سوله چیست ؟

سوله چیست ؟

به سازه های فلزی شیب دار که براساس محاسبات فنی خاص تولید می شود، سوله گویند. سازه های شیب دار یا سوله در لاتین با عنوان Gable Bents یا Ridge Bents نامیده و معرفی می شوند. از این قاب ها در پوشش دهانه های بزرگ و در ساختمان های صنعتی و کشاورزی مانند کارخانه ها، انبارها، مرغ داری ها، آشیانه های هواپیما، سالن های ورزشی، تعمیرگاه ها، پارکینگ ها، دامداری ها، فروشگاه ها و موارد متعدد دیگر استفاده می شود. لازم به توضیح است گروه کثیری از شرکت های بزرگ و کوچک دولتی و خصوصی با کمک این سازه ها توانسته اند به پیشبرد اهداف صنعتی و اقتصادی خود کمک کرده، و طبق محاسبات پیش بینی شده، به راحتی قادر به توسعه و گسترش ابنیه خود باشند. در سال های قبل سیستم های خرپاسازی در ایران بسیار متداول بوده اما هم اکنون سوله سازی به علت مزایای زیادی جایگزین آن گشته است.

سوله به دلیل کاربرد عمدتا صنعتی از نظر طراحی با سایر سازه ها متفاوت است خصوصا آنکه قاب ها در این نوع سازه ها کاملا متفاوت بوده و دارای شیب می باشند و دهانه­ ها نیز نسبت به سایر سازه ها بزرگتر است. به دلیل بزرگ بودن ابعاد تیرها و ستون ها، جهت اجرای این سازه نمی­توان از پروفیل­های موجود در بازار استفاده نمود و باید اقدام به ساخت آنها کرد که اصطلاحا به آن تیر ورق می­گویند .

نحوه طراحی سوله و انواع آن

یکی از زیباترین و جالب­ترین سازه­های عمرانی سوله است. در این مقاله سعی داریم شما را با سوله و انواع آن و نحوه طراحی سوله آشنا کنیم.

سوله چیست؟

سوله به سقف شیبداری گفته می­شود که از جزئیات ذیل تشکیل گردیده است:

1.ستون

2.رفتر

3. پرلین

4. استرات

5.وال پست

6.بادبند

7.سگراد

8.سینه بند

9. پیچ و مهره

10.سایبان

سوله به دلیل کاربرد عمدتا صنعتی از نظر طراحی با سایر سازه ها متفاوت است خصوصا آنکه قاب ها در این نوع سازه ها کاملا متفاوت بوده و دارای شیب می باشند و دهانه ­ها نیز نسبت به سایر سازه ها بزرگتر است. به دلیل بزرگ بودن ابعاد تیرها و ستون ها، جهت اجرای این سازه نمی­توان از پروفیل­های موجود در بازار استفاده نمود و باید اقدام به ساخت آنها کرد که اصطلاحا به آن تیر ورق می­گویند .

انواع سوله:

سوله دارای انواع گوناگون می باشد:

1. سوله تک دهانه به صورت ۸
2. سوله دو یا چند دهنه با ستون مشترک به صورت ۸۸ یا ۸۸۸ یا ۸۸۸۸
3. سوله دو دهانه به صورت ۸۸
4. سوله قوسی
5. سوله چند ضلعی

طراحی سوله:

امر طراحی سوله کاریست تخصصی و بسیار دقیق، فاکتورهای مهمی در طراحی دخیل هستند که بی­ توجهی به آنها می­تواند هم هزینه­ی گزافی را به سازنده تحمیل کند که صرفه­ی اقتصادی را زیر سوال می­برد و هم ممکن است نتیجه­ی معکوس داده و استحکام و پایداری سازه را تضعیف نماید. برای طراحی یک سوله اطلاعات زیر مطلوب است :

1-بار برف و نیروی باد

2- ارتفاع جانبی سوله

3-شیب مورد نظر سقف و طبیعتا محاسبه ی ارتفاع تاج

4-طول دهانه ی عرضی

5-طول دهانه های طولی و تعداد قاب های طولی در نظر گرفته شده

6- آیا جرثقیل در طراحی سوله در نظر گرفته شود یا خیر ؟(محاسبه بار دینامیکی جرثقیل)

7-پوشش مورد نظر سقف .

8-نیروی زلزله
9-درنظر گرفتن مقاومت خاک منطقه مورد نظر

با دانستن اطلاعت فوق و ابعاد در نظر گرفته شده جهت سوله اقدام به طراحی آن می نماییم که در نهایت تبدیل به نقشه ای اجرایی خواهد شد و می­رود برای اجرا .

اما اجرای سازه­ سوله خود ماجرایی دیگر است، در ظاهر آسان اما در باطن مشکل است و باز هم کار هر کسی نیست و تیم­های مهندسی خاصی هستند که نسبت به اجرای سوله اقدام می­کنند. مونتاژ و رگلاژ و تنظیم قاب های سوله کاریست بسیار حساس، هممواره در نظر داشته باشید که مهاربندهای جانبی سوله به سرعت و همزمان اجرا گردند زیرا یکی از نقاط ضعف سازه سوله ضعف پایداری آن در برابر نیروهای جانبی است که البته این امر توسط مهاربندهای جانبی کاملا مهار می­گردد اما زمان اجرای آن از اهمیت قابل ملاحظه ای برخوردار است.

مزایای سوله

1-ایجاد استحکام متناسب با نیاز طراحی

2- امکان پرهیز از عیوب ذاتی سازه‎های تیرورقی در سوله

3- امکان طراحی و اجرای سازه‎هایی با ابعاد بزرگ و بسیار قابل توجه

4- فونداسیون سبک‎تر در قیاس با سازه‎های مشابه تیرورق

5- سبکی قابل توجه سازه

6- ایمنی زیاد در برابر عوامل مخرب محیطی همچون زلزله ( به دلیل نسبت استحکام به وزن بالا )

7- انعطاف پذیری زیاد

8- توانایی اجرای سازه‎هایی با اشکال متنوع 9- امکان استفاده از مصالح متنوع در ساخت سوله

جزئیات اجرایی ساختمانهی بتنی

دیوار چینی

1- دیواری که از آجر فشاری یا با سنگ مخلوط و یا با مصالح دیگر با ملات ماسه سیمان یا ماسه آهک ویا ملات باتارد چیده شده .

2- نمای دیوار را می توان از ابتدا با نما سازی خارجی پیوسته ساخته و به تدریج بالا ببرد بطوری که هر رگ آجر چینی قسمت جلوی کار آجر تراشیده گذارده و پشت آنرا از آجر فشاری یا مصالح دیگر می چینند.که ضخامت و مقاومت هر دیوار بستگی به نوع کار بری آن دارد .که در این ساختمان بیشتر دیوار چینی هابه وسیله آجر لفتون و آجر فشاری انجام گرفته.

نحوه شمشه گیری

ابتدا بالای یکی از گوشه های هر قسمت ساختمان را مقدم گرفته و یک کروم گچی به یک زاویه نصب می شود، سپس  شاغولی آن کروم را به پایین ارتباط داده کروم دیگری به پایین متصل می سازد بعد خط گونیا 90 درجه را به زاویه های دیگر انتقال داده به طوری که عمل کروم بندی چهار گوشه هر قسمت را زیر پوشش دهد بعد ریسمانی به بالای هر قسمت روی کروم ها گرفته و هر دو متر یک کروم به زیر ریسمان به وجود آورده که این عمل پایین نیز انجام می شود بعد کروم های قسمت وسط و گوشه ها از بالا به پایین با شمشه چوبی یا آلومینیومی شمشه گچی گرفته روی کروم گچی که سرتاسر ارتفاع دیوار را در چند قسمت گرفته از ملات گچ و خاک یا ماسه سیمان می پوشانند.

فرش کف ساختمان

 برای عمل فرش کف ابتدا در گوشه های هر قسمت یک قطعه سنگ ساییده شده یا موزائیک یک اندازه بطوریکه تراز روی چهار نقطه باشد قرارمی دهندسپس ریسمانی نازک و محکم به اضلاع بسته و خط گونیا 90 درجه را به گوشه ها انتقال میدهد.بعد ملات را کف  آن پهن می کنند و کف را فرش می نمایند البته ریسمان ها را به ترتیب جا به جا می کنند .

نحوه اجرای خط گونیا معماری

ابتدا از گوشه ها دو ریسمان عمود بر هم بسته و 60 سانتی متر به یک طرف نشان گذارده ضلع همجوار را80 سانتیمتر علامت گذاری می کنیم در این حالت خط ارتباط بین این دو باید 100 سانتیمتر کامل باشد که در مغایرت ریسمان را جا بجا  کرده تا نقطه 100 سانتیمتر تکمیل گردد.که در این صورت زاویه 90 درجه درست می شود .

قرنیز

بر روی فرش موزائیک یا سنگ قسمتهای ساختمان قطعه سنگی به دیوارنسب مس شودکه قرنیز نا میده می شود . تا شستشوی کف و تنظیم گچ کاری دیوار ها آسان گردد.که در بیشتر ساختمان ها این قرنیز حدود 10 سانتیمتر استفاده می شود که در این جا هم به همین صورت است.

سفید کاری با گچ

هر بنا اول شمشه گیری آستر می شود در اینصورت گچ آماده را پس از الک کردن با الکی که سوراخ های آن نیم میلیمترمربع است الک نموده و سپس حدود سه لیتر آب سالم در ظرفی ریخته گچ الک شده را با دو دست آهسته در آب می پاشند تا اینکه ضخامت گچ به روی آبها برسد بلا فاصله با دست گچ های داخل آن را مخلوط نموده که این عمل بدست شاگرد استاد کار انجام می شود بعد به سرعت استاد کار خمیر گچ را با ماله آهنی روی دیوار آستر شده می گشد و بلا فاصله یک شمشه صاف روی آن می کشد تا ناهمواری های آن روی دیوار گرفته شود.

کاشیکاری

.هنگام شروع نصب کاشی به این صورت اقدام می گردد ابتدا خمیری از خاک رس تهیه و آن را می ورزند این خمیر در ظرفی نزدیک دست استاد کار آماده می ماند سپس با گچ یا سیمان یا ماسه یا خاک رس کوبیده شده زیر رگه اول کاشی در یک ضلع کنار دیوار شمشه کاملا تراز به وجود می آورد تا امکان چیدن رگه اول کاشی به وجود آید.

دو عدد کاشی دو سر ضلع مو قتا با فاصله حداقل 1 سانتیمتر از دیوار قرار می دهند سپس ریسمانی نازک به بالای آن متصل نموده جلوی کاشی ها را از گل ورزیده شده موقتا بست می زنند بعد شمشه فلزی بسیار صاف جلوی کاشی در حال نصب قرار می دهند و بقیه کاشی ها را پشت شمشه چیده بعد با ریسمان کنترل می نمایند،

جلوی بند ها را از گل ورزیده شده کروم موقت گذارده سپس دوغاب سیمان رابه صورت رقیق محلول شده از ماسه پاک و سیمان معمولی آماده با ملاقه به آهستگی پشت کاشی ها را پر می کند تمام اضلاع را در رگ اول دور می گردانندتا امکان کنترل تمام زاویه ها وضلع ها ،گوشه ها و نبشه ها به عمل آیدکه چنان چه کنار ضلعی تکه های غیر استاندارد احتیاج شود کاشی های رگه اول را جا بجا نموده و تکه ها به کنار منتقل شود و دوغاب ریزی پشت انجام گیرد پس از کنترل اضلاع هر بنا رگه های دیگر را از اول شروع و انقدر تکرار می شود تا کاشیکاری در حد مطلوب به اتمام برسد پس از خودگیری کامل ملات کاشی ها دوغابی از رنگ کاشی با سیمان سفید ورنگ مشابه تهیه نموده و با پارچه یا گونی به لای بند ها مالیده و بعد از خشک شدن سطح کاشی ها را کاملا نظافت می نمایند ، در این هنگام نصب کاشی های دیواری خاتمه یافته و آماده فرش سرامیک کف می شود.

سرامیک کف

برای فرش کف سرویس هاپس از کنترل لوله گذاری ها و چک نمودن ایزو لاسیون و شیب سازی لازم برای آبروها زیر سرامیک یک پلاستر سیمانی  تعبیه می شود تا اینکه 3 میلیمتر جای ملات برای نصب سرامیک باقی بماند سپس با توجه به این که پلاستر زیر بنا نباید خشک شود باید هر چه زود تر دوغابی از سیمان معمولی به ضخامت نیم سانتیمتر روی پلاسترها قرار داده و قطعات سرامیک آماده را در دوغاب غرق نموده تا شیره دوغاب به زیر درزهای سرامیک نفوذ کند و از این روی قطعات به پلاستر زیر چسبیده شود و روی سرامیک ها با شمشه و چکش های لاستیکی کوبیده و هموار گردد ، 24 ساعت بعد کاغذ روی سرامیک را نم زده و پس از خیس خوردن به وسیله پارچه ای جمع آوری و نظافت می گردد، در این حالت باید کنترل شود که چنان چه درزی از سیمان بر خوردار نشده و لای درز باز مانده باشد مجددا از سیمان دوغاب پر می شود ودرز ها با رنگ سرامیک به صورت دوغاب تزئین و چنان چه نیاز به بتونه کاری باشد

از سیمان سفید و رنگ خمیری تهیه و جاهای ناهموار درز ها را پر و نظافت می نماید .

چیدن آجرنما

آجر سفید یا رنگی زلال و اعلا که معمولا از بهترین خاک رس خالص به قطرهای 3، 4، 5، 6 ، سانتیمتر بدون مواد گیاهی یا آهکی و یا شنی پخته شده به نزدیک کار آجر تراش حمل می شود و سپس استاد کار آجر تراش با چند نفر شاگرد کار آموخته به وسیله دستگاه برش و تراش آجر ها را بریده و سپس آنها را به ظرف آب موجود وارد می کنند آجر ها حداقل دو ساعت درآب باقی می مانندکه چنانچه مواد آهکی داشته باشد شکسته و با سیراب شدن آن مقاومت و استحکام آجر بالا رفته وثابت خواهد ماند و نیز برای ساییدن لبه های تراشیده شده آماده می گردد. در خاتمه شاگردان با قطعه آجر دیگر روی نره های تراشیده شده را کاملا صیقل می دهند در این صورت خمیری زاییده شده از خود آجر به وجود می آید که به آن بتونه آجر می گویند با پرکردن سوراخ های نره های آجر به وسیله همان بتونه و کشیدن قطعه آجر دیگر تیزی ها و گوشه های آجر را صاف و هموار می کنند در این صورت آجر برای چیدن جلوی دیوار آماده است ولی بهتر است مصرف آن را به روز بعد موکول کنند تا در این فاصله کاملا خشک شود پس از خشک شدن آجرها شوره سفیدی روی آجر را می گیرد که می توان پس از چیدن و خشک شدن شوره ها آن را با پارچه ای از روی آجرها برداشت.

بند کشی آجر

پس از اتمام کل نما سازی با آجر ابتدا ماسه بادی دانه دار پای کار آماده داشته و به هر پیمانه ماسه دو پیمانه سیمان معمولی پرتلند اضافه می کنند وبا مقداری آب به صورت خمیر در آورده پس از نصب داربست برای زیر پای استاد کار بند کش خمیر را در ظرفی نزدیک کار برده با قلم فلزی باریک که عرض آن حد اکثر 10 میلیمتر و ضخامت آن 2 میلیمتر و سر آن نیز منحنی شده باشد ، وسط آن نیز زانویی خورده شده باشد پس از پوشاندن دستهای استادکاربا دستکش های لاستیکی سالم خمیر را کم کم روی کف دست چپ قرار داده و قلم نام برده را به دست راست گرفته دست چپ به زیر درز آجر از چپ به راست حرکت می کند و هم زمان دست راست با قلم فلزی خمیر را به لای درز جای داده پس از پیش رفتن حدود یک متر طول عمل را به درزهای زیر انتقال می دهد سپس از ابتدای هر درز با دست راست قلم را تا آخر ملات یکسره کشیده تا تشخیص داده شود درزها تمیز بند کشی شده و با قطعه پارچه ای لبه های آجر را تمیز می نمایند.    

نصب سنگ نما

برای تزیین سنگ نما ضمن آماده شدن سنگ مورد دلخواه استاد کاران ماهر ابتدا جلوی دیوار ها را با قطعه سنگی کروم بندی و اضلاع دیواررا به صورت صاف و گونیا ریسمان بندی می کنند سپس رگه اول سنگ ها را شمشه گیری می کند بعد از ریسما ن بندی بالا و کنترل شاغولی آن سنگ های رگه اول را نصب می نماید و با گچ ساخته شده جلوی آن هارا از کروم های گچی موقت متصل میسازد ، سپس دوغاب سیمان ساخته شه از ماسه درجه یک و سیمان پرتلند را که با آب نیز محلول شده با ظرف قاشقی شکل پشت سنگ ها را پر می کنند. تردید نیست در پشت سنگ ها اتصالات آهنی به نام اسکوب نیز الزامی است چنانچه اسکوب انجام نگرفته باشد سنگ ها اتصال به دیوار آجری نداشته و امکان ریختن سنگ ها وجود دارد در این صورت باید رویل پلاک شود که آن نیز از نظرشکل خارجی زیبا نخواهد شد .

نمای سیمانی

برای تزیین نمای خارجی سیمانی ساختمان در اولین مرحله ملاتی از ماسه پاک نه چندان درشت آماده کرده یعنی چهار پیمانه ماسه و یک پیمانه سیمان  معمولی پرتلند را با آب به صورت ملات مخلوط در آورده سپس همان گونه که در قسمت شمشه گیری گفته شد ابتدا بالای دو سر یک ضلع دیوار را کروم بندی و روی کروم ها را رسیمان کشیده وهر یک متر کروم به دیوار متصل می نمایند ،

سپس شاغولی کروم ها را به پایین دیوار داده عمل بالا را در پایین نیز انجام می دهند بعد فاصله کروم ها را از بالا به پایین با ملات ساخته شده فوق پرکرده وروی آن را شمشه کش می نمایند .

پس از اتمام کلیه کارها کروم بندی ها فاصله دو کروم را با همان ملات پر کرده شمشه صافی را از پایین به بالا روی ملات ها کشیده تا روی شمشه صاف کردن این عمل را آستر  می نامند ، پس از تمام شدن کل طول دیوار خاک و پودر سنگ را با سیمان بطور نصبی مخلوط نموده یعنی برای سه پیمانه از دو مخلوط یک پیمانه سیمان سفید یا معمولی را با آب مخلوط کرده تاخمیری نسبتا رقیق تهیه شود سپس خمیر را با کمچه آهنی یا چوبی روی آسترها مالیده و با پاشیدن آن به وسیله قلم مو روی آن را با تخته ماله های چو بی ماساژ داده تا زیر تخته ها صاف و موج آن گرفته شود چنانچه بنا به تشخیص استاد کار احتیاجی به خط کشی وبه فرم های مختلف داشته باید پس از اتمام نرمه کشی ذکر شده آماده خط کشی و شیار زنی شده است پس از خاتمه یافتن کل آستر ونرمه کشی تزیین رویه آن با مصالح ورنگهای مختلف امکان پذیر است.

پارکت سازی

برای ساخت پارکت های چوبی یک بنا ابتدا روی موزائیک ها ویابتو ن زیر پارکت را با دستگاه های کف ساب ساییده وکاملا صیقل می نماید ونیزلبه های موزائیک ها را همواره نموده سپس با خمیری نظیر خمیرهای شیمیایی یا چسبی یا سیمانی یک قشرروی موزاییک ها را ماستیک نمودن و سپس با شمشه فلزی خیلی دقیق خمیر را جا بجا کرده وشمشه را روی آنها گردانیده تا اطمینان حاصل شود زیر پارکت ها کاملا صاف شده48 ساعت بعد روی خمیر خشک شده را صیقل داده و کاملاصاف می نمایند بعد پارکت های چوبی که به  قالب های 25 ×25 سانتیمتر با تکه های دو و نیم سانتیمتر از چوب ملچ، ممرز و افرا ،گردو ، راش ، چنار و چوب فوفل و غیره تهی شده را با در نظرگرفتن راه چوب یعنی راه های راست و راه پود خلاف جهت یک دیگر در کارخانه نجاری و پارکت سازی به هم متصل گردیده وروی آن یک ورق کاغذ به طور موقت چسبانده آن را باچسبهای شیمیایی ویا گندمی روی کف می چسبانند برای اطمینان در چسبندگی کامل غلطک های سنگین را بر روی آن حرکت می دهند تا اطمینان حاصل شود پارکت کاملا بر روی زمین چسبیده است 48 ساعت آن روی پارکت ها را به وسیله ماشین سمباده که قطر قرص آن بزرگ باشد ساییده وتمام قطعات را با هم یکنواخت و یک رو ویک سطح می نمایند. پس از تمیز کردن روی پارکت ها و

برداشتن گردو خاک ناشی از کار روی آنها را کاملا با ماستیکی ترکیب شده از خاک اره نرم از جنس و رنگ همان چوب و چسب سفید یا سرشوم هم رنگ تنظیم شده است تمام سطح پارکت ها را پوشانیده  به طوریکه تا نیم میلیمتر روی پارکت ها ماستیک بماند 44 ساعت بعد به وسیله ماشین سمباده که قرص آن بزرگ و از قطعات پارچه ی برخوردار باشدو نام این دستگاه پولیش قلمداد شده است با ماشین نام برده کاملا روی پارکت را صیقل داده تا اطمینان حاصل شود سطح پارکت ها کاملا یکنواخت و یک رنگ است .پس از برداشتن قشر روی آنها و نظافت سطح پارکت یک قشر سیلومات با تینر فوری 4. محلول گشته آنرا به منظور پرکردن چشمه ها با دستگاه پیستوله روی پارکت می باشندپس از خشک شدن سیلر مجددا با ماستیک گفته شده لکه گیری کرده و دوباره روی آن را پولیش می نمایند تا تشخیص داده شود زبری و پرز چوب ها گرفته و چشمه های آن نیز از سیلر پر شده است . برای پاشیدن قشر آخر رنگ لازم است در اولین مرحله درب ها وپنجره ها را بسته نگهداشت و کلیه راه نفوذ گردو خاک را مسدود نموده و پس از نظافت کردن کامل موقع زیر رنگ کیلر را با تینر فوری محلول ودر پیستوله های سالم ریخته و از یک سر پارکت به طور نازک یک قشر نیم میلیمتری روی کار می پاشند پس از اتمام رنگ پاشی کل سطح برای 24 ساعت درها را بسته نگهداشته سپس با دستگاه پولیش که دور قرص دایره آن از پارچه پوشیده شده باشد کل سطح پارکت را پولیش وصیقل داده تا تشخیص داده شود سطح پارکت ها کاملا نرم و رنگ شیشه ای روی آنرا گرفته است .

