پروژه متره و برآورد

مقدمه

پس از بازدید محل و ریشه کنی، اولین قدم در ساختن یک ساختمان پیاده کردن نقشه می باشد. منظور از پیاده کردن نقشه یعنی انتقال نقشه ساختمان از روی کاغذ به روی زمین با ابعاد اصلی (یک به یک) بطوریکه محل دقیق پی ها و ستونها و دیوارها و زیرزمینها و عرض پی ها روی زمین به خوبی مشخص باشد و همزمان با ریشه کنی و بازدید محل باید قسمتهای مختلف نقشه ساختمان مخصوصاً نقشه پی کنی کاملاً مورد مطالعه قرار گرفته بطوری که در هیچ قسمت ، نقطه ابهامی باقی نماند و بعداً اقدام به پیاده کردن نقشه بشود. باید سعی شود حتماً در موقع پیاده کردن نقشه از نقشه پی کنی استفاده گردد. برای پیاده کردن نقشه ساختمانهای معمولی و کوچک از متر و ریسمان بنائی که به آن ریسمان کار هم می گویند استفاده گردد.

بعد از اتمام کار پیاده کردن نقشه و قبل از اقدام به گودبرداری یا پی کنی باید حتماً مجدداً اندازه های نقشه پیاده شده را کنترل نمائیم تا حتی المقدور از وقوع اشتباهات احتمالی جلوگیری شود. بطور کلی باید همیشه توجه داشت که پیاده کردن نقشه یکی از حساس ترین و مهم ترین قسمت اجرا یک طرح بوده و کوچکترین اشتباه در آن موجب خسارتهای فراوان می شود.

برای جلوگیری از نفوذ رطوبت به کف اطاقها و سالنها ، روی زمین کوبیده شده ، به ضخامت حداقل 15 سانتی متر سنگهای درشت با قطر تقریبی 5 سانتی متر می ریزند. این لایه با توجه به فضای خالی بین سنگها ، مانع صعود نم به طبقات بالاتر می گردد. درشتی دانه های بلوکاژ هر چه بالاتر می آید کوچکتر می شود به طوریکه در آخرین لایه درشتی دانه ها در حدود یک میلیمتر می باشد.

بتن مگر که به آن بتن لاغر یا بتن کم سیمان هم می گویند اولین قشر پی سازی می باشد ، مقدار سیمان در بتن مگر در حدود 100 الی 150 کیلوگرم در متر مکعب است. بتن مگر اغلب به دو دلیل زیر مورد استفاده قرار می گیرد :

الف) برای جلوگیری از تماس مستقیم بتن اصلی پی با خاک

ب) برای رگلاژ کف پی و ایجاد سطح صافی برای ادامه پی سازی

ضخامت بتن مگر در حدود 10 سانتی متر می باشد و معمولاً قالب بندی (چوبی یا آجری) از روی بتن مگر شروع می شود.

بعد از انجام عملیات خاکبرداری پی ها ، سطح حاصله را تراز می نمائیم و بعد از مشخص نمودن رقوم ارتفاعی به ضخامت 5 الی 10 سانتی متر بتن مگر می ریزیم . برای این کار می توان در نقاط مختلف در محل ستونها ، میلگردها و ارتفاع بتن مگر را با استفاده از دوربین نقشه برداری یا ریسمان کار و شلنگ تراز مشخص نمود. بعد از اجرای بتن مگر و خشک شدن نسبی به صورتیکه بتوان بر سطح آن ، عملیات بعدی را انجام داد، کار قالب بندی را شروع می کنیم . برای قالب بندی می توان از 3 نوع قالب : آجری ، چوبی و فلزی استفاده نمود. بدلیل راحتی اجرا و اقتصادی بودن قالبهای آجری در ساختمانهای معمولی ، معمولاً از قالب بندی آجری استفاده می شود. اما نقطه ضعف این قالب بندی آن است که ممکن است قالب بندی آجری ، آب بتن را جذب نموده و عمل هیدراتاسیون آن را مختل نماید. برای جلوگیری از این کار روش منطقی آن است که قسمت های داخلی پی ها را با نایلون یا پلاستر کم عیار سیمان پوشانید.

روش دیگر آن است که قالب بندی را قدری بزرگتر از بتن فنداسیون اجرا نمود. بعضی ها به اشتباه برای مقابله با این نقطه ضعف قالبهای آاجری ، بلافاصله قبل از شروع بتن ریزی ، نسبت به آبپاشی دیوارهای قالب بندی اقدام می نمایند. با توجه به اینکه تخلیه آب جمع شده در داخل پی به علت وجود آرماتورها بسیار مشکل می باشد ، از این رو جمع شدن آب در کف پی باعث ایجاد نقطه ضعف و افت مقاومت در کف پی می نماید.

