دیوار چینی
1- دیواری که از آجر فشاری یا با سنگ مخلوط و یا
با مصالح دیگر با ملات ماسه سیمان یا ماسه آهک و یا ملات باتارد چیده شده
است.
2- نمای دیوار را می توان از ابتدا با نما سازی
خارجی پیوسته ساخته و به تدریج بالا ببرد بطوری که هر رگ آجر چینی قسمت جلوی کار
آجر تراشیده گذارده و پشت آنرا از آجر فشاری یا مصالح دیگر می چینند که ضخامت و
مقاومت هر دیوار بستگی به نوع کاربری آن دارد که در این ساختمان بیشتر دیوار چینی
ها به وسیله آجر لفتون و آجر فشاری انجام گرفته است.
نحوه شمشه گیری
ابتدا بالای یکی از گوشه های هر قسمت ساختمان را مقدم گرفته و یک کروم گچی به یک
زاویه نصب می شود، سپس شاقولی آن کروم را به پایین ارتباط داده کروم دیگری به پایین
متصل می سازد بعد خط گونیا 90 درجه را به زاویه های دیگر انتقال داده به طوری که
عمل کروم بندی چهار گوشه هر قسمت را زیر پوشش دهد بعد ریسمانی به بالای هر قسمت روی
کروم ها گرفته و هر دو متر یک کروم به زیر ریسمان به وجود آورده که این عمل پایین
نیز انجام می شود بعد کروم های قسمت وسط و گوشه ها از بالا به پایین با شمشه چوبی
یا آلومینیومی شمشه گچی گرفته روی کروم گچی که سرتاسر ارتفاع دیوار را در چند قسمت
گرفته از ملات گچ و خاک یا ماسه سیمان می پوشانند.
فرش کف ساختمان
برای عمل فرش کف ابتدا در گوشه های هر قسمت یک قطعه سنگ ساییده شده یا موزائیک
یک اندازه بطوریکه تراز روی چهار نقطه باشد قرارمی دهندسپس ریسمانی نازک و محکم به
اضلاع بسته و خط گونیا 90 درجه را به گوشه ها انتقال میدهد.بعد ملات را کف آن پهن
می کنند و کف را فرش می نمایند البته ریسمان ها را به ترتیب جا به جا می کنند .
نحوه اجرای خط گونیا معماری
ابتدا از گوشه ها دو ریسمان عمود بر هم بسته و 60 سانتی متر به یک طرف نشان
گذارده ضلع همجوار را80 سانتیمتر علامت گذاری می کنیم در این حالت خط ارتباط بین
این دو باید 100 سانتیمتر کامل باشد که در مغایرت ریسمان را جا بجا کرده تا نقطه
100 سانتیمتر تکمیل گردد.که در این صورت زاویه 90 درجه درست می شود .
قرنیز
بر روی فرش موزائیک یا سنگ قسمتهای ساختمان قطعه سنگی به دیوارنسب مس شودکه
قرنیز نا میده می شود . تا شستشوی کف و تنظیم گچ کاری دیوار ها آسان گردد.که در
بیشتر ساختمان ها این قرنیز حدود 10 سانتیمتر استفاده می شود که در این جا هم به
همین صورت است.
سفید کاری با گچ
هر بنا اول شمشه گیری آستر می شود در اینصورت گچ آماده را پس از الک کردن با
الکی که سوراخ های آن نیم میلیمترمربع است الک نموده و سپس حدود سه لیتر آب سالم در
ظرفی ریخته گچ الک شده را با دو دست آهسته در آب می پاشند تا اینکه ضخامت گچ به روی
آبها برسد بلا فاصله با دست گچ های داخل آن را مخلوط نموده که این عمل بدست شاگرد
استاد کار انجام می شود بعد به سرعت استاد کار خمیر گچ را با ماله آهنی روی دیوار
آستر شده می گشد و بلا فاصله یک شمشه صاف روی آن می کشد تا ناهمواری های آن روی
دیوار گرفته شود.
کاشی کاری
هنگام شروع نصب کاشی به این صورت اقدام می گردد ابتدا خمیری از خاک رس تهیه و آن
را می ورزند این خمیر در ظرفی نزدیک دست استاد کار آماده می ماند سپس با گچ یا
سیمان یا ماسه یا خاک رس کوبیده شده زیر رگه اول کاشی در یک ضلع کنار دیوار شمشه
کاملا تراز به وجود می آورد تا امکان چیدن رگه اول کاشی به وجود آید. دو عدد کاشی
دو سر ضلع موقتا با فاصله حداقل 1 سانتیمتر از دیوار قرار می دهند سپس ریسمانی نازک
به بالای آن متصل نموده جلوی کاشی ها را از گل ورزیده شده موقتا بست می زنند بعد
شمشه فلزی بسیار صاف جلوی کاشی در حال نصب قرار می دهند و بقیه کاشی ها را پشت شمشه
چیده بعد با ریسمان کنترل می نمایند، جلوی بند ها را از گل ورزیده شده کروم موقت
گذارده سپس دوغاب سیمان رابه صورت رقیق محلول شده از ماسه پاک و سیمان معمولی آماده
با ملاقه به آهستگی پشت کاشی ها را پر می کند تمام اضلاع را در رگ اول دور می
گردانندتا امکان کنترل تمام زاویه ها وضلع ها ،گوشه ها و نبشه ها به عمل آیدکه چنان
چه کنار ضلعی تکه های غیر استاندارد احتیاج شود کاشی های رگه اول را جا بجا نموده و
تکه ها به کنار منتقل شود و دوغاب ریزی پشت انجام گیرد پس از کنترل اضلاع هر بنا
رگه های دیگر را از اول شروع و انقدر تکرار می شود تا کاشیکاری در حد مطلوب به
اتمام برسد پس از خودگیری کامل ملات کاشی ها دوغابی از رنگ کاشی با سیمان سفید ورنگ
مشابه تهیه نموده و با پارچه یا گونی به لای بند ها مالیده و بعد از خشک شدن سطح
کاشی ها را کاملا نظافت می نمایند ، در این هنگام نصب کاشی های دیواری خاتمه یافته
و آماده فرش سرامیک کف می شود.