از این هنگام تا 48 ساعت نباید روی پارکت ها عبور نمود وپس از 48 ساعت کف ساختمان پارکت شده برای بهره برداری آماده است .

ایزولاسیون

برای ساخت بام ابتدا روی سقف بتونی را از هر گونه گچ تمیز کرده و نخست باید محل نصب ناودانها مشخص و پس از نصب نرده و یا دوره چینی با پوکه معدنی که یک نوع خاک سبک وزن است ویا از پوکه صنعتی که از ضایعات کارخانجات است را با مخلوط نمودن 5 پیمانه پوکه و1 پیمانه سیمان معمولی مخلوط با آب کروم بندیها انجام می پذپردو چنانچه پوکه در دسترس نبود میتوان از خرده های آجر یا خاک شن دار پرمی کنند . مهندس ناظر ساختمان مواظب است مقاومت را با احتساب به وزن مصالحی که برای شیب سازی مصرف می نماید قوی تر بگیرد .پس ازاتمام کروم بندی و در نظر گرفتن شیب آبروها وسط کروم ها را از همان پوکه وسیمان پر می نمایند و روی آن را با شمشه و ریسمان مسطح و کنترل می کنند بعد از آماده شدن پشت بام تا 48 ساعت برای خود گیری سیمان مصرف شده آب پاشی لازم است .بعد از آماده شدن شیب سازی ایزالاسیون انجام می شود .

ایزولاسیون قیری

بهترین ایزولاسیون برای بام ها در این زمان مخصوصا وضع جوی ایزولاسیون گونی قیری می باشد .قیر را با حرارت لازم رقیق نموده و روی بام می مالندسپس گونی های سالم درجه یک را از پائین به بالا چسبانیده می شود .نصب این گونی ها از بالا به طرف ناودانها هدایت می شود .لایه گونی دوم خلاف جهت یعنی چنانچه لایه زیر طولی چسبانده شده باشد لایه رو عرضی انجام می گیرد وگونی ها مجددا با قیرآغشته می گردند و پس از کنترل کلیه درز ها وبندهای گونی ها در این هنگام آماده آسفالت ریزی یا موزائیک می باشد.

ایزوگام ورقی

ورق لاستیکی شکل به صورت لوله در بازار موجود است . پس از کنترل کلی و ریسمان کشی لوله ایزولاسیون را از یک سر روی  بام می چسبانند سپس با چراغ حرارت دهنده درزها را با هم جوش می دهند و با خمیر روی بام را لکه گیری نموده تا امکان آزمایش آبگیری بام را میسر سازد .

آزمایش بام

برای اطمینان کامل در سلامت بام معمار می توانددهانه ناودانها را با گل رس ورزیده شده یا ملاتی دیگر گرفته و روی بام را به صورت استخر آب گذارده 24 ساعت بعد اگر  رطوبت به زیر سقف سرایت نکندایزولاسیون معتبر است .

تیرچه بلوک

برای اجراء سقف تیرچه بلوک ابتدا تیرچه های ساخته شده از میله گرد آجدار و زیر آن از فوندوله های سفال یا بتون است را به بالای ساختمان حمل می نمایند سپس زیر تیرچه ها به فاصله های حداکثر

120سانتیمتر چوب کشی نموده و به وسیله شمعها فلزی یا چوبی بار سقف به زمین منتقل می شودسپس بلوکه های که از سفال یا سیمان و ماسه تهیه شده است در فاصله تیرچه ها چیده می شود و وسط دهانه را مقداری که نبایداز کل عرض دهانه کمتر باشد بالا گرفته این بالازدگی به منظور خستگی بتون سقف در نظر گرفته می شود و آن را در اصطلاح معماری چتر می گویند چتر فوق پس از چند سال خستگی بتون و تحمل فشار به صورت صاف در خواهد آمد  در پایان آرماتور تقسیم فشار در جهت خلاف تیرچه روی بلوکه ها با فاصله حداقل 40  سانتیمترنصب ورودی سقف را از بتون سالم پر می سازند تا موقعی که روی بلوکه ها بتون ریزی شود .هنگام بتون ریزی نیز ویبراتوربرای ارتعاش و دفع هوای بتون الزامی است و اگر نبود با قطعه چوبی به صورت تخماق به بتون ضربه می زنندتا هوای بتون خارج شود  و نیز فشرده گردد. بتون نام برده تا 12 روز نیاز به آب پاشی دارد و هنگامی که ترک های سطحی روی بتون دیده شود به وسیله دوغاب سیمان پر می شود ترک ها نیز به مقاومت سقف آسیبی نمی رساند .

سقفهای کاذب

سقف کاذب یعنی سقف دوم که در مقابل فشار ضعیف ساخته می شود  و معمولا زیر طاق به وجود می آید زیرا کانال کشی ها لوله های برق و غیره از زیر سقف عبور می نماید به این منظور شاخه های فلزی از سقف به پائین ارتباط داده می شودبعد ازاتمام وکنترل کلیه کانالها   لوله ها وغیره با آهن های سپری یا نبشی یک سقف کاذب زیر کانالها به وجود می آورندکه آنها نیز به نوبه خود به شاخه های پائین آمده متصل می گردد. پس از کنترل آهن کشی ها تورفلزی مخصوص بنام رابیز را با سیم های نرم آرماتور بندی به آهن کشی های سقف  کاذب پیوسته می سازند در خاتمه روی آن را از یک قشر خاک و گچ به ضخامت حداقل یک سانتیمتر می پوشاننددر این صورت زیر سقف کاذب شمشه کاری می شود وسقف را برای سفید کاری و گچ بری آماده می سازند .

آگوستیک

برای ایجاد سقف آگوستیک یعنی طاق دوم ابتدا میله های فلزی را از سقف به پا ئین ارتباط می دهندو سپس چوب های که باید از چوب روسی پخته شده تهیه گردد و آنها را با اندازه مشخصی به زیرکانال ها  با قطعات فلزی ارتباط می دهندچون اندازه تقریبی آگوستیک ها 40 ×40 سانتیمر می باشد پس فاصله چوب ها از وسط تا آکس  به اندازه آگوستیک ها تقسیم می شودو برای انجام این کار از چوب ها ریسمان کشی شده که کاملا دقت در عمل لازم است پس از کنترل آگوستیک هاکه معمولاجنس آنهاازمقوا ،پلاستیک، یونولیت،پلاستوفوم وغیره است و دراشکال گوناگون سوراخدارویانقشه های برجسته تهیه  شده را با میخ های سنجاقی بی کله زیر چوب ها نصب می نمایند.

اصطلاحات معماری

ترانشه ،پی کنی و شیار زنی دیوارها را ترانشه می گویند.

شالوده ،شفته ریزی و پر کردن زیردیوارها راشالوده می گو یند .

مثنی ،سنگ چینی وبالاآوردن کف از روی زمین را مثنی می گویند

ازاره ،دور پائین هر ساختمان چه در داخل وچه در خارج تا یک متری ازاره نامیده می شود . 

درگا،به دربهای ورودی چوبی درگاه می گویند .

پاشنه ،لولا های زیر و بالای لنگه درب پاشنه نام دارد .

پکتفه ،قطعات آجریاخشت را برای یکنواخت کردن دیوار با ملاتی مناسب به دیوار می چسبانند و روی آن را یکنواخت میکنند را پکتفه می گویند .

اندود یاپلاستر، به ملاتی که روی دیوارها مخصوصا منابع مالیده می شود اندود یا پلاسترمی گویندکه ازسیمان وخاکه سنگ وماسه تهیه می شود.

آهک سیاه ،ملات مخلوط شده از آهک شکفته و خاکستر ولوئی گیاهی آبرا آهک سیاه می گویند که بجای ملات سیمانی در منابع استفاده می شود.

اسکوپ ، به قطعات فلزی که به پشت سنگ متصل می سازند وسنگ را به دیوار مربوط می کنند اسکوپ می گویند.

کروم ، به قطعه نشان گچی یا گلی ویا سیمانی که برای منظم نمودن  اضلاع ودستور شمشه گیری گذارده وسر مرکز نما سازی دیوار وکف می باشد کروم می گویند .

ملات باتارد

از اختلاط آهک و سیمان وماسه ملاتی بدست می آیدکه ملات باتارد می گویند.مقاومت این ملات در صورتی که آجر آن کاملا شاداب وپس از انجام کار آب پاشی شده باشد بهترین ملات تشخیص داده شده است .برای تهیه ملات باتارد بهتر است تمام مواد متشکله را با هم مخلوط نموده و بعد آب به آن اضافه شود و پس از به هم زدن و اختلاط قابل استفاده است . آهک شکفته آن باید الک شود و درملات سیمان از زمان اختلاط تا 3 ساعت قابل مصرف می باشد و پس از این زمان فاسد شده و قابل مصرف نیست ولی ملات باتارد تا  5 ساعت خودگیرمی شودزیرا مواد آهنی و گچی داخل سیمان ازبین می رود ونقش ملات این است که بدون این که باعث تضعیف ساختمان شود فضاهای خالی را پر می کنددر ضمن سیمان بدون ماسه قابل مصرف نیست ولی وجودماسه برای خودگیری سیمان لازم است چون سیمان بدون شن وماسه خودگیری نخواهد شد چنانچه سیمان به تنهای استعمال گردد پس از 24 ساعت به صورت ورقه ورقه در می آید و متلاشی می گرددپس سیمان وماسه در مصرف با هم لازم هستند .

پروژه متره و برآورد

مقدمه:

بیش از یک صد سال است که قوس الکتریکی در جهان شناخته شده و بکار گرفته می شود. اما اولین جوشکاری زیر آب توسط نیروی دریایی بریتانیا انجام شد- در آن زمان یک کارخانه کشتی سازی برای آب بند کردن نشت های موجود در پرچ های زیر کشتی که در آب واقع شده بود از جوشکاری زیر آبی بهره گرفت. در کارهای تولیدی که در زیر آب انجام می پذیرد، جوشکاری زیر آبی یک ابزار مهم و کلیدی به شمار می آید. در سال 1946 الکترود های ضد آب ویژه ای توسط وان در ویلیجن1 در هلند توسعه یافت. سازه های فرا ساحلی از قبیل دکل های حفاری چاه های نفت، خطوط لوله و سکوهای ویژه ای که در آب ها احداث می شوند، در سالهای اخیر به طرز چشمگیری در حال افزایش اند. بعضی از این سازه ها نواقصی را در عناصر تشکیل دهنده اش و یا حوادث غیر مترقبه از قبیل طوفان تجربه خواهند کرد. در این میان هرگونه روش بازسازی و مرمت در این گونه سازه ها مستلزم استفاده از جوشکاری زیر آبی است.

جوشکاری زیر آب از زمان جنگ جهانی دوم هنگامی که کشتی های خسارت دیده باید سریعاً در آب تعمیر می شدند به وجود آمد. بیرون آوردن کشتی برای تعمیر کردن آن، هم اکنون هم بسیار هزینه بر است و صرفه اقتصادی ندارد. شاید بسیاری از مردم جوشکاری زیر آب را بسیار عجیب می پندارند چون ماهیت آن را از آتش می دانند. ولی جوشکاری ماهیت قوس الکتریکی دارد و روشن شدن آن زیر آب کار عجیبی نیست. برای جوشکاری در خشکی، هوا یونیزاسیون می شود و در آب، بخار آب یونیزاسیون می شود.

جوشکاری فلزات رنگین با گاز استیلن یا کاربیت ( یا فلزات غیر آهنی)

فلزات غیر آهنی یا فلزات رنگی به فلزاتی گفته می شود که فاقد آهن و یا آلیاژهای آن باشند مانند مس – برنج – برنز- آلومینیوم- منگنز- روی و سرب

تمام فلزات رنگین را با کمی دقت و مهارت و آشنائی با اصول جوشکاری می توان جوش داد و برای جوشکاری این نوع فلزات بایستی خواص فلز را در نظر گرفت.

جوشکاری مس با گاز

بهترین طریقه برای جوشکاری مس جوشکاری با اکسیژن است( جوش اکسیژن = اتوگن= استیلن= کاربید اصطلاحات مختلف متداول می باشند) ضمناً می توان جوشکاری مس را با قوس الکتریک یا جوش برق نیز انجام داد.

ورقه های مس را مانند ورقه های آهنی برای جوشکاری آماده می کنند یعنی سطح بالائی را تمیز نموده و از کثافات و روغن پاک نموده و در صورت لزوم سوهان می زنند. ولی چون خاصیت هدایت حرارت مس زیادتر است باید مقدار آمپر را قدری بیشتر گرفت. بهتر است همیشه با قطب مستقیم جوشکاری را انجام داد ( با جریان مستقیم و الکترود مثبت) زاویه الکترود نسبت به کار مانند جوشکاری فولاد است. طول قوس حداقل باید 10 تا 15 میلی متر باشد, برای جوشکاری مس می توان از الکترودهای ذغالی استفاده کرد. الکترودهای جوشکاری مس بیشتراز آلیاژ مس و قلع و فسفر ساخته شده اند و گاهی نیز از الکترودهای که دارای فسفر- برنز- سیلکان یا آلومینیوم هستند استفاده می کنند چون انبساط مس در اثر گرم شدن زیاد است فاصله درز جوش را در هر 30 سانتیمتر در حدود 2 تا 3 سانتیمتر زیادتر در نظر می گیرند. خمیر روانساز مس معمولاً در حرارت 700 تا 1000 درجه ذوب می شود و به صورت تفاله (گل جوش) سبکی روی کار قرار می گیرد و از تنه کار به علت کف کردن در روی کار نباید استفاده شود. بدون روانساز هم می توان مس را جوش داد و معمولاً از براکس استفاده می گردد. مس را به وسیله شعله خنثی جوش دهیم تا تولید اکسید مس نکند چون ضریب هدایت حرارت مس زیاد است باید پستانک جوشکاری مشعل 1 تا 2 نمره بیشتر از فولاد انتخاب شود. بهتر است مس را قبل از جوشکاری گرم نمائیم و با سیم جوشکاری مخصوص جوش داد برای جوشکاری صفحه 5 میلیمتری سیم جوش 4 میلیمتری کافی است و از وسط ورق شروع به جوشکاری می نمائیم و وقتی فلز هنوز گرم است روی آن چکش کاری می شود تا استحکام درز جوش زیاد شود.

جوشکاری سرب

در این نوع جوشکاری بیشتر از گاز هیدروژن و اکسیژن استفاده می گردد. در جوشکاری سرب احتیاج به گرد مخصوص نیست ولی باید قطعات کار را قبل از جوشکاری کاملاً صیقلی نموده سیم جوش سرب باید کاملاً خالص باشد چون سرب مذاب بسیار سیال می باشد. لذا جوشکاری درزهای قطعات سربی که به وضع قائم قراردارند بسیار دشوار و مستلزم مهارت و تجربه زیاد است.

جوشکاری چدن با برنج یا لحیم سخت برنج

چدن را می توان با برنج جوش داد. قطعات چدنی را باید همان طوری که برای جوشکاری با سیم جوش چدنی آماده می شوند برای برنج جوش آماده ساخت. لبه های درز جوش را باید به وسیله سوهان یا ماشین تراشید و هیچگاه لبه های درز قطعات چدنی را با سنگ سمباده پخ نزنید. زیرا ذرات گرافیت روی ذرات آهن مالیده می شوند و لحیم سخت خوب به چدن نمی چسبد. قطعات چدنی را قبل از شروع به جوش دادن حدود 210 تا 300 درجه سانتی گراد گرم کنید و گرد جوشکاری مخصوص چدن به کار برید تا بهتر به هم جوش بخورد.

نقطه ذوب سیمهای برنجی باید در حدود 930 درجه سانتی گراد باشد. سیمهای برنجی که برای جوش دادن قطعات چدنی به کار می روند دارای مقدار زیادی مس است و کمی نیکل نیز دارند . نیکل اتصال لحیم را به چدن آسان می کند و نقطه ذوب زیاد آن موجب سوختن گرافیت درز جوش می شود . در جوشکاری چدن با برنج از شعله ملایم پستانک بزرگ با فشار کم استفاده کنید. اگر فشار شعله زیاد باشد گرد جوشکاری از درز خارج می شود و در نتیجه قطعات چدنی خوب به هم جوش نمی خورند. قطعات چدنی را باید پس از جوشکاری در محفظه یا جعبه ای پر شن یا گرد آسپست قرار داد تا بتدریج خنک شود و سبب شکنندگی و ترک و سخت شدن چدن نگردد.

جوشکاری منگنز

از منگنز به صورت خالص استفاده نمی شود در جهت عکس از آلیاژهای ماگنزیوم استفاده می شود که برای ریختگی فشاری از آن استفاده می گردد . به جای آلیاژهای Mg. Mn و Mg. Al و Mg AlZn امروزه از آلیاژهای مخصوصاً محکم Zr و Th استفاده می شود.

برای جوشکاری ماگنزیوم و آلیاژهای آن از همان شرایط جوشکاری آلومینیوم استفاده می گردد.

قابلیت هدایت حرارت زیاد و انبساط سبب پیچش زیاد کار می شود. ماگنزیوم در درجه حرارت محیط به سختی قابل کار کردن است و در 250 درجه می توان به خوبی کار گرد.

جوشکاری برنج با گاز

برنج مهمترین آلیاژ مس است و از مس و روی و گاهی قلع و مقداری سرب تشکیل می شود، این فلز در مقابل زنگ زدگی و پوسیدگی مقاوم است. چون روی در حرارت نزدیک ذوب برنج تبخیر می گردد بنابراین جوشکاری با این فلز مشکل می باشد. برنج از 60 درصد مس و 40% روی و گاهی مقداری سرب تشکیل شده است. درموقع جوشکاری روی به علت بخار شدن و اکسید روی محل جوش را تیره کرده و عمل جوشکاری را مشکلتر می نماید. ضمناً گازهای حاصله خطرناک بوده و باید از محل کار تخلیه گردند. درموقع جوشکاری روی حرکت دست بسیار مهم است و باید حتی الامکان سرعت دست را زیاد کرده وگرده جوش کمتری ایجاد نمود تا فرصت زیادی برای تبخیر روی نباشد. برنج را می توان با الکترودهای گرافیتی و معمولی جوشکاری نمود، درجوشکاری برنج از قطب معکوس استفاده می شود.

فاصله قوس الکتریکی باید حداقل 5 تا 6 میلیمتر باشد. برنج ساده تر از فولاد و چدن و مس جوش داده می شود و استحکام و قابلیت انبساط آن درمحل درز جوش بسیار خوب است. توجه شود چون انقباض و انبساط برنج زیاد است نمیتوان به وسیله چند نقطه جوش به هم وصل کرد بلکه بایستی به کمک بست هائی که در حین جوشکاری می توان آنها را به هم متصل نمود از پیچیدگی جلوگیری شود.

توجه شود که در جوشکاری از سیمهای مخصوص جوشکاری برنج که مقدار مس آن 42 تا 82 درصد است استفاده نمائید و برای جلوگیری از اکسیداسیون از گرد جوشکاری استفاده می شود و از استعمال تنه کار در جوشکاری برنج باید خودداری شود زیرا درز جوش را خورده سوراخ سوراخ و متخلخل می سازد و شعله را باید طوری تنظیم کرد که اکسیژن آن از استیلن بیشتر باشد زیرا روی در حرارت 419 درجه ذوب و در 910 درجه تبخیر می شود و رسوبی از روی و اکسید روی در کنار درز جوش به وجود می آید. مقدار اکسیژن شعله بستگی به نوع آلیاژ دارد و می توان قبلاً قطعه ای از آن را به طور آزمایشی جوش داد و اگر درز جوش سوراخ و خورده نشد خوب است. و اکسیژن زیاد هم باعث کثیف شدن جوش می شود . ورقهای نازکتر از 4 میلیمتر را از راست به چپ و ورقهای ضخیم تر از 4 میلیمتر را از چپ به راست جوش می دهند. به چکش کاری و خروج دود خطرناک و استفاده از ماسک مخصوص وباز نمودن پنجره وهواکش باید توجه نمود.