اصولاً بتن نیز مانند سایر مصالح ساختمانی در مقابل نیروی کششی ضعیف بوده و در محل تارهای کششی ترکهایی در آن ایجاد می شود لذا برای جلوگیری از ترکیدن بتن ، در محل تارهای کششی میله گردهای فولادی قرار می دهند. تارهای کششی در کف پی بوده و میله گردها را در دو جهت به صورت مشبک ( در حدود 5 سانتی متر بالاتر از کف) روی بتن مگر قرار می دهند. در بعضی موارد بعلت کنترل بار زیر ستون و کنترل برش در پی ها ، علاوه بر مش های کف از آرماتورهای فوقانی یا آرماتورهای سبدی استفاده می شود.

آرماتورهای شبکه ای (مش) را که از قبل به اندازه متناسب (در حدود 5 سانتی متر کوچکتر از ابعاد پی ها و 5/2 سانتی متر از هر طرف ) بافته شده است در کف پی قرار داده و زیر آن را با تکه های کوچک شن یا تکه های بتن قدری بالاتر از کف پی قرار می دهند به طوری که در موقع بتن ریزی این شبکه کاملاً در بتن غرق بشود و یا می توان ابتدا در حدود 5 سانتی متر در کف پی بتن ریخت و بعد این آرماتورها را روی آن قرار داده و بتن ریزی را تا ضخامت تعیین شده در نقشه ادامه داد ولی این کار همیشه ممکن نیست زیرا اغلب مواقع وجود شبکه های شناژ مانع این کار می گردد ، محل برخورد آرماتورهای چپ و راست را باید با مفتولهای غیر فنری 3 یا 4 به یکدیگر متصل نمود. باید توجه داشت که سر کلیه آرماتورها به صورت چنگک خم شده و یا به صورت گونیا گردانیده شود. باید توجه داشت که کلیه برخورد
میله گردهای چپ و راست با مفتول بسته شود.

پس از آنکه قالب بندی انجام شد و شبکه های زیر ستون ها را در داخل پی ها قرار دادند قبل از بتن ریزی ، پی ریزی ها را بوسیله حداقل 4 میله گرد که تعداد و نمره آن بوسیله محاسبه تعیین می گردد به همدیگر وصل می نمایند این میله گردها باید به وسیله میله گردهای عرضی که به آن خاموت می گویند بهمدیگر متصل باشد. قطر میله گردهای عرضی و فاصله آنها بوسیله محاسبه تعیین می شود. خاموتها باید حتماً به خم غیر 90 درجه ختم شوند بهتر است این خم در قسمت فشاری قطعه بتن قرار بگیرد این قفسه های شناژ باید حداقل تا یک چهارم بعد پی به داخل آن ادامه پیدا کند. بعضی از مهندسین محاسب ترجیح میدهند که این قفسه شناژ سراسر پی را طی نموده و از طرف دیگر آن ادامه پیدا کند در این صورت این قفسه ها باید یکدیگر را قطع نمایند . آرماتور گذاری و بتن ریزی این شناژها کاملاً مانند شناژ دیوار آجری می باشد . در موقع بتن ریزی چنانکه ممکن باشد بهتر است کلیه بتن پی ها و شناژهای
متصل کننده یکجا ریخته شود. اینکار با وجود ماشینهای حمل بتن که در ایران فراوان یافت می شود امکان دارد ولی چنانچه ریختن بتن کلیه قسمتهای پی در یک روز ممکن نباشد بهتر است بتن ریزی را در محل یک پنج شناژها ( محور تا محور) متوقف کرد چنانچه در موقع متوقف کردن بتن ریزی چند عدد میلگرد کمکی 2 تا 3 عدد را با همان نمره آرماتورهای شناژ داخل بتن قرار داده به طوری که تقریباً نصف طول آن در بتن روز بعد قرار گیرد بهتر است. برای نصب صفحات زیر ستون به روش زیر عمل می کنیم :

با استفاده از بولت ها و مهره هایی ، بیس پلیت در محل خود فیکس می گردد. روش کار به این شکل است که بعد از جایگذاری آرماتورها ، صفحات زیر ستون به همراه بولت در محل آکس پی ها (معمولاً صفحات زیر ستون در آکس پی قرار می گیرند. مگر در حالتی که بعلت شرایط خاص ، صفحات زیر ستون به پی خروج از مرکزیت داشته باشند) در محل خود قرار می گیرند.

برای اینکه در هنگام بتن ریزی بولت ها از موقعیت خود جابجا نشوند ، لازم است به شکل مناسب آنها را با آرماتورهای کف پی ، متصل نمود. این کار می تواند با جوش یا سیم آرماتوربندی انجام شود. در مواردی بعضی از معماران برای فیکس نمودن بولت ها از بتن استفاده می نمایند ودر حالتی ممکن است به علت بار زیاد ستونها برای کنترل برش ، ارتفاع پی از حد متعارف بالا رود (5/1 ـ 1 متر) در این حالت ارتباط آرماتورها به کف پی به بولت ها وجود نخواهد داشت. لذا در این شرایط با استفاده از خرکهایی ، بولت ها را مهار می نمائیم.

به خاطر آنکه امتداد بولت ها با سوراخ های بیس پلیت مطابقت داشته باشند ، حتماً بایستی در جایگذاری بولت از شابلون با صفحه زیر ستون استفاده نمود بعد از نصب صفحات زیر ستون با روش توضیح داده شده ، کار بتن ریزی پی آغاز می شود.