سرامیک کف
برای فرش کف سرویس هاپس از کنترل لوله گذاری ها و چک نمودن ایزو لاسیون و شیب
سازی لازم برای آبروها زیر سرامیک یک پلاستر سیمانی تعبیه می شود تا اینکه 3
میلیمتر جای ملات برای نصب سرامیک باقی بماند سپس با توجه به این که پلاستر زیر بنا
نباید خشک شود باید هر چه زود تر دوغابی از سیمان معمولی به ضخامت نیم سانتیمتر روی
پلاسترها قرار داده و قطعات سرامیک آماده را در دوغاب غرق نموده تا شیره دوغاب به
زیر درزهای سرامیک نفوذ کند و از این روی قطعات به پلاستر زیر چسبیده شود و روی
سرامیک ها با شمشه و چکش های لاستیکی کوبیده و هموار گردد ، 24 ساعت بعد کاغذ روی
سرامیک را نم زده و پس از خیس خوردن به وسیله پارچه ای جمع آوری و نظافت می گردد،
در این حالت باید کنترل شود که چنان چه درزی از سیمان بر خوردار نشده و لای درز باز
مانده باشد مجددا از سیمان دوغاب پر می شود ودرز ها بارنگ سرامیک به صورت دوغاب
تزئین و چنان چه نیاز به بتنه کاری باشد از سیمان سفید و رنگ خمیری تهیه و جاهای
ناهموار درز ها را پر و نظافت می نماید .
چیدن آجرنما
آجر سفید یا رنگی زلال و اعلا که معمولا از بهترین خاک رس خالص به قطرهای 3، 4،
5، 6 ، سانتیمتر بدون مواد گیاهی یا آهکی و یا شنی پخته شده به نزدیک کار آجر تراش
حمل می شود و سپس استاد کار آجر تراش با چند نفر شاگرد کار آموخته به وسیله دستگاه
برش و تراش آجر ها را بریده و سپس آنها را به ظرف آب موجود وارد می کنند آجر ها
حداقل دو ساعت درآب باقی می مانندکه چنانچه مواد آهکی داشته باشد شکسته و با سیراب
شدن آن مقاومت و استحکام آجر بالا رفته وثابت خواهد ماند و نیز برای ساییدن لبه های
تراشیده شده آماده می گردد. در خاتمه شاگردان با قطعه آجر دیگر روی نره های تراشیده
شده را کاملا صیقل می دهند در این صورت خمیری زاییده شده از خود آجر به وجود می آید
که به آن بتنه آجر می گویند با پرکردن سوراخ های نره های آجر به وسیله همان بتنه و
کشیدن قطعه آجر دیگر تیزی ها و گوشه های آجر را صاف و هموار می کنند در این صورت
آجر برای چیدن جلوی دیوار آماده است ولی بهتر است مصرف آن را به روز بعد موکول کنند
تا در این فاصله کاملا خشک شود پس از خشک شدن آجرهاشوره سفیدی روی آجر را می گیرد
که می توان پس از چیدن و خشک شدن شوره ها آن را باپارچه ای از روی آجرها
برداشت.
بند کشی آجر
پس از اتمام کل نما سازی با آجر ابتدا ماسه بادی دانه دار پای کار آماده داشته و
به هر پیمانه ماسه دو پیمانه سیمان معمولی پرتلند اضافه می کنند وبا مقداری آب به
صورت خمیر در آورده پس از نصب داربست برای زیر پای استاد کار بند کش خمیر را در
ظرفی نزدیک کار برده با قلم فلزی باریک که عرض آن حد اکثر 10 میلیمتر و ضخامت آن 2
میلیمتر و سر آن نیز منحنی شده باشد ، وسط آن نیز زانویی خورده شده باشد پس از
پوشاندن دستهای استادکاربا دستکش های لاستیکی سالم خمیر را کم کم روی کف دست چپ
قرار داده و قلم نام برده را به دست راست گرفته دست چپ به زیر درز آجر از چپ به
راست حرکت می کند و هم زمان دست راست با قلم فلزی خمیر را به لای درز جای داده پس
از پیش رفتن حدود یک متر طول عمل را به درزهای زیر انتقال می دهد سپس از ابتدای هر
درز با دست راست قلم را تا آخر ملات یکسره کشیده تا تشخیص داده شود درزها تمیز بند
کشی شده و با قطعه پارچه ای لبه های آجر را تمیز می نمایند.
نصب سنگ نما
برای تزیین سنگ نما ضمن آماده شدن سنگ مورد دلخواه استاد کاران ماهر ابتدا جلوی
دیوار ها را با قطعه سنگی کروم بندی و اضلاع دیواررا به صورت صاف و گونیا ریسمان
بندی می کنند سپس رگه اول سنگ ها را شمشه گیری می کند بعد از ریسما ن بندی بالا و
کنترل شاغولی آن سنگ های رگه اول را نصب می نماید و با گچ ساخته شده جلوی آن هارا
از کروم های گچی موقت متصل میسازد ، سپس دوغاب سیمان ساخته شه از ماسه درجه یک و
سیمان پرتلند را که با آب نیز محلول شده با ظرف قاشقی شکل پشت سنگ ها را پر می
کنند. تردید نیست در پشت سنگ ها اتصالات آهنی به نام اسکوب نیز الزامی است چنانچه
اسکوب انجام نگرفته باشد سنگ ها اتصال به دیوار آجری نداشته و امکان ریختن سنگ ها
وجود دارد در این صورت باید رویل پلاک شود که آن نیز از نظرشکل خارجی زیبا نخواهد
شد .