جوشکاری فولاد زنگ نزن با گاز

قابلیت هدایت حرارت فولاد زنگ نزن کمتر از فولاد معمولی می باشد و می توان سر مشعل را کوچکتر انتخاب کرد. شعله جوشکاری باید برای جوش فولاد زنگ نزن خنثی باشد زیرا اکسیژن یا استیلن اضافی با عناصر تشکیل دهنده فولاد زنگ نزن ترکیب شده و درز جوش خورده پس از مدتی زنگ می زند . روانساز جوشکاری فولاد زنگ نزن را به صورت خمیر در آورده روی درز جوش می مالیم . سیم جوش باید حتی المقدور از نوع خود فولاد زنگ نزن انتخاب شود و بهتر است تسمه باریکی از جنس همان فولادی که باید جوش داده شود را بریده و به جای سیم جوشکاری استفاده کرد.

در روش جوشکاری این فولاد مشعل را باید طوری نگهداشت که زاویه آن نسبت به کار بین 80 تا 90 درجه باشد . زاویه سیم جوش در حدود 20 تا 40 درجه است وسیم جوشکاری را جلوی مشعل نگذارید تا همزمان با لبه کار ذوب شود و نوک مخروطی باید با ناحیه مذاب تماس داشته باشد تا از اکسیده شدن فلز جلوگیری کند. و شعله را نباید یک دفعه از کار دور نمود زیرا درجه انبساط فولاد زنگ نزن بیشتر از فولاد معمولی است و بابست های مخصوص از پیچیدن و کج شدن آن در موقع جوشکاری باید جلوگیری کرد فاصله لبه کار را باید برای هر 30 سانتیمتر 3 الی 4 میلیمتر بیشتر در نظر گرفت. پس از تمام شدن کار جوشکاری به وسیله برس و شتشو مواد اضافی تفاله و روانساز و یا گرد جوشکاری اضافی را باید کاملاً تمیز کرد و بر طرف نمود.

جوشکاری فولادهای مولیبدونی

وقتی که به فولاد مولیبدون اضافه شود مقاومت آن را بالا می برد مخصوصاً در حرارتهای زیاد ، بنابراین موارد استعمال این نوع فولاد بیشتر در لوله هائی که تحت فشار و حرارت زیاد باشد بیشتر است. بعضی از فولادهای مولیبدونی دارای مقداری کرم نیز هستند این آلیاژ را که مولی کرم می نامند بیشتر در ساختن قطعات مقاوم هواپیما به کار برده می شوند. جوشکاری این فولاد مانند جوشکاری آهن می باشد با این تفاوت که برای مقاوم بودن جوش باید از الکترود نوع E_7010 و E_7012 و E_7020 استفاده شود و برای قطعات ضخیم که گرده های پهن مورد احتیاج است می توان از فولادهای قلیائی (E_7016 ، E_7015 (LOWHYDROGE استفاده نمود. در مورد جوشکاری ورقهای 5 میلیمتر و ضخیمتر لازم است بعد از جوشکاری 1200 الی1250 درجه فارنهایت گرم کرده و برای ضخامت 5/12 میلیمتر به مدت یک ساعت گرم نگهداشت و بعد از آن باید قطعه به آهستگی سرد نمود به طوری که در هر ساعت 200 الی 250 درجه فارنهایت از حرارت آن کاسته شود وقتی که قطعه به 150 درجه فارنهایت رسید بعد می توان قطعه را در هوای معمولی سرد کرد.

جوشکاری مونل واینکونل

فلز مونل آلیاژی است از 67 % نیکل 30% مس و مقدار کمی آهن و آلومینیوم ومنگنز.

فلز اینکونل آلیاژی است از 80% نیکل ، 15% گرم و 5% آهن.

این دو فلز به علت مقاومت زیادی که در مقابل زنگ زدگی دارند برای ساختن تانکر و ظروف حامل مایعات به کار می روند.

مونل و اینکونل را می توان با الکترودهای پوشش دار به آسانی آهن جوشکاری کرد.

بنابراین جوشکاری این فلزات در تمام حالتها امکان پذیر است ولی بهتر است که درحالت تخت عمل انجام گیرد. قطعاتی که ضخامت آنها کمتر از 5/1 میلیمتر است نباید با قوس الکتریکی جوشکاری نمود. برای جوشکاری مونل واینکوئل باید عملیات زیر را انجام داد.

قشر نازک اکسید تیره رنگ را از نقاطی که باید جوشکاری کرد به وسیله برس یا سمباده پاک نمائید.

به گرم کردن قبلی احتیاجی نیست.

از الکترودهای با پوشش ضخیم استفاده به عمل آید.

درمورد جوشکاری حالت تخت زاویه الکترود نسبت به خط قائم درجه و در مورد حالتهای دیگر الکترود  عمود بر صفحه باید باشد.

–  گرده های باریک ایجاد گردد.

جوشکاری طلا

جوشکاری طلا به طریقه DC باجریان مستقیم انجام میگرد. الکترود را به قطب منفی وصل می نمائیم و یا با جریان فرکانس زیاد جریان متناوب کار میکنیم . ضمناً می توان برای جوشکاری طلا از طریقه جوشکاری نقطه جوش استفاده کرده که با الکترود و لفرامی عمل می نماید و پس از جوشکاری به وسیله صیقل نمودن با الکل کار را براق می نمائیم . ضمناً به وسیله جوشکاری کند پرسی نیز می توان طلا راجوش داد. جوش دادن متداول با شعلهای ریز و دقیق شبیه جوشکاری نقطه جوش می باشد.

پروژه متره و برآورد

مقدمه

پس از بازدید محل و ریشه کنی، اولین قدم در ساختن یک ساختمان پیاده کردن نقشه می باشد. منظور از پیاده کردن نقشه یعنی انتقال نقشه ساختمان از روی کاغذ به روی زمین با ابعاد اصلی (یک به یک) بطوریکه محل دقیق پی ها و ستونها و دیوارها و زیرزمینها و عرض پی ها روی زمین به خوبی مشخص باشد و همزمان با ریشه کنی و بازدید محل باید قسمتهای مختلف نقشه ساختمان مخصوصاً نقشه پی کنی کاملاً مورد مطالعه قرار گرفته بطوری که در هیچ قسمت ، نقطه ابهامی باقی نماند و بعداً اقدام به پیاده کردن نقشه بشود. باید سعی شود حتماً در موقع پیاده کردن نقشه از نقشه پی کنی استفاده گردد. برای پیاده کردن نقشه ساختمانهای معمولی و کوچک از متر و ریسمان بنائی که به آن ریسمان کار هم می گویند استفاده گردد.

بعد از اتمام کار پیاده کردن نقشه و قبل از اقدام به گودبرداری یا پی کنی باید حتماً مجدداً اندازه های نقشه پیاده شده را کنترل نمائیم تا حتی المقدور از وقوع اشتباهات احتمالی جلوگیری شود. بطور کلی باید همیشه توجه داشت که پیاده کردن نقشه یکی از حساس ترین و مهم ترین قسمت اجرا یک طرح بوده و کوچکترین اشتباه در آن موجب خسارتهای فراوان می شود.

برای جلوگیری از نفوذ رطوبت به کف اطاقها و سالنها ، روی زمین کوبیده شده ، به ضخامت حداقل 15 سانتی متر سنگهای درشت با قطر تقریبی 5 سانتی متر می ریزند. این لایه با توجه به فضای خالی بین سنگها ، مانع صعود نم به طبقات بالاتر می گردد. درشتی دانه های بلوکاژ هر چه بالاتر می آید کوچکتر می شود به طوریکه در آخرین لایه درشتی دانه ها در حدود یک میلیمتر می باشد.

بتن مگر که به آن بتن لاغر یا بتن کم سیمان هم می گویند اولین قشر پی سازی می باشد ، مقدار سیمان در بتن مگر در حدود 100 الی 150 کیلوگرم در متر مکعب است. بتن مگر اغلب به دو دلیل زیر مورد استفاده قرار می گیرد :

الف) برای جلوگیری از تماس مستقیم بتن اصلی پی با خاک

ب) برای رگلاژ کف پی و ایجاد سطح صافی برای ادامه پی سازی

ضخامت بتن مگر در حدود 10 سانتی متر می باشد و معمولاً قالب بندی (چوبی یا آجری) از روی بتن مگر شروع می شود.

بعد از انجام عملیات خاکبرداری پی ها ، سطح حاصله را تراز می نمائیم و بعد از مشخص نمودن رقوم ارتفاعی به ضخامت 5 الی 10 سانتی متر بتن مگر می ریزیم . برای این کار می توان در نقاط مختلف در محل ستونها ، میلگردها و ارتفاع بتن مگر را با استفاده از دوربین نقشه برداری یا ریسمان کار و شلنگ تراز مشخص نمود. بعد از اجرای بتن مگر و خشک شدن نسبی به صورتیکه بتوان بر سطح آن ، عملیات بعدی را انجام داد، کار قالب بندی را شروع می کنیم . برای قالب بندی می توان از 3 نوع قالب : آجری ، چوبی و فلزی استفاده نمود. بدلیل راحتی اجرا و اقتصادی بودن قالبهای آجری در ساختمانهای معمولی ، معمولاً از قالب بندی آجری استفاده می شود. اما نقطه ضعف این قالب بندی آن است که ممکن است قالب بندی آجری ، آب بتن را جذب نموده و عمل هیدراتاسیون آن را مختل نماید. برای جلوگیری از این کار روش منطقی آن است که قسمت های داخلی پی ها را با نایلون یا پلاستر کم عیار سیمان پوشانید.

روش دیگر آن است که قالب بندی را قدری بزرگتر از بتن فنداسیون اجرا نمود. بعضی ها به اشتباه برای مقابله با این نقطه ضعف قالبهای آاجری ، بلافاصله قبل از شروع بتن ریزی ، نسبت به آبپاشی دیوارهای قالب بندی اقدام می نمایند. با توجه به اینکه تخلیه آب جمع شده در داخل پی به علت وجود آرماتورها بسیار مشکل می باشد ، از این رو جمع شدن آب در کف پی باعث ایجاد نقطه ضعف و افت مقاومت در کف پی می نماید.

اصولاً بتن نیز مانند سایر مصالح ساختمانی در مقابل نیروی کششی ضعیف بوده و در محل تارهای کششی ترکهایی در آن ایجاد می شود لذا برای جلوگیری از ترکیدن بتن ، در محل تارهای کششی میله گردهای فولادی قرار می دهند. تارهای کششی در کف پی بوده و میله گردها را در دو جهت به صورت مشبک ( در حدود 5 سانتی متر بالاتر از کف) روی بتن مگر قرار می دهند. در بعضی موارد بعلت کنترل بار زیر ستون و کنترل برش در پی ها ، علاوه بر مش های کف از آرماتورهای فوقانی یا آرماتورهای سبدی استفاده می شود.

آرماتورهای شبکه ای (مش) را که از قبل به اندازه متناسب (در حدود 5 سانتی متر کوچکتر از ابعاد پی ها و 5/2 سانتی متر از هر طرف ) بافته شده است در کف پی قرار داده و زیر آن را با تکه های کوچک شن یا تکه های بتن قدری بالاتر از کف پی قرار می دهند به طوری که در موقع بتن ریزی این شبکه کاملاً در بتن غرق بشود و یا می توان ابتدا در حدود 5 سانتی متر در کف پی بتن ریخت و بعد این آرماتورها را روی آن قرار داده و بتن ریزی را تا ضخامت تعیین شده در نقشه ادامه داد ولی این کار همیشه ممکن نیست زیرا اغلب مواقع وجود شبکه های شناژ مانع این کار می گردد ، محل برخورد آرماتورهای چپ و راست را باید با مفتولهای غیر فنری 3 یا 4 به یکدیگر متصل نمود. باید توجه داشت که سر کلیه آرماتورها به صورت چنگک خم شده و یا به صورت گونیا گردانیده شود. باید توجه داشت که کلیه برخورد
میله گردهای چپ و راست با مفتول بسته شود.

پس از آنکه قالب بندی انجام شد و شبکه های زیر ستون ها را در داخل پی ها قرار دادند قبل از بتن ریزی ، پی ریزی ها را بوسیله حداقل 4 میله گرد که تعداد و نمره آن بوسیله محاسبه تعیین می گردد به همدیگر وصل می نمایند این میله گردها باید به وسیله میله گردهای عرضی که به آن خاموت می گویند بهمدیگر متصل باشد. قطر میله گردهای عرضی و فاصله آنها بوسیله محاسبه تعیین می شود. خاموتها باید حتماً به خم غیر 90 درجه ختم شوند بهتر است این خم در قسمت فشاری قطعه بتن قرار بگیرد این قفسه های شناژ باید حداقل تا یک چهارم بعد پی به داخل آن ادامه پیدا کند. بعضی از مهندسین محاسب ترجیح میدهند که این قفسه شناژ سراسر پی را طی نموده و از طرف دیگر آن ادامه پیدا کند در این صورت این قفسه ها باید یکدیگر را قطع نمایند . آرماتور گذاری و بتن ریزی این شناژها کاملاً مانند شناژ دیوار آجری می باشد . در موقع بتن ریزی چنانکه ممکن باشد بهتر است کلیه بتن پی ها و شناژهای
متصل کننده یکجا ریخته شود. اینکار با وجود ماشینهای حمل بتن که در ایران فراوان یافت می شود امکان دارد ولی چنانچه ریختن بتن کلیه قسمتهای پی در یک روز ممکن نباشد بهتر است بتن ریزی را در محل یک پنج شناژها ( محور تا محور) متوقف کرد چنانچه در موقع متوقف کردن بتن ریزی چند عدد میلگرد کمکی 2 تا 3 عدد را با همان نمره آرماتورهای شناژ داخل بتن قرار داده به طوری که تقریباً نصف طول آن در بتن روز بعد قرار گیرد بهتر است. برای نصب صفحات زیر ستون به روش زیر عمل می کنیم :

با استفاده از بولت ها و مهره هایی ، بیس پلیت در محل خود فیکس می گردد. روش کار به این شکل است که بعد از جایگذاری آرماتورها ، صفحات زیر ستون به همراه بولت در محل آکس پی ها (معمولاً صفحات زیر ستون در آکس پی قرار می گیرند. مگر در حالتی که بعلت شرایط خاص ، صفحات زیر ستون به پی خروج از مرکزیت داشته باشند) در محل خود قرار می گیرند.

برای اینکه در هنگام بتن ریزی بولت ها از موقعیت خود جابجا نشوند ، لازم است به شکل مناسب آنها را با آرماتورهای کف پی ، متصل نمود. این کار می تواند با جوش یا سیم آرماتوربندی انجام شود. در مواردی بعضی از معماران برای فیکس نمودن بولت ها از بتن استفاده می نمایند ودر حالتی ممکن است به علت بار زیاد ستونها برای کنترل برش ، ارتفاع پی از حد متعارف بالا رود (5/1 ـ 1 متر) در این حالت ارتباط آرماتورها به کف پی به بولت ها وجود نخواهد داشت. لذا در این شرایط با استفاده از خرکهایی ، بولت ها را مهار می نمائیم.

به خاطر آنکه امتداد بولت ها با سوراخ های بیس پلیت مطابقت داشته باشند ، حتماً بایستی در جایگذاری بولت از شابلون با صفحه زیر ستون استفاده نمود بعد از نصب صفحات زیر ستون با روش توضیح داده شده ، کار بتن ریزی پی آغاز می شود.

تعیین اسلامپ :

قالب را مرطوب کرده و آن را روی یک سطح تخت ، مرطوب و نفوذ ناپذیر قرار دهید. با ایستادن روی جای پا ، قالب را هنگام پر کردن محکم سرجایش نگهدارید . نمونه ای از بتن تازه در قالبی به شکل مخروط ناقص ریخته می شود ودر سه لایه که هر کدام 3/1 حجم قالب می باشند پر می شود و توسط یک میله متراکم می گردد . هر لایه با 25 ضربه میله مخصوص کوبیده و ضربه هایی که زده می شود بایستی یکنواخت باشند . برای لایه زیرین لازم است میله را کمی کج کرده و تقریباً نصف ضربه ها را در نزدیکی محیط بزنید و سپس بقیه ضربه ها به صورت قائم و در مسیری مارپیچ به سمت مرکز ، ادامه داده شوند . ضربه های لایه زیرین باید طوری باشد که میله در تمام عمق لایه نفوذ نماید. لایه دوم و لایه بالایی را نیز طوری بزنید که میله در تمام عمق لایه نفوذ نماید . بنابراین در هر ضربه میله مقداری هم به لایه زیرین نفوذ می کند . در هنگام پر کردن لایه بالایی و قبل از آغاز ضربه ها ، آنقدر بتن به داخل قالب بریزید تا به صورت برآمده از قالب بیرون بزند . اگر ضربه زدن باعث شد که سطح بتن از بالای قالب پائین تر بیاید ، مقداری بتن اضافه نمائید، سپس قالب بالا آورده (بطور قائم) می شود و بتن نشست می کند. فاصله بین وضعیت اولیه و وضعیت تغییر شکل یافته بتن در مرکز سطح بالایی آن اندازه گرفته می شود و به عنوان اسلامپ بتن گزارش می شود.

قبل از بتن ریزی باید کلیه آرماتورها با نقشه کنترل شود، مخصوصاً دقت شود که آرماتورها به همدیگر با سیم آرماتوربندی بسته شده باشد و اگر جائی فراموش شده باشد مجدداً بسته شود، فاصله آرماتورها بایستی یکنواخت باشد و محل بتن ریزی عاری از خاک و مواد زائد باشد، اگر بین اتمام کار آرماتوربندی و بتن ریزی چند روز فاصله باشد حتماً می باید محل کار با دقت بیشتری بازدید شود. کلیه قسمتهای قالب بندی باید با دقت بازدید شود زیرا همانطور که می دانیم تا چند روز کلیه وزن بتن و آرماتورهای آن را همین قالب تحمل خواهد نمود و اگر نقطه ضعفی در آن باشد که نتواند بتن را تحمل نماید ودر موقع بتن ریزی شکسته و فرو ریزد ضرر مالی بزرگی به کار وارد خواهد شد زیرا در روز بتن ریزی که رفت و آمد روی قالب زیاد بوده و هر کس به کاری مشغول می باشد ، مشکل بتوان اقدام به تعمیر کفراژ نمود. در تمام روز بتن ریزی حتماً باید یک نفر کارگر با تجربه مدام قالب ها را کنترل نموده و اثرات اضافه شدن وزن را روی آنها در نظر داشته باشد ودر موقع بروز خطر فوری افراد دیگر را مطلع نماید.

در موقع بتن ریزی باید از رفت و آمد زیاد روی آرماتورها جلوگیری نمود زیرا در این صورت در اثر وزن کارگران در آرماتورها انحنای موضعی بوجود خواهد آمد. بهتر است از قسمت جلو ( آنطرف که به مرکز تهیه بتن نزدیک تر می باشد) شروع به بتن ریزی نمود زیرا در این صورت رفت و آمد کارگران از روی آرماتورها به حداقل خواهد رسید در این صورت برای آنکه پای کارگران در بتن تازه ریخته شده فرو نرود باید در مسیر عبور و مرور کارگران از تخته های زیر پا استفاده شود. باید مطمئن شویم که بتن تمام گوشه های قالب را پر نموده و کرمو نمی باشد . ( ویبره زدن که توضیح داده خواهد شد) . بایستی حمل بتن به صورتی انجام گیرد تا اجزا آن از همدیگر جدا نشوند . در موقعی که بتن باید به راههای دور حمل گردد باید حتماً از ماشینهایی که دارای منبع گردان می باشد استفاده نمود. در مواقعی که مشاهده
می کنیم اجزا بتن در اثر حمل و نقل از یکدیگر جدا شده است باید آن را اصلاح نمود و یا از مصرف آن خودداری نمائیم . تا آنچه که ممکن است بهتر است که بتن ریزی بدون  وقفه انجام گیرد. بطوریکه در موقع سخت شدن یکپارچه باشد ولی نظر به اینکه همیشه ممکن نیست و گاهی مجبور هستیم که بتن ریزی را تعطیل نموده و کار را در روز بعد شروع کنیم در چنین مواقعی می باید محل قطع بتن حتماً با نظر مهندس کارگاه انجام شود زیرا محل قطع بتن باید در جائی باشد که نیروهای وارده صفر بوده و یا حداقل باشد در مواقع قطع بتن ریزی باید چند عدد فولاد کمکی در مقطع گذاشته شود بطوریکه نصف طول این میله گردها در بتن روز بعد قرار گیرد. روز بعد باید سطح قطع شده کاملاً با آب شسته شده و از گرد و خاک و مواد اضافی پاک گردد آنگاه باید با قدری دوغاب سیمان خالص ، محل را اندود نموده آنگاه
 بتن ریزی جدید را شروع نمود، بهتر است حتی المقدور از مصرف چسب و هر گونه مواد دیگر در بتن خودداری گردد. فرو ریختن بتن از لابلای آرماتورها مجاز نیست زیرا ممکن است باعث جدا شدن مواد متشکله بتن گردد.

