است (به علت مانور ویلچر)

22. در پلاکهایی که پیلوت و زیر زمین تواماً احداث می شود احداث شیب مثبت (معکوس) جهت نورگیری زیرزمین تا حد مجاز 90 سانتی متر بلامانع است (طبق بند یک صورتجلسه 200 کمیسیون ماده پنج و بخشنامه 10232/10 مورخ 15/4/67 )

23. شیب هایی که جهت دسترسی معلولین به طبقات و یا پارکینگ، طراحی می شوند دارای شرایط و ویژگیهای متفاوتی است از جمله اینکه حداکثر درصد شیب 8% و حداکثر طول آن 8 متر از 8 متر به بعد شیب باید به 5% تقلیل یابد و تا طول 10 متر بلامانع است.

حداقل عرض آن 20/1 متر و در شیبهای قوسی 40/1 متر است. در طول بعد از 5 متر باید ایستگاه استراحت داشته باشد و . . . که در مبحث ضوابط معلولین مفصلاً صحبت خواهد شد.

24. در مجتمع های مسکونی بیش از 20 واحد، باید 5% پارکینگها به پارکینگ معلولین اختصاص یابد.

25. با توجه به اهمیت حفظ فضای سبز و درختان موجود، گزارش کلیه درختان موجود در حاشیه معابر و یا داخل ملک با تعیین محل دقیق آنها، ضروری است تا مهندس کنترل نقشه هنگام تصویب نقشه ساختانی آنرا مدنظر قرار دهد تا ورود اتومبیل و یا احداث شیب، مستلزم قطع درختان نشود (7976/811 مورخ 14/8/80)

26. شیب پیش بینی شده در فضای باز جهت دسترسی به پارکینگ جزء زیربنا و تراکم منظور نمی گردد.

27. زیرزمین و پیلوتی که جهت تامین پارکینگ احداث می گردند، جزء زیربنا محاسبه ولی جزء تراکم منظور نمی گردند.

28. چنانچه در محاسبه تعداد پارکینگ مورد نیاز، عدد اعشاری بدست آید جهت تامین پارکینگ به عدد صحیح بعدی گرد می شود، ولی اگر قابلیت تامین پارکینگ وجود نداشته باشد در محاسبه عوارض کسری پارکینگ، همان عدد اعشاری بدست آمده ملاک عمل می باشد.

29. از آنجا که طبق مصوبه دویست و پنجاه و چهارمین جلسه شوارای اسلامی شهر تهران و به جهت تشویق سازندگان بنا به تامین پارکینگ هر چه بیشتر در ملک، تامین پارکینگ های اضافی مورد قبول قرار گرفته و مشمول عوارض زیربنا نمی شوند بنابراین مامور بازدید موظف است کلیه پارکینگ هایی را که طبق استاندارد، تامین می باشند اعلام نماید.