نمای سیمانی
برای تزیین نمای خارجی سیمانی ساختمان در اولین مرحله ملاتی از ماسه پاک نه
چندان درشت آماده کرده یعنی چهار پیمانه ماسه و یک پیمانه سیمان معمولی پرتلند را
با آب به صورت ملات مخلوط در آورده سپس همان گونه که در قسمت شمشه گیری گفته شد
ابتدا بالای دو سر یک ضلع دیوار را کروم بندی و روی کروم ها را رسیمان کشیده وهر یک
متر کروم به دیوار متصل می نمایند ، سپس شاغولی کروم ها را به پایین دیوار داده عمل
بالا را در پایین نیز انجام می دهند بعد فاصله کروم ها را از بالا به پایین با ملات
ساخته شده فوق پرکرده وروی آن را شمشه کش می نمایند . پس از اتمام کلیه کارها کروم
بندی ها فاصله دو کروم را با همان ملات پر کرده شمشه صافی را از پایین به بالا روی
ملات ها کشیده تا روی شمشه صاف کردن این عمل را آستر می نامند ، پس از تمام شدن کل
طول دیوار خاک و پودر سنگ را با سیمان بطور نصبی مخلوط نموده یعنی برای سه پیمانه
از دو مخلوط یک پیمانه سیمان سفید یا معمولی را با آب مخلوط کرده تاخمیری نسبتا
رقیق تهیه شود سپس خمیر را با کمچه آهنی یا چوبی روی آسترها مالیده و با پاشیدن آن
به وسیله قلم مو روی آن را با تخته ماله های چو بی ماساژ داده تا زیر تخته ها صاف و
موج آن گرفته شود چنانچه بنا به تشخیص استاد کار احتیاجی به خط کشی وبه فرم های
مختلف داشته باید پس از اتمام نرمه کشی ذکر شده آماده خط کشی و شیار زنی شده است پس
از خاتمه یافتن کل آستر ونرمه کشی تزیین رویه آن با مصالح ورنگهای مختلف امکان پذیر
است.
پارکت سازی
برای ساخت پارکت های چوبی یک بنا ابتدا روی موزائیک ها ویابتو ن زیر پارکت را با
دستگاه های کف ساب ساییده وکاملا صیقل می نماید و نیز لبه های موزائیک ها را همواره
نموده سپس با خمیری نظیر خمیرهای شیمیایی یا چسبی یا سیمانی یک قشر روی موزاییک ها
را ماستیک نمودن و سپس با شمشه فلزی خیلی دقیق خمیر را جا بجا کرده وشمشه را روی
آنها گردانیده تا اطمینان حاصل شود زیر پارکت ها کاملا صاف شده 48 ساعت بعد روی
خمیر خشک شده را صیقل داده و کاملاصاف می نمایند بعد پارکت های چوبی که به قالب های
25 ×25 سانتیمتر با تکه های دو و نیم سانتیمتر از چوب ملچ، ممرز و افرا ،گردو ، راش
، چنار و چوب فوفل و غیره تهی شده را با در نظرگرفتن راه چوب یعنی راه های راست و
راه پود خلاف جهت یک دیگر در کارخانه نجاری و پارکت سازی به هم متصل گردیده وروی آن
یک ورق کاغذ به طور موقت چسبانده آن را باچسبهای شیمیایی ویا گندمی روی کف می
چسبانند برای اطمینان در چسبندگی کامل غلطک های سنگین را بر روی آن حرکت می دهند تا
اطمینان حاصل شود پارکت کاملا بر روی زمین چسبیده است 48 ساعت آن روی پارکت ها را
به وسیله ماشین سمباده که قطر قرص آن بزرگ باشد ساییده وتمام قطعات را با هم
یکنواخت و یک رو ویک سطح می نمایند. پس از تمیز کردن روی پارکت ها و برداشتن گرد و
خاک ناشی از کار روی آنها را کاملا با ماستیکی ترکیب شده از خاک اره نرم از جنس و
رنگ همان چوب و چسب سفید یا سرشوم هم رنگ تنظیم شده است تمام سطح پارکت ها را
پوشانیده به طوریکه تا نیم میلیمتر روی پارکت ها ماستیک بماند 44 ساعت بعد به وسیله
ماشین سمباده که قرص آن بزرگ و از قطعات پارچه ی برخوردار باشدو نام این دستگاه
پولیش قلمداد شده است با ماشین نام برده کاملا روی پارکت را صیقل داده تا اطمینان
حاصل شود سطح پارکت ها کاملا یکنواخت و یک رنگ است .پس از برداشتن قشر روی آنها و
نظافت سطح پارکت یک قشر سیلومات با تینر فوری 4. محلول گشته آنرا به منظور پرکردن
چشمه ها با دستگاه پیستوله روی پارکت می باشند پس از خشک شدن سیلر مجددا با ماستیک
گفته شده لکه گیری کرده و دوباره روی آن را پولیش می نمایند تا تشخیص داده شود زبری
و پرز چوب ها گرفته و چشمه های آن نیز از سیلر پر شده است . برای پاشیدن قشر آخر
رنگ لازم است در اولین مرحله درب ها وپنجره ها را بسته نگهداشت و کلیه راه نفوذ
گردو خاک را مسدود نموده و پس از نظافت کردن کامل موقع زیر رنگ کیلر را با تینر
فوری محلول ودر پیستوله های سالم ریخته و از یک سر پارکت به طور نازک یک قشر نیم
میلیمتری روی کار می پاشند پس از اتمام رنگ پاشی کل سطح برای 24 ساعت درها را بسته
نگهداشته سپس با دستگاه پولیش که دور قرص دایره آن از پارچه پوشیده شده باشد کل سطح
پارکت را پولیش وصیقل داده تا تشخیص داده شود سطح پارکت ها کاملا نرم و رنگ شیشه ای
روی آنرا گرفته است .
