دانه بندی مناسب سنگدانه ها برای بتن

برای تعیین دانه‌بندی مناسب در ابتدا لازم است تا موارد ذیل بخوبی شناخته شوند:

الف- سطح مخصوص دانه‌ها: آنچنانکه پیشتر نیز ذکر شد، هر چه مقدار سنگدانه بیشتر باشد (یا به عبارت دیگر مقدار سیمان مصرفی در بتن کمتر شود)، از نظر اقتصادی مقرون به صرفه‌تر است. اما از طرف دیگر در مخلوط بتن دوغاب سیمان باید به اندازه‌ای موجود باشد که بتواند سطح دانه‌ها را بپوشاند.

پس اگر سطح دانه‌ها کمتر شود، میزان سیمان مورد نیاز و آب مصرفی نیز کمتر خواهد بود. اما کم کردن سطح مخصوص (نسبت سطح یه حجم) به منظور کم کردن مصرف آب و سیمان، مستلزم تغییر شکل دانه‌ها و استفاده از ذرات درشت‌تر می‌باشد.


ب- حجم نسبی دانه‌ها: اگر چه افزایش حجم سنگدانه مصرفی در بتن مقرون به صرفه تر است، اما در صورت ایجاد بتنی با حداکثر حجم ذرات ممکن (و کمترین میزان سیمان لازم برای پر کردن بین ذرات) عملاً ترکیبی با کارآیی کم تولید شده است. بنابراین درصورتیکه سیمان بیش از حداقل مقدار لازم برای تر کردن دانه‌ها باشد، موجب افزایش کارایی بتن خواهد شد.


ج- تمایل به جدایی در دانه‌ها: اگر چه برای پر کردن فضای خالی بین ذرات درشت وجود ذرات ریزتر لازم است، اما نگهداری این ذرات در این فضاهای خالی کاری مشکل است که توسط سیمان ((ماده چسباننده) صورت می‌پذیرد.


د- میزان درصد ریزدانه‌ها: دیگر عامل مهم و اثرگذار بر عملکرد بتن وجود مصالح ریزتر از 300 میکرون است. این مصالح می‌توانند شامل سنگدانه‌ها، سیمان و دیگر پرکننده‌های مصرفی باشند.


یکی دیگر از عوامل مؤثر در دوام لوله‌های بتنی خصوصیات سنگدانه‌ها است و بطور کلی استفاده از سنگدانه‌های با دوام و سالم که بطور مناسبی انتخاب، آزمایش و کنترل کیفیت شده‌‌اند باید بعنوان یک اصل مهم در دستور کار تولید بتن مورد مصرف در ساخت لوله قرار گیرد.
سختی مخصوص (Specific hardness) یا مقاومت سایشی دانه‌ها از موارد مورد توجه در مطالعات مربوط به دوام می‌باشند و بطور کلی با استفاده از دانه‌های سخت‌تر می توان بتنی با مقاومت سایشی بیشتر و در نتیجه دوام بالاتر تولید کرد.


از نکات مهم دیگر برای استفاده از سنگدانه‌ها، مقاومت سنگدانه‌ها در برابر حملات اسیدی می‌باشد. سنگدانه‌های سیلیسی مانند گرانیت، کوارتزیت در برابر حمله اسیدها مقاوم هستند، اما سنگدانه‌های کربناتی مانند سنگ آهک و دولومیت در بسیاری موارد با اسیدها واکنش نشان می‌دهند.


نتایج حاصله از انجام بعضی تحقیقات کاربردی نشان داده شده است که در شرایطی که تهاجم ناشی از فاضلاب چندان شدید نباشد، حتی استفاده از سنگدانه‌های کربناتی ممکن است پایداری در برابر تهاجم را افزایش دهد. زیرا در این شرایط اسیدهای فاضلاب بطور یکنواخت به تمام سطح بتن حمله می‌کنند و در این صورت جداشدگی دانه‌ها به علت انحلال خمیر سیمان اتفاق نمی‌افتد.


از سوی دیگر، تحقیقات نشان می‌دهد که هر چه نسبت سنگدانه به سیمان در بتن بیشتر باشد، مقاومت بتن در برابر اسید افزایش می‌یابد، چرا که در حجم ثابتی از بتن با افزایش مقدار سنگدانه حجم کمتری برای خمیر سیمان که آسیب‌پذیرترین جزء بتن است، باقی می‌ماند.

نقش افزودنیهای بتن درمقاوم سازی سازه ها

پروژه مقاوم سازی شامل دو مرحله می باشد:
مقاوم ساختن
مقاوم سازی
مقاوم ساختن: به این معنی است که قبل ازساخت(مراحل مطالعه و طراحی)، در هنگام اجرا و همچنین پس از ساخت سازه (مراحل مراقبت و مونیتورینگ)، تمام دست اندر کاران پروژه طبق استانداردهای موجود و معتبر عمل کنند. بعنوان مثال کیفیت مواد و مصالح بکار رفته در پروژه مورد نظر دارای کیفیت مطلوب و استاندارد باشند.

و اما مقاوم سازی کردن به این معنی است که: چنانچه پس از ساخت و در مرحله مونیتورینگ بخصوص در برابر حوادثی که باید در هنگام طراحی و اجرا در نظر گرفته می شد(مانند زلزله مورد انتظار در منطقه مورد نظر) سازه عملکرد مطلوبی از خود نشان نداده و از حداکثر تغییر شکل های مجاز در استاندارد تجاوز نماید، آنگاه عملیات تقویت سازه ضروری خواهد بود.

در اینجا در مورد روش های و اینکه مقاوم ساختن بهتر است یا مقاوم سازی کردن!!! صحبتی نخواهیم کرد بلکه می خواهیم به این موضوع بپردازیم که در مقوله مذکور،بخصوص مورد دوم که تقریبا رایج ترین بحث صنعت ساختمان در کشور است، سهم مواد افزودنی چقدراست؟ و اینکه اصولا آیا مواد افزودنی هیچ نقشی در ساختمان می توانند داشته باشند؟ و اگر دارند آیا می توانند در مقابل این سوال همیشگی پیمانکاران یعنی صرفه اقتصادی توجیهی داشته باشد یا خیر؟
براستی مهندسین فعال در پروژه های عمرانی و همچنین مسئولین شرکتهای ساخت بتن(بتن آماده) توجه دارند که در حال حاضر سازه ها باید مقاوم سازی شوند نه عیار بالا سازی؟در واقع شاید بهتر باشد قانون برای مقاومت بالا،عیار سیمان بیشتر را به صورت برای مقاومت بالاتر، طرح اختلاط خوب تغییر داد.با توجه به اهمیت بحث، ابتدا استفاده از مواد افزودنی را در مقاوم سازی کردن بررسی کرده و سپس مختصری به نقش آنها در مقاوم ساختن سازه ها هم اشاره خواهیم کرد.

بطور عمده مقاوم سازی کردن یا به اختصار مقاوم سازی سازه ها به سه طریق صورت می گیرد:
کاهش بارهای وارده برسازه
وصله کردن یا به عبارتی تقویت اعضای موجود
اضافه کردن یک تعداد اعضای جدید.
در اینجا لازم است به این نکته اشاره گردد که در بحث حاضر مواد افزودنی روان کننده و فوق روان کننده مورد بررسی قرار خواهند گرفت.

منبع civilz.com
مواد افزودنی روان کننده و فوق روان کننده در کاهش بارهای وارده بر سازه بطور مستقیم نمی توانند نقشی داشته باشند اما بطور غیر مستقیم می توانند بدین شکل عمل کنند. چنانچه سازه با بتن بدون مواد افزودنی (بتن ساده) ساخته شود، چون مقاومت آن از بتن با ماده افزودنی (بتن مجهز)کمتر خواهد بود، لذا اندازه اعضای سازه بیشتر و بار وارده بر سازه زیادتر خواهد بود. به عبارت دیگر ساختن بتن با مقاومت بالا در شرایط یکسان با مواد افزودنی راحت تر است. کما اینکه در بسیاری موارد بخصوص هنگامیکه درصد آب به سیمان از یک مقدار اجرایی کمتر می شود، ساختن بتن اصولا غیر ممکن است. در صورتیکه با استفاده از مواد افزودنی این امر امکان پذیر می باشد.

اما نقش مواد افزودنی در روش های دوم و سوم مقاوم سازی سازه معقول تر و بطور مشهود تری قابل بررسی است. معمولا در هنگام مقاوم سازی به روش تقویت اعضای موجود، مطلوب است که از مصالحی با کیفیت بالاتر و بهتر از مصالح بکار رفته در سازه استفاده می شود که در مورد بتن، اغلب بتن با مقاومت بالا و یا بتن چگال تر مد نظر است. برای ساخت بتن با مقاومت بالا مهمترین کار، کاهش مقدار نسبت آب به سیمان تا حداقل مقدار ممکن است، اما این کار مشکلات اجرایی را در بر خواهد داشت بطوریکه یک درصد مشخص آب به سیمان اجرایی تعریف می شود(5/0 الی 55/0). مواد افزودنی حتی در نسبت های آب به سیمان کمتر از عددی که اجرایی نامیده می شود می توانند به گونه ای بتن را مجهز کنند که مشکلات اجرایی را مرتفع نمایند.

در روش سوم مقاوم سازی همانند روش قبل معمولا مطلوب این است که اعضای اضافه شده بهتر از اعضای موجود باشند لذا دوباره همانند آنچه در بالا توضیح داده شد می توان یک سازه بتنی با مقاومت بالا را اجرا کرد.
روش های مذکور به عبارتی روش های درمان سازه بیمار هستند اما همواره پیشگیری بر درمان مقدم است بعبارت دیگر بجای مقاوم سازی بعد از ساخت که بخصوص در اکثر موارد روش های اجرای خاص را می طلبد،بهتر است سازه در هنگام طراحی و ساخت، مقاوم و مجهز ساخته شود. در مورد یک سازه و یا عضو بتنی مقاومت بتن مهمترین خصوصیت آن است که تقریبا اکثر خواص دیگر بتن را می توان با آن سنجید. بنابراین بطور کلی و در اکثر موارد و نه همیشه ساخت یک بتن خوب به معنای ساخت بتن با مقاومت فشاری مطلوب است.
و همانطور که اشاره شد چنانچه ماده افزودنی در بتن استفاده گردد نگرانی دست یافتن به مقاومت مورد نظر کمتر خواهد بود.
بد نیست پس از اینکه فواید مواد افزودنی روان کننده و فوق روان کننده و همچنین مزایای استفاده از بتن مجهز بررسی شد، سوالاتی را هم که در ذهن اکثر مهندسان عمران همواره وجود دارد پاسخ داده شود. به عبارت بهتر ذهنیت موجود در صنعت ساختمان نسبت به مواد افزودنی منفی بوده و یا حداقل مثبت نیست.
اولین سوال صرفه اقتصادی است.

با این ذهنیت که اگر از مواد افزودنی استفاده کنم هزینه هر متر مکعب بتن بالا خواهد رفت. این قضیه در اکثر موارد درست نیست.بخصوص اگر در یک ساختمان بررسی شود، برای استفاده از بتن مجهز به دو صورت می توان عمل کرد:
اول اینکه استفاده از مواد افزودنی در اسلامپ ثابت باعث کاهش آب می شود، از طرفی با توجه به اینکه مقاومت بتن به نسبت آب که به سیمان بستگی دارد لذا می توان مقدار سیمان را به اندازه ای کم کرد که نسبت قبلی ثابت بماند و با استفاده از مواد افزودنی یک بتن مهربانتر ساخت که با توجه به نوع بتن و کاهش سیمان می تواند حتی باعث کاهش قیمت تمام شده بتن شود. البته با توجه به وضعیت فعلی بازار سیمان، کاهش مصرف سیمان هم می تواند یک امتیاز مثبت باشد.