تعیین اسلامپ :

قالب را مرطوب کرده و آن را روی یک سطح تخت ، مرطوب و نفوذ ناپذیر قرار دهید. با ایستادن روی جای پا ، قالب را هنگام پر کردن محکم سرجایش نگهدارید . نمونه ای از بتن تازه در قالبی به شکل مخروط ناقص ریخته می شود ودر سه لایه که هر کدام 3/1 حجم قالب می باشند پر می شود و توسط یک میله متراکم می گردد . هر لایه با 25 ضربه میله مخصوص کوبیده و ضربه هایی که زده می شود بایستی یکنواخت باشند . برای لایه زیرین لازم است میله را کمی کج کرده و تقریباً نصف ضربه ها را در نزدیکی محیط بزنید و سپس بقیه ضربه ها به صورت قائم و در مسیری مارپیچ به سمت مرکز ، ادامه داده شوند . ضربه های لایه زیرین باید طوری باشد که میله در تمام عمق لایه نفوذ نماید. لایه دوم و لایه بالایی را نیز طوری بزنید که میله در تمام عمق لایه نفوذ نماید . بنابراین در هر ضربه میله مقداری هم به لایه زیرین نفوذ می کند . در هنگام پر کردن لایه بالایی و قبل از آغاز ضربه ها ، آنقدر بتن به داخل قالب بریزید تا به صورت برآمده از قالب بیرون بزند . اگر ضربه زدن باعث شد که سطح بتن از بالای قالب پائین تر بیاید ، مقداری بتن اضافه نمائید، سپس قالب بالا آورده (بطور قائم) می شود و بتن نشست می کند. فاصله بین وضعیت اولیه و وضعیت تغییر شکل یافته بتن در مرکز سطح بالایی آن اندازه گرفته می شود و به عنوان اسلامپ بتن گزارش می شود.

قبل از بتن ریزی باید کلیه آرماتورها با نقشه کنترل شود، مخصوصاً دقت شود که آرماتورها به همدیگر با سیم آرماتوربندی بسته شده باشد و اگر جائی فراموش شده باشد مجدداً بسته شود، فاصله آرماتورها بایستی یکنواخت باشد و محل بتن ریزی عاری از خاک و مواد زائد باشد، اگر بین اتمام کار آرماتوربندی و بتن ریزی چند روز فاصله باشد حتماً می باید محل کار با دقت بیشتری بازدید شود. کلیه قسمتهای قالب بندی باید با دقت بازدید شود زیرا همانطور که می دانیم تا چند روز کلیه وزن بتن و آرماتورهای آن را همین قالب تحمل خواهد نمود و اگر نقطه ضعفی در آن باشد که نتواند بتن را تحمل نماید ودر موقع بتن ریزی شکسته و فرو ریزد ضرر مالی بزرگی به کار وارد خواهد شد زیرا در روز بتن ریزی که رفت و آمد روی قالب زیاد بوده و هر کس به کاری مشغول می باشد ، مشکل بتوان اقدام به تعمیر کفراژ نمود. در تمام روز بتن ریزی حتماً باید یک نفر کارگر با تجربه مدام قالب ها را کنترل نموده و اثرات اضافه شدن وزن را روی آنها در نظر داشته باشد ودر موقع بروز خطر فوری افراد دیگر را مطلع نماید.

در موقع بتن ریزی باید از رفت و آمد زیاد روی آرماتورها جلوگیری نمود زیرا در این صورت در اثر وزن کارگران در آرماتورها انحنای موضعی بوجود خواهد آمد. بهتر است از قسمت جلو ( آنطرف که به مرکز تهیه بتن نزدیک تر می باشد) شروع به بتن ریزی نمود زیرا در این صورت رفت و آمد کارگران از روی آرماتورها به حداقل خواهد رسید در این صورت برای آنکه پای کارگران در بتن تازه ریخته شده فرو نرود باید در مسیر عبور و مرور کارگران از تخته های زیر پا استفاده شود. باید مطمئن شویم که بتن تمام گوشه های قالب را پر نموده و کرمو نمی باشد . ( ویبره زدن که توضیح داده خواهد شد) . بایستی حمل بتن به صورتی انجام گیرد تا اجزا آن از همدیگر جدا نشوند . در موقعی که بتن باید به راههای دور حمل گردد باید حتماً از ماشینهایی که دارای منبع گردان می باشد استفاده نمود. در مواقعی که مشاهده
می کنیم اجزا بتن در اثر حمل و نقل از یکدیگر جدا شده است باید آن را اصلاح نمود و یا از مصرف آن خودداری نمائیم . تا آنچه که ممکن است بهتر است که بتن ریزی بدون  وقفه انجام گیرد. بطوریکه در موقع سخت شدن یکپارچه باشد ولی نظر به اینکه همیشه ممکن نیست و گاهی مجبور هستیم که بتن ریزی را تعطیل نموده و کار را در روز بعد شروع کنیم در چنین مواقعی می باید محل قطع بتن حتماً با نظر مهندس کارگاه انجام شود زیرا محل قطع بتن باید در جائی باشد که نیروهای وارده صفر بوده و یا حداقل باشد در مواقع قطع بتن ریزی باید چند عدد فولاد کمکی در مقطع گذاشته شود بطوریکه نصف طول این میله گردها در بتن روز بعد قرار گیرد. روز بعد باید سطح قطع شده کاملاً با آب شسته شده و از گرد و خاک و مواد اضافی پاک گردد آنگاه باید با قدری دوغاب سیمان خالص ، محل را اندود نموده آنگاه
 بتن ریزی جدید را شروع نمود، بهتر است حتی المقدور از مصرف چسب و هر گونه مواد دیگر در بتن خودداری گردد. فرو ریختن بتن از لابلای آرماتورها مجاز نیست زیرا ممکن است باعث جدا شدن مواد متشکله بتن گردد.