از این هنگام تا 48 ساعت نباید روی پارکت ها عبور نمود و پس از 48 ساعت کف
ساختمان پارکت شده برای بهره برداری آماده است
.
ایزولاسیون
برای ساخت بام ابتدا روی سقف بتنی را از هر گونه گچ تمیز کرده و نخست باید محل
نصب ناودانها مشخص و پس از نصب نرده و یا دوره چینی با پوکه معدنی که یک نوع خاک
سبک وزن است ویا از پوکه صنعتی که از ضایعات کارخانجات است را با مخلوط نمودن 5
پیمانه پوکه و1 پیمانه سیمان معمولی مخلوط با آب کروم بندیها انجام می پذپردو
چنانچه پوکه در دسترس نبود میتوان از خرده های آجر یا خاک شن دار پرمی کنند . مهندس
ناظر ساختمان مواظب است مقاومت را با احتساب به وزن مصالحی که برای شیب سازی مصرف
می نماید قوی تر بگیرد .پس ازاتمام کروم بندی و در نظر گرفتن شیب آبروها وسط کروم
ها را از همان پوکه وسیمان پر می نمایند و روی آن را با شمشه و ریسمان مسطح و کنترل
می کنند بعد از آماده شدن پشت بام تا 48 ساعت برای خود گیری سیمان مصرف شده آب پاشی
لازم است .بعد از آماده شدن شیب سازی ایزالاسیون انجام می شود .
ایزولاسیون قیری
بهترین ایزولاسیون برای بام ها در این زمان مخصوصا وضع جوی ایزولاسیون گونی قیری
می باشد .قیر را با حرارت لازم رقیق نموده و روی بام می مالندسپس گونی های سالم
درجه یک را از پائین به بالا چسبانیده می شود .نصب این گونی ها از بالا به طرف
ناودانها هدایت می شود .لایه گونی دوم خلاف جهت یعنی چنانچه لایه زیر طولی چسبانده
شده باشد لایه رو عرضی انجام می گیرد وگونی ها مجددا با قیرآغشته می گردند و پس از
کنترل کلیه درز ها وبندهای گونی ها در این هنگام آماده آسفالت ریزی یا موزائیک می
باشد.
ایزوگام ورقی
ورق لاستیکی شکل به صورت لوله در بازار موجود است . پس از کنترل کلی و ریسمان
کشی لوله ایزولاسیون را از یک سر روی بام می چسبانند سپس با چراغ حرارت دهنده درزها
را با هم جوش می دهند و با خمیر روی بام را لکه گیری نموده تا امکان آزمایش آبگیری
بام را میسر سازد .
آزمایش بام
برای اطمینان کامل در سلامت بام معمار می توانددهانه ناودانها را با گل رس
ورزیده شده یا ملاتی دیگر گرفته و روی بام را به صورت استخر آب گذارده 24 ساعت بعد
اگر رطوبت به زیر سقف سرایت نکندایزولاسیون معتبر است
.
تیرچه بلوک
برای اجراء سقف تیرچه بلوک ابتدا تیرچه های ساخته شده از میله گرد آجدار و زیر
آن از فوندوله های سفال یا بتن است را به بالای ساختمان حمل می نمایند سپس زیر
تیرچه ها به فاصله های حداکثر 120سانتیمتر چوب کشی نموده و به وسیله شمعها فلزی یا
چوبی بار سقف به زمین منتقل می شودسپس بلوکه های که از سفال یا سیمان و ماسه تهیه
شده است در فاصله تیرچه ها چیده می شود و وسط دهانه را مقداری که نبایداز کل عرض
دهانه کمتر باشد بالا گرفته این بالازدگی به منظور خستگی بتن سقف در نظر گرفته می
شود و آن را در اصطلاح معماری چتر می گویند چتر فوق پس از چند سال خستگی بتن و تحمل
فشار به صورت صاف در خواهد آمد در پایان آرماتور تقسیم فشار در جهت خلاف تیرچه روی
بلوکه ها با فاصله حداقل 40 سانتیمترنصب ورودی سقف را از بتن سالم پر می سازند تا
موقعی که روی بلوکه ها بتن ریزی شود .هنگام بتن ریزی نیز ویبراتور برای ارتعاش و
دفع هوای بتن الزامی است و اگر نبود با قطعه چوبی به صورت تخماق به بتن ضربه می
زنندتا هوای بتن خارج شود و نیز فشرده گردد. بتن نام برده تا 12 روز نیاز به آب
پاشی دارد و هنگامی که ترک های سطحی روی بتن دیده شود به وسیله دوغاب سیمان پر می
شود ترک ها نیز به مقاومت سقف آسیبی نمی رساند
.