ویبره کردن بتن :

ویبراتور دستگاهی است که به شلنگ بلندی ختم شده و این شلنگ بوسیله موتور برقی و یا بنزینی مرتعش می شود که با قرار دادن شلنگ در داخل بتن آن را مرتعش نموده و باعث هدایت آن به تمام گوشه های قالب می شوند. باید متوجه بود که ویبره کردن بتن بیش از اندازه باعث می شود که دانه های ریزتر و دوغاب سیمان بالا آمده و دانه های درشت تر به ته قالب هدایت بشود که این خود باعث مجزا شدن اجزا بتن گردیده و موجب ضعف قطعه ریخته شده خواهد شد بهتر است که در ضمن ویبره کردن بتن بوسیله ضربه زدن به بدنه قالب و کوبیدن خود بتن آن را به خوبی متراکم نموده و نقاط تجمع هوا و فضاهای خالی را بخوبی پر نمائیم . در موقع ویبره کردن بتن ، شلنگ ویبراتور باید حتی المقدور در وضع قائم نگه داشته شود ودر امتداد محورش جابجا گردیده و خیلی آرام در حال کارکردن از بتن بیرون کشیده شود. اگر بتن را ویبره می نمائیم باید زمانی که شلنگ ویبراتور داخل بتن قرار گیرد به دفعات بوده و هر بار از یک دقیقه تجاوز نکند و بعد از یک دقیقه باید آن را در بتن جابجا نمائیم.

بعد از اتمام بتن ریزی لازم است به مدت یک هفته با عمل آوری سریع بتن از بارگذاری روی آن خودداری ، اما با توجه به اینکه بارهای اعمال شده به پی بصورت تدریجی خواهد بود ، می توان بعد از زمان فوق به اجرا و ادامه عملیات اجرایی مبادرت نمود. سیمان موجود در بتن ریخته شده در مجاورت رطوبت باید سخت شده و دانه های سنگی موجود در مخلوط را به همدیگر چسبانیده و مقاومت بتن به حداکثر برساند بدین لحاظ می باید از خشک شدن سریع بتن جلوگیری نموده و آنرا از تابش شدید آفتاب و وزش بادهای تند محفوظ نگه داشت و سطح آن را حداقل تا هفت روز مرطوب نمود. این مدت برای بتن زودگیر سه روز است . برای اینکار بهتر است که روی بتن تازه ریخته شده را با گونی یا کاغذ پوشانیده و این پوشش  را مرطوب نگه داریم بهتر است بعد از 3 الی 4 ساعت بعد از بتن ریزی شروع به آب دادن روی آن بنمائیم زیرا در غیر اینصورت سطح آن ترک خورده و موجب نفوذ هوا به داخل بتن شده و آرماتور بکار رفته در بتن در معرض خورندگی واقع گردیده و موجب ضعف قطعه خواهد شد. بتن تازه ریخته شده نباید در معرض بارانهای تند قرار گیرد زیرا باران دوغاب سیمان و مصالح ریز دانه را شسته و سنگهای درشت را نمایان خواهد نمود. در موقع بارندگی بهتر است بتن ریزی متوقف شده و بتن ریخته شده را از آسیب باران محفوظ نمود و بالاخره بعد از گیرش بتن می توان کار تراز نهایی صفحات زیر ستونها را انجام داده و با سفت نمودن مهره های بولتها ، صفحات زیر ستونها را بر روی پی فیکس نمود. دقت شود تمام صفحات و ستونها نسبت به هم تراز باشند.

قسمت های مختلف ستون :

· قسمت های اصلی ستون :

پروفیلی است که بارهای فشاری را تحمل می نماید . برای ساختن می توان از پروفیلهای مختلف استفاده نمود. برای ساختن ستونها با استفاده از پروفیلها باید دقت کافی به عمل آورد تا ستونها کاملاً مستقیم و راست ساخته شود زیرا کوچکترین انحنای ستون ممکن است بعد از بارگذاری منجر به کمانش ستون گشته ودر نتیجه باعث تخریب ساختمان شود. در موقع ستون سازی به دو علت ممکن است انحنا در آن ایجاد شود. اول آنکه امکان دارد تیرآهنهای مورد استفاده برای ساختن ستون در اثر حمل و نقل دارای پیچیدگی باشد و دوم آنکه ممکن است در اثر جوشکاری غیر فنی و نادرست در ستون پیچیدگی ایجاد بشود.

        ·          تسمه های اتصال :

ستونها ممکن است از دو عدد تیرآهن I شکل و یا دو عدد ناودانی و یا چهار عدد نبشی و غیره تشکیل شده باشد که این پروفیلها می باید به یکدیگر متصل شود.

معمولاً این پروفیلها را بوسیله تسمه به همدیگر متصل می نمایند ابعاد این تسمه ها بوسیله محاسبه تعیین می گردد ولی اغلب برای ساختمانهای معمولی از تسمه هائی به ابعاد تقریبی 1×10×200 استفاده می گردد طول تسمه معمولاً به اندازه پشت تا پشت ستون می باشد (قدری کمتر برای جوشکاری) تسمه ها را در ایران معمولاً به طور موازی با یکدیگر جوش می دهند و فاصله آنها از یکدیگر در حدود 40 سانتی متر می باشد ( محور تا محور) ولی گاهی طبق محاسبه مجبور می شوند تسمه ها را با زاویه 45 درجه و یا 30 درجه جوش بدهند.

· صفحه های تقویتی :

گاهی ممکن است ستون انتخاب شده از لحاظ شماره تیرآهن برای کلیه طبقات مناسب بوده و فقط برای یک یا دو طبقه پایین که بار بیشتری را تحمل می نماید ضعیف باشد در این صورت ممکن است مهندس محاسب برای تقویت ستون ، ورقهای تقویتی سراسری پیشنهاد نماید در اینصورت دیگر برای اتصال ستون در این قسمت از تسمه استفاده نمی گردد . جوشکاری ورقهای تقویتی باید به طور کافی و با بعد معین باشد تا نقطه ضعفی از این نظر ایجاد نشود.

اتصال ستون به صفحه زیر ستون : ابتدا یادآوری می گردد که صفحه زیر ستون قبلاً کاملاً تراز ودر یک سطح کار گذاشته شده است اکنون متذکر می گردد سطح انتهائی ستون یعنی محل اتصال آن به صفحه زیر ستون باید کاملاً مستوی بوده به طوریکه در موقع قرار دادن آن روی صفحه تمام نقاط در تماس باشد. آنگاه ستون را بلند کرده و در محل خود قرار می دهند لازم به یادآوری است که ستون را اغلب بوسیله جرثقیل بلند می کنند در کارهای کوچک می توان ستون را بوسیله دکل بلند نمود.

آنگاه ستون را با دوربین و یا شاقول معمولی بنائی شاقول نموده و دور تا دور آنرا به صفحه زیر ستون جوش می دهند آنگاه برای تکمیل کار ، ستون را بوسیله چهار عدد نبشی 10 یا 12 و یا بزرگتر به صفحه جوش می دهند ابعاد این نبشی ها طبق محاسبه تعیین می گردد.

در موقع جوشکاری پای ستون به صفحه زیر ستون باید توجه نمود چنانچه بعد جوش زیاد باشد مانع چسبیدن نبشی های اتصال به ستون و صفحه زیر ستون خواهد شد. باید دقت شود که این جوشکاری فقط درزما بین پای ستون و صفحه زیر ستون را پر نماید و از آن خارج نشود. چنانچه این دقت ممکن نباشد بهتر است از این جوشکاری صرف نظر گردد . در بعضی ستونها که دارای خارج از محوری شدید می باشد بجای نبشی از صفحات مستطیل شکل که طول آن بیشتر از پشت تا پشت ستون است استفاده می گردد و بدینوسیله نبشی های اتصال را با ابعاد بزرگتر بوسیله صفحه در محل می سازد و بوسیله چند عدد صفحه لچکی که بین دو بال نبشی قرار می دهند سیستم قابل اطمینان در مقابل ممانهای وارده ایجاد می نمایند . عرض و طول کلی این اتصالات نباید از روی صفحه زیر ستون تجاوز نماید.

· جوش :

متداولترین وسیله اتصال دهنده قطعات فلزی به یکدیگر در ایران جوشکاری می باشد که معمولاً از دستگاههای جوش برقی استفاده می گردد . این دستگاه ممکن است مستقیماً با برق شهر کار کند و یا خود بوسیله موتوری تولید برق نموده و عمل جوشکاری را انجام دهد به این نوع اخیر دستگاه جوش سیار گفته می شود. برای جوشکاری در ساختمانهای فلزی دستگاهی که مستقیماً به برق شهر وصل می شود به هیچ وجه پیشنهاد نمی گردد و بهتر است از دستگاههای جوش سیار استفاده شود بهرحال اسکلت فلزی بهتر با برق متوالی جوشکاری شود.

در بعضی از ساختمانهای فلزی قطعات بوسیله پیچ و مهره یا میخ پرچ به یکدیگر متصل می گردند . قطر پیچها و اندازه مهره ها و همچنین فاصله سوراخها از یکدیگر و تعداد آنها کاملاً بوسیله محاسبه تعیین می گردد و روی نقشه های محاسباتی قید شده است ولی اتصال قطعات به وسیله پرچ به علت اشکالات زیاد و سختی کار ، رفته رفته منسوخ شده است و جای خود را به جوش که پیوسته در حال پیشرفت است می دهد. بعد جوش بوسیله محاسبه تعیین می گردد و بستگی به قطر قطعاتی دارد که بوسیله جوش به همدیگر متصل می شوند ولی در هر حال نباید از 6 میلیمتر کمتر باشد. در موقع انتخاب الکترود جوشکاری باید دقت کافی به عمل آید و الکترودی انتخاب بشود که متناسب با جوشکاری بوده و بعد لازم را به راحتی ایجاد نماید. همچنین باید توجه نمود تا آمپر دستگاه به نحوی انتخاب گردد که قادر به ذوب نمودن الکترود باشد. حداقل قطر الکترود جوشکاری برای اسکلت فلزی 4 میلیمتر پیشنهاد می گردد . باید دقت شود که جوشکاری در کلیه قسمتها یکنواخت بوده و با بعد مساوی انجام گردد و به اصطلاح زنجیره ای باشد.

بهتر است تا آنجا که ممکن است جوشکاری روی زمین به طور افقی روی قطعات انجام شده آنگاه قطعه در محل خود نصب گردد تا امکان جوش معمولی وجود داشته باشد و از جوش سر بالا و یا سرازیر و معکوس تا آنجا که ممکن است خودداری گردد زیرا برای این نوع جوشکاری ها احتیاج به کارگران ورزیده میباشد که استفاده از وجود آنها در تمام کارگاهها مشکل است. در ساختمانهای مهم و یا جوشکاریهای حساس مخصوصاً وقتیکه جوشکاری برای آب بندی به کار می رود بعد از اتمام هر قسمت از جوشکاری جوشهای داده شده بوسیله دستگاههای مخصوص با اشعه ایکس عکس برداری شده و کنترل می گردد.

· لچکی یا ورق پشت بند

اگر ممانهای وارده در پای ستون زیاد باشد و احتمال خم شدن نبشی ها در محل اتصال ستون با صفحه زیر ستون وجود داشته باشد دو یا سه قطعه تسمه به صورت لچکی بین دو بال نبشی قرار داده و بخوبی جوش می دهند تا از خم شدن نبشی جلوگیری نمایند از این قطعات لچکی در نبشی های زیر سر پلها که دارای بار زیاد می باشد نیز استفاده می گردد ضخامت این لچکی ها در حدود 10 الی 12 میلی متر می باشد.

سقفهای تیرچه و بلوک :

اجزاء تشکیل دهنده سقف تیرچه بلوک :

تیرچه :

متداولترین نوع تیرچه در ایران تیرچه های بتنی می باشد که با قالب سفالی و یا بدون قالب سفالی تهیه و عرضه می گردد . تیرچه های معمولی با خرپا مسلح می باشند . خرپا از سه قسمت تشکیل می شود:

الف) میله گردهای کف خرپا می باشند که تعداد و قطر آنها طبق محاسبه بدست می آید و باید از لحاظ طول و تعداد و نوع میله گرد (ساده یا آجردار) کاملاً مطابق نقشه باشد. کلیه ممانهای مثبت تیرچه به وسیله همین میله گردها تحمل می شود. با توجه به اینکه اغلب مهندسین محاسب برای صرفه جویی طول یک یا چند میله گرد را کوتاه تعیین می نمایند این میله گردها باید درست در وسط طول تیرچه ( محل ممان مثبت بحرانی) قرار گیرد. برای اینکه این میله گردها در موقع بتن ریزی جابجا نشود بهتر است آنها را بوسیله یک یا چند میله گرد عرضی به همدیگر جوش بدهیم.

ب) میله گردهای فوقانی خرپا که از میله گرد 8 یا 10 و یا 12 آجدار بوده و داخل بتون سقف و میله گردهای حرارتی قرار می گیرد.

ج) آنگاه میله گرد مارپیچ یا میله گرد مهاری خرپا است که میله گرد کف را به میله گرد فوقانی متصل می نماید . خرپای بعضی از تیرچه ها از ورق و یا تواماً از ورق و میله گرد می باشد ولی متداولترین نوع خرپا از میله گرد ساخته می شود این خرپا را در داخل قالب فلزی و یا سفالی قرار می دهند ، آنگاه بتونی با عیار 400 یا 450 کیلوگرم سیمان و مصالح سنگی ریز دانه تهیه نموده و قالب را که در حدود 10 سانتی متر پهنا و 4 سانتی متر ارتفاع دارد از این بتن پر کرده و بوسیله میز لرزان آنرا ویبره می نمایند. اگر قالب فلزی باشد بعد از سخت شدن بتن آن را از قالب جدا کرده و چند روزی در حوضچه های آب قرار داده آنگاه به بازار عرضه می کنند ولی اگر قالب سفالی باشد این قالب همیشه همراه تیرچه خواهد بود. در هر حال چه قالب سفالی و چه قالب فلزی باشد تیرچه باید چند روز در حوضچه های آب قرار گیرد . اگر از قالب سفالی استفاده می شود بهتر است قبل از بتن ریزی آن را در حوضچه های آب قرار داده تا کاملاً زنجاب شود زیرا در غیر این صورت آب بتن مجاور خود را مکیده و آنرا پوک می نماید . در موقع بتن ریزی تیرچه ، بهتر است خرپا را قدری در محل خود جابجا کنیم تا مطمئن شویم که کلیه میله گردهای تحتانی آن داخل بتن واقع شده و کاملاً در بتن غرق می باشد . بعضی از تیرچه های بتنی پیش تنیده می باشد که معمولاً دارای مقطعی سپری شکل بوده و فاقد میله گرد فوقانی و همچنین میله گرد فوقانی مارپیچ می باشد. میله گردهای تحتانی این نوع تیرچه ها را قبل از بتن ریزی با روش خاص و وسائل مخصوص کشیده آنگاه بتن ریزی می نمایند و تا سخت شدن کامل بتن آن را در حال کشش نگاه می دارند . به این نوع تیرچه ها اصطلاحاً تیرچه بتنی پیش تنیده می گویند.

بلوک :

بلوکهای مورد استفاده در سقف های تیرچه بلوک معمولاً بتنی یا سفالی است و هیچ گونه باری را تحمل نمی نماید و فقط به عنوان قالب مورد استفاده قرار می گیرد . بلوک های سفالی از لحاظ وزن سبک تر بوده و بار کمتری را به ساختمان وارده می نماید . عرض بلوکها معمولاً 40 سانتی متر بوده گاهی نیز آنها را تا 60 سانتی متر هم می سازند و ارتفاع آن تابع ضخامت سقف و بار سقف بوده و بین 20 تا 25 سانتی متر است. بلوک باید طوری طرح شود که به راحتی قابل حمل و نقل بوده و روی تیرچه قرار بگیرد.

بلوکها دارای لبه ای هستند که بوسیله آن بر روی تیرچه قرار می گیرند اگر از تیرچه با قالب سفالی استفاده می شود بهتر است از بلوک سفالی نیز استفاده گردد. زیرا بعلت هم رنگ بودن مصالح بعد از سفید کاری روی سقف ایجاد سایه نمی نماید.

میله گردهای ممان منفی :

با فرض اینکه تکیه گاه تیرچه ها گیردار فرض میشود در محل تکیه گاه ممانی ایجاد
می گردد که می باید بوسیله میله گردی تحمل شود به این لحاظ اگر دو عدد تیرچه به یک تیر ختم شود میله گرد فوقانی تیرچه ها را بوسیله قطعه میله گردی به طول 2 الی 5/2 متر به همدیگر متصل می نمایند قطر این میله گرد بوسیله محاسبه تعیین می گردد و معمولاً از میله گردی به قطر 8 یا 10 یا 12 استفاده می گردد. در آخرین دهانه که تیرچه به یک تیر ختم می گردد نیز میله گردی را بصورت گونیا خم نموده و قسمت کوتاه را داخل آهنهای تیر یا میله گردهای تیربتنی قرار  داده و قسمت مستقیم را روی میله گرد فوقانی تیرچه گذاشته و چند جای آنرا با سیم آرماتوربندی می بندند به این قطعات میله گرد ممان منفی می گویند.

میله گرد حرارتی :

بعد از اتمام سقف و گذاشتن کلیه آهن ها یک سری میله گرد در جهت عمود بر میله گردهای بالای تیرچه به فاصله تقریبی 25 الی 40 سانتی متر قرار می دهند قطر این میله گردها به وسیله محاسبه تعیین می شود و معمولاً میله گردی با قطر 6 یا 8 یا 10 میلی متر می باشد به این آهن ها میله گرد حرارتی می گویند این میله گردها باید به کلیه آهنهای تیرچه با سیم آرماتوربندی بسته شود.

کلاف عرضی : از دهانه 2/4 متر به بالا در وسط دهانه بین بلوک ها ( عمود بر تیرچه )فاصله ای در حدود حداقل ده سانتی متر قرار می هند و زیر این فاصله را تخته ای قرار داده و درون این فاصله حداقل 2 میله گرد به قطر 10 میلی متر یکی بالا و یکی پائین قرار می دهند میله گرد بالا را به میله گردهای بالایی تیرچه می بندند و میله گرد پایین را هم به آهنهای مارپیچ تیرچه متصل می نمایندو این فضا بعد ازآنکه بوسیله بتن پر شد مانند تیرعمود برتیرچه ها قرار گرفته و در مقابل ممانهای وسط تیرچه مقاومت خواهد نمود و برای دهانه های بیش از 6 متر دو عدد کلاف عرضی با فاصله های مساوی در نظر می گیریم . برای اطمینان بیشتر بهتر کلاف عرضی را از دهانه 5/2 متر به بالا ایجاد نمائیم.

قلاب اتصال :

در ساختمانهایی که اسکلت آن فلزی است میله گردهای تیرچه روی نیمی از بال پل قرار می گیرند که پهنای آن در حدود 2 تا 3 سانتی متر می باشد . در شرایط عادی این تکیه گاه کافی است ولی اگر سقف در اثر نیروی زلزله جابجا شود تیرچه از تکیه گاه خود خارج شده و سقف سقوط خواهد کرد. برای جلوگیری از این عیب میله گردهایی را که قطر آن بوسیله محاسبه تعیین می شود و معمولاً از میله گردهایی به قطر 12 یا 14 میلیمتر استفاده می شود خم نموده و بوسیله آن تیرچه و آهن را به همدیگر متصل می نمایند. گذاشتن این قلابها برای ساختمانهایی که اسکلت آن فلزی است الزامی می باشد و بهتر است برای ساختمانهای بتنی نیز گذاشته شود.

بتن :

پس از چیدن تیرچه و بلوک و بستن آرماتورهای تیرها و بستن میله گردهای ممان منفی و میله گردهای حرارتی و گذاشتن قلابهای اتصال اقدام به بتن ریزی می نمائیم قبل از بتن ریزی باید یک بار دیگر کلیه آرماتورهای سقف کنترل شده و مخصوصاً فاصله آنها از یکدیگر و اتصال آنها به همدیگر بازدید شود و در صورت بی عیب بودن کار اقدام به بتن ریزی می نمائیم . بهتر است برنامه ریزی طوری انجام شود که کلیه بتن سقف در یک روز ریخته شود اگر بعللی این کار ممکن نشد باید محل قطع بتن با نظر مهندس محاسب باشد. محل قطع بتن بهتر است روی بلوک ها باشد نه روی تیرها و شاه تیرها.

در موقع بتن ریزی تیرهای اصلی و فرعی باید حتماً از ویبراتور استفاده شود. باید دقت شود که فاصله بین بلوک ها که تیرچه قرار دارد از بتن کاملاً پرشود. ضخامت بتن روی سقف باید یکنواخت بوده و باید در ضمن بتن ریزی و قبل از آنکه بتن کاملاً سخت شود روی آن بوسیله ماله کشی تخت گردد. حداقل ضخامت بتن روی بلوک 5 سانتی متر است برای سهولت کار در حین ماله کشی این ضخامت را بوسیله یک قطعه آجر که معمولاً ضخامت آن 5 سانتی متر است کنترل می نمایند.

1. مقدمه

ساختمان مورد نظر یک ساختمان چهار طبقه و هشت واحدی واقع درزنجان  می باشد.

ساختمانی که آغاز عملیات آن از اواسط خرداد ماه 1388 آغاز شده است.