دوم اینکه اکثرا در هنگام طراحی اعضای بتنی مقاومت آن به اندازه ای در نظر گرفته می شود که به راحتی می توان مقاومتی بالاتر از آنرا با ماده افزودنی گرفت. در نگاه اول هزینه اجرای سازه به علت اضافه شدن ماده افزودنی و تبدیل بتن ساده به بتن مجهز، بیشتر شده و به صورت ظاهری نا مطلوب می نماید، در صورتی که کاهش هزینه کلی اجرای سازه به علت کاهش اندازه مقاطع اعضای سازه و در نتیجه کاهش بار مرده ساختمان اصلا در نظر گرفته نمی شود.
علاوه بر دو مورد بالا شعار کاهش مصرف سیمان را نیز همگ شنیده اند!!!

پس از اینکه به این نتیجه رسیدیم که : شاید هم مواد افزودنی بد نباشد، حتما بد نیست، شاید خوب باشد،حتما خوب است و یا حتما باید استفاده شود،همانند هر کالای دیگری استفاده از نوع مناسب ماده روان کننده یا فوق روان کننده در اینجا نیز مطرح خواهد بود.
اما چرا تولید نسل های پی در پی مواد فوق روان کننده احساس شد؟ در جواب سوال می توان این گونه بیان کرد، که بتن یک موجود زنده است. لذا این موجود زنده در شرایط، مکان های مختلف و با مصالح مختلف رفتار متفاوتی از خود نشان می دهد.

بنابراین نسل اول مواد افزودنی در بسیاری مورد نتوانست باعث افزایش اسلامپ بتن تا حد مطلوب شود، حتی وقتی که حداکثر مقدار دوزاج کمتر از نسل اول، بتن قوی مذکور را تکان دهد ولی نسل دوم هم در برخی موارد نتوانست مقدار آب بتن را تا جایی که مطلوب بود، کاهش دهد. لذا نسل سوم فوق روان کننده ها بر پایه پلی نفتالین به بازار آمد.
این مواد با دوزاج تقریبی یک درصد وزن سیمان، بتنی را که اسلامپ آن حدود صفر باشد به سانتی متر و با دوزاج 5/1 درصد به حدود اسلامپ بتن می رساند. البته وقتی که مقصود، اسلامپ ثابت و کاهش آب بتن باشد، مقاومت را در بتن مذکور تا 110 کیلوگرم بر سانتی متر مربع نسبت بتن شاهد افزایش خواهد داد. نسل چهارم فوق روان کننده ها که بر پایه پلی کربوکسیلات است. بتن فوق را فقط با 5/0 درصد وزن سیمان از اسلامپ حدود صفر به بتن تبدیل می کند. در حال حاضر استفاده از فوق روان کننده های نسل اول و دوم تقریبا منسوخ شده و نسل سوم و حتی چهارم در پروژه ها استفاده می شود.

توجه به این نکته در استفاده از مواد فوق روان کننده ضروری است که:
تفاوت عملکرد فوق روان کننده ها، تفاوت قدرت آنها در کاهش آب و یا افزایش اسلامپ( و یا نگهداری اسلامپ) بتن می باشد. یعنی همانگونه که نمی توان برای طی یک مسیر مشکل از تجهیزات ابتدایی و ضعیف استفاده کرد، نمی توانید یک فوق روان ساز نسل اول، دوم و شاید سوم را برای تولید یک بتن قوی انتخاب کنید. هر چند که ممکن است بتوانید به ظاهر و در ابتدای امر با خرید محصول ارزانتر و صرفا اضافه کردن یک ماده، به عنوان فوق روان ساز در پروژه صرفه جویی کنید.

بطور کلی چهار عامل انگیزشی و امتیازی، در مصرف مواد افزودنی بتن(فوق روانسازها)، بشرح زیر متصور می باشد:
1. افزایش روانی بتن
2. افزایش مقاومت بتن
3. کاهش نفوذپذیری و افزایش دوام بتن
4. صرفه جویی در مصرف سیمان و نهایتا تقلیل هزینه های متعلقه که هر کدام از موارد مذکور به جای خود و در زمان مناسب قابل محاسبه و وصول خواهد بود.

بدنبال اظهار مزایای مشروحه استفاده از مواد افزودنی بتن فقط یک عامل مهم و باز دارنده مصرف مواد افزودنی، بعنوان دغدغه مهم و پر اهمیت مهندسین و مصرف کنندگان،که همان تضمین کیفیت مواد افزودنی در بتن که در صد بسیار بسیار نازلی از قیمت کل سازه بتنی را شامل می شود مطرح می باشد.
چگونه به این کالا اعتماد کنیم؟ متولی تایید صلاحیت تولید کنندگان و محصولات تولید شده کیست؟

خوشبختانه هم اکنون در کشورمان استاندارد مواد افزودنی فوق روانساز موجود است و یا به عبارت بهتر همه شرکت های تولید کننده مواد افزودنی موظف شده اند که محصولات خود را به تایید اداره استاندارد برسانند و افزون بر این امر از سوی موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران نیز ورود، تولید و توزیع مواد افزودنی بتن( شامل روان کننده ها، فوق روان کننده ها و کند گیر کننده ها و مواد حباب ساز) بصورت غیر استاندارد ممنوع و عاملین به ورود، تولید و یا توزیع مواد افزودنی غیر استاندارد تهدید به تعقیب قانونی شده اند و این دغدغه استفاده از مواد غیر استاندارد با اخذ مجوز کاربرد علامت استاندارد مرتفع گردیده است.

نقش افزودنیهای بتن درمقاوم سازی سازه ها

پروژه مقاوم سازی شامل دو مرحله می باشد:
مقاوم ساختن
مقاوم سازی
مقاوم ساختن: به این معنی است که قبل ازساخت(مراحل مطالعه و طراحی)، در هنگام اجرا و همچنین پس از ساخت سازه (مراحل مراقبت و مونیتورینگ)، تمام دست اندر کاران پروژه طبق استانداردهای موجود و معتبر عمل کنند. بعنوان مثال کیفیت مواد و مصالح بکار رفته در پروژه مورد نظر دارای کیفیت مطلوب و استاندارد باشند.

و اما مقاوم سازی کردن به این معنی است که: چنانچه پس از ساخت و در مرحله مونیتورینگ بخصوص در برابر حوادثی که باید در هنگام طراحی و اجرا در نظر گرفته می شد(مانند زلزله مورد انتظار در منطقه مورد نظر) سازه عملکرد مطلوبی از خود نشان نداده و از حداکثر تغییر شکل های مجاز در استاندارد تجاوز نماید، آنگاه عملیات تقویت سازه ضروری خواهد بود.

در اینجا در مورد روش های و اینکه مقاوم ساختن بهتر است یا مقاوم سازی کردن!!! صحبتی نخواهیم کرد بلکه می خواهیم به این موضوع بپردازیم که در مقوله مذکور،بخصوص مورد دوم که تقریبا رایج ترین بحث صنعت ساختمان در کشور است، سهم مواد افزودنی چقدراست؟ و اینکه اصولا آیا مواد افزودنی هیچ نقشی در ساختمان می توانند داشته باشند؟ و اگر دارند آیا می توانند در مقابل این سوال همیشگی پیمانکاران یعنی صرفه اقتصادی توجیهی داشته باشد یا خیر؟
براستی مهندسین فعال در پروژه های عمرانی و همچنین مسئولین شرکتهای ساخت بتن(بتن آماده) توجه دارند که در حال حاضر سازه ها باید مقاوم سازی شوند نه عیار بالا سازی؟در واقع شاید بهتر باشد قانون برای مقاومت بالا،عیار سیمان بیشتر را به صورت برای مقاومت بالاتر، طرح اختلاط خوب تغییر داد.با توجه به اهمیت بحث، ابتدا استفاده از مواد افزودنی را در مقاوم سازی کردن بررسی کرده و سپس مختصری به نقش آنها در مقاوم ساختن سازه ها هم اشاره خواهیم کرد.

بطور عمده مقاوم سازی کردن یا به اختصار مقاوم سازی سازه ها به سه طریق صورت می گیرد:
کاهش بارهای وارده برسازه
وصله کردن یا به عبارتی تقویت اعضای موجود
اضافه کردن یک تعداد اعضای جدید.
در اینجا لازم است به این نکته اشاره گردد که در بحث حاضر مواد افزودنی روان کننده و فوق روان کننده مورد بررسی قرار خواهند گرفت.

منبع civilz.com
مواد افزودنی روان کننده و فوق روان کننده در کاهش بارهای وارده بر سازه بطور مستقیم نمی توانند نقشی داشته باشند اما بطور غیر مستقیم می توانند بدین شکل عمل کنند. چنانچه سازه با بتن بدون مواد افزودنی (بتن ساده) ساخته شود، چون مقاومت آن از بتن با ماده افزودنی (بتن مجهز)کمتر خواهد بود، لذا اندازه اعضای سازه بیشتر و بار وارده بر سازه زیادتر خواهد بود. به عبارت دیگر ساختن بتن با مقاومت بالا در شرایط یکسان با مواد افزودنی راحت تر است. کما اینکه در بسیاری موارد بخصوص هنگامیکه درصد آب به سیمان از یک مقدار اجرایی کمتر می شود، ساختن بتن اصولا غیر ممکن است. در صورتیکه با استفاده از مواد افزودنی این امر امکان پذیر می باشد.

اما نقش مواد افزودنی در روش های دوم و سوم مقاوم سازی سازه معقول تر و بطور مشهود تری قابل بررسی است. معمولا در هنگام مقاوم سازی به روش تقویت اعضای موجود، مطلوب است که از مصالحی با کیفیت بالاتر و بهتر از مصالح بکار رفته در سازه استفاده می شود که در مورد بتن، اغلب بتن با مقاومت بالا و یا بتن چگال تر مد نظر است. برای ساخت بتن با مقاومت بالا مهمترین کار، کاهش مقدار نسبت آب به سیمان تا حداقل مقدار ممکن است، اما این کار مشکلات اجرایی را در بر خواهد داشت بطوریکه یک درصد مشخص آب به سیمان اجرایی تعریف می شود(5/0 الی 55/0). مواد افزودنی حتی در نسبت های آب به سیمان کمتر از عددی که اجرایی نامیده می شود می توانند به گونه ای بتن را مجهز کنند که مشکلات اجرایی را مرتفع نمایند.

در روش سوم مقاوم سازی همانند روش قبل معمولا مطلوب این است که اعضای اضافه شده بهتر از اعضای موجود باشند لذا دوباره همانند آنچه در بالا توضیح داده شد می توان یک سازه بتنی با مقاومت بالا را اجرا کرد.
روش های مذکور به عبارتی روش های درمان سازه بیمار هستند اما همواره پیشگیری بر درمان مقدم است بعبارت دیگر بجای مقاوم سازی بعد از ساخت که بخصوص در اکثر موارد روش های اجرای خاص را می طلبد،بهتر است سازه در هنگام طراحی و ساخت، مقاوم و مجهز ساخته شود. در مورد یک سازه و یا عضو بتنی مقاومت بتن مهمترین خصوصیت آن است که تقریبا اکثر خواص دیگر بتن را می توان با آن سنجید. بنابراین بطور کلی و در اکثر موارد و نه همیشه ساخت یک بتن خوب به معنای ساخت بتن با مقاومت فشاری مطلوب است.
و همانطور که اشاره شد چنانچه ماده افزودنی در بتن استفاده گردد نگرانی دست یافتن به مقاومت مورد نظر کمتر خواهد بود.
بد نیست پس از اینکه فواید مواد افزودنی روان کننده و فوق روان کننده و همچنین مزایای استفاده از بتن مجهز بررسی شد، سوالاتی را هم که در ذهن اکثر مهندسان عمران همواره وجود دارد پاسخ داده شود. به عبارت بهتر ذهنیت موجود در صنعت ساختمان نسبت به مواد افزودنی منفی بوده و یا حداقل مثبت نیست.
اولین سوال صرفه اقتصادی است.

با این ذهنیت که اگر از مواد افزودنی استفاده کنم هزینه هر متر مکعب بتن بالا خواهد رفت. این قضیه در اکثر موارد درست نیست.بخصوص اگر در یک ساختمان بررسی شود، برای استفاده از بتن مجهز به دو صورت می توان عمل کرد:
اول اینکه استفاده از مواد افزودنی در اسلامپ ثابت باعث کاهش آب می شود، از طرفی با توجه به اینکه مقاومت بتن به نسبت آب که به سیمان بستگی دارد لذا می توان مقدار سیمان را به اندازه ای کم کرد که نسبت قبلی ثابت بماند و با استفاده از مواد افزودنی یک بتن مهربانتر ساخت که با توجه به نوع بتن و کاهش سیمان می تواند حتی باعث کاهش قیمت تمام شده بتن شود. البته با توجه به وضعیت فعلی بازار سیمان، کاهش مصرف سیمان هم می تواند یک امتیاز مثبت باشد.