ویبره کردن بتن :

ویبراتور دستگاهی است که به شلنگ بلندی ختم شده و این شلنگ بوسیله موتور برقی و یا بنزینی مرتعش می شود که با قرار دادن شلنگ در داخل بتن آن را مرتعش نموده و باعث هدایت آن به تمام گوشه های قالب می شوند. باید متوجه بود که ویبره کردن بتن بیش از اندازه باعث می شود که دانه های ریزتر و دوغاب سیمان بالا آمده و دانه های درشت تر به ته قالب هدایت بشود که این خود باعث مجزا شدن اجزا بتن گردیده و موجب ضعف قطعه ریخته شده خواهد شد بهتر است که در ضمن ویبره کردن بتن بوسیله ضربه زدن به بدنه قالب و کوبیدن خود بتن آن را به خوبی متراکم نموده و نقاط تجمع هوا و فضاهای خالی را بخوبی پر نمائیم . در موقع ویبره کردن بتن ، شلنگ ویبراتور باید حتی المقدور در وضع قائم نگه داشته شود ودر امتداد محورش جابجا گردیده و خیلی آرام در حال کارکردن از بتن بیرون کشیده شود. اگر بتن را ویبره می نمائیم باید زمانی که شلنگ ویبراتور داخل بتن قرار گیرد به دفعات بوده و هر بار از یک دقیقه تجاوز نکند و بعد از یک دقیقه باید آن را در بتن جابجا نمائیم.

بعد از اتمام بتن ریزی لازم است به مدت یک هفته با عمل آوری سریع بتن از بارگذاری روی آن خودداری ، اما با توجه به اینکه بارهای اعمال شده به پی بصورت تدریجی خواهد بود ، می توان بعد از زمان فوق به اجرا و ادامه عملیات اجرایی مبادرت نمود. سیمان موجود در بتن ریخته شده در مجاورت رطوبت باید سخت شده و دانه های سنگی موجود در مخلوط را به همدیگر چسبانیده و مقاومت بتن به حداکثر برساند بدین لحاظ می باید از خشک شدن سریع بتن جلوگیری نموده و آنرا از تابش شدید آفتاب و وزش بادهای تند محفوظ نگه داشت و سطح آن را حداقل تا هفت روز مرطوب نمود. این مدت برای بتن زودگیر سه روز است . برای اینکار بهتر است که روی بتن تازه ریخته شده را با گونی یا کاغذ پوشانیده و این پوشش  را مرطوب نگه داریم بهتر است بعد از 3 الی 4 ساعت بعد از بتن ریزی شروع به آب دادن روی آن بنمائیم زیرا در غیر اینصورت سطح آن ترک خورده و موجب نفوذ هوا به داخل بتن شده و آرماتور بکار رفته در بتن در معرض خورندگی واقع گردیده و موجب ضعف قطعه خواهد شد. بتن تازه ریخته شده نباید در معرض بارانهای تند قرار گیرد زیرا باران دوغاب سیمان و مصالح ریز دانه را شسته و سنگهای درشت را نمایان خواهد نمود. در موقع بارندگی بهتر است بتن ریزی متوقف شده و بتن ریخته شده را از آسیب باران محفوظ نمود و بالاخره بعد از گیرش بتن می توان کار تراز نهایی صفحات زیر ستونها را انجام داده و با سفت نمودن مهره های بولتها ، صفحات زیر ستونها را بر روی پی فیکس نمود. دقت شود تمام صفحات و ستونها نسبت به هم تراز باشند.

قسمت های مختلف ستون :

· قسمت های اصلی ستون :

پروفیلی است که بارهای فشاری را تحمل می نماید . برای ساختن می توان از پروفیلهای مختلف استفاده نمود. برای ساختن ستونها با استفاده از پروفیلها باید دقت کافی به عمل آورد تا ستونها کاملاً مستقیم و راست ساخته شود زیرا کوچکترین انحنای ستون ممکن است بعد از بارگذاری منجر به کمانش ستون گشته ودر نتیجه باعث تخریب ساختمان شود. در موقع ستون سازی به دو علت ممکن است انحنا در آن ایجاد شود. اول آنکه امکان دارد تیرآهنهای مورد استفاده برای ساختن ستون در اثر حمل و نقل دارای پیچیدگی باشد و دوم آنکه ممکن است در اثر جوشکاری غیر فنی و نادرست در ستون پیچیدگی ایجاد بشود.