مدت خاکبرداری 1 روز و مدت پی ریزی 8 روز و همچنین مدت اسکلت بندی این کارگاه در حدود 45 روز می باشد.

البته آغاز دوره کارآموزی برای اینجانب پس از اسکلت بندی می باشد. کلیات ساختمان متشکل از هشت واحد مسکونی در 5 طبقه و یک طبقه پارکینگ می باشد.

مساحت کل بنا 1200 متر مربع می باشد و هر واحد مسکونی در حدود 80 متر مربع است جهت این واحدها شرقی است و از طرف غرب نیز دارای پنجره می باشد.

این ساختمان دارای 23 ستون می باشد که البته نوع آنها بسته به محاسبات متفاوت است. این ساختمان فلزی است. ارتفاع آن از کف زمین 16 متر است.

حال موارد و رویدادهای ساختمان به طور مشروح در بخشها و بندهای جداگانه توضیح داده می شود.

2ـ ستونها :

ساختمان مورد نظر از 23 ستون تشکیل یافته است. ستونها طوری طراحی شده اند که از کف تا بالا یک تیپ می باشد و تیپ ستون در طبقات تغییر نکرده است. ستونها شامل تیر تیپ 14،16،18 است که به صورت های گوناگونی به کار گرفته است. بیشتر ستونها به صورت دو تیرآهن که با تسمه اتصال با فاصله به هم وصل شده اند می باشد. تسمه های اتصال همگی به صورت موازی است و از تسمه های مورب استفاده نشده است.

در کل ساختمان هیچ ستونی که متشکل از ناودانی باشد به چشم نمی خورد . همچنین همانگونه که اشاره گردید در هیچ کجای ستون شاهد تقلیل ضخامت آن نمی باشیم . اگر یک ستون را از کف مورد بررسی قرار دهیم مشاهده می کنیم که این ستون به وسیله ورق بست به صفحه پلیت اتصال یافته است و همچنین در پای هر ستون شاهد چند لچکی (دو یا سه عدد ) می باشیم اتصال ستون به صفحه زیر ستون نیز به وسیله جوش صورت گرفته است الکترودهای مورد استفاده الکترود شماره 4 است.

در اتصال ستون به صفحه زیر ستون از نبشی استفاده نشده است. همچنین از پای ستون تا ارتفاع های متفاوت اعم از (90/2+) –(20/2+) صفحه های سرتاسری تقویتی استفاده شده است.

ستونها در ارتفاع های بالا بوسیله وصله به هم متصل شده اند وصله هایی که هم در جان تیر و هم در بال وجود دارند. اندازه این وصله ها ، ضخامت و طول آنها با هم قدری متفاوت است. در اتصال ستونهای طبقات بالا با تیرها از نبشی و لچکی استفاده شده است که شامل یک یا دو لچکی و سه یا چهار نبشی می باشد. همانطور که می دانیم لچکی ها برای جلوگیری از خم شدن نبشی در محل اتصال است. ستونها دارای نقش مهمی در ساختمان هستند در حقیقت ستون انتقال دهنده بار مرده و زنده ساختمان به پی است و اگر به خوبی طراحی نشده باشد صدمات جبران ناپذیری به ساختمان وارد می کند ، ستونها به گونه های متفاوتی طراحی می شوند که شامل دو تیر ، سه تیر ، دو ناودانی یا چهار نبشی و … می باشد، در ساختمان مورد نظر فقط از ستونهایی که شامل دو یا سه تیرآهن می باشد استفاده شده است.

3ـ تیر یا پل :

تیر یا پل در ساختمان نقش مهمی را عهده دارند . تیرهای اصلی ، انتقال دهنده بار ساختمان به ستونها است.

تیرهای ساختمان نیز متناسب با بار وارده و فاصله دو ستون از هم طراحی و محاسبه می شوند. در این ساختمان تیرهای با IPE های متفاوت به چشم می خورد که شامل IPE27 – IPE24 – IPE22 – IPE20 – IPE18 – IPE16 – IPE14 است. تیر می تواند به طرق مختلف به ستون اتصال یابد یکی از حالات این است که تیر به جان ستون منتهی گردد و یا اینکه به بال ستون ختم گردد. در این بنا تیرها اغلب به بال و جان ستون ختم می شوند . هیچ تیری از میان ستون عبور نمی کند. تیرها همگی بوسیله نبشی که بعضاً هم نبشی زیر سری و هم بالا سری است به ستون وصل می گردد ودر پاره ای تیرها لچکی نیز به آن اضافه می گردد.

نحوه اتصال تیر به ستون بدین ترتیب است که ابتدا  از تیرهای طبقه اول آغاز نموده ، به ستونها وصل می کنند و سپس به تدریج بالا می روند و تیرهای طبقات بالا  را نصب می کنند . در اتصال تیر به ستون باید توجه شود که فاصله ای بین تیر و ستون ایجاد نشود . این امر به علت عدم دقت کافی در اجرا و مشکلات اجرایی به وجود می آید که موجب کاهش تکیه گاهی می شود و باید به نحوی جبران گردد.

برای اتصال بهتر و راحت تر و همچنین اصولی تیر به ستون نبشی ها را قبلاً در ستون در جای خود جوش می دهند و نصب می کنند تا هم از جوش سربالا جلوگیری شود و هم اجرای کار بهتر و سهل تر گردد. برای جوش دادن دهانه تیر به ستون و در قسمت جان آن از صفحه های تقویتی نیز استفاده می شود که در ستونهای گوناگون این امر مشاهده گردیده است . هیچ تیری از تیرهای این ساختمان به صورت لانه زنبوری نمی باشد، در بعضی از محل ها که تیرچه ها به تیر ها اتصال می یابد آنها را هم سطح از بالا قرار داده اند تا شکل ظاهری آن قسمت به هم نخورد.

4ـ تیرچه :

تیرچه دارای انواع گوناگونی است که متداولترین آنها تیرچه بتنی است که این تیرچه بتنی با قالب سفالی یا بدون آن تهیه می گردد . تیرچه بتنی که در قالب تهیه می گردد دو نوع قلابی و زیگزاگی است، تیرچه های مورد استفاده در ساختمان مورد نظر ما تیرچه های زیگزاگ است. این تیرچه ها دارای دو میلگرد در کف و یک میله بالایی و همچنین میله گرد خرپا می باشند که در خود محل کارگاه ساخته می شوند. این تیرچه ها در قالب فلزی تهیه می شوند . روش کار بدین صورت است که ابتدا میلگرد تیرچه ها را در محل به گونه ای قرار می دهند که
میلگرد بالایی تیرچه در محل مشخص شده قرار بگیرد سپس آن را به دو میلگرد کف توسط میل گردهای مهاری خرپا جوش می دهند . بعد از آن کل آنها را به داخل قالبها گذاشته و بتن را داخل قالب می ریزند. تیرچه ها به مدت 7 روز در قالب می ماند وسپس از قالب جدا می گردد ، بعد از آنکه از قالب جدا شد به صورت منظم به روی یکدیگر چسبیده شده و معمولاً آب پاشی می کنند . تیرچه های آماده شده را به محل مورد نظر انتقال می دهند و به بالای تیرها می برند ، چگونگی نصب تیرچه بدین گونه است که متناسب با فاصله دو تیر ، اندازه تیرچه ها تهیه می گردد سپس میل گردهای پایینی تیرچه را بر روی لبه داخلی جان تیر قرا ر می دهند . تیرچه ها در حد فاصل یک بلوک قرار دارند . وقتی که اولین تیرچه در جای خود نصب شد تیرچه بعدی را به طور تقریبی در جای خود قرار می دهند و بعد بلوکی را در دو طرف دهانه تیرچه جای می دهند . این دو بلوک نشانگر فاصله تیرچه ها در ابتدا و انتهای تیرچه است که ما بقی بلوک ها نیز به طور مناسب در جای خود قرار می گیرند . در نصب تیرچه ها نیز نیاز به چوب بست و شمع می باشد. فاصله چهار تراشها تقریباً 1 الی  5/1 متر است که توسط شمع محافظت و نگهداری می گردد . این کار را بدان علت انجام می دهند که بتن ریزی مقدور گردد. شمع ها هم به صورت فلزی می تواند باشد و هم به صورت چوبی .

محل قرار گرفتن شمع باید محکم و سفت باشد و دچار سستی و لغزش نگردد. معمولاً اندازه شمع ها قابل تنظیم است. در شمع های فلزی به وسیله جک و در شمع های چوبی بوسیله قوه این کار صورت می گیرد . بدین ترتیب بعد از نصب و قرار گرفتن شمع اگر ارتفاع آن کم باشد گوه را بیشتر ضرب خورده به زیر می بریم و اگر ارتفاع زیاد باشد با هدایت گوه به سمت خارج ارتفاع را کم می کنیم.

در دهانه های بیش از 2/4 متر در وسط دهانه عمود بر جهت تیرچه ها فاصله ای در حدود 10 سانتی متر ایجاد می کنند و در این فاصله دو میل گرد قرار می دهند . یکی در بالا و دیگری در پایین و آن را در بالا به میله بالایی تیرچه و در پایین به میله های مارپیچ متصل می کنند . بعد از آن داخل آن را با بتن پر می کنند. این کار باعث می شود که عرض بمانند تیری عمود بر تیرچه ها قرار گیرد و موجب مقاومت در برابر نیروهای وارده بر وسط تیرچه گردد. بعد از آنکه کار جاگذاری بلوک ها به پایان رسید و تیرها در جای خود محکم قرار گرفتند یک سری میل گرد در جهت عمود بر میل گرد بالای تیرچه با فاصله تقریباً 40 سانتی متر که به آن میل گرد حرارتی می گویند نصب می کنند. میل گرد حرارتی نقش حفاظت از تیرچه ها و سقف در مقابل حرارت و برودت و انقباض و انبساط را دارد ودر حقیقت کل سیستم را یکپارچه می نماید.

5ـ بلوک :

بلوک هیچ باری را تحمل نمی کند و فقط برای پر کردن فضا است. ممکن است بلوک بتنی یا سفالی باشد . بلوک سفالی سبک تر است و بار کمتری هم به ساختمان وارد می کند. در این ساختمان نیز بلوک سفالی به کار رفته است. در دو طرف بلوک لبه هایی برای قرار گرفتن روی تیرچه ها وجود دارد.

6ـ دیوار :

پس از انجام مراحل فوق نوبت به دیوار کشی ساختمان می رسد . دیوار نقش های متفاوتی در ساختمان دارد. دیوار نقش جلوگیری از نفوذ عوامل جوی ، عایق صوتی ، حرارتی ، انتقال بار و تحمل بار و … را عهده دار است . به نظر به کاربرد دیوار ، دیوارها دارای نوع ها و اندازه های گوناگون می باشند و بعضاً بر حسب مصالح به کار گرفته شده نیز دارای اسم هستند. ممکن است دیوار به صورت آجری و یا سفالی  به کار رود. با توجه به اینکه در این نوع ساختمان ها دیوارهای مورد نظر باربر نمی باشند ، لزومی برای داشتن دیوارهای با عرض زیاد نیست.

در این بنا هم دیوار آجری به کار رفته است و هم دیوار سفالی . دیوارها باید به گونه ای ساخته و اجرا بشوند که شبکه های آبرسانی ، کانالها ، لوله ها و … به آن آسیب نزنند و موجب تخریب دیوار نگردد. همچنین نباید در حین اجرای کار ، به بخشهای مختلف دیوار ضربه وارد گردد و موجب خرابی ، شکستگی و … دیوار گردد. بعضاً ممکن است که دیوار فقط نقش جدا کننده و حائل را داشته باشد اما در قسمتهایی از ساختمان دیوار عهده دار وظایف دیگری نیز می باشد مثلاً در سرویسها و آشپزخانه دیوار باید از نفوذ رطوبت جلوگیری کند. نفوذ رطوبت در دیوار موجب سستی و پس از مدتی باعث از بین رفتن آن می شود همچنین رطوبت باعث خرابی رنگ دیوار می شود.

دیوارهای ساخته شده در این مجموعه 22 سانتی متری می باشند که بیشتر برای جلوگیری از نفوذ صدا و سرما و گرما در نظر گرفته شده است در پاره ای از موارد نیز دیوار 11 سانتیمتری مشاهده می شود که بسیارکم است و فقط برای جدا کردن فضاهای داخلی واحدها میباشد.

7ـ بادبند :

ساختمان های فلزی اگر دارای بادبند باشند در مقابل باد و زلزله مقاومت بیشتری از خود نشان می دهند . بادبند دارای اشکال متفاوت و گوناگون است.

در بیشتر ساختمان ها بادبندهایی مورد استفاده قرار می گیرند که به صورت ضربدری در بین دو ستون قرار می گیرند . در ساختمان مورد نظر از ناودانی استفاده شده است . معمولاً سطح جوش در بادبندها به اندازه کافی نیست به همین خاطر در محل اتصال ستون به بادبند ، صفحه هایی جوش می دهند که موجب افزایش جوش و افزایش استحکام بادبند می شود.

8ـ گچ خاک :

پس از آنکه دیوارهای ساختمان ساخته شد شروع به گچ خاک نمودن دیوارها می کنند . گچ خاک از مخلوط کردن گردگچ و خاک رس با آب تشکیل می شود ملات گچ خاک ملاتی کم هزینه و سبک است که برای پوشاندن سطح رویه دیوار استفاده می شود . ملات گچ خاک باعث پوشاندن دریچه ها و فضاهای بین آجرها در دیوار می گردد . گاهی اوقات نیز ممکن است به دلیل ضربه ها بخشهایی از دیوار تخریب گردد. البته این امر قابل قبول نیست ولی اگر جزئی باشد این فضاهای خالی ایجاد شده توسط گچ خاک پوشانده می شود. در اجرای گچ خاک باید دقت شود که سطح ایجاد شده سطحی صاف و صیقلی باشد تا گچ زدن و سپس رنگ زدن به راحتی امکان پذیر باشد و پس از کار ، دیوار موجدار به نظر نیاید. در هنگام اجرای گچ خاک بعضی از فضاها باید در نظر گرفته شود. مثلاً فضای لوله ها و تأسیسات و یا برق و … و نباید پس از گچ کاری نهایی (گچ سفید) مجدداً شروع به شکافتن آن کرد.

9ـ تأسیسات :

تأسیسات ساختمان باید به گونه ای باشد که پس از اجرای آن صدمه ای به ساختمان و همچنین مشکلی برای ساکنان ایجاد نکند . تأسیسات می تواند شامل سیم برق ، آب و تهویه ساختمان شود.

1ـ9ـ برق :

کارهای برق ساختمان باید در دو نوبت اجرا گردد که بخشی مربوط به قبل از عملیات بتن ریزی سقف و دیوار کشی است و بخشی دیگر به پس از دیوار کشی مربوط می شود. در هر حال کارهای برق ساختمان باید به گونه ای باشد که از لحاظ ایمنی بسیار دقت گردد به ویژه در ساختمان های فلزی . چون کوچکترین بی احتیاطی صدمات جبران ناپذیری وارد خواهد ساخت. استفاده از لوله های خرطومی یا لوله محافظ سیم برق در کار ضروری است. همچنین این لوله ها و محافظ ها نباید بر اثر اجرای کار دچار زدگی و شکستگی گردد.

محل کلیدها و پریزها باید ویژگی خاص خود را داشته باشد مثلاً کلیدها باید حتی المقدور نزدیک درب ورود و خروج باشد تا در هنگام وارد شدن و خارج شدن به راحتی قابل استفاده باشد همچنین پریزهای برق باید فاصله بیشتری از کف ساختمان داشته باشد . پریز تلفن تقریباً در فاصله 30 الی 40 سانتی متری از کف جاگذاری شود. استفاده از سیم و محافظ فرسوده به هیچ عنوان توصیه نمی شود .

2ـ9ـ آب :

لوله های آب و فاضلاب به گونه ای در ساختمان تعبیه و نصب می شود که مورد دید نیست و بعضاً ممکن است دسترسی به آن مشکل باشد به همین دلیل باید در این سیستم دقت فراوانی کرد.

در سیستم آبرسانی این مجتمع از لوله های پلیمر استفاده شده است . لوله هایی که کارکرد با آن راحت است و نصب اتصال آنها سهل ، این لوله ها ویژگی خاص خود را دارند مثلاً به راحتی کنار هم نصب می شوند و دیرتر فرسوده می شوند . نیاز به دستگاههای برش عظیم و بزرگ و دست و پا گیر ندارد . سبک هستند و کار با آنها راحت است همچنین عمر آنها نسبت به لوله های فلزی بیشتر می باشد.

3ـ9ـ فاضلاب :

فاضلاب دستشوئی ، حمام و توالت باید به چاه حفر شده در ساختمان هدایت شود بنابراین نیاز به لوله هایی برای این کار می باشد. برای انتقال فاضلاب ساختمان به چاه از لوله های مختلفی استفاده  شده است که قطر آن متناسب با تعداد واحدها و ظرفیت مورد نظر است. لوله های فاضلاب می تواند نقش مهمی در جهت بهبود هوای ساختمان و یا بد کردن آن داشته باشد . اگر در تعبیه لوله ها دقت صورت نگیرد بوی فاضلاب موجب آزار و اذیت ساکنین خواهد شد. برای جلوگیری از نفوذ بوی فاضلاب به ساختمان معمولاً از لوله ای به نام هواکش استفاده می کنند ، این لوله باعث می شود که هوای داخل لوله فاضلاب توسط این لوله به خارج از آن انتقال یابد . لوله هواکش بدین گونه است که این لوله را در جای مناسبی از لوله هدایت فاضلاب قرار می دهند و امتداد آن را در انتها که در بام است ودر هوای آزاد ، قرار می دهند ، باید در محل جا دادن لوله هواکش دقت کرد. مثلاً اگر لوله هواکش قبل از لوله (دستشویی ) قرار داده شود باعث می شود که از نفوذ هوای دستشویی به بیرون جلوگیری کند. استفاده از سیفون در لوله های فاضلاب توالت ضروری است ، سیفون در حقیقت با ایجاد فضای خاص موجب عدم نفوذ بوی نامطبوع به داخل ساختمان می شود.

برای ظرفشویی و دستشویی استفاده از سیفون توصیه نمی گردد چون پس از مدتی این سیفون توسط اجرام و … پر می شود و نیاز به پاک کردن دارد که این کار به دلیل قرار گرفتن سیفون در داخل دیوار منطقی نیست و باید بوسیله بادگیری تخلیه گردد که آن نیز موجب آزار خواهد بود. همچنین وجود سیفون در لوله دستشوئی و ظرفشویی باعث می گردد که صدایی شبیه صدای ریختن آب از ارتفاع بالا در لوله ایجاد شود در این موارد خود سیفون ظرفشویی و  دستشوئی می تواند کارایی مفید و خوبی داشته باشد. برای تهویه هوای حمام نیز داکتی در نظر گرفته شده که هم لوله های هواکش از آن عبور می کند و هم محلی برای تهویه هوای حمام است.

4ـ9ـ کانال کولر:

برای زیبایی نمای ساختمان و عدم آسیب زدن به آن سعی می شود که کولر ها را در بام تعبیه کنند. این کار همچنین موجب دسترسی راحت تر به کولرها هم می شود. برای انتقال هوای خنک کولر به واحد نیاز به کانال می باشد. کانال های کولر نقش انتقال دهنده هوای مطبوع به ساختمان را دارند. با توجه به فضای اشغال کننده کانال ها بهتر است که حتی المقدور از به کارگیری آن در معرض دید جلوگیری شود. به همین خاطر استفاده از فضاهای مرده و دور از دید  بسیار مناسب است. در ساختمان مذکور برای این امر از محل کمدها استفاده شده است و کانالها از داخل کمد عبور داده شده اند. در بعضی قسمت ها مانند راهرو ، از رابیتس نیز استفاده شده است. در دور کانال قالب چوبی به اندازه هایی که کانال را احاطه کند به چشم
می خورد. این تخته باعث می شود که شکل کانال در قسمت بیرونی حفظ شود و بر اثر
ضربه ای که ممکن است در حین اجرای کار بر آن وارد شود تغییر شکل ندهد و همچنین باعث نصب راحت درپوش به آن شود.

10ـ حمل مصالح :

حمل به دو قسم است:

1ـ یک قسم حمل مصالح به محل ساختمان

2ـ دومی قسم حمل مصالح به محل کار در ساختمان .

قسم اول به گونه های مختلف صورت می گیرد . این امر بیشتر بستگی به مقدار و نوع مصالح دارد. مثلاً در انتقال تیرآهنها و ستون ها و تیرها از تریلر استفاده می شود ودر محل مصالحی مانند سیمان، ماسه ، شن ، گچ و… اگر به مقدار زیاد باشد از کامیون های حامل این وسایل استفاده می شود در هنگام تخلیه مصالح باید دقت فراوانی به عمل آورد و طوری تنظیم نمود که بهترین و نزدیکترین فاصله برای انتقال به ساختمان در نظر گرفته شود. مطمئناً فاصله زیاد موجب خستگی نیروی انسانی ، اتلاف وقت ، هزینه اضافی و … خواهد شد. مصالح کم و سبک را اگر فاصله آن تا محل ساختمان کم باشد با فرغون انتقال می دهند . اما برای حمل مصالح و انتقال آن به طبقات ساختمان از بالابر استفاده می شود. این دستگاه شامل چهار پایه به صورت خرپا و یک موتور برای انتقال و بالا بردن وسیله و بشکه حمل است. هنگامی که بشکه یا سبد پر شد آن را قدری به سمت بالا برده و سپس شخصی از پائین آن را طوری نگه می دارد که تاب نخورد تا ضربه ای به دیوار های ساختمان وارد نگردد . ظرفیت بالای این دستگاه 300 کیلوگرم است. در پاره ای موارد هم نه از سبد بزرگ استفاده می شود و نه از بشکه . بلکه از خود سیم بکسل استفاده می گردد . معمولاً در حمل تیرهای سبک و قطعات دیگر از این امر استفاده می گردد.