دوم اینکه اکثرا در هنگام طراحی اعضای بتنی مقاومت آن به اندازه ای در نظر گرفته می شود که به راحتی می توان مقاومتی بالاتر از آنرا با ماده افزودنی گرفت. در نگاه اول هزینه اجرای سازه به علت اضافه شدن ماده افزودنی و تبدیل بتن ساده به بتن مجهز، بیشتر شده و به صورت ظاهری نا مطلوب می نماید، در صورتی که کاهش هزینه کلی اجرای سازه به علت کاهش اندازه مقاطع اعضای سازه و در نتیجه کاهش بار مرده ساختمان اصلا در نظر گرفته نمی شود.
علاوه بر دو مورد بالا شعار کاهش مصرف سیمان را نیز همگ شنیده اند!!!

پس از اینکه به این نتیجه رسیدیم که : شاید هم مواد افزودنی بد نباشد، حتما بد نیست، شاید خوب باشد،حتما خوب است و یا حتما باید استفاده شود،همانند هر کالای دیگری استفاده از نوع مناسب ماده روان کننده یا فوق روان کننده در اینجا نیز مطرح خواهد بود.
اما چرا تولید نسل های پی در پی مواد فوق روان کننده احساس شد؟ در جواب سوال می توان این گونه بیان کرد، که بتن یک موجود زنده است. لذا این موجود زنده در شرایط، مکان های مختلف و با مصالح مختلف رفتار متفاوتی از خود نشان می دهد.

بنابراین نسل اول مواد افزودنی در بسیاری مورد نتوانست باعث افزایش اسلامپ بتن تا حد مطلوب شود، حتی وقتی که حداکثر مقدار دوزاج کمتر از نسل اول، بتن قوی مذکور را تکان دهد ولی نسل دوم هم در برخی موارد نتوانست مقدار آب بتن را تا جایی که مطلوب بود، کاهش دهد. لذا نسل سوم فوق روان کننده ها بر پایه پلی نفتالین به بازار آمد.
این مواد با دوزاج تقریبی یک درصد وزن سیمان، بتنی را که اسلامپ آن حدود صفر باشد به سانتی متر و با دوزاج 5/1 درصد به حدود اسلامپ بتن می رساند. البته وقتی که مقصود، اسلامپ ثابت و کاهش آب بتن باشد، مقاومت را در بتن مذکور تا 110 کیلوگرم بر سانتی متر مربع نسبت بتن شاهد افزایش خواهد داد. نسل چهارم فوق روان کننده ها که بر پایه پلی کربوکسیلات است. بتن فوق را فقط با 5/0 درصد وزن سیمان از اسلامپ حدود صفر به بتن تبدیل می کند. در حال حاضر استفاده از فوق روان کننده های نسل اول و دوم تقریبا منسوخ شده و نسل سوم و حتی چهارم در پروژه ها استفاده می شود.

توجه به این نکته در استفاده از مواد فوق روان کننده ضروری است که:
تفاوت عملکرد فوق روان کننده ها، تفاوت قدرت آنها در کاهش آب و یا افزایش اسلامپ( و یا نگهداری اسلامپ) بتن می باشد. یعنی همانگونه که نمی توان برای طی یک مسیر مشکل از تجهیزات ابتدایی و ضعیف استفاده کرد، نمی توانید یک فوق روان ساز نسل اول، دوم و شاید سوم را برای تولید یک بتن قوی انتخاب کنید. هر چند که ممکن است بتوانید به ظاهر و در ابتدای امر با خرید محصول ارزانتر و صرفا اضافه کردن یک ماده، به عنوان فوق روان ساز در پروژه صرفه جویی کنید.

بطور کلی چهار عامل انگیزشی و امتیازی، در مصرف مواد افزودنی بتن(فوق روانسازها)، بشرح زیر متصور می باشد:
1. افزایش روانی بتن
2. افزایش مقاومت بتن
3. کاهش نفوذپذیری و افزایش دوام بتن
4. صرفه جویی در مصرف سیمان و نهایتا تقلیل هزینه های متعلقه که هر کدام از موارد مذکور به جای خود و در زمان مناسب قابل محاسبه و وصول خواهد بود.

بدنبال اظهار مزایای مشروحه استفاده از مواد افزودنی بتن فقط یک عامل مهم و باز دارنده مصرف مواد افزودنی، بعنوان دغدغه مهم و پر اهمیت مهندسین و مصرف کنندگان،که همان تضمین کیفیت مواد افزودنی در بتن که در صد بسیار بسیار نازلی از قیمت کل سازه بتنی را شامل می شود مطرح می باشد.
چگونه به این کالا اعتماد کنیم؟ متولی تایید صلاحیت تولید کنندگان و محصولات تولید شده کیست؟

خوشبختانه هم اکنون در کشورمان استاندارد مواد افزودنی فوق روانساز موجود است و یا به عبارت بهتر همه شرکت های تولید کننده مواد افزودنی موظف شده اند که محصولات خود را به تایید اداره استاندارد برسانند و افزون بر این امر از سوی موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران نیز ورود، تولید و توزیع مواد افزودنی بتن( شامل روان کننده ها، فوق روان کننده ها و کند گیر کننده ها و مواد حباب ساز) بصورت غیر استاندارد ممنوع و عاملین به ورود، تولید و یا توزیع مواد افزودنی غیر استاندارد تهدید به تعقیب قانونی شده اند و این دغدغه استفاده از مواد غیر استاندارد با اخذ مجوز کاربرد علامت استاندارد مرتفع گردیده است.