        ·          تسمه های اتصال :

ستونها ممکن است از دو عدد تیرآهن I شکل و یا دو عدد ناودانی و یا چهار عدد نبشی و غیره تشکیل شده باشد که این پروفیلها می باید به یکدیگر متصل شود.

معمولاً این پروفیلها را بوسیله تسمه به همدیگر متصل می نمایند ابعاد این تسمه ها بوسیله محاسبه تعیین می گردد ولی اغلب برای ساختمانهای معمولی از تسمه هائی به ابعاد تقریبی 1×10×200 استفاده می گردد طول تسمه معمولاً به اندازه پشت تا پشت ستون می باشد (قدری کمتر برای جوشکاری) تسمه ها را در ایران معمولاً به طور موازی با یکدیگر جوش می دهند و فاصله آنها از یکدیگر در حدود 40 سانتی متر می باشد ( محور تا محور) ولی گاهی طبق محاسبه مجبور می شوند تسمه ها را با زاویه 45 درجه و یا 30 درجه جوش بدهند.

· صفحه های تقویتی :

گاهی ممکن است ستون انتخاب شده از لحاظ شماره تیرآهن برای کلیه طبقات مناسب بوده و فقط برای یک یا دو طبقه پایین که بار بیشتری را تحمل می نماید ضعیف باشد در این صورت ممکن است مهندس محاسب برای تقویت ستون ، ورقهای تقویتی سراسری پیشنهاد نماید در اینصورت دیگر برای اتصال ستون در این قسمت از تسمه استفاده نمی گردد . جوشکاری ورقهای تقویتی باید به طور کافی و با بعد معین باشد تا نقطه ضعفی از این نظر ایجاد نشود.

اتصال ستون به صفحه زیر ستون : ابتدا یادآوری می گردد که صفحه زیر ستون قبلاً کاملاً تراز ودر یک سطح کار گذاشته شده است اکنون متذکر می گردد سطح انتهائی ستون یعنی محل اتصال آن به صفحه زیر ستون باید کاملاً مستوی بوده به طوریکه در موقع قرار دادن آن روی صفحه تمام نقاط در تماس باشد. آنگاه ستون را بلند کرده و در محل خود قرار می دهند لازم به یادآوری است که ستون را اغلب بوسیله جرثقیل بلند می کنند در کارهای کوچک می توان ستون را بوسیله دکل بلند نمود.

آنگاه ستون را با دوربین و یا شاقول معمولی بنائی شاقول نموده و دور تا دور آنرا به صفحه زیر ستون جوش می دهند آنگاه برای تکمیل کار ، ستون را بوسیله چهار عدد نبشی 10 یا 12 و یا بزرگتر به صفحه جوش می دهند ابعاد این نبشی ها طبق محاسبه تعیین می گردد.

در موقع جوشکاری پای ستون به صفحه زیر ستون باید توجه نمود چنانچه بعد جوش زیاد باشد مانع چسبیدن نبشی های اتصال به ستون و صفحه زیر ستون خواهد شد. باید دقت شود که این جوشکاری فقط درزما بین پای ستون و صفحه زیر ستون را پر نماید و از آن خارج نشود. چنانچه این دقت ممکن نباشد بهتر است از این جوشکاری صرف نظر گردد . در بعضی ستونها که دارای خارج از محوری شدید می باشد بجای نبشی از صفحات مستطیل شکل که طول آن بیشتر از پشت تا پشت ستون است استفاده می گردد و بدینوسیله نبشی های اتصال را با ابعاد بزرگتر بوسیله صفحه در محل می سازد و بوسیله چند عدد صفحه لچکی که بین دو بال نبشی قرار می دهند سیستم قابل اطمینان در مقابل ممانهای وارده ایجاد می نمایند . عرض و طول کلی این اتصالات نباید از روی صفحه زیر ستون تجاوز نماید.

· جوش :

متداولترین وسیله اتصال دهنده قطعات فلزی به یکدیگر در ایران جوشکاری می باشد که معمولاً از دستگاههای جوش برقی استفاده می گردد . این دستگاه ممکن است مستقیماً با برق شهر کار کند و یا خود بوسیله موتوری تولید برق نموده و عمل جوشکاری را انجام دهد به این نوع اخیر دستگاه جوش سیار گفته می شود. برای جوشکاری در ساختمانهای فلزی دستگاهی که مستقیماً به برق شهر وصل می شود به هیچ وجه پیشنهاد نمی گردد و بهتر است از دستگاههای جوش سیار استفاده شود بهرحال اسکلت فلزی بهتر با برق متوالی جوشکاری شود.