بشکه بالابر بدین گونه است که از پائین نیز دارای دریچه می باشد تا هنگامی که بتن و … پرگشت نیاز به تخلیه آن از بالا نباشد و از دریچه پائین خالی شود.

باید توجه کرد که نباید بیش از ظرفیت و توان بالابری دستگاه از آن کار کشید چون به لحاظ ایمنی بسیار خطرناک است.

در حمل مصالح به میزان کم برای بالا بردن معمولاً به وسیله قرقره ، طناب و یک ظرف حاوی مصالح آنها را جابه جا می کنند.

11- آسانسور :

اجرای آسانسور بدین گونه است که ابتدا یک فضای  5/1×5/1 ایجاد می شود . این فضا در حقیقت محل اتاقک آسانسور است. پس از آماده سازی فضای مورد نظر ، مرحله ریل گذاری است. این مرحله بدین صورت است که در فاصله های تقریباً 3/1 متری ابتدا پروفیل را در هر چهار طرف دیوار قرار می دهد سپس ریلها را در محل مناسب که قبلاً با توجه به اتاقک آسانسور است به این پروفیل ها به وسیله پیچ هایی متصل می کنند . در بالای بام اتاقکی وجود دارد که محل کنترل دستگاه بالابر می باشد و بر روی بتن مسطحی قرار داده می شود. ظرفیت آسانسور مور نظر 6 نفر می باشد. 

برای سقف ساختمان اسکلت فلزی میتوان از انواع سقف به شرح زیل استفا

بسمه تعالی

گزارش کارآموزی

دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان

دانشکده: فنی مهندسی عمران

مکان:

موضوع : اجرای ساختمانهای بتن آرمه

استادکار آموزی :

تهیه کننده :

شماره دانشجویی

تابستان

بسمعه تعالی

تقدیر و تشکر

از تمامی عزیزانی که مرا در جمع آوری و تدوین این گزارش با تمام وجود یاری و راهنمائی نمودند. مخصوصاٌ استاد ارجمند  که راهنمای اصلی بنده در تهیه این  گزارش بودند و مهندس  .....سرپرست کارآموزی ام که زحمات زیادی را برای بنده کشیدند و حق استادی بر گردن بنده دارند کمال تشکر و قدردانی را داشته و از خداوند منان برای این عزیزان آرزوی سلامتی و توفیق روز افزون مسألت می نمائیم.

مقدمه:

مهندسی عمران یکی از قدیمی ترین رشته مهندسی است این رشته از زمان رومیان قدیم مرسوم بوده است و بیشتر بر مسایل نظامی راه ها، ساختار اهرام و غیره مربوط می شده است. با گذشت زمان و پیشرفتهای علمی، عمران به شاخه های متعددی تقسیم شده است مانند : مهندسی عمران، نقشه برداری، عمران آب، عمران ساختمان، عمران روستائی، عمران زیرسازی راه، عمران بهره برداری از سد و شبکه، عمران ساختمانهای آبی و غیره ...

اگر بخواهیم تعریف کلی از عمران داشته باشیم می توان گفت: (هنر جهت دادن به منابع عظیم نیروی موجود در طبیعت برای استفاده و آسایش بشر می باشد).در سال های اخیر این نکته بیشتر درک شده است که استفاده از آن منجر به سوء استفاده نشود و آسایش بشر به معنی بهره مندی قسمتی از جامعه از مواهب به هزینه دیگران و بهای عدم آسایش آنان چه در حال حاضر و چه در آینده نباشد در اجرای این وظیفه برای جامعه مهندسی به فعالیت های عمرانی می پردازد و ماهیت خلاق این کار را از دانش روز متمایز می کند.

اینجانب ...... حسینی به عنوان دانشجوی کاردانی عمران سعی نموده ام تا گزارشی از کارکردهای خویش را مبنی بر گذراندن دوره کارآموزی در شرکت تهران گسل واقع در سایت امام(ره) دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان  اعمال نمایم.

عنوان  ..........................صفحه                                                                                      

فصل اول: آشنایی با مکان کارآموزی (زنجان دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان سایت امام               5

فصل دوم: ارزیابی بخشهای مرتبط با رشته عملی کارآموز....................................7

فصل سوم : آزمون آموخته ونتایج ......................................................

فصل چهارم: تصاویره.............................................................................۲۳

فصل اول:

آشنایی کلی با مکان کارآموزی

1- تاریخچه شرکت:

شرکت ........... یک شرکت خصوصی است که در قسمت شمال غربی شهر تهران قرار گرفته است این شرکت در سال 1375 توسط مهندس.......... التحصیل از دانشگاه تبریز تأسیس گردیده است و سپس با توسعه این شرکت و مشارکت آن با یکی از مهندسین عمران به نام ........... در سال 1382 به عنوان یکی از شرکتهای فنی و مهندسی در سطح آذربایجان به ثبت رسید. و در حال حاضر خدمت گذار به عمران و آبادی این شهر می باشد.

2- نمودار سازمانی و تشکیلات :

شرکت خصوصی ....... دارای دو مهندس عمران به نامهای ........ که مدرک کارشناسی از دانشگاه ملی تبریز و آقای....... کارشناسی از دانشگاه تهران می باشد. لازم به ذکر می باشد که این شرکت دارای یک دفتر به آدرس سایت امام دانشگاه آزاد زنجان می باشد و در این شرکت یکی از مهندسین به طرح و نقشه های درخواستی و نیز نقشه هایی که خود مهندس طراحی کرده است نظارت دارد و به تحلیل و بررسی آنها می پردازد و مهندس دیگر نقشه ها را بر روی سازه های مورد نظر را پیاده می کند بر کارهای استادکاران ساختمانی نظارت دارد تا بعداً احیاناً با مشکلاتی از فبل بازسازی یا تخریب سازه مواجه نشود که هم از نظر اقتصادی و هم از موقعیت و اعتبار برای کار فرما و مهندس زیان بار است به عنوان مثال در بتن ریزی و ستون گذاری باید سعی شود که مخلوط آب و سیمان و همچنین شن و ماسه طوری انتخاب شود که بتن حاصله از مقاومت کافی در برابر نیروهای کششی و فشاری وارد بر آن   برخوردار باشد  زیرا اثر بتن حاصل از مقامت کافی در برابر نیروهای وارد بر آن (کششی و فشاری) برخوردار نباشد باعث ایجاد مشکلات جبران ناپذیری مانند (ترک برداشتن ستون و یا قسمتی یا همه ساختمان) در سازه مورد نظر می شود.

3- نوع محصولات تولیدی یا خدمات و شرح مختصر:

در این شرکت هیچ گونه محصولی تولید نمی شود زیرا این شرکت یک شرکت خدماتی است. در این شرکت خدماتی از قبیل طراحی و محاسبه، اجراء، نظارت و مشاوره، نقشه برداری، تفکیک اراضی، طراحی فضای سبز، مقاوم سازی، انبیر و مصنوعات ساختمان صورت می گیرد.

طرح محاسبه مربوط به نقشه کشی است که مهندسی محاسبه می کند که در خانه ای باید زیر بنای خوابها، پذیرایی و غیره با چه ابعادی مورد استفاده قرار گیرد. در مورد نظارت اجرا می توان گفت که طرح داده شده مهندس بر روی سازه مورد نظر پیاده می کند.

در نقشه برداری نیز مهندس به وسیله دستگاههای نقشه برداری متراژیک زمین مورد نظر را بدست می آورد و آن را تفکیک می کند یعنی به متراژهای قابل ساخت تقسیم می کند. در مورد طراحی فضای سبز نیز می توان گفت که درکل ساختمان برای آن که فضای سبز زیباتری داشته باشیم.

بر اساس تفکیک های مهندسی به طراحی فضای سبز می پردازد. در عدد مقاوم سازی وانبر به دلیل اینکه در محدوده کاری یک کاردان عمران قرار نگرفته و توضیحی داده نشده است.

 فصل دوم:

ارزیابی بخشهای مرتبط با رشته علمی کارآموز

1-موقعیت رشته کارآموزی در واحد صنعتی با بررسی جزئیات سازمان رشته کارآموز در واحد صنعت:

چون رشته اینجانب عمران شاخه­ی ساختمان می باشد بنابراین می توان گفت پس از فارغ التحصیل شدن نسبتاً تمامی کارهای را که مهندس عمران در این شرکت و شرکت های دیگر انجام می دهند انجام داده و نیز می توان به عنوان تکنسین در کنار مهندسین در پروژه های در دست احداث انجام وظیفه نمایم همچنین می توانم پروژه های کوچک را بر روی سازه مورد نظر پیاده کنم.

2- بررسی شرح وظایف رشته کارآموز در واحد صنعتی :

شرکت تهران گسل یک شرکت مربوط به مهندسی عمران می باشد و چون رشته اینجانب کاردانی عمران است می توان گفت قسمتی از کارهایی که در این شرکت صورت می گیرد را می توان انجام داد.

کارآموز در این واحد صنعتی باید از اجرای ساختمان آگاهی کامل داشته باشد تا بتواند پس از دوره کارآموزی طرح نقشه های درخواستی را پیاد کند یا بر روی آنها به بحث و مناظره بنشیند و نیز به اموری چون نوع مصالح ساختمانی مانند فولاد – بتن – شن و ماسه – بلوک – آجر و همچنین از اموری چون پی کنی – دیوار چینی- ستون گذاری و مراحل تیرچه گذاری و غیره آشنایی کامل داشته باشد همچنین به مسائل تفکیک اراضی و نیز نقشه برداری آگاهی کامل داشته باشد اما باید توجه داشت که این مسائل را نمی توان در یک دوره کارآموزی به طور کامل آموخت و ایمان آورد که به همه این امور مسلط شده است و تقریباً به مسائل عمرانی آشنا شده تا در کارآموزی این مسائل را به طور کامل بیاموزد.

فصل سوم:

آزمون آموخته ها و نتایج

ساختمان های بتنی :

منظور از ساختمانهای بتنی ساختمانی است همچون مجتمع آموزشی سایت امام(ه) دانشگاه آزاد؛ که کلیه اجزای اصلی آن ( ستون، تیرهای اصلی و پی) از بتن و میله گرد ساخته شده باشد. سقف اینگونه ساخمانها باید انواع مختلف از قبیل دال های بتنی پیش ساخته، دال های بتنی ریخته شده در محل، تیرچه و بلوک و غیره ساخته می شود.

مزایای ساختمان های بتنی:

1- ماده اصلی بتن که شن و ماسه می باشد تقریباً در همه نقاط جهان به فراوانی قابل دسترس می باشد.

2- ساختمان های بتنی در مقابل عوامل جوی از ساختمان فلزی مقاوم هستند.

3- در مقابل آتش سوزی ساختمانهای بتنی مقاومت بیشتری دارند.

4- قابلیت شکل پذیری بتنی در اشکال مختلف.

مراحل قبل از احداث یک پروژه عمرانی:

پس از ارزیابی پروژه و دستورالعمل توسط یک سازمان یا ارگان که کارفرما نامیده می شود جهت اجرای پروژه یک شرکت مشاور برای تهیه نقشه های اجرایی اعم از نقشه های ابنیه و تأسیسات برقی و مکانیک به صورت مناقصه و یا به صورت واگذاری از طرف کارفرما انتخاب می شود. پس از مشخص شدن شرکت مشاور اقدام به تهیه و تنظیم نقشه های اجرایی می نماید. طبق درخواست کارفرما پس از تهیه نقشه ها و برآوردهای مالی پروژه جهت اجرای کار، کارفرما با توجه به دستورالعمل شرکت مشاور و با توجه به برآورد اولیه پروژه ، کارفرما اقدام به انتخاب پیمانکار تعیین صلاحیت شده از سوی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و یا به صورت واگذاری و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و یا به صورت واگذاری و یا به صورت مناقصه نسبت به انتخاب پیمانکار جهت اجرای پروژه اقدام می گردد. لازم به ذکر است دسته های پیمانکاران به رشته های به شرح زیر میباشد:

1- رسته ابنیه: شامل فعالیتهای احداث واحدهای مسکونی، تجاری، درمانی، ورزشی، فرهنگی و غیره ...   می باشد.

2- رسته راه ها و باند فرودگاه: شامل فعالیت راه سازی اعم از راههای فرعی و اصلی و اتوبان با کلیه کارهای مربوط اعم از زیر سازی و روسازی آسفالت و کارهای مشابه.

3- رسته آب: شامل کارهای آبی از جمله سد سازی، بند انحرافی، پاکسازی محل سیلاب ها و کارهای مشابه.

4- رسته تاسیسات و تجهیزات انبیه: شامل انجام کلیه کارهای برقی و مکانیکی رسته ساختمان.

مراحل اولیه اجرای پروژه بر روی زمین

ابتدا نقاط ارتفاعی را از حریم خیابان بررسی و سپس نقاط ارتفاعی در سر پروژه مشخص می شود و بعد از آن دور میخ های کوبیده شده بتن ریزی می گردد سپس اقدام به رنگ ریزی با گچ در سر پروژه بر روی زمین می شود.

تجهیز کارگاه:

پس از مشخص شدن موقعیت زمین مسئولین پروژه اقدام به تجهیز کارگاه می نماید البته باید توجه داشت در پروژه های پیمانی حتماً تجهیز کارگاه انجام پذیرد و دفتر ناظر مقیم و محل اسکان کارگران و همچنین سیلوی سیمان احداث شود و سایر مصالح در معرض بارندگی قرار گیرد و از بین نرود. در این کارگاه بدلیل قرار گرفتن کارگاه در سطح شهر فقط انبار سیمان و اتاق نگهبانی احداث گردید و دیگر مصالح به دلیل اینکه به تدریج در پروژه مصرف می گردید به مرور در پروژه تخلیه می شد.

گود بردای:

بعد از تعیین نقاط ارتفاعی ابعاد خاک برداری که رنگ آمیزی گردیده بود باید گود برداری می شد ولی بدلیل احتمال ریزش ساختمانهای مجاور نمی توان از لودر یا بیل مکانیکی جهت گود برداری استفاده کرد پس باید به صورتی دستی گود برداری انجام گیرد.

پس از گودبرداری طبق نقشه و مشخصات آزمایش خاک از نظر استحکام و تحمل وزن و فشار ساختمان انجام می پذیرد تا استحکام خاک مشخصی گردد اگر مورد قبول بود اقدامات بعدی جهت اجرا انجام می گردد. در غیر این صورت با استفاده از غلطک یا کوبیدن و یا ساختن چاههای آرماتور بندی شده و با تزریق بتن به مقاومت لازم برسد که با توجه به اعلام آزمایشگاه مکانیک خاک زمین توانایی لازم جهت مقاومت در برابر وزن به زمین را دارد به این طریق پروژه روند کاری خود را مورد پیاده کردن نقشه آغاز نمود.

بتن:

     به هر ماده با خاصیت سیمانی شدن (گیرش) بتن گفته می شود. بتن متشکل از آب و سیمان و سنگ دانه ها (شن و ماسه) و مواد افزودنی می باشد که بعد از ترکیب آب و سیمان وشروع عمل هیداسیون باعث چسبندگی سنگ دانه ها با یکدیگر می باشد. مواد افزودنی نیز در شرایط مختلف به مخلوط اضافه می گردد.

اجزا تشکیل دهنده بتن:

1- مصالح سنگی بزرگ :

مصالح سنگی که در بتن مصرف می شود شن و ماسه مس باشد که در حدود 80% حجم بتن را تشکیل می دهد. دانه های سنگی تا بزرگی 5 میلی متر را ماسه و 5 میلی متر بزرگتر را شن می گویند که قسمت اعظم مقاومت بتن سنگی به مقاومت شن و ماسه مصرفی دارد که باید مقاومت دانه درصد بزرگی آنها به وسیله آزمایشگاه تاکید می گردد. همچنین شن و ماسه مصرفی در بتن باید در مقابل عوامل جوی مقاوم بوده و به مرور زمان خورندگی در آنها ایجاد نشود.

2- آب

     آب در بتن دارای سه نقش اساسی می باشد.

الف: سیمان در مجاورت آن شروع به فعل و انفعالات شیمیایی نموده و تشکیل سیکیلاتها و آلومیاتهای کلسیوم متبلور می دهد که اساس گرفتی و سخت شدن بتن می باشد. این مقدار آب در حدود 20 الی 25 درصد وزن سیمان است.

ب: آب سطح دانه هایی سنگی را تر نموده و باعث لغزش این عناصر بر روی یکدیگر می گردد.

بدیهی است هر مقدار سطح دانه ها بیشتر باشد یعنی هر قدر دانه ها ریزتر باشند آب بیشتری در این قسمت مصرف می شود. به همین علت مقدار این آب متفاوت بوده و در حدود 25% وزن سیمان است.

پ: آب باعث روان شدن بتن می گردد تا بهتر بتوان بتن را حل نمود و در قالب ریخته و آن را به شکل قالب در آورد.

3- سیمان :

سیمان واژه لاتینی است که از کلمه Caementun و یا Caedimentum گرفته شده و به معنی خرده سنگ است.

سیمان ماده چسبنده است و به رنگ خاکستری که در مجاورت آب و در مجاورت هوا و بعضی از انواع آن بدون مجاورت هوا در اثر فصل و انفعالاتی پیچیده شیمیایی سخت شده و قطعات خرده سنگ مجاور خود را به یکدیگر می چسباند.

برای اولین بار سیمان پرتلند توسط شخصی در انگلستان کشف گردید و چون رنگ آن بعد از خشک شدن به رنگ سنگ های ساحلی جزیره پرتلند بود به نام سیمان پرتلند معروف گردید. سیمان پرتلند رایج ترین سیمان مصرفی در دنیا است.

طرح اختلاط:

منظور از نسبت مخلوط کردن اجزاء آن است که نسبت مناسبی برای اختلاط شن و ماسه بدست می آوریم تا دانه های درشت تر را پر کرده و جسم توپر بدون فضای خالی و حداکثر وزن مخصوص بدست آید و همچنین تعیین مقدار لازم آب بطوریکه بتن به راحتی قابل حمل و نقل بوده و در قالب خود جا گرفته و دور میله گرد ها را احاطه نموده و کلیه فضای خالی قالب را پر نماید.

مقاومت بتن با افزایش سیمان بالا می رود حداکثر سیمانی که در آئین نامه ها برای بتن مجاز دانسته اند 40 کیلو گرم در متر مربع شن و  ماسه می باشد.

اگر مقدار سیمان از 400 بیشتر باشد جای مصالح سنگی را می گیرد و به جای قطعات سنگی که مقاومت بیشتر دارند قطعات سیمان خواهیم داشت و در نتیجه باعث ضعف قطعه بتنی می باشد.

قسمت های مختلف ساختمانهای بتنی:

1- پی2- ستون 3- تیرهای اصلی4- سقف 5- دیوار

برای اجراء ساختمان های بتنی به کارگاه های زیر نیازمندیم:

1- کارگاه قالب بندی یا کارگاه نجاری

2- کارگاه آرماتور بندی

3- کارگاه تأید بتن

4- کارگاه تهیه شن و ماسه

پی:

پی کنی به دو دلیل انجام می شود:

1- دسترس به زمین بکر:

با توجه به اینکه کلیه بار ساختمان به وسیله دیوارها یا ستون ها به زمین منتقل می شود و در نتیجه ساختمان باید روی زمینی که قابل اعتماد بوده و تحمل بار ساختمان را داشته باشد بنا گردد. برای دسترسی به چنین زمینی ناچار به ایجاد پی کنی برای ساختمان می باشیم.

2- برای محافظت پایه ساختمان:

برای محافظت پایه ساختمان و جلوگیری از تاثیر عوامل جوی در پایه ساختمان باید پی سازی نمایم. در این صورت حتی در بهترین زمین ها نیز باید حداقل پی هایی به عمق 40 تا 50 سانتی متر حفر کنیم.

ابعاد پی:

عرض و طول و عمق پی ها کاملاً بستگی به وزن ساختمان و قدرت تحمل خاک و حمل ساختمان دارد.  در ساختمان های بزرگ قبل از شروع کار بوسیله آزمایشات مکانیک خاک قدرت مجاز عملی زمین را  تعیین نموده و از روی آن مهندس محاسب ابعاد پی را تعیین می نماید ولی در ساختمان های کوچک که آزمایشات مکانیک خاک در دسترس نیست باید از مقاومت زمینی در مقابل بار ساختمان مطمئن شویم. اغلب مواقع قدرت مجاز تحملی زمین برای ساختمانهای کوچک با مشاهده خاک پی و دیدن   طبقات آن و طرز قرار گرفتن دانه ها به روی همدیگر و یا ضربه زدن به وسیله کلنگ به محل پی قابل تشخیص می باشد.