مدیریت نگهداری ساختمان

تعمیر و نگهداری ساختمان (کاشی و موزائیک) مدیریت نگهداری ساختمان، یکی از موضوعات مهم در مدیریت ساختمان می باشد، که تاکنون در کشور ایران مورد توجه جدی قرار نگرفته است. بطور کلی دوره تعمیر و نگهداری ساختمان در حدود نود و پنج درصد دوره حیات یک ساختمان را از زمانی که مفهوم ذهنی ساخت شکل می گیرد تا پایان عمر آن به خود اختصاص می دهد. با اعمال یک سیستم مناسب مدیریتی در بخش تعمیر و نگهداری نه تنها می توان کیفیت ساختمان را افزایش داد بلکه امکان بهینه سازی هزینه ها نیز فراهم می گردد. بدیهی است با توجه به این مطلب تعمیر و نگهداری ساختمان و مدیریت آن از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. در این پایان نامه ابعاد مختلف مدیریت نگهداری ساختمان مورد مطالعه قرار گرفته است. نظر به اینکه داشتن مدیریتی صحیح و مناسب، نیازمند داشتن یک سازماندهی جهت اعمال اهداف مدیریت می باشد، به همین جهت در این پایان نامه همچنین مقوله سازماندهی تعمیر و نگهداری مورد مطالعه قرار گرفته است.از آنجا که آموزش و پرورش در ایران دارای بیشترین ساختمان بعداز خانه های مسکونی می باشد و همچنین با توجه به اهمیت مدارس، در این مقاله، مدیریت تعمیر و نگهداری مدارس و چگونگی سازماندهی آن در وضعیت فعلی مورد نقد و بررسی قرار گرفته و برای بهبود آن، سازمان جدیدی ارائه شده است. تعمیر ونگهداری ساختمان مبحث تعمیرو نگهداری در ساختمان مدتهاست درسراسر جهان بویژه در کشورها ی توسعه یافته مورد توجه قرار گرفته است.با اینکه اهمیت این بخش از صنعت وتکنولوژی ساختمان از سوی محافل علمی و تحقیقاتی معتبر جهان بدست می آید شناخته شده متاسفانه در بعد کاربردی و علمی آنگونه که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته است .برای جلب توجه بیشتر دست اندرکاران امر ساختمان به این مسئله مهم در اواخر دهه 1970 شواری جهانی اسناد و مدارک وتحقیقات ساختمان توجه به ارتقای کیفیت تخصصی در امر مدیریت تعمیر و نگهداری ساختمان را در دستور کار خود قرار دادو کمیسیون را نیز به مطالعه روشهای گسترش بکارگیری یافته های علمی تخصیص داد. یکی از کارهای پر هزینه در کلیه کشورها تعمیرو نگهداری ساختمانهاست که هزینه قابل توجهی را به خود اختصاص می دهد این هزینه ها که جزء سرمایه های ملی است به طور مشخص و ملموس نیست .ولی در کشورهای که در این مورد بررسی های به عمل آمده است مانند انگلستان هزینه تعمیرات سالانه ساختمان ها را بیشتر از 2 میلیارد پوند برآورد کرده اند. حال با توجه به سطح بالای هزینه تعمیرات ساختمان ها در کشورمان چنانچه با اتخاذ مدیریتی مناسب درصدی از هزینه ها را کاهش داده و صرفه جویی کنیم. رقم قابل توجهی خواهد بود که طبیعتا به سرمایه ملی باز گردانده می شود .امروزه موضوع تعمیر ونگهداری در موضوعات پزوهش و اجرا نقش مهمی ایفا می کند . تمامی ساختمان ها پس از ساخت نیار به تعمیر ونگهداری دارد .نحوه تعمیرو نگهداری نقش بسزایی در افزایش هزینه های ساختمان در زمان بهره برداری دارد.در اثراعمال سیستم مناسب نگهداری از انجام تعمیر در سطح وسیع جلوگیری شده و در نتیجه از هزینه ی قابل توجه تعمیر در سطح وسیع کاسته می شود. بکار گیری یک سیستم مدیریتی برای انجام نگهداری ساختمان ها بسیار با اهمیت است زیرا بدون داشتن سیستم مناسب کار نگهداری سلیقه ای بوده و بازده لازم را نخواهد داشت تمامی این عوامل ایجاب می کند که یک سیستم مدیریتی از مرحله مناقصه تا مرحله اجرا در عملیات تعمیرو نگهداری ایجاد شود. تعمیر و نگهداری ساختمان (تعمیر کاشی) دلایل مهم ترک و شکست کاشی  دلیل عمده ترک و شکسته شدن کاشی درساختمان نشست ساختمان میباشد.دلیل دیگر جنس لعاب کاشی از شیشه و سیلیس می باشد و با کوچکترین فشار ترک و خرد میشود.درگاهی موارد کاشی پشت لوله های آبگرمکن یا دودکش بخاری و مکان های دیگری قرار میگیرد که باعث میشود کاشی گرمای زیادی به خود جذب کند و بر اثر انقباض و انبساط کاشی ترک می خورد در ضمن برای جلوگیری از این امر لوله ها را با پشم شیشه می پوشانند وبرای  چسبندگی بهتر ملات با عایق پشم شیشه از تور سیمی استفاده میکنند. تعمیر کاشی هایی که ترک برداشته اند با چکش سبک به گوشه آن ضربه زده و آنرا خرد کرده وکامل جمع میکنیم  محلی را که باید کاشی جدید نصب گردد کاملا تمیز کرده و به مقدار کافی از چسب کاشی استفاده میکنیم دقت شود چسب شره نکند و فقط جوابگوی نگه داشتن کاشی باشد.باتخماق به گوشه های آن به آرامی ضربه میزنیم تا به خوبی بچسبد. تعمیر کاشی کاری به روش بنایی پس از خرد کردن کاشی های ترک دار ملات پشت آن را به اندازه 2سانتیمتر کاملا خالی و تمیز میکنیم  محل را آبخوار میکنیم  ملات ماسه سیمان ریز دانه را با عیار کافی تهیه و در محل میگذاریم  کاشی زنجاب شده را در محل خود قرار میدهیم وبا تخماق بر تمام سطح میکوبیم وهم سطح وتراز، نسبت به کاشیهای اطراف اجرا میکنیمپس از نصب کاشی آنرا با پودر سنگ وسیمان رنگی نسبت یک به چهار بند کشی میکنیم و با پارچه سطح کاشی را تمیز میکنیم. نصب کاشی روی ترکهای عمیق دیوار دو ردیف از کاشی های اطراف ترک را خرد میکنیم تا بتوانیم تعمیرات را به خوبی انجام دهیم.  ملات پشت کاشی را کاملا میگیریم .  آجرکاری و عرض ترک را تا ارتفاع عمق لازم خالی میکنیم.   پس از اجرای سفت کاری (نصب و ترتیب دادن به آجرها)نصب کاشی ها را با استفاده از گل رس ودوغاب ریزی ادامه میدهیم درمرحله آخربند کشی و سطح را تمیز میکنیم چند نکته برای تراشیدن کاشی از تیشه تیز و سمباده برقی استفاده میکنیم .وبرای جدا کردن کاشی(دو نیم کردن)ازمیخ مخصوص و تیزی سطح پشت کاشی را خط انداخته وشیار سراسری ایجاد کرده و دو گوشه کاشی را اهرم کرده وازهم جدا کنیم.که امروزه این کار به وسیله دستگاه کاشی بر انجام میشودگاهی مواقع لازم میشود کاشی را سوراخ کرد مثلا برای عبور شیرآلات و یا پریزهای برق از تیشه دو سر و تیشه کلنگی ونوک تیز و گاهی مواقع از گازانبر استفاده میکنیم دلایل طبله کردن کاشی (منظور از طبله کردن کاشی در آمدن کاشی از سر جای خود میباشد) - بی توجهی در ملات گذاری    - استفاده از کاشی کاملا خشک    - به کارگیری روشهای غلط دوغاب ریزی | - استفاده کردن خاک رس در ملات ماسه و سیمان روش تعمیر طبله کردن کاشی پس از خالی کردن ملات قدیمی کاشی را نصب و تعمیر کرده برای نصب میتوان از چسب کاشی استفاده کرد و سپس از دوغاب بندهای کاشی کاری را بند کش و تمیز میکنیم. تعمیر ونگهداری ساختمان (تعمیر موزائیک) به چه دلایلی موزائیک ها لق میشوند چنانچه ماسه ملات موزائیک فرش ، شسته باشد از نوع درشت دانه بعلت زبری بین ملات و موزائیک پیوند به وجود نمی آید و به مرور زمان بر اثر رفت وآمد و جابجایی و سایل و غیره موزائیک فرش نیز لق میشود. جلوگیری از لق شدن موزائیک   باید از ماسه ریز دانه سیلت دار استفاده کرد تا سبب چسبندگی هر چه بیشتر ملات و موزائیک شود. باید سطح موزائیک را از گرد و غبار پاک کرد . روش تعمیر موزائیک هایی که لق شده اند (تعمیر جزیی) موزائیک و موزائیک هایی که لق شده اند را با لبه کاردک یا کمچه از جای در آورده  سطح ملات زبره را گرد گیری و مرطوب میکنند.  موزائیک راازملاتهای قدیمی پاک میکنیم(دوغاب اطراف را میتراشیم)وآن را زنجاب میکنیم دوغاب اصلی ساخته شده را روی ملات سابق زبره که سخت شده میریزیم و موزائیک را در جای قبلی خود قرار میدهیم . و سطح موزائیک لزوم با مشت و تخماق میکوبیم عمل دوغاب ریزی را بلافاصله در موزائیک های لق شده انجام میدهیم.با پودر سنگ .سطح دوغاب اضافی را خشک و سپس با کمچه جمع میکنیم نکته: اگر دو سر موزائیک را به اندازه نیم سانتیمتر بتراشیم ملات دوغاب بین آنها بهتر قرار گرفته و چسبندگی بیشتری به وجود می آید.برای خود گیری بهتر موزائیک سطح آن را تا 48 ساعت با پارچه و گونی نمدار مرطوب نگه میدارندچنانچه چسب کاشی در دسترس باشد پس از غبار گیری موزائیک بجای دوغاب از چسب استفاده شود بهتر است اگر لقی موزائیک به تعداد فراوان یا در کل سطح باشد به تعمیر کلی می پردازیم. موزائیک ها را جمع میکنیم. دوغاب اطراف آنها را میتراشیم و آنها را مرطوب میکنیم. سطحی که قرار است موزائیک روی آن قرار بگیرد (زبره) را کاملا مرطوب کرده و ملات ماسه بادی و سیمان با عیار 250 کیلو گرم در متر مکعب را روی ملات قبلی اجرا میکنیم.موزائیک فرش را با ریسمان کشی بنایی میکنیم. نکته: *ملات های زبره قبلی جمع آوری نمی گردد. مگر در کف سازی کمبود ارتفاع به وجود آید.قطر ملات باید بین 1.5 تا 2 سانتی متر باشد . در زیر موزائیک های فرش شده هم نباید از 5 میلیمتر کمتر باشد و کرم گذاری با دقت صورت بگیردگاهی مواقع لازم است از نیم یا سه قدی استفاده کرد .در این حالت پست موزائیک را با تیشه تیز خط انداخته و خالی کرده ( میتراشیم) و با چکش به آن ضربه زده از هم جدا میکنیم. تعمیر موزائیک و ملات  شکسته شده موزائیک های شکسته شده را جمع آوری میکنیم با قلم و چکش با اندازه 1.5 سانتیمتر ملات را میتراشیم اگر خرابی بیشتر باشد مقدار 1.5 افزایش پیدا میکند تا حدی که به موزائیک های اطراف خسارتی وارد نکند. طوح موزائیک ها را مرطوب وملات ماسه و سیمان را با عیار کافی نسبت 1 به 4 آماده میکنیم  موزائیک را اجرا کرده و با مشت و تخماق میکوبیم تا ملات در خلل و فرج آنها بخوبی نشست کندسطح کاشی را کاملا تراز کرده و سپس عمل دوغاب ریزی و تمیز کردن سطح را انجام میدهیم دلایل چال شدن سطح موزائیک به خاطر افت خاک های نرم و فروکش شدن چاهک ها و مقاوم نبودن زیر سازی به مرور زمان موزاییک فرش مشکند و فرو کش میکند. دلایل قوزو کپ شدن سطح موزائیک آهک های ناشکفته ای که در سطح زیر موزائیک فرش ودر چاله ها مدفول شده بعد از آبخور شدن آن شکفته میشود ازدیاد حجم پیدا میکندو سطح موزائیک را قوز و کپ میکند دلایل یخزدگی موزائیک وبلند شدن موزائیک بعلت باز بودن درزهای موزائیک و عدم بی توجهی در امر دوغاب باعث میشود که آب باران زیر کف پوش نفوذ کند  و یخ بزند ازدیاد حجم به وجود آید و موزائیک از جای خود بلند شود. روش های تعمیر سه مواردی (یخزدگی .کپ. و چال شدن ) موزائیک  موزائیک کف و دوغاب سخت شده اطراف موزائیک را جمع آوری میکنیم  ملات زیر موزائیک را کاملا جمع آوری میکنیم و اگر لازم باشد سطح را میکوبیم یا شفته ریزی میکنیم موزائیک فرش را با ملات مرغوب و با رعایت مرطوب سازی اجرا کرده.  برای دوغاب ریزی درزها را بیشتر از 5 میلیمتر باز میکنیم دوغاب ماسه بادی و یا خاک سنگ و سیمان با عیار کافی تهیه میکنیم و سپس سطوح موزائیک را طوری که مجدا درزها خالی نشود. تمیز میکنیم.