سقفهای کاذب
سقف کاذب یعنی سقف دوم که در مقابل فشار ضعیف ساخته می شود و معمولا زیر طاق به
وجود می آید زیرا کانال کشی ها لوله های برق و غیره از زیر سقف عبور می نماید به
این منظور شاخه های فلزی از سقف به پائین ارتباط داده می شودبعد از اتمام وکنترل
کلیه کانالها لوله ها وغیره با آهن های سپری یا نبشی یک سقف کاذب زیر کانالها به
وجود می آورندکه آنها نیز به نوبه خود به شاخه های پائین آمده متصل می گردد. پس از
کنترل آهن کشی ها تور فلزی مخصوص بنام رابیز را با سیم های نرم آرماتوربندی به آهن
کشی های سقف کاذب پیوسته می سازند در خاتمه روی آن را از یک قشر خاک و گچ به ضخامت
حداقل یک سانتیمتر می پوشاننددر این صورت زیر سقف کاذب شمشه کاری می شود و سقف را
برای سفید کاری و گچ بری آماده می سازند .
آکوستیک
برای ایجاد سقف آکوستیک یعنی طاق دوم ابتدا میله های فلزی را از سقف به پا ئین
ارتباط می دهندو سپس چوب های که باید از چوب روسی پخته شده تهیه گردد و آنها را با
اندازه مشخصی به زیرکانال ها با قطعات فلزی ارتباط می دهندچون اندازه تقریبی
آکوستیک ها 40 ×40 سانتیمر می باشد پس فاصله چوب ها از وسط تا آکس به اندازه
آکوستیک ها تقسیم می شودو برای انجام این کار از چوب ها ریسمان کشی شده که کاملا
دقت در عمل لازم است پس از کنترل آکوستیک ها که معمولاجنس آنهاازمقوا ،پلاستیک،
یونولیت، پلاستوفوم وغیره است و در اشکال گوناگون سوراخدار و یا نقشه های برجسته
تهیه شده را با میخ های سنجاقی بی کله زیر چوب ها نصب می نمایند.
اصطلاحات معماری
ترانشه ،پی کنی و شیار زنی دیوارها را ترانشه می گویند.
شالوده ،شفته ریزی و پر کردن زیردیوارها راشالوده می گو یند .
مثنی ،سنگ چینی وبالاآوردن کف از روی زمین را مثنی می گویند
ازاره ،دور پائین هر ساختمان چه در داخل وچه در خارج تا یک متری ازاره نامیده می
شود .
درگاه،به دربهای ورودی چوبی درگاه می گویند
.
پاشنه ،لولا های زیر و بالای لنگه درب پاشنه نام دارد .
پکتفه ،قطعات آجریاخشت را برای یکنواخت کردن دیوار با ملاتی مناسب به دیوار می
چسبانند و روی آن را یکنواخت میکنند را پکتفه می گویند .
اندود یاپلاستر، به ملاتی که روی دیوارها مخصوصا منابع مالیده می شود اندود یا
پلاسترمی گویندکه ازسیمان وخاکه سنگ وماسه تهیه می شود .
آهک سیاه ،ملات مخلوط شده از آهک شکفته و خاکستر ولوئی گیاهی آبرا آهک سیاه می
گویند که بجای ملات سیمانی در منابع استفاده می شود
.
اسکوپ ، به قطعات فلزی که به پشت سنگ متصل می سازند و سنگ را به دیوار مربوط می
کنند اسکوپ می گویند.
کروم ، به قطعه نشان گچی یا گلی ویا سیمانی که برای منظم نمودن اضلاع ودستور
شمشه گیری گذارده وسر مرکز نما سازی دیوار وکف می باشد کروم می گویند .
ملات باتارد
از اختلاط آهک و سیمان وماسه ملاتی بدست می آیدکه ملات باتارد می گویند.مقاومت
این ملاتدر صورتی که آجر آن کاملا شاداب وپس از انجام کار آب پاشی شده باشد بهترین
ملات تشخیص داده شده است .برای تهیه ملات باتارد بهتر است تمام مواد متشکله را با
هم مخلوط نموده و بعد آب به آن اضافه شود و پس از به هم زدن و اختلاط قابل استفاده
است . آهک شکفته آن باید الک شود و درملات سیمان از زمان اختلاط تا 3 ساعت قابل
مصرف می باشد و پس از این زمان فاسد شده و قابل مصرف نیست ولی ملات باتارد تا 5
ساعت خودگیرمی شودزیرا مواد آهنی و گچی داخل سیمان ازبین می رود ونقش ملات این است
که بدون این که باعث تضعیف ساختمان شود فضاهای خالی را پر می کنددر ضمن سیمان بدون
ماسه قابل مصرف نیست ولی وجودماسه برای خودگیری سیمان لازم است چون سیمان بدون شن
وماسه خودگیری نخواهد شد چنانچه سیمان به تنهای استعمال گردد پس از 24 ساعت به صورت
ورقه ورقه در می آید و متلاشی می گرددپس سیمان وماسه در مصرف با هم لازم هستند
دیوارها معمولا ساختارهای جامدی هستند که جدا کننده فضاها و
یا محافظ یک فضا هستند.علاوه بر این، این ساختار های عمودی،انتقال دهنده بار
ساختمان به زمین می باشند.
دیوارها را می توان به دو نوع داخلی و خارجی تقسیم
کرد.
از طرف دیگر دیوارها بر حسب تحمل فشار به چهار نوع تقسیم می شوند:
-
دیوار های خارجی حامل یا تحمل کننده بار
- دیوارهای خارجی غیر حامل
-
دیوارهای داخلی حامل
- دیوارهای داخلی غیر حامل
- دیوارهای ساختمانی معمولا
به دو منظور اصلی ساخته می شوند:
تکیه گاهی برای سقف باشند و فضا را تقسیم
کنند.
همچنین محافظی ایجاد کنند برای حفظ حریم خصوصی و در امان
بودن از شرایط مختلف آب و هوایی.
دیوارها هم عایق بندی می شوند و هم محل مناسبی برای کار
گذاشتن انواع لوله کشی ها و سیم کشی های برق هستند.