انواع پی ها:

پی ها از لحاظ نوع ساختمان و مقاومت زمین و وزن ساختمان دارای سه نوع پی می باشد:

1- پی های نقطه ای 2- پی های نواری  3- پی های عمومی

قالب بندی واجرای فونداسیون:

پس از تشخیص آزمایشگاه مکانیک خاک مبنی بر مناسب بودن زمین جهت اجرای پروژه اقدام به آکس بندی محل قرار گیری فونداسیون می گردد. پس از آکس بندی محل فونداسیون ها شناژها دوباره رنگ ریزی دقیق انجام می شود و پس از آن بتن مگر (نظافت) با عیار kg 150 سیمان در متر مکعب به ارتفاع cm10 در کف زمین اجرا می گردد و البته قبل از اجرای بتن مگر زمین مورد نظر کاملاً تسطیح و رگلاژ سطوح خاک انجام می پذیرد علت اجرای بتن مگر هم به این دلیل است که اولاًسطح کلیه فونداسیونها و شناژها تراز می گردند و ثانیاً بتن مگر باعث جدا شدن بتن مسلح و خاک می گردد که به این طریق املاحی که باعث از بین رفتن بتن مسلح به مرور زمان می شوند در بتن نفوذ ننمایند. بتن مگری که درست می شود شامل اوزان مصالح به شرح زیر می باشد.

kg 150 آب kg800 شن      kg1000 ماسه   kg150 سیمان

که پس از اختلاط صحیح استفاده می گردید قابل ذکر اینکه قبل از اجرای بتن مگر و بعداز تسطیح و رگلاژ کردن خاک موقعیت شناژها و فونداسیونها را آبپاشی می نمایند تا باعث چسبندگی بهتر خاک و بتن مگر گردد.

پس از ریختن بتن مگر نوبت به مرحله قالب بندی می رسد قالب بندی بوسیله آجر فشاری معمولی به ابعاد 5×11×22 سانتی متر و با ملات ماسه سیمان اجرا گردید. کلیه قالب بندی ها پیرامون پی های نواری و شناژها نیز اجرا گردید وظیفه قالب بندی نگهداری بتن مسلح در داخل خود می باشد نکات مهمی که در قالب بندی می بایست اجرا گردد این است که می باید دقت گردد  تا قالب بندی به صورت شاقول اجراء گردد تا اندازه بتن از نقشه و مشخصات بیشتر و یا کمتر نگردد و چون قالب بندی به صورت دیوارهای   cm10اجرا می شود. بنابراین تدابیر لازم جهت عدم فرو ریختن قالبها در هنگام بتن ریزی می بایست لحاظ گردد به این خاطر پشت قالبها توسط خاک پر می گردید و دیوارها توسط شمع های چوبی کوچک مهار می شد بدین صورت از فرور ریزی قالب های جلوگیری به عمل آمد.

آرماتور بندی پی:

در مرحله بعد از قالب بندی نوبت به آرماتور بندی می رسد آرماتورها به صورت یک ردیف در بالا و به صورت مش در پایین در پی ها قرار می گیرند. آرماتور بندی به صورت مش یعنی اینکه میلگردها به صورت حصیری یا شطرنجی در کنار یکدیگر قرار می گیرند آرماتور بندی شناژها نیز بدین صورت است که میلگردها به صورت ردیف در پی قرار می گیرد و بوسیله خاموتها به یکدیگر متصل می گردند و اورلب میلگردها تا 20φ تا 40 برابر φ میلگرد و از 20 φ به بالا 45 برابر φ میلگرد می باشد. برای مثال اورلب میلگرد 20 φ 80 سانتی متر باید باشد خاموتها و مش ها بوسیله سیم فولادی نمره یک به همدیگر گره می خورند. در ضمن ریشه گذاری ستونها و دیوارهای برشی نیز در آرماتور بندی پی باید انجام بگیرد در ریشه گذاری ستون ها باید خیلی حساس بود و ریشه گذاری را طوری انجام داد و با سیم فولادی محکم نمود که در هنگام بتن ریزی تغییری در آنها ایجاد نگرد و آکس بندی به هم نخوره و تغییری نکند و همچنین در زمان بتن ریزی مگر باید سطح بتن ریزی را کاملاً تراز نمود تا در زمان آرماتور بندی و بتن ریزی مشکلی بوجود نیاید و برای تراز نمودن سطح به دو روش زیر عمل می شود:

1-  با استفاده از شیلنگ تراز و یک چوب قائم به اندازه ای نیم متری:

نحوه عمل به این صورت است که چوب قائم را روی صفحه قرار داده و اندازه 10 سانتی متر یا بیشتر روی چوب علام می زنیم تا شیلنگ تراز آب را به صورت قائم روی چوب نگه داریم. البته اندازه زده شده روی چوب قائم می بایستی در تمام صفحات رعایت شود. عیب ان کار اینست که در فواصل طویل این کار معمولاً دارای خطاست. دوم اینکه می بایستی هوا در داخل آب و محفظه شیلنگ وجود نداشته باشد.

2- با استفاده از دوربین:

 کار انجام شده با این وسیله دقیق و بدون اشتباه است.

جوشکاری تیرچه ها:

میلگردهای تیرچه ها در اندازه های مشخص با استفاده از قیچی میلگرد بر زمینی بریده شده و پس از آن خاموتهای آنها بریده می شود و پس از خم کردن خاموت ها که به سه نوع می باشد.

1- قلابی 2- زیگزاگی تکی 3- زیگزاگی پیوسته

که در این پروژه از خاموتهای قلابی استفاده می گردید. نوبت جوشکاری خاموت به میلگرد می باشد که پس از انجام آن تیرچه آماده بتن ریزی می باشد که بتن ریزی تیرچه ها نیز با استفاده از ناودانی به این صورت می باشد که بتدا بتن را در ناودانی ریخته میلگرد آماده شده را در داخل ناودانی قرار می دهند و با تکان دادن میلگرد را در بتن جای می دهند که پس از خشک شدن از ناودانی در آورده و بعد از چندین مرتبه آبدهی جهت کار گذاری آماده می شود و باید توجه داشت که در زمان جایگذاری میلگرد در بتن، میلگرد بیش از اندازه در بتن فرو نرود تا قسمت زیرین میلگرد در تماس با بتن باشد.

و در مورد ساختمان تیرچه قابل ذکر اینکه تیرچه تشکیل شده است از یک عدد میلگرد و در بالا و دو یا سه عدد در زیر (نسبت به دهانه سقف مورد نظر متغیر است). که بوسیله خاموتها به هم متصل می گردد و φ نیز نسبت به دهانه سقف مورد نظر متغییر است و دهانه بیش از هشت متر در اجرای سقف تیرچه و بلوک از نظر مقاومت جوابگو نیست و مشکل ساز است.

مرحله بتن ریزی پی:

در این مرحله نوبت به بتن ریزی پی می رسد. قبل از بتن ریزی باید دیواره داخلی قالب بندی را با استفاده از نایلون پوشش داد تا بدین وسیله سطوح کناری بتن که در حقیقت همان ارتفاع بتن ریزی است کاملاً صاف و صیقلی در آیند و همچنین ابزار لازم قبلاً در سر کار آماده شد. بتن ریزی می تواند به دو طریق انجام پذیرد:

1- با استفاده از دستگاه بچینگ :

که در داخل یا بیرون پروژه تا فاصله معینی می تواند نصب گردد و توسط کامیون تراک میکسر به محل پروژه حمل و در آنجا مورد استفاده قرار گیرد. بتن نیز نباید بیش از یکساعت در دال تراک میکسر باقی بماند زیرا بتن گیرش خود را آغاز می نماید در نتیجه مقاومت بتن پایین می آید.

2-  بتن ریزی با استفاده از دستگاه بتن یر:

این کار نیز با استفاده از کارگران ماهر بتن و دستگاه بتونیر انجام می پذیرد در این پروژه از دستگاه بتونیر 350 استفاده گردید.

بتن ساخته شده در این مرحله شامل مواد :

الف: 350 کیلوگرم سیمان

ب: 900 کیلوگرم ماسه

پ: 450 کیلوگرم شن بادامی

د: 400 کیلوگرم شن نخودی

ن: 180 کیلوگرم آب

کارگران ماهر در بتن تقریباً اوزان زیر را با استفاده از پیمانه که برای این کار تعبیه گردید بود در داخل دستگاه بتن یر می ریختند. بتن پس از اختلاط کامل در داخل قالب بندی ریخته می شد. البته آرماتورهای کار گذاری شده در داخل قالب بندی ها می بابایستی از هر طرف به اندازه ی 5 سانتی متر فاصله داشته باشد تا بتن به طور کامل میلگرد را احاطه نماید. پس از ریختن بتن در داخل قالبندیها بتن باید ویبره شود و این کار توسط ویبراتور انجام می گیرد. ویبراتور باعث خروج هوای داخل بتن می گردد زیرا باقی ماندن هوا در بتن باعث متخلخل شدن بتن می گردد که در اصطلاح به آن پوکی بتن نیز می گویند.

آزمایشگاه بتن نیز در حین بتن ریزی اقدام به نمونه برداری می نماید. نمونه برداری به این صورت است که آزمایشگاه بتن با استفاده از نمونه مکعبی که تعداد آنها 5 عدد می باشد را در سه مرحله با بتن ساخته شده پر می نماید و توسط میله مخصوص در هر مرحله 14 بار ضربه می زند که این کار همان عمل ویبراتور و خارج شدن هوای بتن را انجام ی دهد. البته قبل از ریختن بتن در داخل قالبها مشخصات پروژه و کارفرما و پیمانکار پروژه را در برگه ای نوشته و در زیر قالب قرار می دهند تا مشخص گردد که این نمونه متعلق به کدام پروژه می باشد.

نمونه های برداشته شده در طی روزهای هفتم، بیست هشتم و نود شکسته خواهد شد. که نمونه شکسته شده روز هفتم نشانگر قابل قبول بودن بتن و یا غیر قابل بودن می باشد که در این پروژه عیار بتن در روز هفتم قابل قبول بود و در صورت غیر قابل بودن عیار، بتن تخریب شده و دوباره بتن ریزی انجام می پذیرد که در این مرحله نیز مراحل قبلی تکرار می گردد.

پس از مرحله ی بتن ریزی مرحله عمل آوری بتن بسیار مهم می باشد که با استفاده از ورق های پلاستیکی یا گونی پوشانده می شود. تا به این طریق بتن تازه در معرض مستقیم نور آفتاب و عوامل جوی قرار    نگیرد. پس از گیرش اولیه بتن که معمولاً 24 ساعت بعد از انجام می گیرد اقدام به آب دهی بتن در طی 7 روز به صورت مداوم عمل می نماید تا واکنش هایی که باعث مقاومت بتن می شود به نحو مطلوبی   صورت پذیرد.

آرماتور بندی ستونها:

پس از بتن ریزی و عمل آوری بتن نوبت به آماتور بندی ستون ها می رسد که در آرماتور بندی ستون ها ابتدا میلگرد ها را در این پروژه تعداد آنا برای ستونها هشت عدد و از 20 φ می باشد را بریده و به ریشه های ستونها که در آنها آرماتور بندی پی جایگذاری شده بود می بندند و با استفاده از خامتها که قبلاً بریده و خم شده اند که از میلگرد 10 φ می باشد بوسیله سیم فولادی به میلگردها وصل می کنند که فاصله خاموتها در cm80 اول و cm80 آخر ارتفاع ستون cm10 و در وسط cm15 می باشد و در ارتفاع میلگردهای بریده شده جهت ستونها باید توجه داشت که اورلب ستونهای طبقه بعدی نیز در ارتفاع میلگردها مد نظر قرار گیرد در ضمن میلگردهای دیوارهای برشی را نیز که به صورت شبکه ای می باشد را بریده و با ستفاده از سیم فولادی در ریشه های جایگذاری شده در پی جهت دیوارهای برشی وصل کرد و به همدیگر محکم نمود تا همزمان با بتن ریزی ستونها آنها نیز بتن ریزی شوند و دیوارهای برشی در ساختمانهایی با اسکلت بتونی نقش بادبند را در ساختمانهایی با اسکلت فلزی ایفا می کنند.

قالب بندی ستونها:

پس از مرحله آرماتوربندی ستون ها و دیوارهای برشی نوبت به قالب بندی ستونها و دیوار برشی می رسد که قالب بندی در این قسمت به دو صورت امکان پذیر است.

1- قالب بندی چوبی2- قالب بندی فلزی که در این پروژه قالب بندی به صورت چوبی می باشد.

قالب بندی ستونها باید خیلی دقیق باشد تا در اجرای تیزها مشکلی ایجاد نشود.

قالب بندی ستونها بدین صورت بود که قالب ها توسط کارگران قالب بند به صورت نر و ماده ساخته می شد و در دور ستونها  به همدیگر متصل می گردیدند و با استفاده از سیمهای قالب بندی و میخ همدیگر را نگه می داشتند و به وسیله شاقول تنظیم و با استفاده از تیرهای چوبی مهار می شدند تا در هنگام بتن ریزی کج نشوند و با قالبها از هم جدا نگردند و در قالب بندی باید جای قرار گرفتن پله ها مد نظر قرار گیرد تا بعد از بتن ریزی مشکلی ایجاد نشود چون اگر جای اورلب پله در ستونها تعبیه نگردد و بتن ریزی انجام گیرد به ناچار باید جای اورلب پله شکسته و اورلب پله، در آنجا تعبیه گردد و این کار باعث می شود ستون به اصطلح شکسته شود و مقاومت کمتری در هنگام فشار وارده و زلزله از خود نشان بدهد و این کار خطر تخریب را در پی دارد و در ضمن چوب های مورد استفاده در قالب بندی باید با استفاده از روغن سیاه و گازوئیل روغنکاری گردند تا هنگام باز کردن قالب بندی قالبها راحتر از بتن جدا شوند.

بتن ریزی ستونها و دیوارهای برشی:

بعد از قالب بندی ستونها و دیوارهای برشی نوبت بتن ریزی آنها می باشد که این کار باید بسیار ماهرانه انجام پذیرد و چون اگر عیار یک قسمت از ستون کمتر باشد ستون از آن قسمت در آینده شکسته شده و باعث تخریب می شود و در بتن ریزی ستون ها و دیوارهای برشی بعد از ریختن مقدار معینی از بتن با استفاده از ویبراتور بتن را ویبره می نمایند تا بتن کاملاً فشرده شده و حبابهای هوا از آن خارج گردند و اینکار تا پایان بتن ریزی چندین بار و به مقدار لازم انجام می شود باید توجه داشت که بعد از باز شدن قالب های ستونها و دیوارهای برشی، بتن تا 7 روز رطوبت نسبی خود را حفظ نماید تا استحکام لازم را برای بارگذاری بدست آورده و این کار با استفاده از پوشاندن با گونی و ورق های پلاستیکی و آبپاشی انجام می گرفت.

آرماتور بندی و قالب بندی تیرها واجرای سقف:

بعد از بتن ریزی ستونها و دیوارهای برشی  نوبت به آرماتور بندی تیرها می رسد که میلگرد برای تیرهای این پروژه از 22 φ و برای خاموتها از 10 φ استفاده می شد که در cm80 اول و آخر فاصله خاموتها cm10 و در وسط فاصله خاموتها cm15 و تعداد میلگرد مصرفی در تیرها متغیر بود همزمان با آرماتور بندی تیرها، تیرچه های سقف نیز باید با سوار شدن بر روی تیرها کار گذاشته شوند و بعد از آن بلوکهای سفالی سقف در ما بین تیرچه ها چیده شود.

البته قبل از کار گذاشتن تیرچه ها و چیدن بلوکهای سفالی از زیر سقف با استفاده از شمعهای چوبی قالب های چوبی در زیر تیرها کار گذاشته می شوند و با تنظیم ارتفاع شمعها تیرها تنظیم می گردیدند و تراز می شدند و طرف بیرونی میلگرد تیرها با قرار دادن قالبهای چوبی در طرف بیرونی تیرها بوسیله سیم قالب بندی در جای خود محکم می شدند و با مهار از پشت جلوی کنده شدن قالب هنگام بتن ریزی را می گرفتند بعد از قالب بندی تیرها از زیر و طرف بیرونی و جایگذاری تیرچه ها و چیدن بلوکها از روی  بلوکها میلگردهای حرارتی را کار می گذارند بدین صورت که میلگردها را به فاصله cm30 از همدیگر و با  اتصال بوسیله سیم فولادی به تیرچه ها وصل می کنند اهمیت اینکار این است که مقاومت ساختمان را هنگام لرزش بالا می برد. در ضمن در این قسمت نیز باید توجه داشت که میلگرد با تخته قالب ها فاصله داشته باشد تا بتن سطح زیرین میلگرد را بپوشاند.

بتن ریزی تیرها و سقف:

بتن ریزی سقف و تیرها در این پروژه به صورت همزمان انجام می شد و ارتفاع بتن تیرها cm35 و ارتفاع بتن سقف حدود cm7 بود که بعد از اینکه مقدار مشخصی از سقف و تیرها بتن ریزی می شدند با استفاده از ویبراتور بتن ویبره می شد و فشرده می گردید و هوای داخل بتن خارج می شد و این کار تا پایان بتن ریزی باید تکرار شود.

پله:

    پله وسیله ارتباط طبقات ختلف ساختمان می باشد که در این پروژه بوسیله اورلب هایی که در ستونها قبلاً کار گذاشته شده بود میلگردهای پله جایگذاری گردید و پایگرد پله به صورت مش اجرا شد و با استفاده از اورلب های پایگرد، شمشیری پله نیز به صورت مش اجرا گردید و بعد از قالب بندی به صورت دال بتن، بتن ریزی انجام گرفت باید توجه داشت که فاصله شمشیری پله از شمشیری پله پایینی آنقدر باشد که یک نفر آدم با قد معمولی بتواند بدون احساس ترس از آن عبور کند. حداقل ارتفاع در حدود cm195 اجرا می شود.

آرماتور بندی، قالب بندی و بتن ریزی ستونها، تیرها و دیوارهای برشی و اجرای سقف و پله برای کلیه طبقات همانند توضیحاتی که قبلاً اشاره شد اجرا گردید و انجام گرفت.

مرحله دیوار چینی:

 دیوار چینی در زیر زمین به صورتی بود که باآجر معمولی و باملات ماسه سیمان و آب به صورت دیوار 10 سانتی متر اجرا شد سپس یک لایه اندود سیمان روی آن را پوشاند و پس از آن عایق بندی رطوبتی در آن اجرا گردید. در عایق بندی رطوبتی ابتدا یک لایه قیر تمام سطح را پوشانده و اورلب لازم نیز مد نظر قرار داده شد سپس یک لایه گونی چتایی درجه 1 روی آن کشیده شد پس از آن یک لایه اندود قیر یر روی آن کشیده شد و سپس یک تیغه 10 سانتی در جلوی آن اجرا گردید. و در طبقات بعدی نیز با استفاده از بلوک سفالی تو خالی 10×20×20 دیوار چینی انجام گردید. نکته مهم در آجر کاری این است که بندها از هم بر گردد و به اصطلاح (قفل بند) گردد.

نحوه عملکرد سازه استخر

 نحوه عملکرد سازه استخر

شاید در نگاه اول استخر تفرجگاه ساده ای به نظر برسد اما در روزهای گرم تابستانی می توان به عنوان یکی از بزرگترین اختراعات و اکتشافات بشر به آن نگاه کرد.

 

طرز کار استخرها چگونه است؟

شاید در نگاه اول استخر تفرجگاه ساده ای به نظر برسد اما در روزهای گرم تابستانی می توان به عنوان یکی از بزرگترین اختراعات و اکتشافات بشر به آن نگاه کرد. اغلب افراد استخرها را تنها به عنوان یک محوطه بزرگ پر از آب می شناسند ولی باید توجه داشت که برای آماده سازی یک استخر از تکنولوژی خاصی بهره گرفته می شود. حال اجازه دهید از نظر فنی نگاهی به استخرها داشته باشیم.

زیر سازی استخر

استخرها اشکال و اندازه های متفاوتی دارند، اما تقریباً می توان گفت که همه آنها از استخر کوچک حیاط گرفته تا استخرهای موج ساز پارک های آبی بر مبنای یک سری اصول اولیه ساخته می شوند. همه آنها دارای یک سری صافی، سیستم های تصفیه و سیستم پالایش، لوله، موتور، پمپ، و دستگاهای افزودن مواد شیمیایی هستند که آب را تمیز، صاف، و شفاف نگه می دارند.

دنیای آبی

یک استخر به طور اخص نیازمند یک سری اجزای ابتدایی و اصلی است:

· محفظه آب

· پمپ موتوری

· فیلتر آب

· خوراک دهنده شیمیایی

· آبگذر

· بازگشت دهنده آب

· لوله های PVC که کلیه موارد فوق را به هم متصل می سازند.

کارکرد یک استخر به این شکل است که آب همواره در طول یک چرخه وارد استخر شده و از طرف دیگر خارج می شود و در حین این فرآیند از فیلترها و خوراک دهنده های شیمیایی عبور کرده و مجدداً پس از تصفیه به محوطه استخر باز می گردد. با اتکا به این شیوه سیستم پمپاژ آب درون استخر را صاف و به دور از هر گونه باکتری و گرد و غبار و یا آلودگی های دیگر نگه می دارد. برخی از استخرها نیز دارای گرم کن می باشند و درجه حرارات آب را در حد دلخواه نگه می دارند.