مدیریت نگهداری ساختمان، یکی از موضوعات مهم در مدیریت ساختمان می باشد، که تاکنون در کشور ایران مورد توجه جدی قرار نگرفته است. بطور کلی دوره تعمیر و نگهداری ساختمان در حدود نود و پنج درصد دوره حیات یک ساختمان را از زمانی که مفهوم ذهنی ساخت شکل می گیرد تا پایان عمر آن به خود اختصاص می دهد. با اعمال یک سیستم مناسب مدیریتی در بخش تعمیر و نگهداری نه تنها می توان کیفیت ساختمان را افزایش داد بلکه امکان بهینه سازی هزینه ها نیز فراهم می گردد. بدیهی است با توجه به این مطلب تعمیر و نگهداری ساختمان و مدیریت آن از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. در این پایان نامه ابعاد مختلف مدیریت نگهداری ساختمان مورد مطالعه قرار گرفته است. نظر به اینکه داشتن مدیریتی صحیح و مناسب، نیازمند داشتن یک سازماندهی جهت اعمال اهداف مدیریت می باشد، به همین جهت در این پایان نامه همچنین مقوله سازماندهی تعمیر و نگهداری مورد مطالعه قرار گرفته است.از آنجا که آموزش و پرورش در ایران دارای بیشترین ساختمان بعداز خانه های مسکونی می باشد و همچنین با توجه به اهمیت مدارس، در این مقاله، مدیریت تعمیر و نگهداری مدارس و چگونگی سازماندهی آن در وضعیت فعلی مورد نقد و بررسی قرار گرفته و برای بهبود آن، سازمان جدیدی ارائه شده است. تعمیر ونگهداری ساختمان مبحث تعمیرو نگهداری در ساختمان مدتهاست درسراسر جهان بویژه در کشورها ی توسعه یافته مورد توجه قرار گرفته است.با اینکه اهمیت این بخش از صنعت وتکنولوژی ساختمان از سوی محافل علمی و تحقیقاتی معتبر جهان بدست می آید شناخته شده متاسفانه در بعد کاربردی و علمی آنگونه که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته است .برای جلب توجه بیشتر دست اندرکاران امر ساختمان به این مسئله مهم در اواخر دهه 1970 شواری جهانی اسناد و مدارک وتحقیقات ساختمان توجه به ارتقای کیفیت تخصصی در امر مدیریت تعمیر و نگهداری ساختمان را در دستور کار خود قرار دادو کمیسیون را نیز به مطالعه روشهای گسترش بکارگیری یافته های علمی تخصیص داد. یکی از کارهای پر هزینه در کلیه کشورها تعمیرو نگهداری ساختمانهاست که هزینه قابل توجهی را به خود اختصاص می دهد این هزینه ها که جزء سرمایه های ملی است به طور مشخص و ملموس نیست .ولی در کشورهای که در این مورد بررسی های به عمل آمده است مانند انگلستان هزینه تعمیرات سالانه ساختمان ها را بیشتر از 2 میلیارد پوند برآورد کرده اند. حال با توجه به سطح بالای هزینه تعمیرات ساختمان ها در کشورمان چنانچه با اتخاذ مدیریتی مناسب درصدی از هزینه ها را کاهش داده و صرفه جویی کنیم. رقم قابل توجهی خواهد بود که طبیعتا به سرمایه ملی باز گردانده می شود .امروزه موضوع تعمیر ونگهداری در موضوعات پزوهش و اجرا نقش مهمی ایفا می کند . تمامی ساختمان ها پس از ساخت نیار به تعمیر ونگهداری دارد .نحوه تعمیرو نگهداری نقش بسزایی در افزایش هزینه های ساختمان در زمان بهره برداری دارد.در اثراعمال سیستم مناسب نگهداری از انجام تعمیر در سطح وسیع جلوگیری شده و در نتیجه از هزینه ی قابل توجه تعمیر در سطح وسیع کاسته می شود. بکار گیری یک سیستم مدیریتی برای انجام نگهداری ساختمان ها بسیار با اهمیت است زیرا بدون داشتن سیستم مناسب کار نگهداری سلیقه ای بوده و بازده لازم را نخواهد داشت تمامی این عوامل ایجاب می کند که یک سیستم مدیریتی از مرحله مناقصه تا مرحله اجرا در عملیات تعمیرو نگهداری ایجاد شود. تعمیر و نگهداری ساختمان (تعمیر کاشی) دلایل مهم ترک و شکست کاشی  دلیل عمده ترک و شکسته شدن کاشی درساختمان نشست ساختمان میباشد.دلیل دیگر جنس لعاب کاشی از شیشه و سیلیس می باشد و با کوچکترین فشار ترک و خرد میشود.درگاهی موارد کاشی پشت لوله های آبگرمکن یا دودکش بخاری و مکان های دیگری قرار میگیرد که باعث میشود کاشی گرمای زیادی به خود جذب کند و بر اثر انقباض و انبساط کاشی ترک می خورد در ضمن برای جلوگیری از این امر لوله ها را با پشم شیشه می پوشانند وبرای  چسبندگی بهتر ملات با عایق پشم شیشه از تور سیمی استفاده میکنند. تعمیر کاشی هایی که ترک برداشته اند با چکش سبک به گوشه آن ضربه زده و آنرا خرد کرده وکامل جمع میکنیم  محلی را که باید کاشی جدید نصب گردد کاملا تمیز کرده و به مقدار کافی از چسب کاشی استفاده میکنیم دقت شود چسب شره نکند و فقط جوابگوی نگه داشتن کاشی باشد.باتخماق به گوشه های آن به آرامی ضربه میزنیم تا به خوبی بچسبد. تعمیر کاشی کاری به روش بنایی پس از خرد کردن کاشی های ترک دار ملات پشت آن را به اندازه 2سانتیمتر کاملا خالی و تمیز میکنیم  محل را آبخوار میکنیم  ملات ماسه سیمان ریز دانه را با عیار کافی تهیه و در محل میگذاریم  کاشی زنجاب شده را در محل خود قرار میدهیم وبا تخماق بر تمام سطح میکوبیم وهم سطح وتراز، نسبت به کاشیهای اطراف اجرا میکنیمپس از نصب کاشی آنرا با پودر سنگ وسیمان رنگی نسبت یک به چهار بند کشی میکنیم و با پارچه سطح کاشی را تمیز میکنیم. نصب کاشی روی ترکهای عمیق دیوار دو ردیف از کاشی های اطراف ترک را خرد میکنیم تا بتوانیم تعمیرات را به خوبی انجام دهیم.  ملات پشت کاشی را کاملا میگیریم .  آجرکاری و عرض ترک را تا ارتفاع عمق لازم خالی میکنیم.   پس از اجرای سفت کاری (نصب و ترتیب دادن به آجرها)نصب کاشی ها را با استفاده از گل رس ودوغاب ریزی ادامه میدهیم درمرحله آخربند کشی و سطح را تمیز میکنیم چند نکته برای تراشیدن کاشی از تیشه تیز و سمباده برقی استفاده میکنیم .وبرای جدا کردن کاشی(دو نیم کردن)ازمیخ مخصوص و تیزی سطح پشت کاشی را خط انداخته وشیار سراسری ایجاد کرده و دو گوشه کاشی را اهرم کرده وازهم جدا کنیم.که امروزه این کار به وسیله دستگاه کاشی بر انجام میشودگاهی مواقع لازم میشود کاشی را سوراخ کرد مثلا برای عبور شیرآلات و یا پریزهای برق از تیشه دو سر و تیشه کلنگی ونوک تیز و گاهی مواقع از گازانبر استفاده میکنیم دلایل طبله کردن کاشی (منظور از طبله کردن کاشی در آمدن کاشی از سر جای خود میباشد) - بی توجهی در ملات گذاری    - استفاده از کاشی کاملا خشک    - به کارگیری روشهای غلط دوغاب ریزی | - استفاده کردن خاک رس در ملات ماسه و سیمان روش تعمیر طبله کردن کاشی پس از خالی کردن ملات قدیمی کاشی را نصب و تعمیر کرده برای نصب میتوان از چسب کاشی استفاده کرد و سپس از دوغاب بندهای کاشی کاری را بند کش و تمیز میکنیم. تعمیر ونگهداری ساختمان (تعمیر موزائیک) به چه دلایلی موزائیک ها لق میشوند چنانچه ماسه ملات موزائیک فرش ، شسته باشد از نوع درشت دانه بعلت زبری بین ملات و موزائیک پیوند به وجود نمی آید و به مرور زمان بر اثر رفت وآمد و جابجایی و سایل و غیره موزائیک فرش نیز لق میشود. جلوگیری از لق شدن موزائیک   باید از ماسه ریز دانه سیلت دار استفاده کرد تا سبب چسبندگی هر چه بیشتر ملات و موزائیک شود. باید سطح موزائیک را از گرد و غبار پاک کرد . روش تعمیر موزائیک هایی که لق شده اند (تعمیر جزیی) موزائیک و موزائیک هایی که لق شده اند را با لبه کاردک یا کمچه از جای در آورده  سطح ملات زبره را گرد گیری و مرطوب میکنند.  موزائیک راازملاتهای قدیمی پاک میکنیم(دوغاب اطراف را میتراشیم)وآن را زنجاب میکنیم دوغاب اصلی ساخته شده را روی ملات سابق زبره که سخت شده میریزیم و موزائیک را در جای قبلی خود قرار میدهیم . و سطح موزائیک لزوم با مشت و تخماق میکوبیم عمل دوغاب ریزی را بلافاصله در موزائیک های لق شده انجام میدهیم.با پودر سنگ .سطح دوغاب اضافی را خشک و سپس با کمچه جمع میکنیم نکته: اگر دو سر موزائیک را به اندازه نیم سانتیمتر بتراشیم ملات دوغاب بین آنها بهتر قرار گرفته و چسبندگی بیشتری به وجود می آید.برای خود گیری بهتر موزائیک سطح آن را تا 48 ساعت با پارچه و گونی نمدار مرطوب نگه میدارندچنانچه چسب کاشی در دسترس باشد پس از غبار گیری موزائیک بجای دوغاب از چسب استفاده شود بهتر است اگر لقی موزائیک به تعداد فراوان یا در کل سطح باشد به تعمیر کلی می پردازیم. موزائیک ها را جمع میکنیم. دوغاب اطراف آنها را میتراشیم و آنها را مرطوب میکنیم. سطحی که قرار است موزائیک روی آن قرار بگیرد (زبره) را کاملا مرطوب کرده و ملات ماسه بادی و سیمان با عیار 250 کیلو گرم در متر مکعب را روی ملات قبلی اجرا میکنیم.موزائیک فرش را با ریسمان کشی بنایی میکنیم. نکته: *ملات های زبره قبلی جمع آوری نمی گردد. مگر در کف سازی کمبود ارتفاع به وجود آید.قطر ملات باید بین 1.5 تا 2 سانتی متر باشد . در زیر موزائیک های فرش شده هم نباید از 5 میلیمتر کمتر باشد و کرم گذاری با دقت صورت بگیردگاهی مواقع لازم است از نیم یا سه قدی استفاده کرد .در این حالت پست موزائیک را با تیشه تیز خط انداخته و خالی کرده ( میتراشیم) و با چکش به آن ضربه زده از هم جدا میکنیم. تعمیر موزائیک و ملات  شکسته شده موزائیک های شکسته شده را جمع آوری میکنیم با قلم و چکش با اندازه 1.5 سانتیمتر ملات را میتراشیم اگر خرابی بیشتر باشد مقدار 1.5 افزایش پیدا میکند تا حدی که به موزائیک های اطراف خسارتی وارد نکند. طوح موزائیک ها را مرطوب وملات ماسه و سیمان را با عیار کافی نسبت 1 به 4 آماده میکنیم  موزائیک را اجرا کرده و با مشت و تخماق میکوبیم تا ملات در خلل و فرج آنها بخوبی نشست کندسطح کاشی را کاملا تراز کرده و سپس عمل دوغاب ریزی و تمیز کردن سطح را انجام میدهیم دلایل چال شدن سطح موزائیک به خاطر افت خاک های نرم و فروکش شدن چاهک ها و مقاوم نبودن زیر سازی به مرور زمان موزاییک فرش مشکند و فرو کش میکند. دلایل قوزو کپ شدن سطح موزائیک آهک های ناشکفته ای که در سطح زیر موزائیک فرش ودر چاله ها مدفول شده بعد از آبخور شدن آن شکفته میشود ازدیاد حجم پیدا میکندو سطح موزائیک را قوز و کپ میکند دلایل یخزدگی موزائیک وبلند شدن موزائیک بعلت باز بودن درزهای موزائیک و عدم بی توجهی در امر دوغاب باعث میشود که آب باران زیر کف پوش نفوذ کند  و یخ بزند ازدیاد حجم به وجود آید و موزائیک از جای خود بلند شود. روش های تعمیر سه مواردی (یخزدگی .کپ. و چال شدن ) موزائیک  موزائیک کف و دوغاب سخت شده اطراف موزائیک را جمع آوری میکنیم  ملات زیر موزائیک را کاملا جمع آوری میکنیم و اگر لازم باشد سطح را میکوبیم یا شفته ریزی میکنیم موزائیک فرش را با ملات مرغوب و با رعایت مرطوب سازی اجرا کرده.  برای دوغاب ریزی درزها را بیشتر از 5 میلیمتر باز میکنیم دوغاب ماسه بادی و یا خاک سنگ و سیمان با عیار کافی تهیه میکنیم و سپس سطوح موزائیک را طوری که مجدا درزها خالی نشود. تمیز میکنیم.