در بعضی از ساختمانهای فلزی قطعات بوسیله پیچ و مهره یا میخ پرچ به یکدیگر متصل می گردند . قطر پیچها و اندازه مهره ها و همچنین فاصله سوراخها از یکدیگر و تعداد آنها کاملاً بوسیله محاسبه تعیین می گردد و روی نقشه های محاسباتی قید شده است ولی اتصال قطعات به وسیله پرچ به علت اشکالات زیاد و سختی کار ، رفته رفته منسوخ شده است و جای خود را به جوش که پیوسته در حال پیشرفت است می دهد. بعد جوش بوسیله محاسبه تعیین می گردد و بستگی به قطر قطعاتی دارد که بوسیله جوش به همدیگر متصل می شوند ولی در هر حال نباید از 6 میلیمتر کمتر باشد. در موقع انتخاب الکترود جوشکاری باید دقت کافی به عمل آید و الکترودی انتخاب بشود که متناسب با جوشکاری بوده و بعد لازم را به راحتی ایجاد نماید. همچنین باید توجه نمود تا آمپر دستگاه به نحوی انتخاب گردد که قادر به ذوب نمودن الکترود باشد. حداقل قطر الکترود جوشکاری برای اسکلت فلزی 4 میلیمتر پیشنهاد می گردد . باید دقت شود که جوشکاری در کلیه قسمتها یکنواخت بوده و با بعد مساوی انجام گردد و به اصطلاح زنجیره ای باشد.

بهتر است تا آنجا که ممکن است جوشکاری روی زمین به طور افقی روی قطعات انجام شده آنگاه قطعه در محل خود نصب گردد تا امکان جوش معمولی وجود داشته باشد و از جوش سر بالا و یا سرازیر و معکوس تا آنجا که ممکن است خودداری گردد زیرا برای این نوع جوشکاری ها احتیاج به کارگران ورزیده میباشد که استفاده از وجود آنها در تمام کارگاهها مشکل است. در ساختمانهای مهم و یا جوشکاریهای حساس مخصوصاً وقتیکه جوشکاری برای آب بندی به کار می رود بعد از اتمام هر قسمت از جوشکاری جوشهای داده شده بوسیله دستگاههای مخصوص با اشعه ایکس عکس برداری شده و کنترل می گردد.

· لچکی یا ورق پشت بند

اگر ممانهای وارده در پای ستون زیاد باشد و احتمال خم شدن نبشی ها در محل اتصال ستون با صفحه زیر ستون وجود داشته باشد دو یا سه قطعه تسمه به صورت لچکی بین دو بال نبشی قرار داده و بخوبی جوش می دهند تا از خم شدن نبشی جلوگیری نمایند از این قطعات لچکی در نبشی های زیر سر پلها که دارای بار زیاد می باشد نیز استفاده می گردد ضخامت این لچکی ها در حدود 10 الی 12 میلی متر می باشد.

سقفهای تیرچه و بلوک :

اجزاء تشکیل دهنده سقف تیرچه بلوک :

تیرچه :

متداولترین نوع تیرچه در ایران تیرچه های بتنی می باشد که با قالب سفالی و یا بدون قالب سفالی تهیه و عرضه می گردد . تیرچه های معمولی با خرپا مسلح می باشند . خرپا از سه قسمت تشکیل می شود:

الف) میله گردهای کف خرپا می باشند که تعداد و قطر آنها طبق محاسبه بدست می آید و باید از لحاظ طول و تعداد و نوع میله گرد (ساده یا آجردار) کاملاً مطابق نقشه باشد. کلیه ممانهای مثبت تیرچه به وسیله همین میله گردها تحمل می شود. با توجه به اینکه اغلب مهندسین محاسب برای صرفه جویی طول یک یا چند میله گرد را کوتاه تعیین می نمایند این میله گردها باید درست در وسط طول تیرچه ( محل ممان مثبت بحرانی) قرار گیرد. برای اینکه این میله گردها در موقع بتن ریزی جابجا نشود بهتر است آنها را بوسیله یک یا چند میله گرد عرضی به همدیگر جوش بدهیم.

ب) میله گردهای فوقانی خرپا که از میله گرد 8 یا 10 و یا 12 آجدار بوده و داخل بتون سقف و میله گردهای حرارتی قرار می گیرد.

