بتن هایی که در ساخت و ساز بکار برده می شود شامل:
۱- بتن سبک : وزن مخصوص آن از gr/cm3 10/2 کمتر باشد
۲- بتن سنگین : وزن مخصوص آن gr/cm3 8/2 یا ton/m3 5
3- بتن میانه : وزن مخصوص آن gr/cm3 5/2 تا gr/cm3 10/2
4- بتن پیش ساخته
۵- بتن پیش تنیده
بطور کلی با گذشت زمان تاب بتن زیاد می شود . بتنی که در جای نمناک بماند پس از ۲۸ روز دارای ۹۰% تاب یا مقاومت آن بدست می آید زیرا در ۲۸ روز نزدیک به همهء دوغاب سیمان بتن هیدرات می گردد.
افزایش تاب یا مقاومت بتن بستگی به:
۱- جنس و اندازهء سیمان.
۲- نمناکی جای نگهداری آن.
در گرما و در زیر بخار آب دوغاب سیمان بتن زودتر می گیرد و سفت و سخت می شود و تابش افزوده می شود بتن که در جاهای نمناک باشد تا یک سال و بیشتر تاب یا مقاومتش زیاد می شود . افزایش تاب بتن پس از یک سال خیلی کند می شود . تاب یا مقاومت خمش بتن اگر پیوسته نمناک بماند زیاد است.
بتنهای پیش ساخته
جهت افزایش مقاومت کششی بتن، فولادها را تحت کشش قرار داده وسپس رها می کنند این عمل باعث می شود بتن مجاور تحت فشار قرار گرفته و در بتن ایجاد تنش می نمایند نتیجتا پس از بارگذاری مقداری از بار صرف خنثی نمودن تنش های فشار اولیه در بتن شده و بقیه ایجاد تنش کششی و در بتن می شوند در نتیجه مقاومت کششی این نوع بتن در مقابل بار گذاری بیشتر خواهد بود.
مزایای بتن پیش ساخته
۱- در بتنهای پیش ساخته کار به سرعت صورت می گیرد.
۲- برای اجرای ساختمانهای بتنی درمواقع مناسب قطعات پیش ساخته در کارخانه تولید و در مواقع لزوم از آن استفاده می شود در صورتی که در کارگاه درهرفصلی نمی توان بتن ساخت.
۳- بتن ریزی در کارخانه ارزانتر و آسانتر از کارگاه صورت می گیرد.
۴- اطمینان به بتن پیش ساخته در کارخانه بیشتر از کارگاه بتن است.
روشهای ساخت بتن پیش ساخته
روش قرار دادن زیر بخار
در این روش بتن را زیر چادر بخار تا ۰c80 گرم می کنند این نوع بتن پس از ۱۰ ساعت از ۷۰% مقاومت خود را بدست می آورد.
روش استفاده از گرم خانه
در این روش قطعات بتن در گرم خانه که درجه حرارت آن oc80 و رطوبت آن۹۵% برده می شود و پس ۳ الی ۷ ساعت سفت شده و مقاومت آن تا ۷۰% مقاومت ۲۸ روز خواهد رسید.
این نوع کارخانه ها در اصفهان بنام ریسمان قطعاتی که در این کارخانه ساخته می شود عبارتند از انواع فنداسیون پیش ساخته، ستونها وسقفهای بتنی.
بتن های تخصصی
۱- بتن مسلح با الیاف آزبست
۲- بتن مسلح با الیاف شیشه C.R.C
3- پلاستیک با فولاد
۴- بتن پلیمری (اپوکسی )
بتن مسلح با الیاف آزبست
بتن مسلح با الیاف یا بتن الیافی، بتنی است که با سیمان هیدرولیکی، مصالح سنگی ریزدانه و درشت دانه و الیافی مجزا و غیر پیوسته ساخته می شود.
الیافی ممکن است از مصالح طبیعی مانند پنبه نسوز، انواع مخصوص کتف و سلولز ویا از محصولات تولیدی مانند شیشه، فولاد، کربن وپلیمر (مانند پلی پروپیلین یا کولار )ساخته شوند.
بتن مسلح به الیاف شیشه ای (GRC )
الیاف به صورت یک کلاف بصورت مداوم به داخل یک تفنگ هوای فشرده تغذیه می شود که آنها را به طول لازم بریده و به همراه دو غاب سیمان به داخل قالب می پاشند که روشهای دیگری هم وجود دارد. برای افزودن الیاف فلزی، پلاستیکی یا شیشه ای به بتن می تواند از تکنیکهای استاندارد اختلاط استفاده نمود.