از طرف دیگر،از دیرباز محل مناسبی برای تزئین و انجام کارهای
هنری- مانند گچ بری و نقاشی دیواری- نیز محسوب می شوند.
نوع دیگری از دیوارهای خارجی،حصار ها هستند که در فضای باز
قرار می گیرند ومعمولا از حداقل ضخامت برخوردار هستند و اغلب از چوب،سنگ و آهن
ساخته می شوند.
امروزه برای تسریع در انجام کارها، معمولا از اجزائ پیش
ساخته بیشتر استفاده می شود.و یکی از این موارد در کارهای ساختمانی،دیوارهای گچی
پیش ساخته می باشد.
دیوارهای گچی پیش
ساخته
گچ همواره توسط بشر در فن ساختمان سازی مورد استفاده قرار
گرفته است. گروه های باستان شناسی قدمت استفاده از گچ را در معماری و طرح های
تزئینی به ۷۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح نسبت داده اند. امروزه گچ همچنان به علت
ویژگیهای مختلف چون شکل پذیری، مقاومت، فراوانی و دارا بودن مزایای دیگر، با
استفاده از ماشین آلات مدرن، تهیه می شود و موارد استفاده فراوانی در صنعت ساختمان
دارد.
علاوه بر استفاده از گچ برای مصارف تزئینی و یا به عنوان
روکش نهایی دیوار های داخلی (به منظور ایجاد یک سطح کاملاً صیقلی)، کشور های مترقی،
استفاده مهم تری را از آن به وجود آورده اند و آن استفاده از پانل های جدا ساز برای
چیدن کلیه دیواره های داخلی ساختمان می باشد.
علاوه بر دیوارهای گچی، سقف های گچی پیش ساخته نیز با رنگ
ها، ابعاد و طرح های متنوع، امروزه در اکثر بناهای مسکونی و اداری مورد استفاده
بوده و به علت دارا بودن مواد اولیه طبیعی و عدم استفاده از مواد شیمیایی، هر روز
بیش از پیش مورد استقبال متخصصان و دست اندر کاران صنعت ساختمان قرار می
گیرد.
دیواره های گچی معمولا در دو مدل یک سوراخه و دو سوراخه به
ابعاد ٦/٦٦*۵۰ سا نتیمترو به ضخا مت ا ستا ندارد ۱۰ سا نتیمتر عرضه می گردد (قطر
سوراخ ها در نوع تک سوراخه ۴۵ میلیمتر ودر نوع دوسوراخه ٣۰ میلیمتر می با
شد)
سطح این پا نل ها کا ملاًصیقلی بوده ودر چهار طرف آن دارای
کام وزبا نه ا ست که سرعت ، کیفیت ومقاومت دیواره نصب شده را به حداکثر می رسا ند .
دیوارهای گچی برای کلیه فضا های داخلی ساختمان شا مل سرویسهای بهدا شتی وآشپزخا نه
تولید می گردند . در ضمن به دلیل مجوف بودن ، وزن این پا نل ها سبک بوده ، عا یق
حرارتی و صوتی نیز می باشند.
مزا یای پا نل های پیش سا خته گچی :
- ارزانترین مصالح
- سبک ترین مصالح : با توجه به جدول مقا یسه ای وبا در نظر گرفتن وزن ملات ، گچ
وخاک وگچ ، وزن هرمترمربع دیوارگچی ۸۳ کیلوگرم ا ست که در مقایسه با دیگر مصالح بین
۵۵ ٪ تا ۷۴ ٪ سبک تر می با شد . همچنین با توجه به اینکه قدرت تخریب زلزله، به حا
صل شتاب وارده زلزله به زمین مورد نظر و جرم سازه آن ارتباط دارد ، لذا سبک کردن
وزن سا ختمان یکی از راه های موثر برای بهینه شدن سازه می با شد .
- صرفه جویی
در مصرف آهن : با در نظرگرفتن کاهش قا بل ملاحظه در وزن دیوارهای داخلی با استفاده
از پا نل های گچی، چنا نچه سازه ای با در نظرگرفتن این پا نل های برای کلیه
دیوارهای داخلی سا ختمان طراحی ومحا سبه می گرددکا هش حداقل ۴ تا ۶ کیلوگرم
درمترمربع ، در وزن آهن مصرفی در ساختمان ، به آسا نی میسر ا ست .
- سریع ترین
اجرا : یک بنّا ویک کارگر می توا نند به طورمتوسط روزا نه ۵۵ مترمربع دیوارگچی را
نصب نما یند . (تا ۸۵ مترمربع در روز نیز ا مکان پذ یرا ست) در حالی که برای نصب
دیگرمصالح نیاز به یک بنّا و دو کارگربوده ومتوسط اجرای روزا نه بین ۲۰ الی ۴۰
مترمربع می با شد ، لذا نه تنها سرعت نصب پا نل های گچی بسیار بالا تر از دیگر
مصالح می با شد (۳۸ ٪ تا ۱۷۵ ٪ سریع تر) ، بلکه اجرت نصب آن نیز بسیار کمترا ست ۴۳%
الی ٧۱ % ارزان تر از دیگر مصالح.
- صرفه جویی در هزینه ملات : در حالی که برای
هریک از مصالح دیگر بین ۱۵ الی ٦۰ کیلوگرم در مترمربع ملات ما سه وسیمان مورد نیاز
است ، در اجرای یک مترمربع پا نل گچی فقط یک کیلوگرم ملات گچ وسریش مخصوص می شود
.