ج) آنگاه میله گرد مارپیچ یا میله گرد مهاری خرپا است که میله گرد کف را به میله گرد فوقانی متصل می نماید . خرپای بعضی از تیرچه ها از ورق و یا تواماً از ورق و میله گرد می باشد ولی متداولترین نوع خرپا از میله گرد ساخته می شود این خرپا را در داخل قالب فلزی و یا سفالی قرار می دهند ، آنگاه بتونی با عیار 400 یا 450 کیلوگرم سیمان و مصالح سنگی ریز دانه تهیه نموده و قالب را که در حدود 10 سانتی متر پهنا و 4 سانتی متر ارتفاع دارد از این بتن پر کرده و بوسیله میز لرزان آنرا ویبره می نمایند. اگر قالب فلزی باشد بعد از سخت شدن بتن آن را از قالب جدا کرده و چند روزی در حوضچه های آب قرار داده آنگاه به بازار عرضه می کنند ولی اگر قالب سفالی باشد این قالب همیشه همراه تیرچه خواهد بود. در هر حال چه قالب سفالی و چه قالب فلزی باشد تیرچه باید چند روز در حوضچه های آب قرار گیرد . اگر از قالب سفالی استفاده می شود بهتر است قبل از بتن ریزی آن را در حوضچه های آب قرار داده تا کاملاً زنجاب شود زیرا در غیر این صورت آب بتن مجاور خود را مکیده و آنرا پوک می نماید . در موقع بتن ریزی تیرچه ، بهتر است خرپا را قدری در محل خود جابجا کنیم تا مطمئن شویم که کلیه میله گردهای تحتانی آن داخل بتن واقع شده و کاملاً در بتن غرق می باشد . بعضی از تیرچه های بتنی پیش تنیده می باشد که معمولاً دارای مقطعی سپری شکل بوده و فاقد میله گرد فوقانی و همچنین میله گرد فوقانی مارپیچ می باشد. میله گردهای تحتانی این نوع تیرچه ها را قبل از بتن ریزی با روش خاص و وسائل مخصوص کشیده آنگاه بتن ریزی می نمایند و تا سخت شدن کامل بتن آن را در حال کشش نگاه می دارند . به این نوع تیرچه ها اصطلاحاً تیرچه بتنی پیش تنیده می گویند.

بلوک :

بلوکهای مورد استفاده در سقف های تیرچه بلوک معمولاً بتنی یا سفالی است و هیچ گونه باری را تحمل نمی نماید و فقط به عنوان قالب مورد استفاده قرار می گیرد . بلوک های سفالی از لحاظ وزن سبک تر بوده و بار کمتری را به ساختمان وارده می نماید . عرض بلوکها معمولاً 40 سانتی متر بوده گاهی نیز آنها را تا 60 سانتی متر هم می سازند و ارتفاع آن تابع ضخامت سقف و بار سقف بوده و بین 20 تا 25 سانتی متر است. بلوک باید طوری طرح شود که به راحتی قابل حمل و نقل بوده و روی تیرچه قرار بگیرد.

بلوکها دارای لبه ای هستند که بوسیله آن بر روی تیرچه قرار می گیرند اگر از تیرچه با قالب سفالی استفاده می شود بهتر است از بلوک سفالی نیز استفاده گردد. زیرا بعلت هم رنگ بودن مصالح بعد از سفید کاری روی سقف ایجاد سایه نمی نماید.

میله گردهای ممان منفی :

با فرض اینکه تکیه گاه تیرچه ها گیردار فرض میشود در محل تکیه گاه ممانی ایجاد
می گردد که می باید بوسیله میله گردی تحمل شود به این لحاظ اگر دو عدد تیرچه به یک تیر ختم شود میله گرد فوقانی تیرچه ها را بوسیله قطعه میله گردی به طول 2 الی 5/2 متر به همدیگر متصل می نمایند قطر این میله گرد بوسیله محاسبه تعیین می گردد و معمولاً از میله گردی به قطر 8 یا 10 یا 12 استفاده می گردد. در آخرین دهانه که تیرچه به یک تیر ختم می گردد نیز میله گردی را بصورت گونیا خم نموده و قسمت کوتاه را داخل آهنهای تیر یا میله گردهای تیربتنی قرار  داده و قسمت مستقیم را روی میله گرد فوقانی تیرچه گذاشته و چند جای آنرا با سیم آرماتوربندی می بندند به این قطعات میله گرد ممان منفی می گویند.

میله گرد حرارتی :

بعد از اتمام سقف و گذاشتن کلیه آهن ها یک سری میله گرد در جهت عمود بر میله گردهای بالای تیرچه به فاصله تقریبی 25 الی 40 سانتی متر قرار می دهند قطر این میله گردها به وسیله محاسبه تعیین می شود و معمولاً میله گردی با قطر 6 یا 8 یا 10 میلی متر می باشد به این آهن ها میله گرد حرارتی می گویند این میله گردها باید به کلیه آهنهای تیرچه با سیم آرماتوربندی بسته شود.

کلاف عرضی : از دهانه 2/4 متر به بالا در وسط دهانه بین بلوک ها ( عمود بر تیرچه )فاصله ای در حدود حداقل ده سانتی متر قرار می هند و زیر این فاصله را تخته ای قرار داده و درون این فاصله حداقل 2 میله گرد به قطر 10 میلی متر یکی بالا و یکی پائین قرار می دهند میله گرد بالا را به میله گردهای بالایی تیرچه می بندند و میله گرد پایین را هم به آهنهای مارپیچ تیرچه متصل می نمایندو این فضا بعد ازآنکه بوسیله بتن پر شد مانند تیرعمود برتیرچه ها قرار گرفته و در مقابل ممانهای وسط تیرچه مقاومت خواهد نمود و برای دهانه های بیش از 6 متر دو عدد کلاف عرضی با فاصله های مساوی در نظر می گیریم . برای اطمینان بیشتر بهتر کلاف عرضی را از دهانه 5/2 متر به بالا ایجاد نمائیم.