فرق کلی بتن معمولی با بتن های الیافی در سیمان بیشتر، ریزدانه بیشتر و درشت دانه ها کوچکترند استفاده از سیمان و بتن مسلح به الیاف به مقدار زیادی مرسوم شده است . سیمان مسلح به الیاف شیشه ای در قطعات پیش ساخته وپانلها و نماهای تزیینی مورد استفاده قرار می گیرند. سیمان آزبستی ارزانتر است و می توان از آن در تولید صفحات تخت، پانلهای مقاوم در برابر آتش و لوله ها استفاده نمود.
عوامل موثر بر استحکام الیاف شیشه ای
۱- سرعت اعمال بار: استحکام الیاف با افزایش سرعت کشش اعمال شده در حین آزمایش کشش، افزایش می یابد.
۲- دما: استحکام الیاف با افزایش دما کاهش می یابد.
۳- رطوبت: استحکام الیاف با افزایش رطوبت کاهش می یابد.
بتن پلیمری
پلیمرها از نظر شیمیایی مواد بی اثری هستند که مقاومت های کششی وفشاری بالاتری نسبت به بتن متداول دارند. نکته حایز اهمیت این است که پلیمرها دارای مدول الا ستیسیته کمتر خزش بیشتری می باشند و ممکن است توسط عوامل اکسید کننده حرارتی، پرتوهای ماورا بنفش، مواد شیمیایی و میکروارگانیزمها فاسد گردند. پس بنابراین با افزودن مواد به پلیمر از جمله مواد اکسیداسیون، مواد پایدار کننده در مقابل اشعه امکان استفاده وجوده دارد.
پلیمرها برای تولید سه نوع بتن مورد استفاده قرار می گیرند:
۱- بتن با پلیمر تزریقی (PIC )
2- بتن پلیمری (PC )
۳- بتن پلیمری با سیمان پرتلند ( ( PPCC
برای تولید بتن با پلیمر تزریقی ابتدا بتن معمولی که با سیمان پرتلند ساخته شده خشک می شود و سپس توسط یک منومر مایع (مثلا متیل متاکرایلیت MMA) ویا استایرن اشباع می شود نکته قابل توجه اینکه ضریب انبساط حرارتی بتن با پلیمر تزریقی بالاتر می باشد و در مقایسه با بتن معمولی خصوصیات مکانیکی آن در معرض آتش بصورت جدیتری تحت تاثیر قرار می گیرد. عیب اصلی بتن با پلیمر تزریقی گران تمام شدن آن می باشد ولی تزریق جزئی قطعات بتنی از نظر اقتصادی توجیه پذیر می باشد.
عمر بتن
با گذشت زمان تاب بتن زیاد می شود. بتنی که در جای نمناک بماند پس از ۲۸ روز دارای ۹۰% تاب پایانی اش می شود زیرا در ۲۸ روز نزدیک به همه ی سیمان پرتلند بتن هیدراته می شود. برای اندازه گیری تاب بتن از آن نمونه هایی به شکل مکعب یا استوانه ای یا منشوری می سازند، مکعبهای بتنی را بیشتر در ابعاد ۲۰۲۰۲۰ سانتیمتر می سازند و تاب فشاری را با خورد کردن آن اندازه گیری می کنند . تاب بتن را با استوانه های بتنی هم اندازه گیری می کنند این استوانه ها را به ارتفاع ۵/۳۰ سانتیمتر (۱۲ اینچ) و قطر ۲۵/۱۵ سانتیمتر (۶ اینچ) می سازند و آن را زیر فشار شاغولی قرار می دهند. اگر همه چیز یکسان باشد تاب فشاری مکعب های بتنی تا ۱۳% از تاب فشاری استوانه های بتنی بیشتر نشان می دهد. در نتیجه تاب فشاری بتن به نمونه ای آزمایش هم بستگی دارد. ضمنا تاب فشاری استوانه های بتنی خود بستگی به: نسبت بلندی به قطر استوانه ها دارد.
تذکر: هر چه بتن کهنه تر شود، ضریب برجهندگی اش زیادتر می شود بتن هم در برابر یخبندان پایدار تر می گردد.