- صرفه جویی در هزینه گچ وخاک : پا نل های گچی نیازی به گچ کاری ندارد ومی
توان با اجرای صحیح د یواره ومطا بق د ستورات کارخا نه روی آ نرا مستقیماً نقا شی
ویا با کا غذ دیواری پوشش داده ویا کا شی کاری نمود ، لذا به علت عدم نیاز به گچ
وخاک تا حد ود ۱۰۰ کیلوگرم در مترمربع وزن کل دیوارکا هش می یا بد که این رقم در
محا سبا ت سا ختما نی رقم قا بل توجهی می با شد .
- ا فزایش سطح مفید : در اجرای
دیواره با مصالح سنتی به د لیل گج کاری وخاک ، ضخا مت یک دیوارخالی به طور متوسط ۱٧
سا نتیمتر می با شد (۱۰ سا نتیمتر ضخا مت د یوار به علاوه ۵/٣ سا نتیمتر ضخا مت گچ
وخاک وگچ در هر طرف دیوار) در حالی که در اجرای د یوار پار تیشن با پا نل های گچی
ضخا مت د یوار بین ۱۰ الی ۱۱ سا نتیمتر می گردد (۱۰ سا نتیمتر ضخا مت د یواره
ودرصورت نیاز ۵/۰ سا نتیمترگچ در هر طرف) لذا با یک محا سبه ساده مشا هده می شود که
همین صرفه جویی نه تنها کیفیت آپارتمان سا خته شده توسط سازنده را ارتقاء می دهد ،
بلکه به تنها یی چند ین برابر هزینه دیوارچینی را به صورت افزایش مفید به سازنده
وخریدار باز می گردا ند .
- سطح ا ستا ندارد وکاملاً صیقلی : چون پا نل های گچی
توسط ما شین آلات ا توما تیک ودقیق تولید می گردند، لذا سطح آنها کا ملا ًصیقلی
بوده ، ا بعاد پا نل های ا ستا ندارد وا تصالات (کام وزبا نه) کا ملاً دقیق می با
شند وبه همین علت ضایعات این پا نل ها بسیار کم وا جرای آنها در مقا یسه با دیگر
مصالح بسیار دقیقتر ا ست .
- عایق صدا : پا نل های گچی به دلیل مجوف بودن عا یق
بسیار خوبی در برابر صدا های گوناگون می با شد .
- عایق حرارت : پا نل های گچی
عایق بسیار موثری در مقا بل حرارت وسرما می با شند .
- نصب آسان تا سیسات : با ا
ستفاده از پا نل های گچی به را حتی می توان لوله های آب وبرق را از سورا خهای آن به
طور ا فقی عبور داده ونیازی به لوله خرطومی نمی با شد .
- حمل آسان : پا نل های
گچی در پا نل های مخصوص بسته بندی شده وبه محل کارگاه سا ختما نی حمل می گردد .(هر
پالت شا مل ٨ یا ۱٢ مترمربع پانل گچی می با شد .) لذا به بهترین نحو در محل کارگاه
سا ختما نی تخلیه ویا توسط جرثقیل به محل د لخواه قا بل حمل می با شد .
مراحل اجرای
دیوار گچی پیش ساخته
ترسیم :
درمحل مورد نظر با ا ستفاده از ریسمان اولین خط را ترسیم می
نما یند. خط دوم را موازی با خط اول وبه فا صله مطابق با پهنای دیواره گچی رسم می
کنند.
به همین روش کلیه خطوط را رسم می شوند محل قرارگیری چهارچوب
را محا سبه می کنند.
نصب بلوکها :
عمودی بودن بلوکها با دو بند عمودی کنترل خواهد شد و بند ها
را توسط تراز به صورت کا ملاً عمودی نصب می کنند.
چسب را با ا ضا فه کردن پودر چسب به آب تا به د ست آمدن یک
خمیر یکنواخت تهیه می کنند.
اولین بلوک را به صورت کامل وبا قرار دادن نوار باریکی از
چسب در لبه های آن و داخل شکاف لبه آن در محل خود نصب می نمایند و با قراردادن چسب
روی زبا نه لبه های بلوک نصب را ادامه می دهند.
ردیف بودن وعمودی بودن کامل بلوکها را با ا ستفاده از یک خط
کش بنا ئی کنترل می کنند.در زمان خشک شدن چسب ردیف بودن و عمودی بودن بلوکها با ا
ستفاده از گوه های چوبی ثا بت نگهداشته می شوند.
ردیف د وم بلوکها را با تغییر محل نسبت به ردیف اول نصب می
کنند. با توجه به اینکه لبه های ردیف دوم نسبت به ردیف اول به ا ندازه حد اقل ،سه
برابر پهنای بلوکها فا صله با شد. برای اینکا ر اولین بلوک ردیف دوم را نصف کرده و
دراولین مکان نصب می کنندو بلوکهای بعدی را به صورت کا مل نصب می نمایند. ردیف بودن
وعمودی بودن بلوکها را منظماً درطول عمل نصب کنترل می کنند.
نصب را با توجه به یکی در میا ن بودن خطوط بین بلوکها ادامه
می دهند.
نصب دیواره ی دوم، عمود بر دیواره ی اول :
اگر دیواره دوم عمودی به دیواره اول باید نصب شود و دو
دیواره در یکد یگر قفل می شوند، محل خالی برای نصب دیواره دوم رایک ردیف درمیان
درنظرمی گیرند. محل خالی را به اندازه قطر بلوک + ۱ سا نتیمتر محا سبه می
کنند.
محل های خالی را دقیقا ًردیف با یکدیگر ایجاد کرده بلوک های
دیواره عمود به دیواره اول را چسب زده ودر محل خود نصب می نمایند.
بعد از نصب قسمت آغازین دیواره دوم ،چهار چوب در را با
قراردادن آن روی تکیه گاه به ارتفاع کف آینده وبه صورت عمودی در محل خود قرار می
دهند. عمودی و ا فقی بودن چهارچوب راکنترل می نمایند.