مدیریت نگهداری ساختمان

تعمیر و نگهداری ساختمان (کاشی و موزائیک) مدیریت نگهداری ساختمان، یکی از موضوعات مهم در مدیریت ساختمان می باشد، که تاکنون در کشور ایران مورد توجه جدی قرار نگرفته است. بطور کلی دوره تعمیر و نگهداری ساختمان در حدود نود و پنج درصد دوره حیات یک ساختمان را از زمانی که مفهوم ذهنی ساخت شکل می گیرد تا پایان عمر آن به خود اختصاص می دهد. با اعمال یک سیستم مناسب مدیریتی در بخش تعمیر و نگهداری نه تنها می توان کیفیت ساختمان را افزایش داد بلکه امکان بهینه سازی هزینه ها نیز فراهم می گردد. بدیهی است با توجه به این مطلب تعمیر و نگهداری ساختمان و مدیریت آن از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. در این پایان نامه ابعاد مختلف مدیریت نگهداری ساختمان مورد مطالعه قرار گرفته است. نظر به اینکه داشتن مدیریتی صحیح و مناسب، نیازمند داشتن یک سازماندهی جهت اعمال اهداف مدیریت می باشد، به همین جهت در این پایان نامه همچنین مقوله سازماندهی تعمیر و نگهداری مورد مطالعه قرار گرفته است.از آنجا که آموزش و پرورش در ایران دارای بیشترین ساختمان بعداز خانه های مسکونی می باشد و همچنین با توجه به اهمیت مدارس، در این مقاله، مدیریت تعمیر و نگهداری مدارس و چگونگی سازماندهی آن در وضعیت فعلی مورد نقد و بررسی قرار گرفته و برای بهبود آن، سازمان جدیدی ارائه شده است. تعمیر ونگهداری ساختمان مبحث تعمیرو نگهداری در ساختمان مدتهاست درسراسر جهان بویژه در کشورها ی توسعه یافته مورد توجه قرار گرفته است.با اینکه اهمیت این بخش از صنعت وتکنولوژی ساختمان از سوی محافل علمی و تحقیقاتی معتبر جهان بدست می آید شناخته شده متاسفانه در بعد کاربردی و علمی آنگونه که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته است .برای جلب توجه بیشتر دست اندرکاران امر ساختمان به این مسئله مهم در اواخر دهه 1970 شواری جهانی اسناد و مدارک وتحقیقات ساختمان توجه به ارتقای کیفیت تخصصی در امر مدیریت تعمیر و نگهداری ساختمان را در دستور کار خود قرار دادو کمیسیون را نیز به مطالعه روشهای گسترش بکارگیری یافته های علمی تخصیص داد. یکی از کارهای پر هزینه در کلیه کشورها تعمیرو نگهداری ساختمانهاست که هزینه قابل توجهی را به خود اختصاص می دهد این هزینه ها که جزء سرمایه های ملی است به طور مشخص و ملموس نیست .ولی در کشورهای که در این مورد بررسی های به عمل آمده است مانند انگلستان هزینه تعمیرات سالانه ساختمان ها را بیشتر از 2 میلیارد پوند برآورد کرده اند. حال با توجه به سطح بالای هزینه تعمیرات ساختمان ها در کشورمان چنانچه با اتخاذ مدیریتی مناسب درصدی از هزینه ها را کاهش داده و صرفه جویی کنیم. رقم قابل توجهی خواهد بود که طبیعتا به سرمایه ملی باز گردانده می شود .امروزه موضوع تعمیر ونگهداری در موضوعات پزوهش و اجرا نقش مهمی ایفا می کند . تمامی ساختمان ها پس از ساخت نیار به تعمیر ونگهداری دارد .نحوه تعمیرو نگهداری نقش بسزایی در افزایش هزینه های ساختمان در زمان بهره برداری دارد.در اثراعمال سیستم مناسب نگهداری از انجام تعمیر در سطح وسیع جلوگیری شده و در نتیجه از هزینه ی قابل توجه تعمیر در سطح وسیع کاسته می شود. بکار گیری یک سیستم مدیریتی برای انجام نگهداری ساختمان ها بسیار با اهمیت است زیرا بدون داشتن سیستم مناسب کار نگهداری سلیقه ای بوده و بازده لازم را نخواهد داشت تمامی این عوامل ایجاب می کند که یک سیستم مدیریتی از مرحله مناقصه تا مرحله اجرا در عملیات تعمیرو نگهداری ایجاد شود. تعمیر و نگهداری ساختمان (تعمیر کاشی) دلایل مهم ترک و شکست کاشی  دلیل عمده ترک و شکسته شدن کاشی درساختمان نشست ساختمان میباشد.دلیل دیگر جنس لعاب کاشی از شیشه و سیلیس می باشد و با کوچکترین فشار ترک و خرد میشود.درگاهی موارد کاشی پشت لوله های آبگرمکن یا دودکش بخاری و مکان های دیگری قرار میگیرد که باعث میشود کاشی گرمای زیادی به خود جذب کند و بر اثر انقباض و انبساط کاشی ترک می خورد در ضمن برای جلوگیری از این امر لوله ها را با پشم شیشه می پوشانند وبرای  چسبندگی بهتر ملات با عایق پشم شیشه از تور سیمی استفاده میکنند. تعمیر کاشی هایی که ترک برداشته اند با چکش سبک به گوشه آن ضربه زده و آنرا خرد کرده وکامل جمع میکنیم  محلی را که باید کاشی جدید نصب گردد کاملا تمیز کرده و به مقدار کافی از چسب کاشی استفاده میکنیم دقت شود چسب شره نکند و فقط جوابگوی نگه داشتن کاشی باشد.باتخماق به گوشه های آن به آرامی ضربه میزنیم تا به خوبی بچسبد. تعمیر کاشی کاری به روش بنایی پس از خرد کردن کاشی های ترک دار ملات پشت آن را به اندازه 2سانتیمتر کاملا خالی و تمیز میکنیم  محل را آبخوار میکنیم  ملات ماسه سیمان ریز دانه را با عیار کافی تهیه و در محل میگذاریم  کاشی زنجاب شده را در محل خود قرار میدهیم وبا تخماق بر تمام سطح میکوبیم وهم سطح وتراز، نسبت به کاشیهای اطراف اجرا میکنیمپس از نصب کاشی آنرا با پودر سنگ وسیمان رنگی نسبت یک به چهار بند کشی میکنیم و با پارچه سطح کاشی را تمیز میکنیم. نصب کاشی روی ترکهای عمیق دیوار دو ردیف از کاشی های اطراف ترک را خرد میکنیم تا بتوانیم تعمیرات را به خوبی انجام دهیم.  ملات پشت کاشی را کاملا میگیریم .  آجرکاری و عرض ترک را تا ارتفاع عمق لازم خالی میکنیم.   پس از اجرای سفت کاری (نصب و ترتیب دادن به آجرها)نصب کاشی ها را با استفاده از گل رس ودوغاب ریزی ادامه میدهیم درمرحله آخربند کشی و سطح را تمیز میکنیم چند نکته برای تراشیدن کاشی از تیشه تیز و سمباده برقی استفاده میکنیم .وبرای جدا کردن کاشی(دو نیم کردن)ازمیخ مخصوص و تیزی سطح پشت کاشی را خط انداخته وشیار سراسری ایجاد کرده و دو گوشه کاشی را اهرم کرده وازهم جدا کنیم.که امروزه این کار به وسیله دستگاه کاشی بر انجام میشودگاهی مواقع لازم میشود کاشی را سوراخ کرد مثلا برای عبور شیرآلات و یا پریزهای برق از تیشه دو سر و تیشه کلنگی ونوک تیز و گاهی مواقع از گازانبر استفاده میکنیم دلایل طبله کردن کاشی (منظور از طبله کردن کاشی در آمدن کاشی از سر جای خود میباشد) - بی توجهی در ملات گذاری    - استفاده از کاشی کاملا خشک    - به کارگیری روشهای غلط دوغاب ریزی | - استفاده کردن خاک رس در ملات ماسه و سیمان روش تعمیر طبله کردن کاشی پس از خالی کردن ملات قدیمی کاشی را نصب و تعمیر کرده برای نصب میتوان از چسب کاشی استفاده کرد و سپس از دوغاب بندهای کاشی کاری را بند کش و تمیز میکنیم. تعمیر ونگهداری ساختمان (تعمیر موزائیک) به چه دلایلی موزائیک ها لق میشوند چنانچه ماسه ملات موزائیک فرش ، شسته باشد از نوع درشت دانه بعلت زبری بین ملات و موزائیک پیوند به وجود نمی آید و به مرور زمان بر اثر رفت وآمد و جابجایی و سایل و غیره موزائیک فرش نیز لق میشود. جلوگیری از لق شدن موزائیک   باید از ماسه ریز دانه سیلت دار استفاده کرد تا سبب چسبندگی هر چه بیشتر ملات و موزائیک شود. باید سطح موزائیک را از گرد و غبار پاک کرد . روش تعمیر موزائیک هایی که لق شده اند (تعمیر جزیی) موزائیک و موزائیک هایی که لق شده اند را با لبه کاردک یا کمچه از جای در آورده  سطح ملات زبره را گرد گیری و مرطوب میکنند.  موزائیک راازملاتهای قدیمی پاک میکنیم(دوغاب اطراف را میتراشیم)وآن را زنجاب میکنیم دوغاب اصلی ساخته شده را روی ملات سابق زبره که سخت شده میریزیم و موزائیک را در جای قبلی خود قرار میدهیم . و سطح موزائیک لزوم با مشت و تخماق میکوبیم عمل دوغاب ریزی را بلافاصله در موزائیک های لق شده انجام میدهیم.با پودر سنگ .سطح دوغاب اضافی را خشک و سپس با کمچه جمع میکنیم نکته: اگر دو سر موزائیک را به اندازه نیم سانتیمتر بتراشیم ملات دوغاب بین آنها بهتر قرار گرفته و چسبندگی بیشتری به وجود می آید.برای خود گیری بهتر موزائیک سطح آن را تا 48 ساعت با پارچه و گونی نمدار مرطوب نگه میدارندچنانچه چسب کاشی در دسترس باشد پس از غبار گیری موزائیک بجای دوغاب از چسب استفاده شود بهتر است اگر لقی موزائیک به تعداد فراوان یا در کل سطح باشد به تعمیر کلی می پردازیم. موزائیک ها را جمع میکنیم. دوغاب اطراف آنها را میتراشیم و آنها را مرطوب میکنیم. سطحی که قرار است موزائیک روی آن قرار بگیرد (زبره) را کاملا مرطوب کرده و ملات ماسه بادی و سیمان با عیار 250 کیلو گرم در متر مکعب را روی ملات قبلی اجرا میکنیم.موزائیک فرش را با ریسمان کشی بنایی میکنیم. نکته: *ملات های زبره قبلی جمع آوری نمی گردد. مگر در کف سازی کمبود ارتفاع به وجود آید.قطر ملات باید بین 1.5 تا 2 سانتی متر باشد . در زیر موزائیک های فرش شده هم نباید از 5 میلیمتر کمتر باشد و کرم گذاری با دقت صورت بگیردگاهی مواقع لازم است از نیم یا سه قدی استفاده کرد .در این حالت پست موزائیک را با تیشه تیز خط انداخته و خالی کرده ( میتراشیم) و با چکش به آن ضربه زده از هم جدا میکنیم. تعمیر موزائیک و ملات  شکسته شده موزائیک های شکسته شده را جمع آوری میکنیم با قلم و چکش با اندازه 1.5 سانتیمتر ملات را میتراشیم اگر خرابی بیشتر باشد مقدار 1.5 افزایش پیدا میکند تا حدی که به موزائیک های اطراف خسارتی وارد نکند. طوح موزائیک ها را مرطوب وملات ماسه و سیمان را با عیار کافی نسبت 1 به 4 آماده میکنیم  موزائیک را اجرا کرده و با مشت و تخماق میکوبیم تا ملات در خلل و فرج آنها بخوبی نشست کندسطح کاشی را کاملا تراز کرده و سپس عمل دوغاب ریزی و تمیز کردن سطح را انجام میدهیم دلایل چال شدن سطح موزائیک به خاطر افت خاک های نرم و فروکش شدن چاهک ها و مقاوم نبودن زیر سازی به مرور زمان موزاییک فرش مشکند و فرو کش میکند. دلایل قوزو کپ شدن سطح موزائیک آهک های ناشکفته ای که در سطح زیر موزائیک فرش ودر چاله ها مدفول شده بعد از آبخور شدن آن شکفته میشود ازدیاد حجم پیدا میکندو سطح موزائیک را قوز و کپ میکند دلایل یخزدگی موزائیک وبلند شدن موزائیک بعلت باز بودن درزهای موزائیک و عدم بی توجهی در امر دوغاب باعث میشود که آب باران زیر کف پوش نفوذ کند  و یخ بزند ازدیاد حجم به وجود آید و موزائیک از جای خود بلند شود. روش های تعمیر سه مواردی (یخزدگی .کپ. و چال شدن ) موزائیک  موزائیک کف و دوغاب سخت شده اطراف موزائیک را جمع آوری میکنیم  ملات زیر موزائیک را کاملا جمع آوری میکنیم و اگر لازم باشد سطح را میکوبیم یا شفته ریزی میکنیم موزائیک فرش را با ملات مرغوب و با رعایت مرطوب سازی اجرا کرده.  برای دوغاب ریزی درزها را بیشتر از 5 میلیمتر باز میکنیم دوغاب ماسه بادی و یا خاک سنگ و سیمان با عیار کافی تهیه میکنیم و سپس سطوح موزائیک را طوری که مجدا درزها خالی نشود. تمیز میکنیم.