انواع بتن ساخته شده با سیمان پرتلند
بتن با دوغاب تزریق شدهGrouted-aggregate concrete
بتن با نمای خوبFair face concrete
بتن سخت شدهHardened concrete
بتن پر مایهFat concrete
بتن ضد حرارتHeat- resistant concrete
بتن آرمه شده با الیافFiber-reinforced concrete
بتن سنگینHeavy concrete
بتن الیاف دارFibrous concrete
بتن رویه برای کفهای پرتردد Heavy-duty floor topping concrete
بتن کارگاهیField concrete
بتن سنگینHeavyweight concrete
بتن کفیFoamed concrete
بتن با دانسیته بالا High-density concrete
بتن با دانه بندی گسستهGap-graded concrete
بتن با مقاومت زود رسHigh-early-strength
بتن گازیGas concrete
بتن هوای گرمhot-weather concrete
بتن با دانه های گرانیتیGranolithic concrete
بتن درجاIn-situ concrete
بتن تازه گرفتهGreen concrete
بتن عایقبندیInsulating concrete
دوغابGrout
بتن سبک عایقبندی Insulating lightweight concrete
بتن نیمه آمادهShrink-mixed concrete
بتن بدون درزInternally sealed concrete
بتن متراکم شده با نیروی گریز از مرکزSpun concrete
بتن لیتکسLatex concrete
بتن سازهای, بتن ساختمانیStructural concrete
بتن کم سیمان، بتن مگرLean concrete
بتن سازه های سبک، بتن ساختمانی سبکStructural lightweight concrete
بتن کلوئیدی سبکLight colloidal concrete
بتن ضد سولفاتSulfate-resistant concrete
بتن سبکLightweight concrete
بتن گوگرد دارSulfur-impregnated concrete
بتن با دانسیته پایینLow-density concrete
بتن موزائیکیTerrazzo concrete/terrazzo
بتن حجیمMass concrete
بتن در کامیون مخلوط شدهTransit-mixed concrete
بتن یکپارچهMonolithic concrete
بتن شیشه دارTranslucent concrete
ملاتMortar
بتن زیرآبTremie concrete
بتن قابل میخکوبیNailable concrete
بتن در کامیون مخلوط شدهTruck-mixed concrete
بتن بدون ریزدانهNo-fines concrete
بتن واکیمیVacuum concrete
بتن بدون اسلامپNo-slump concrete
بتن با دانه های ورمیکولیتیVermiculite concrete
بتن معمولیNormal-weight concrete
بتن مرتعش شدهVibrated concrete
بتن بسته بندی شدهPackaged concrete
بتن نماVisual concrete
بتن سادهPlain concrete
بتن آب بندWatertight concrete
پلاسترPlaster
بتن سفیدWhite concrete
بتن خمیریPlastic concrete
بتن با اسلامپ صفرZero-slump concrete
بتن اسفنجیAerated concrete
بتن با پلیمرPolymer-impregnated concrete
بتن با حباب هواAir-entrained concrete
بتن متخلخلPopcorn concrete
بتن معماریArchitectural concrete
بتن خلل فرج دارPorous concrete
بتن پرکنندهBackfill concrete
بتن با سیمان پرتلندPortland cement concrete
بتن سنگین برن دارBorn-loaded concrete
بتن پیش ساختهPrecast concrete
بتن درجاCast-in-place concrete
بتن با دانه های از پیش چیده شدهPreplaced aggregate concrete
بتن درجاCast-in-situ concrete
بتن با دانه های از پیش چیده شدهPrepacked concrete
بتن متخلخلCellular concrete
بتن نیمه آماده , بتن با آبرفتگی پایینPreshrunk concrete
بتن آمادهCentrally mixed concrete
بتن پیش تنیدهPrestressed concrete
بتن متراکم شده با نیروی گریز از مرکزCentrifugally cast concrete
بتن پمپاژPumped concrete
بتن هوای سردCold-weather concrete
بتن آمادهReady mixed concrete
بتن کلوئیدیColloidal concrete
بتن آرمهReinforced concrete
بتن رنگیColored concrete
بتن پر سیمانRich concrete
بتن محبوسConfined concrete
بتن متراکم شده با غلتکRoller-compacted concrete
بتن با سنگهای بزرگ Cyclopean concrete
بتن لاشه سنگیRubble concrete
بتن توپرDense concrete
بتن خاک اره ایSawdust concrete
بتن سفتDry-packed concrete
بتن حفاظیShielding concrete
بتن نماExposed concrete
بتن پاشیدهShotcrete
بتن با دانه های نمایانExposed aggregate conc.
انواع بتن فاقد سیمان پرتلند
بتن عایقبندی نسوزRefractorty insulating concrete
بتن آسفالتیAsphalt concrete
بتن رزین دارResin concrete
بتن بطور شیمیایی پیش تنیده Chemically-prestressed concrete
بتن خود تنیدهSelf-stressing concrete
بتن اپوکسیEpoxy concrete
بتن جبران کننده آبرفتگی Shrinkage-compenstated concrete
بتن پلیمریPolymer concrete
بتن گوگردیSulfur concrete
بتن پلیمری با سیمان Polymer-cement concrete
بتن با سیمان آلومیناتیAluminate concrete
بتن نسوزRefractory concrete