قسمتهای فرورفته کناره چهارچوب را به مقدار زیاد با چسب
آغشته نموده به صورتی که بعد از قرارگرفتن بلوک ها در محل خود مقدار اضا فه چسب
خارج شود.پایه های نصب چهار چوب را آماده می کنند.
پنجه های پایه نصب چها ر چوب را در محل خود قرار داده وآن را
روی لبة بلوک میخ می کنند. در هر ردیف از بلوک ها یک پایه نصب می شود.
نصب دیواره عمودی در نیمه قطر دیواره اول :
فضا ئی معادل حداکثر نصف قطر بلوک را در پهنای آن خالی می
کنند.
یک ردیف در میان ،دیواره دوم داخل نیمه خالی شده دیواره اول
می شود.کلیه سطوح در تماس را به مقدار زیاد چسب می زنند.
نصب دیواره ، با زاویه برجسته همراه با در:
ردیف پا ئینی را با د قت در ردیف بودن وعمودی بودن آن نصب می
کنند.زاویه را به صورت یک در میان نشان داده شده در تصاویر ایجاد می نمایند.
ادامه دیواره دردو طرف محل به صورت یکنواخت با قسمت دیگر
دیواره نصب می شود. بعضی از چهارچوب ها قابلیت نصب بعد از اتمام دیواره را دارا می
با شند.
درقسمت زاویه ، یک ردیف در میان بلوک ها را حدوداً یک سا
نتیمتر کوتاه تر در نظر گرفته می شود . این نکته با عث گچکاری منا سب تر هنگام
اتمام کار می شود.
بعد از نصب هر ردیف عمودی وردیف بودن ، بلوک ها را کنترل می
شود.
قسمت با لای درب را با بریدن دو بلوک به شکل حرف L نصب می
کنند.
محل های خالی شده لبه را با گچ پر کرده، آهن نبشی را در محل
خود نصب وثابت می کنند.زاویه را با گچ پر کرده سپس آن را یکنواخت وصاف می نمایند.
اضافات گچ را با تکیه روی آهن نبشی برداشته و برای اتمام کار
آهن نبشی را با برس خیس تمییز می نما یند.
پارتیشن ها:
مدرنیته و گذر زمان انسان را به ابداع و اختراعات مفیدی
واداشته که از جمله این ابداعات برای حل مشکل کمبود فضا و تفکیک آن به فضاهای
کاربردی پارتیشن می باشد.البته در زمان قدیم نیز استفاده از پارتیشن و المان های
جدا کننده نیز مرسوم بوده که اغلب آنها از جنس چوب بودند و بیشتر در معماری کهن شرق
از این پارتیشن ها استفاده می شد. اما مصرف این گونه المان ها امروزه دیگر فقط به
علت زیبایی بخشیدن به فضا نبوده بلکه بیشتر به منظور بهینه سازی و نهایت استفاده از
فضا استفاده می شود. همچنین در ادارات برای خصوصی کردن محیط کار کارمندان با توجه
به مقام و رتبه های مختلف کاربری فراوان دارد، که به چند نمونه از آنها اشاره می
کنیم.
پارتیشن های مدولار
فلزی:
این نوع پارتیشن ها از معمول ترین نوع بوده و بیشترین
استفاده را از آنها به خصوص در ادارات انجام می دهند. این پارتیشن ها از جنس فلز و
شیشه بوده که توسط بست ها و پروفیل های پلاستیکی که شکل هندسی دارند به یکدیگر متصل
می شوند.این المان ها هم از لحاظ سرعت انجام در نصب و هم قیمت بسیار مقرون به صرفه
بوده به همین جهت استفاده از این پارتیشن ها بسیار متداول گشته است.
پارتیشن های
چوبی:
یک نوع دیگر از پارتیشن هاست که معمولاً به صورت دوجداره
ساخته می شود که هم خاصیت آکوستیکی دارد و هم جلوه بخش فضا می باشد. این نوع
پارتیشن از لحاظ زمان مدتی بیشتر و از لحاظ قیمت گران تر از دیگر پارتیشن های موجود
در بازار می باشد ؛ به همین دلیل بیشتر در موارد و فضاهای خاص مورد استفاده قرار می
گیرند. البته امروزه برای کاهش قیمت و سهولت در اجرا به جای چوب از MDF با روکش های
متفاوت استفاده می کنند.
پارتیشن های گچی
پیش ساخته:
نوع دیگر دیوارهای جدا کننده این نوع پارتیشن ها می باشد که
از جنس گچ بوده و به صورت آماده و در ابعاد مختلف موجود می باشند. این نوع پارتیشن
ها به راحتی قابل اجرابوده و قابلیت شکل پذیری و خاصیت آکوستیکی نیز
دارند.
سهولت در اجرا ، سبکی و زیبایی از مزایای این پارتیشن ها می
باشد. این نوع دیوارها به دیوارهای خشک Dry walls معروف بوده که با اتصالات مخصوص
به خود در فضا نصب می گردند.
پارتشین های شیشه
ای:
این مدل از پارتیشن ها به تازگی مرسوم شده و بیشتر از هر چیز
دیگر جنبه تزئینی دارند و با چسب های مخصوص سیلیکونی و بست های پلاستیکی نصب و اجرا
می گردند.
بلوک های شیشه ای در مکان های مختلف اداری , تجاری, فروشگاه
ها , منازل مسکونی , استخر ها , سرویس های بهداشتی , رستوران ها و تریا ها , به
عنوان پارتیشنهای منتقل کننده ی نور , در نمای خارجی ساختمان ها , در دیواره ها ,
سقف , کف , موارد نور پردازی و... کاربری دارند .