مدیریت نگهداری ساختمان، یکی از موضوعات مهم در مدیریت ساختمان می باشد، که تاکنون در کشور ایران مورد توجه جدی قرار نگرفته است. بطور کلی دوره تعمیر و نگهداری ساختمان در حدود نود و پنج درصد دوره حیات یک ساختمان را از زمانی که مفهوم ذهنی ساخت شکل می گیرد تا پایان عمر آن به خود اختصاص می دهد. با اعمال یک سیستم مناسب مدیریتی در بخش تعمیر و نگهداری نه تنها می توان کیفیت ساختمان را افزایش داد بلکه امکان بهینه سازی هزینه ها نیز فراهم می گردد. بدیهی است با توجه به این مطلب تعمیر و نگهداری ساختمان و مدیریت آن از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. در این پایان نامه ابعاد مختلف مدیریت نگهداری ساختمان مورد مطالعه قرار گرفته است. نظر به اینکه داشتن مدیریتی صحیح و مناسب، نیازمند داشتن یک سازماندهی جهت اعمال اهداف مدیریت می باشد، به همین جهت در این پایان نامه همچنین مقوله سازماندهی تعمیر و نگهداری مورد مطالعه قرار گرفته است.از آنجا که آموزش و پرورش در ایران دارای بیشترین ساختمان بعداز خانه های مسکونی می باشد و همچنین با توجه به اهمیت مدارس، در این مقاله، مدیریت تعمیر و نگهداری مدارس و چگونگی سازماندهی آن در وضعیت فعلی مورد نقد و بررسی قرار گرفته و برای بهبود آن، سازمان جدیدی ارائه شده است. تعمیر ونگهداری ساختمان مبحث تعمیرو نگهداری در ساختمان مدتهاست درسراسر جهان بویژه در کشورها ی توسعه یافته مورد توجه قرار گرفته است.با اینکه اهمیت این بخش از صنعت وتکنولوژی ساختمان از سوی محافل علمی و تحقیقاتی معتبر جهان بدست می آید شناخته شده متاسفانه در بعد کاربردی و علمی آنگونه که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته است .برای جلب توجه بیشتر دست اندرکاران امر ساختمان به این مسئله مهم در اواخر دهه 1970 شواری جهانی اسناد و مدارک وتحقیقات ساختمان توجه به ارتقای کیفیت تخصصی در امر مدیریت تعمیر و نگهداری ساختمان را در دستور کار خود قرار دادو کمیسیون را نیز به مطالعه روشهای گسترش بکارگیری یافته های علمی تخصیص داد. یکی از کارهای پر هزینه در کلیه کشورها تعمیرو نگهداری ساختمانهاست که هزینه قابل توجهی را به خود اختصاص می دهد این هزینه ها که جزء سرمایه های ملی است به طور مشخص و ملموس نیست .ولی در کشورهای که در این مورد بررسی های به عمل آمده است مانند انگلستان هزینه تعمیرات سالانه ساختمان ها را بیشتر از 2 میلیارد پوند برآورد کرده اند. حال با توجه به سطح بالای هزینه تعمیرات ساختمان ها در کشورمان چنانچه با اتخاذ مدیریتی مناسب درصدی از هزینه ها را کاهش داده و صرفه جویی کنیم. رقم قابل توجهی خواهد بود که طبیعتا به سرمایه ملی باز گردانده می شود .امروزه موضوع تعمیر ونگهداری در موضوعات پزوهش و اجرا نقش مهمی ایفا می کند . تمامی ساختمان ها پس از ساخت نیار به تعمیر ونگهداری دارد .نحوه تعمیرو نگهداری نقش بسزایی در افزایش هزینه های ساختمان در زمان بهره برداری دارد.در اثراعمال سیستم مناسب نگهداری از انجام تعمیر در سطح وسیع جلوگیری شده و در نتیجه از هزینه ی قابل توجه تعمیر در سطح وسیع کاسته می شود. بکار گیری یک سیستم مدیریتی برای انجام نگهداری ساختمان ها بسیار با اهمیت است زیرا بدون داشتن سیستم مناسب کار نگهداری سلیقه ای بوده و بازده لازم را نخواهد داشت تمامی این عوامل ایجاب می کند که یک سیستم مدیریتی از مرحله مناقصه تا مرحله اجرا در عملیات تعمیرو نگهداری ایجاد شود. تعمیر و نگهداری ساختمان (تعمیر کاشی) دلایل مهم ترک و شکست کاشی  دلیل عمده ترک و شکسته شدن کاشی درساختمان نشست ساختمان میباشد.دلیل دیگر جنس لعاب کاشی از شیشه و سیلیس می باشد و با کوچکترین فشار ترک و خرد میشود.درگاهی موارد کاشی پشت لوله های آبگرمکن یا دودکش بخاری و مکان های دیگری قرار میگیرد که باعث میشود کاشی گرمای زیادی به خود جذب کند و بر اثر انقباض و انبساط کاشی ترک می خورد در ضمن برای جلوگیری از این امر لوله ها را با پشم شیشه می پوشانند وبرای  چسبندگی بهتر ملات با عایق پشم شیشه از تور سیمی استفاده میکنند. تعمیر کاشی هایی که ترک برداشته اند با چکش سبک به گوشه آن ضربه زده و آنرا خرد کرده وکامل جمع میکنیم  محلی را که باید کاشی جدید نصب گردد کاملا تمیز کرده و به مقدار کافی از چسب کاشی استفاده میکنیم دقت شود چسب شره نکند و فقط جوابگوی نگه داشتن کاشی باشد.باتخماق به گوشه های آن به آرامی ضربه میزنیم تا به خوبی بچسبد. تعمیر کاشی کاری به روش بنایی پس از خرد کردن کاشی های ترک دار ملات پشت آن را به اندازه 2سانتیمتر کاملا خالی و تمیز میکنیم  محل را آبخوار میکنیم  ملات ماسه سیمان ریز دانه را با عیار کافی تهیه و در محل میگذاریم  کاشی زنجاب شده را در محل خود قرار میدهیم وبا تخماق بر تمام سطح میکوبیم وهم سطح وتراز، نسبت به کاشیهای اطراف اجرا میکنیمپس از نصب کاشی آنرا با پودر سنگ وسیمان رنگی نسبت یک به چهار بند کشی میکنیم و با پارچه سطح کاشی را تمیز میکنیم. نصب کاشی روی ترکهای عمیق دیوار دو ردیف از کاشی های اطراف ترک را خرد میکنیم تا بتوانیم تعمیرات را به خوبی انجام دهیم.  ملات پشت کاشی را کاملا میگیریم .  آجرکاری و عرض ترک را تا ارتفاع عمق لازم خالی میکنیم.   پس از اجرای سفت کاری (نصب و ترتیب دادن به آجرها)نصب کاشی ها را با استفاده از گل رس ودوغاب ریزی ادامه میدهیم درمرحله آخربند کشی و سطح را تمیز میکنیم چند نکته برای تراشیدن کاشی از تیشه تیز و سمباده برقی استفاده میکنیم .وبرای جدا کردن کاشی(دو نیم کردن)ازمیخ مخصوص و تیزی سطح پشت کاشی را خط انداخته وشیار سراسری ایجاد کرده و دو گوشه کاشی را اهرم کرده وازهم جدا کنیم.که امروزه این کار به وسیله دستگاه کاشی بر انجام میشودگاهی مواقع لازم میشود کاشی را سوراخ کرد مثلا برای عبور شیرآلات و یا پریزهای برق از تیشه دو سر و تیشه کلنگی ونوک تیز و گاهی مواقع از گازانبر استفاده میکنیم دلایل طبله کردن کاشی (منظور از طبله کردن کاشی در آمدن کاشی از سر جای خود میباشد) - بی توجهی در ملات گذاری    - استفاده از کاشی کاملا خشک    - به کارگیری روشهای غلط دوغاب ریزی | - استفاده کردن خاک رس در ملات ماسه و سیمان روش تعمیر طبله کردن کاشی پس از خالی کردن ملات قدیمی کاشی را نصب و تعمیر کرده برای نصب میتوان از چسب کاشی استفاده کرد و سپس از دوغاب بندهای کاشی کاری را بند کش و تمیز میکنیم. تعمیر ونگهداری ساختمان (تعمیر موزائیک) به چه دلایلی موزائیک ها لق میشوند چنانچه ماسه ملات موزائیک فرش ، شسته باشد از نوع درشت دانه بعلت زبری بین ملات و موزائیک پیوند به وجود نمی آید و به مرور زمان بر اثر رفت وآمد و جابجایی و سایل و غیره موزائیک فرش نیز لق میشود. جلوگیری از لق شدن موزائیک   باید از ماسه ریز دانه سیلت دار استفاده کرد تا سبب چسبندگی هر چه بیشتر ملات و موزائیک شود. باید سطح موزائیک را از گرد و غبار پاک کرد . روش تعمیر موزائیک هایی که لق شده اند (تعمیر جزیی) موزائیک و موزائیک هایی که لق شده اند را با لبه کاردک یا کمچه از جای در آورده  سطح ملات زبره را گرد گیری و مرطوب میکنند.  موزائیک راازملاتهای قدیمی پاک میکنیم(دوغاب اطراف را میتراشیم)وآن را زنجاب میکنیم دوغاب اصلی ساخته شده را روی ملات سابق زبره که سخت شده میریزیم و موزائیک را در جای قبلی خود قرار میدهیم . و سطح موزائیک لزوم با مشت و تخماق میکوبیم عمل دوغاب ریزی را بلافاصله در موزائیک های لق شده انجام میدهیم.با پودر سنگ .سطح دوغاب اضافی را خشک و سپس با کمچه جمع میکنیم نکته: اگر دو سر موزائیک را به اندازه نیم سانتیمتر بتراشیم ملات دوغاب بین آنها بهتر قرار گرفته و چسبندگی بیشتری به وجود می آید.برای خود گیری بهتر موزائیک سطح آن را تا 48 ساعت با پارچه و گونی نمدار مرطوب نگه میدارندچنانچه چسب کاشی در دسترس باشد پس از غبار گیری موزائیک بجای دوغاب از چسب استفاده شود بهتر است اگر لقی موزائیک به تعداد فراوان یا در کل سطح باشد به تعمیر کلی می پردازیم. موزائیک ها را جمع میکنیم. دوغاب اطراف آنها را میتراشیم و آنها را مرطوب میکنیم. سطحی که قرار است موزائیک روی آن قرار بگیرد (زبره) را کاملا مرطوب کرده و ملات ماسه بادی و سیمان با عیار 250 کیلو گرم در متر مکعب را روی ملات قبلی اجرا میکنیم.موزائیک فرش را با ریسمان کشی بنایی میکنیم. نکته: *ملات های زبره قبلی جمع آوری نمی گردد. مگر در کف سازی کمبود ارتفاع به وجود آید.قطر ملات باید بین 1.5 تا 2 سانتی متر باشد . در زیر موزائیک های فرش شده هم نباید از 5 میلیمتر کمتر باشد و کرم گذاری با دقت صورت بگیردگاهی مواقع لازم است از نیم یا سه قدی استفاده کرد .در این حالت پست موزائیک را با تیشه تیز خط انداخته و خالی کرده ( میتراشیم) و با چکش به آن ضربه زده از هم جدا میکنیم. تعمیر موزائیک و ملات  شکسته شده موزائیک های شکسته شده را جمع آوری میکنیم با قلم و چکش با اندازه 1.5 سانتیمتر ملات را میتراشیم اگر خرابی بیشتر باشد مقدار 1.5 افزایش پیدا میکند تا حدی که به موزائیک های اطراف خسارتی وارد نکند. طوح موزائیک ها را مرطوب وملات ماسه و سیمان را با عیار کافی نسبت 1 به 4 آماده میکنیم  موزائیک را اجرا کرده و با مشت و تخماق میکوبیم تا ملات در خلل و فرج آنها بخوبی نشست کندسطح کاشی را کاملا تراز کرده و سپس عمل دوغاب ریزی و تمیز کردن سطح را انجام میدهیم دلایل چال شدن سطح موزائیک به خاطر افت خاک های نرم و فروکش شدن چاهک ها و مقاوم نبودن زیر سازی به مرور زمان موزاییک فرش مشکند و فرو کش میکند. دلایل قوزو کپ شدن سطح موزائیک آهک های ناشکفته ای که در سطح زیر موزائیک فرش ودر چاله ها مدفول شده بعد از آبخور شدن آن شکفته میشود ازدیاد حجم پیدا میکندو سطح موزائیک را قوز و کپ میکند دلایل یخزدگی موزائیک وبلند شدن موزائیک بعلت باز بودن درزهای موزائیک و عدم بی توجهی در امر دوغاب باعث میشود که آب باران زیر کف پوش نفوذ کند  و یخ بزند ازدیاد حجم به وجود آید و موزائیک از جای خود بلند شود. روش های تعمیر سه مواردی (یخزدگی .کپ. و چال شدن ) موزائیک  موزائیک کف و دوغاب سخت شده اطراف موزائیک را جمع آوری میکنیم  ملات زیر موزائیک را کاملا جمع آوری میکنیم و اگر لازم باشد سطح را میکوبیم یا شفته ریزی میکنیم موزائیک فرش را با ملات مرغوب و با رعایت مرطوب سازی اجرا کرده.  برای دوغاب ریزی درزها را بیشتر از 5 میلیمتر باز میکنیم دوغاب ماسه بادی و یا خاک سنگ و سیمان با عیار کافی تهیه میکنیم و سپس سطوح موزائیک را طوری که مجدا درزها خالی نشود. تمیز میکنیم.