منبع: مجله منزل

انواع استخر

استخرها انواع و اقسام گوناگونی دارند. اولین تفاوتی که استخرهای مختلف را از هم جدا می سازد شکل ظاهری محوطه های آب است. که هر شکل دارای مزایا و معایب خاص خود می باشد. برخی از استخرها بر روی زمین بنا می شوند و از جمله ارزان ترین نوع استخرها می باشند و ساختن آنها نیز ساده می باشد که اکثراً با استفاده از کیت های آماده ساخته می شوند . از انواع دیگر می توان به استخرهای فایبر گلاس اشاره کرد که از پلاستیک فشرده فایبر گلاس ساخته می شوند. به این منظور ابتدا شکل محفظه آب با استفاده از فایبر گلاس آماده می شود و سپس برای نصب نیاز به یک تیم متخصص می باشد.

سیستم آبگذر

آب موجود در یک استخر یک چرخه تصفیه را طی می کند. در طول یک پروسه نرمال آب می بایست از دو سیستم آبکشی در زیر استخر و چند کف گیر سطحی عبور کند. آبکش ها معمولاً در عمیق ترین مکان قرار می گیرند. بیشتر گرد و غبار و کثیفی از این طریق تخلیه می شود. برای اینکه دست و پا و یا موی شناگران در آن گیر نکند، درپوش های مخصوص را برای آن در نظر گرفته اند.

کف گیرها نیز کار مشابهی نظیر آبکش ها انجام می دهند با این تفاوت که تنها آب را از قسمت بالایی استخر به داخل می کشند و معمولاً در 10 سانت بالایی استخر نصب می شوند. هر گونه برگ، روغن های ضد آفتاب، و مو از طریق این وسیله از استخر خارج می شود.

سیستم پمپاژ

به این دلیل که ما فقط فضای بیرونی استخر را می بینیم، تصور می کنیم که عملکرد آن نیز ساده است. قلب هر استخر سیستم پمپاژ آب آن است. این سیستم دارای یک موتور اصلی می باشد که آب از طریق لوله های زهکش متفاوت وارد آن می شود.

فیلترهای شن دارای مخزن های بزرگ فایبر گلاس، سیمان و یا فلز هستند که در آن نوعی شن مخصوص وجود دارد که وقتی آب وارد آن می شود نیروی جاذبه آب را به سمت پایین هدایت می کند، شن های ریز مخصوص در مخزن مانند یک فیلتر عمل کرده و کلیه غبارها و سایر آلودگی ها را به خود جذب می کند.

مواد شیمیایی موجود در استخر

تلاش زیادی برای تمیز نگه داشتن آب انجام می پذیرد که از جمله ابتدایی ترین این امور متعادل ساختن مواد شیمیایی آب است.

عوامل بیماری زا نظیر ویروس ها و باکتری ها مضرات بیشماری را به همراه دارند. اگر مواد شیمیایی لازم به آب افزوده نشوند استخر تبدیل می شود به بهترین مکان برای رشد انواع میکرو ارگانیسم ها نظیر انگل و میکروب و انتقال آن از یک انسان به انسان دیگر ساده است. باید توجه داشت که اگر آب موجود در استخر دارای مواد شیمیایی کنترل نشده باشد، هم به بدنه استخر آسیب می رساند و هم به شناگران؛ و عدم تعادل این مواد شیمیایی به ویژه برای چشم و پوست مضر می باشد.

یکی از رایج ترین مواد ضد عفونی کننده استخرها "کلر" است. که وقتی به آب اضافه می شود، عمل اکسیداسیون را انجام داده و آب را ضد عفونی می کند. سایر جرم گیر ها نظیر انواعی که حاوی برمید هستند نیز در این حوزه کاربرد وسیعی دارند. ضد عفونی کننده کلر عمدتاً به صورت مایع، پودر و یا قرص موجود می باشد و در هر کجا از چرخه تصفیه می تواند به آب اضافه شود، اما بهتر است پس از اتمام فرآیند تصفیه توسط خوراک دهنده اصلی به آب اضافه شود. کلر در معرض اشعه فرا بنفش با مواد دیگر ترکیب می شود به همین دلیل تثبت کننده ای نظیر اسید سیانوریک باید به آن اضافه شود تا ترکیب آن ثابت باقی بماند.

میزان PH

میزان PH آب با توجه به میزان اسید آلکالین اندازه گیری می شود. به زبان ساده تر آبی که بیش از اندازه اسیدی و یا قلیایی باشد برای بدن مطلوب نیست. اسیدی بودن زیاد باعث ایجاد خارش و اذیت پوست و قلیایی بودن زیاد سبب تیرگی و کدر شدن آب می شود و بر میزان موثر بودن کلر نیز تاثیر می گذارد. عدد صفر نشاندهنده آخرین مرحله اسیدی بودن و 14 قلیایی بودن زیاد را نشان می دهد و 7 بهترین میزان PH است. اکثر کارشناسان عددی بین 7.2 تا 7.8 را مطلوب ترین میزان PH برای استخرها در نظر گرفته اند.

پس از مطالعه مطالب فوق متوجه فرایند تکنولوژیک حائز اهمیت بکار رفته در ساختمان استخر ها شده اید و می بینید که چه فن و علمی در ساخت استخر ها به کار گرفته می شود تا شما مطلوب ترین بهره را ببرید.

قبل از اینکه آب وارد پمپ اصلی شود از یک محوطه صافی فلزی عبور میکند و برگ و سایر مواردی که ممکن است در پمپ گیر کنند از آن جدا می شود و بعد به سمت فیلتر های دیگر روانه می شود.

فیلتر شن 

فیلترهای شن دارای مخزن های بزرگ فایبر گلاس، سیمان و یا فلز هستند که در آن نوعی شن مخصوص وجود دارد که وقتی آب وارد آن می شود نیروی جاذبه آب را به سمت پایین هدایت می کند، شن های ریز مخصوص در مخزن مانند یک فیلتر عمل کرده و کلیه غبارها و سایر آلودگی ها را به خود جذب می کند.

مواد شیمیایی موجود در استخر

تلاش زیادی برای تمیز نگه داشتن آب انجام می پذیرد که از جمله ابتدایی ترین این امور متعادل ساختن مواد شیمیایی آب است.

عوامل بیماری زا نظیر ویروس ها و باکتری ها مضرات بیشماری را به همراه دارند. اگر مواد شیمیایی لازم به آب افزوده نشوند استخر تبدیل می شود به بهترین مکان برای رشد انواع میکرو ارگانیسم ها نظیر انگل و میکروب و انتقال آن از یک انسان به انسان دیگر ساده است. باید توجه داشت که اگر آب موجود در استخر دارای مواد شیمیایی کنترل نشده باشد، هم به بدنه استخر آسیب می رساند و هم به شناگران؛ و عدم تعادل این مواد شیمیایی به ویژه برای چشم و پوست مضر می باشد.

یکی از رایج ترین مواد ضد عفونی کننده استخرها "کلر" است. که وقتی به آب اضافه می شود، عمل اکسیداسیون را انجام داده و آب را ضد عفونی می کند. سایر جرم گیر ها نظیر انواعی که حاوی برمید هستند نیز در این حوزه کاربرد وسیعی دارند. ضد عفونی کننده کلر عمدتاً به صورت مایع، پودر و یا قرص موجود می باشد و در هر کجا از چرخه تصفیه می تواند به آب اضافه شود، اما بهتر است پس از اتمام فرآیند تصفیه توسط خوراک دهنده اصلی به آب اضافه شود. کلر در معرض اشعه فرا بنفش با مواد دیگر ترکیب می شود به همین دلیل تثبت کننده ای نظیر اسید سیانوریک باید به آن اضافه شود تا ترکیب آن ثابت باقی بماند.

میزان PH

میزان PH آب با توجه به میزان اسید آلکالین اندازه گیری می شود. به زبان ساده تر آبی که بیش از اندازه اسیدی و یا قلیایی باشد برای بدن مطلوب نیست. اسیدی بودن زیاد باعث ایجاد خارش و اذیت پوست و قلیایی بودن زیاد سبب تیرگی و کدر شدن آب می شود و بر میزان موثر بودن کلر نیز تاثیر می گذارد. عدد صفر نشاندهنده آخرین مرحله اسیدی بودن و 14 قلیایی بودن زیاد را نشان می دهد و 7 بهترین میزان PH است. اکثر کارشناسان عددی بین 7.2 تا 7.8 را مطلوب ترین میزان PH برای استخرها در نظر گرفته اند.

پس از مطالعه مطالب فوق متوجه فرایند تکنولوژیک حائز اهمیت بکار رفته در ساختمان استخر ها شده اید و می بینید که چه فن و علمی در ساخت استخر ها به کار گرفته می شود تا شما مطلوب ترین بهره را ببرید.

اصول طراحی استخرها

اصول طراحی استخرها

پیشرفتهایی که در چند سال اخیر حاصل شده اند شیوه ها و مفاهیم طراحی استخرها را تغییر داده و ویژگی های جدیدی به آنها اضافه کرده اند. طرح های جدید با توجه به توصیه های مشاوران استخرسازی درباره چیدمان، استقرار و شکل استخر تهیه می شوند.

مهندسان تاسیسات نیز باید مطابقت داشتن کلیه تجهیزات استخر را با مقتضیات جریان و فیلتراسیون آن مورد بررسی و تایید قرار دهند. البته ملاحظات دیگری چون ولتاژهای الکتریکی، نوع موتورها، نوع فیلترها و شیمی آب نیز وجود دارند.

سازندگان استخرها باید بخوبی با تجهیزات مورد استفاده در استخرها، رنگها و پرداختهای سطوح، شیمی آب، پمپاژ مکانیکی، فیلتراسیون، سیستمهای گرمایش و الکتریکی آشنایی داشته باشند. لازم است که بدانیم برای طراحی یک استخر باید تصمیمات مهمی اتخاذ شوند، تصمیماتی مانند تعیین مواد ساختاری استخر، استفاده از کاشی یا سیمان برای سطح نهایی، روشنایی استخر و تجهیزات جانبی استخر. انتخاب سیستمهای مکانیکی و الکتریکی که باید در موتورخانه استخر نصب شوند و طراحی سیستم لوله کشی وابسته شاید از کلیه این تصمیمها مهم تر باشد. تجهیزات مکانیکی و الکتریکی یک استخر قلب تپنده آن بوده و مسلما عوض کردن یک فیلتر یا پمپ یا شبکه لوله کشی پس از پایان کار ساخت استخر عملی و اقتصادی نخواهد بود. صاحبان استخر می توانند نمای ظاهری یا کاشی کاری استخر را با هزینه کم و بدون خسارت زیاد تغییر دهند. ولی عوض کردن پمپها، فیلترها و یا لوله کشی دشوار و حتی غیر ممکن خواهد بود چون این سیستمها در زیر استخر نصب می شوند. نوع سیستم و تجهیزات بکار رفته بر هزینه های عملکرد تاثیر گذارند، البته صاحبان استخرها معمولا تا قبل از دریافت اولین قبوض برق یا آب به این نکته توجه نمی کنند.

انواع استخرها

استخرهای شنای عمومی در چند نوع مختلف وجود دارند :
استخر کانالی عادی برای تمرینات ورزشی
فواره ای و آبشاری
استخرهای مسابقه
استخرهای کوچک برای بازی کودکان با اسباب بازی ها و آبفشان ها
استخرهای درمانی
استخرهای با آب موج دار
استخرهای کم عمق برای کودکان
آبشارها
گردابها
استخرهای با عمق صفر در ورودی
استخرهای خاص

پروژه بارگذاری

بسمھ تعالی

پروژه

بارگ ذاری

دانشجو

استاد راھنما

دانشگاه صنعتی شاھرود

: حامد غلامی: جناب مھندس باسلیقھ

بھار

1387

X

Y

AXIS PLAN

پلان ھمکف

5

4

3

2

1

A B C

D E

پلان طبقھ دوم و سوم با کاربری آموزشی

5

4

3

2

1

A B C D E

پلان طبقھ چھارم

5

4

3

2

B

1

A C D E

پلان بام

بارھای مرده

دیوارھای خارجی

2cm

سنگ گرانیت

1 Cm

سفید کاری

2 cm 2

ملات ماسھ و سیمان cm ملات گچ و خاک

20 cm

آجر فشاری با ملات ماسھ و سیمان

دیوارھای خارجی ساختمان

(نما)

وزن واحد حجم تعداد وزن واحد سطح

(M) مصالح مورد نظر ضخامت

370 1 1850

32 1 1600

13 1 1300

42 1 2100

56 1 2800

آجر فشاری با ملات ماسھ و سیمان 0.2ملات گچ و خاک 0.02سفید کاری 0.01ملات ماسھ سیمان 0.02گرانیت 0.02

513

kg⁄m وزن واحد سطح دیوارھای نما برابر است با

2 cm 2

گرانیت Cm کاشی سرامیک

2 Cm

ملات ماسھ و سیمان

2 Cm

ملات ماسھ و سیمان

20 cm

آجر فشاری با ملات ماسھ و سیمان

دیوارھای خارجی ساختمان

(یک طرف کاشی)

وزن واحد حجم تعداد وزن واحد سطح

(M) مصالح مورد نظر ضخامت

370 1 1850

42 1 2100

34 1 1700

42 1 2100

56 1 2800

آجر فشاری با ملات ماسھ و سیمان 0.2ملات ماسھ سیمان 0.02کاشی سرامیکی 0.02ملات ماسھ سیمان 0.02گرانیت 0.02

544

دیوارھای داخلی

kg⁄m وزن واحد سطح دیوارھای محیطی (نما) بابر است با

1 Cm

سفید کاری

2 Cm

ساندویچ پنل

ملات گچ و خاک(پلی استراین)

3

دو طرف بتن CM

دیوار داخلی

(دو طرف گچ)

وزن واحد حجم تعداد وزن واحد سطح

(M) مصالح مورد نظر ضخامت

14 1 140

64 2 1600

26 2 1300

104

دیوار سرویس بھداشتی

ساندویچ پنل سفید کاری

ملات ماسھ و سیمان

یک لایھ قیر و گونی

ساندویچ پنل (پلی استراین ) 0.1ملات گچ و خاک 0.02سفید کاری 0.01kg⁄m وزن واحد سطح تیغھ ھا برابر است با

ملات گچ وخاک

ملات ماسھ و سیمان

3

پوشش بتن CM

کاشی سرامیکی

دیوار داخلی

(یک طرف کاشی )

وزن واحد حجم تعداد وزن واحد سطح

(M) مصالح مورد نظر ضخامت

14 1 140

32 1 1600

13 1 1300

84 2 2100

ساندویچ پنل (پلی استراین ) 0.1ملات گچ و خاک 0.02سفید کاری 0.01ملات ماسھ سیمان 0.02

قیر گونی

34 1 1700

192

دیوار سرویس بھداشتی

ساندویچ پنل

(یک لا) -- -- -- 10کاشی سرامیکی 0.02kg⁄m وزن واحد سطح تیغھ سرویس برابر است با

3

پوشش بتن CM

ملات ماسھ و سیمان

یک لایھ قیرگونی

ملات ماسھ و سیمان

کاشی سرامیکی

دیوار سرویس بھداشتی

( دو طرف کاشی )

وزن واحد حجم تعداد وزن واحد سطح

(M) مصالح مورد نظر ضخامت

14 1 140

168 4 2100

20

68 2 1700

270

ساندویچ پنل (پلی استراین ) 0.1ملات ماسھ سیمان 0.02قیر گونی (یک لا) -- -- 2کاشی سرامیکی 0.02kg⁄m وزن واحد سطح تیغھ سرویس برابر است با

بار معادل تیغھ ھا بر روی کف

طبقھ ی اول

29.33 =

=

طول تیغھ ھا در طبقھ ی ھمکف (پیلوت)طول تیغھ سرویس در طبقھ ی ھمکف 2.9

3 =

ارتفاع دیوار در طبقھ ی ھمکف

7

= ب1ا ر= م عمادسال حتیتغ ھ طبھقا ھ .(3 .− 3×. 8× − )× (. .− ×5 =× 2)5=6 44 kg⁄m ≅50 kg⁄m

طبقھ دوم

45.4 =

طول تیغھ ھا در طبقھ دوم

4.8

=طول تیغھ سرویس ( یک طرف کاشی ) در طبقھ دوم

3.7 =

طول تیغھ سرویس(دو طرف کاشی ) در طبقھ دوم

3=

ارتفاع دیوار در طبقھ دوم

1

) == با مرس امحعا تد لط بتقیھغ ھد وھام 7 .. 3× −× 3 .8 ) −( . × × . − ×5 ) =( 2. 5×6 × )=78 kg⁄m

طبقھ سوم

45.4 =

طول تیغھ ھا در طبقھ سوم

4.8 =

طول تیغھ سرویس( یک طرف کاشی ) در طبقھ سوم

3.7 =

طول تیغھ سرویس(دو طرف کاشی ) در طبقھ دوم

3.2 =

ارتفاع دیوار در طبقھ سوم

1

. = ) م=س ابا حر تم عاد طبلق ت ھی غھ س وھا م 7× .3. ×− 3). 8( . −× × ×. .− ) 5( . =× 2. 5×6 )=83 kg⁄m

طبقھ چھارم

62.2 =

طول تیغھ ھا در طبقھ چھارم

10.3 =

طول تیغھ سرویس( یک طرف کاشی ) در چھارم

5.2 =

طول تیغھ سرویس(دو طرف کاشی ) در چھارم

1

=) م= سبااحر تم عا طدبقلھ ت یچغھھا رھام . 7×. 3. ×− 3 ).8 ( − . × × . ×− . 5) (= . ×2 5. 6× )=124 kg⁄m

بار مرده سقف ھا

2.5 Cm

موزائیک سیمانی کف

بار مرده سقف طبقات غیر از بام

2.5 Cm

ملات ماسھ سیمان

5 Cm

پوکھ معدنی

21 cm

طاق ضربی

2 Cm

ملات گچ و خاک

1 Cm

سفید کاری

وزن واحد حجم تعداد وزن واحد سطح

(M) مصالح مورد نظر ضخامت

56.25 1 2250

52.5 1 2100

111 1 600

192.5 1 1750

20

40 1 1600

13 1 1300

موزائیک سیمانی 0.025ملات ماسھ سیمان 0.025پوکھ معدنی 0.185طاق ضربی 0.11وزن پروفیل فولادی - - 1ملات گچ و خاک 0.025سفید کاری 0.01

485.25

kg⁄m بار مرده ی سقف در تیپ طبقات برابر است با

بار مرده سقف

(یک طرف کاشی سرامیک کفی )

2.5 cm

کاشی

2.5cm

قیر گونی دولایھ

پوکھ معدنی

ملات ماسھ سیمان

طاق ضربی

2.5cm

ملات گچ و خاک

1cm

سفید کاری

وزن واحد حجم تعداد وزن واحد سطح

(M) مصالح مورد نظر ضخامت

52.5 1 2100

52.5 1 2100

کاشی سرامیکی کفی 0.025ملات ماسھ سیمان 0.025

قیر گونی

90 1 600

192.5 1 1750

20

40 1 1600

13 1 1300

(دولا) -- -- -- 15پوکھ معدنی 0.15طاق ضربی 0.11وزن پروفیل فولادی - - 1ملات گچ و خاک 0.025سفید کاری 0.01

475.5

kg⁄m بار مرده بام برابر است با

بار مرده سقف بام

2.5 cm

فرش موزائیک

2.5cm

قیر گونی دولایھ

پوکھ معدنی

ملات ماسھ سیمان

طاق ضربی

2.5cm

ملات گچ و خاک

1cm

سفید کاری

وزن واحد حجم تعداد وزن واحد سطح

(M) مصالح مورد نظر ضخامت

56.25 1 2250

52.5 1 2100

موزائیک سیمانی 0.025ملات ماسھ سیمان 0.025

قیر گونی

90 1 600

192.5 1 1750

20

40 1 1600

13 1 1300

(دولا) -- -- -- 15پوکھ معدنی 0.15طاق ضربی 0.11وزن پروفیل فولادی - - 1ملات گچ و خاک 0.025سفید کاری 0.01

479.25

kg⁄m بار مرده بام برابر است با

بارمرده پلھ ھا

سنگ کف

ملات ماسھ و سیمان

پوکھ معدنی

تیر شمشیری

(kg)

وزن واحد حجم وزن (m) مصالح مورد نظر ضخامت

1750

2100

2700

(

19.23

آجر کاری (طاق ضربی) 0.11ملات ماسھ سیمان 0.02سنگ کف (مرمر) 0.03.05×.3)+(.3×.225)×1.5×600=40.5 پوکھ - 600×3=57.7 - - (IPE وزن پروفیل فولادی ( 16

527.7

kg 0.3 برابر است با m 1.5 و عرض m بار مرده ی پلھ با طول

.05 cm

.25 cm

مجموع بارھای مرده

(کف + بار معادل تیغھ ھا)

497.25

kg⁄m2

بام

485+112=590

kg⁄m2

طبقھ چھارم

485+83=572

kg⁄m2

طبقھ سوم

485+78=563

kg⁄m2

طبقھ دوم

بارھای زنده

150

kg⁄m2

بام

292

kg⁄m2

طبقھ چھارم

( % 58 اداری + 42 راھرو )

350

kg⁄m2

طبقھ سوم

( 69 آموزشی