تعمیر نگه داری ساختمان

مدیریت نگهداری ساختمان، یکی از موضوعات مهم در مدیریت ساختمان می باشد، که تاکنون در کشور ایران مورد توجه جدی قرار نگرفته است. بطور کلی دوره تعمیر و نگهداری ساختمان در حدود نود و پنج درصد دوره حیات یک ساختمان را - از زمانی که مفهوم ذهنی ساخت شکل می گیرد تا پایان عمر آن- به خود اختصاص می دهد. با اعمال یک سیستم مناسب مدیریتی در بخش تعمیر و نگهداری نه تنها می توان کیفیت ساختمان را افزایش داد بلکه امکان بهینه سازی هزینه ها نیز فراهم می گردد. بدیهی است با توجه به این مطلب تعمیر و نگهداری ساختمان و مدیریت آن از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. در این پایان نامه ابعاد مختلف مدیریت نگهداری ساختمان مورد مطالعه قرار گرفته است. نظر به اینکه داشتن مدیریتی صحیح و مناسب، نیازمند داشتن یک سازماندهی جهت اعمال اهداف مدیریت می باشد، به همین جهت در این پایان نامه همچنین مقوله سازماندهی تعمیر و نگهداری مورد مطالعه قرار گرفته است.از آنجا که آموزش و پرورش در ایران دارای بیشترین ساختمان بعداز خانه های مسکونی می باشد و همچنین با توجه به اهمیت مدارس، در این پایان نامه مدیریت تعمیر و نگهداری مدارس و چگونگی سازماندهی آن در وضعیت فعلی مورد نقد و بررسی قرار گرفته و برای بهبود آن، سازمان جدیدی ارائه شده است.

کامپوزیت‌ها

استفاده از مصالح جدید و به خصوص کامپوزیت‌ها به جای فولاد در دهه اخیر در دنیا به شدت مورد علاقه بوده است. کامپوزیت‌ها از یک ماده چسباننده (اکثراً اپوکسی) و مقدار مناسبی الیاف تشکیل یافته است. این الیاف ممکن است از نوع کربن، شیشه، آرامید و ... باشند، که کامپوزیت حاصله به ترتیب، به نامAFRP ،GFRP ،CFRP خوانده می‌شود. مهمترین حسن کامپوزیت‌ها، مقاومت بسیار عالی آنها در مقابل خوردگی است. به همین دلیل کاربرد کامپوزیت‌های FRP در بتن ‌آرمه به جای میلگردهای فولادی، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. لازم به ذکر است که خوردگی میلگرد در بتن مسلح به فولاد به عنوان یک مسئله بسیار جدی تلقی می‌گردد. تاکنون بسیاری از سازه‌های بتن‌آرمه در اثر تماس و مجاورت با سولفاتها، کلرورها و سایر عوامل خورنده دچار آسیب جدی گردیده‌اند، چنانچه فولاد به کار رفته در بتن تحت تنش‌های بالاتر در شرایط بارهای سرویس قرار گیرند، این مسئله به مراتب بحرانی‌تر خواهد بود. یک سازه بتن‌آرمه معمولی که به میلگردهای فولادی مسلح است، چنانچه در زمان طولانی در مجاورت عوامل خورنده نظیر نمک‌ها، اسیدها و کلرورها قرار می‌گیرد، قسمتی از مقاومت خود را از دست خواهد داد. به علاوه فولادی که در داخل بتن زنگ می‌زند، بر بتن اطراف خود فشار آورده و باعث خرد شدن آن و ریختن پوسته بتن می‌گردد.

تاکنون تکنیک‌هایی جهت جلوگیری از خوردگی فولاد در بتن‌آرمه توسعه داده شده و به کار رفته است که در این ارتباط می‌توان به پوشش میلگردها توسط اپوکسی، تزریق پلیمر به سطح بتن و یا حفاظت کاتدیک اشاره نمود. با این وجود هر یک از این روش‌ها تا حدودی و فقط در بعضی از زمینه‌ها موفق بوده‌اند. به همین جهت به منظور حذف کامل خوردگی میلگردها، توجه محققین و متخصصین بتن‌ آرمه به حذف کامل فولاد و جایگزینی آن با مواد مقاوم در مقابل خوردگی معطوف گردیده است. در همین راستا کامپوزیت‌های FRP (پلاستیک‌های مسلح به الیاف) از آنجا که به شدت در محیط‌های نمکی و قلیایی در مقابل خوردگی مقاوم هستند، موضوع تحقیقات گسترده‌ای به عنوان یک جانشین مناسب برای فولاد در بتن‌آرمه، به خصوص در سازه‌های ساحلی و دریایی گردیده‌اند.

لازم به ذکر است که اگر چه مزیت اصلی میلگردهای از جنس FRP مقاومت آنها در مقابل خوردگی است، با این وجود خواص دیگر کامپوزیت‌های FRP نظیر مقاومت کششی بسیار زیاد (تا 7 برابر فولاد)، مدول الاستیسیته قابل قبول، وزن کم ، مقاومت خوب در مقابل خستگی و خزش، عایق بودن در مقابل امواج مغناطیسی و چسبندگی خوب با بتن، مجموعه‌ای از خواص مطلوب را تشکیل می‌دهد که به جذابیت کاربرد FRP در بتن ‌آرمه افزوده‌اند. اگر چه بعضی از مشکلات نظیر مشکلات مربوط به خم کردن آنها و نیز رفتار کاملاً خطی آنها تا نقطه شکست، مشکلاتی از نظر کاربرد آنها فراهم نموده‌اند که امروزه موضوع تحقیقات گسترده‌‌ای به عنوان یک جانشین مناسب برای فولاد در بتن‌آرمه، به خصوص در سازه‌های ساحلی و دریایی گردیده‌اند.

با توجه به آنچه که ذکر شد ، بسیار به جاست که در ارتباط با کاربرد کامپوزیت‌های FRP در بتن‌ سازه‌های ساحلی و دریایی مناطق جنوبی ایران و به خصوص منطقه خلیج‌فارس، تحقیقات گسترده‌ای صورت پذیرد. در همین راستا مناسب است که تحقیقات مناسبی بر انواع کامپوزیت‌های FRP (AFRP, CFRP, GFRP) و میزان مناسب بودن آنها برای سازه‌های دریایی که در منطقه خلیج‌ فارس احداث شده است، صورت پذیرد. این تحقیقات شامل پژوهش‌های گسترده تئوریک بر رفتار سازه‌های بتن‌آرمه متداول در مناطق دریایی (به شرط آنکه با کامپوزیت‌های FRP مسلح شده باشند) خواهد بود. در همین ارتباط لازم است کارهای تجربی مناسبی نیز بر رفتار خمشی، کششی و فشاری قطعات بتن‌آرمه مسلح به کامپوزیت‌های FRP صورت پذیرد.

لازم به ذکر است که چنین تحقیقاتی در 10 سال اخیر در دنیا صورت گرفته که نتیجه این تحقیقات منجمله آئین‌نامه ACI-440 است که در چند سال اخیر انتشار یافته است. با این وجود کامپوزیت‌های FRP در ایران کماکان ناشناخته باقی مانده است و به خصوص کاربرد آنها در بتن‌آرمه در سازه‌های ساحلی و دریایی کاملاً دور از چشم متخصصین و مهندسین ایرانی بوده است. تحقیقاتی که در این ارتباط صورت خواهد گرفت، می‌تواند منجر به تهیه دستورالعمل و یا حتی آئین‌نامه‌ای جهت کاربرد FRP در بتن‌آرمه به عنوان یک جسم مقاوم در مقابل خوردگی در سازه‌های بندری و دریایی ایران گردد. این حرکت می‌تواند فرهنگ کاربرد این ماده جدید در بتن ‌آرمه ایران را بنیان گذارد و از طرفی منجر به صرفه‌جویی‌ میلیاردها ریال سرمایه‌ای ‌شود که متأسفانه همه ساله در سازه‌های بتن‌ آرمه احداث شده در مناطق جنوبی ایران (به خصوص در مناطق بندری و دریایی)، به جهت خوردگی میلگردها و تخریب و انهدام سازه بتنی، به ‌هدر می‌رود.

منبع: مقاله نت - maghaleh.net

خوردگی بتن

مسأله خوردگی فولاد در بتن از معضلات عمده کشورهای مختلف جهان است. این مسأله حتی در کشورهای پیشرفته همچون آمریکا، کانادا، ژاپن و بعضی کشورهای اروپایی هزینه های زیادی را برای تعمیر آنها به دنبال داشته است. به عنوان مثال درگزارش های بررسی پل ها در امریکا حدود 140،000 پل مسأله داشته اند. این مسأله در کشورهای در حال توسعه و در کشورهای حاشیه خلیج فارس بسیار شدیدتر بوده و سازه های بتنی زیادی در زمانی نه چندان طولانی دچار خوردگی و خرابی گشته اند. بررسی ها در این مناطق نشان می دهد که اگر مصالح مناسب انتخاب گردد، بتن با مشخصات فنی ویژه این مناطق طرح گردد، در اجرای بتن از افراد کاردان استفاده شود و سرانجام اگر عمل آوری کافی ومناسب اعمال شود، بسیاری از مسائل بتن بر طرف خواهد گشت. به هرحال برای پیشگیری در سال های اخیر روش ها و موادی توصیه و به کار گرفته شده است که تا حدی جوابگوی مسأله بوده است.

بقیه در ادامه مطلب.....

استفاده از آرماتورهای ضدزنگ و نیز آرماتورهای با الیاف پلاستیکی frp یکی از این روش ها است که به علت گرانی آن هنوز کاملا توسعه نیافته است. به علاوه عملکرد دراز مدت این مواد باید پس از تحقیقات روشن گردد.

 

از روش های دیگر کاربرد حفاظت کاتدیک در بتن می باشد با استفاده از جریان معکوس با آند قربانی شونده می توان محافظت خوبی برای آرماتورها ایجاد نمود. این روش نیاز به مراقبت دائم دارد و نسبتا پرخرج است ولی روش مطمئنی می باشد.

 

برای محافظت آمارتور در مقابل خوردگی، چند سالی است که از آرماتور با پوشش اپوکسی استفاده می شود. تاریخچه مصرف این آرماتورها بویژه در محیط های خورنده نشان می دهد که در بعضی موارد این روش موفق و در پاره ای نا موفق بوده است. به هرحال اگر پوشش سالم بکار گرفته شود با این روش می توان حدود 10 تا 15 سال خوردگی را عقب انداخت.

 

استفاده از ممانعت کننده ها و بازدارنده های خوردگی بتن نیز به دو دهه اخیر برمی گردد. مصرف بعضی از این مواد همچون نیترات کلسیم و نیترات سدیم جنبه تجارتی یافته است. به هر حال عملکرد این مواد در تاخیر انداختن خوردگی در تحقیقات آزمایشگاهی و نیز در محیط های واقعی مناسب بوده است. بازدارنده های دیگری از نوع آندی و کاتدی مورد آزمایش قرار گرفته اند ولی دلیل گرانی زیاد هنوز کاربرد صنعتی پیدا نکرده اند.

 

برای محافظت بیشتر آرماتور و کم کردن نفوذپذیری پوشش های مختلف سطحی نیز روی بتن آزمایش و به کار گرفته شده است. این پوشش ها که اغلب پایه سیمانی و یا رزینی دارند با دقت روی سطح بتن اعمال می گردند. عملکرد دوام این پوشش به شرایط محیطی وابسته بوده و در بعضی محیط ها عمر کوتاهی داشته و نیاز به تجدید پوشش بوده است. روی هم رفته پوشش های با پایه سیمانی هم ارزانتر بوده و هم به علت سازگاری با بتن پایه پیوستگی و دوام بهتری در محیط های خورنده و گرم نشان می دهند.

 

با پیشرفت روزافزون انقلاب تکنولوژیک به ویژه در تولید بتن های خاص برای مناطق و شرایط خاص می توان از این بتن ها در ساخت وسازهای آینده استفاده نمود. دانش استفاده صحیح از مصالح، اجرای مناسب و عمل آوری کافی می تواند به دوام بتن ها در مناطق خاص بیفزاید. تحقیفات گسترده و دامنه داری برای بررسی دوام بتن های خاص در شرایط ویژه و در دراز مدت بایستی برنامه ریزی و به صورت جهانی به اجرا گذاشته شود.

منبع: ایران سازه - iransaze