قلاب اتصال :

در ساختمانهایی که اسکلت آن فلزی است میله گردهای تیرچه روی نیمی از بال پل قرار می گیرند که پهنای آن در حدود 2 تا 3 سانتی متر می باشد . در شرایط عادی این تکیه گاه کافی است ولی اگر سقف در اثر نیروی زلزله جابجا شود تیرچه از تکیه گاه خود خارج شده و سقف سقوط خواهد کرد. برای جلوگیری از این عیب میله گردهایی را که قطر آن بوسیله محاسبه تعیین می شود و معمولاً از میله گردهایی به قطر 12 یا 14 میلیمتر استفاده می شود خم نموده و بوسیله آن تیرچه و آهن را به همدیگر متصل می نمایند. گذاشتن این قلابها برای ساختمانهایی که اسکلت آن فلزی است الزامی می باشد و بهتر است برای ساختمانهای بتنی نیز گذاشته شود.

بتن :

پس از چیدن تیرچه و بلوک و بستن آرماتورهای تیرها و بستن میله گردهای ممان منفی و میله گردهای حرارتی و گذاشتن قلابهای اتصال اقدام به بتن ریزی می نمائیم قبل از بتن ریزی باید یک بار دیگر کلیه آرماتورهای سقف کنترل شده و مخصوصاً فاصله آنها از یکدیگر و اتصال آنها به همدیگر بازدید شود و در صورت بی عیب بودن کار اقدام به بتن ریزی می نمائیم . بهتر است برنامه ریزی طوری انجام شود که کلیه بتن سقف در یک روز ریخته شود اگر بعللی این کار ممکن نشد باید محل قطع بتن با نظر مهندس محاسب باشد. محل قطع بتن بهتر است روی بلوک ها باشد نه روی تیرها و شاه تیرها.

در موقع بتن ریزی تیرهای اصلی و فرعی باید حتماً از ویبراتور استفاده شود. باید دقت شود که فاصله بین بلوک ها که تیرچه قرار دارد از بتن کاملاً پرشود. ضخامت بتن روی سقف باید یکنواخت بوده و باید در ضمن بتن ریزی و قبل از آنکه بتن کاملاً سخت شود روی آن بوسیله ماله کشی تخت گردد. حداقل ضخامت بتن روی بلوک 5 سانتی متر است برای سهولت کار در حین ماله کشی این ضخامت را بوسیله یک قطعه آجر که معمولاً ضخامت آن 5 سانتی متر است کنترل می نمایند.

1. مقدمه

ساختمان مورد نظر یک ساختمان چهار طبقه و هشت واحدی واقع درزنجان  می باشد.

ساختمانی که آغاز عملیات آن از اواسط خرداد ماه 1388 آغاز شده است.

مدت خاکبرداری 1 روز و مدت پی ریزی 8 روز و همچنین مدت اسکلت بندی این کارگاه در حدود 45 روز می باشد.

البته آغاز دوره کارآموزی برای اینجانب پس از اسکلت بندی می باشد. کلیات ساختمان متشکل از هشت واحد مسکونی در 5 طبقه و یک طبقه پارکینگ می باشد.

مساحت کل بنا 1200 متر مربع می باشد و هر واحد مسکونی در حدود 80 متر مربع است جهت این واحدها شرقی است و از طرف غرب نیز دارای پنجره می باشد.

این ساختمان دارای 23 ستون می باشد که البته نوع آنها بسته به محاسبات متفاوت است. این ساختمان فلزی است. ارتفاع آن از کف زمین 16 متر است.

حال موارد و رویدادهای ساختمان به طور مشروح در بخشها و بندهای جداگانه توضیح داده می شود.

2ـ ستونها :

ساختمان مورد نظر از 23 ستون تشکیل یافته است. ستونها طوری طراحی شده اند که از کف تا بالا یک تیپ می باشد و تیپ ستون در طبقات تغییر نکرده است. ستونها شامل تیر تیپ 14،16،18 است که به صورت های گوناگونی به کار گرفته است. بیشتر ستونها به صورت دو تیرآهن که با تسمه اتصال با فاصله به هم وصل شده اند می باشد. تسمه های اتصال همگی به صورت موازی است و از تسمه های مورب استفاده نشده است.

در کل ساختمان هیچ ستونی که متشکل از ناودانی باشد به چشم نمی خورد . همچنین همانگونه که اشاره گردید در هیچ کجای ستون شاهد تقلیل ضخامت آن نمی باشیم . اگر یک ستون را از کف مورد بررسی قرار دهیم مشاهده می کنیم که این ستون به وسیله ورق بست به صفحه پلیت اتصال یافته است و همچنین در پای هر ستون شاهد چند لچکی (دو یا سه عدد ) می باشیم اتصال ستون به صفحه زیر ستون نیز به وسیله جوش صورت گرفته است الکترودهای مورد استفاده الکترود شماره 4 است.

در اتصال ستون به صفحه زیر ستون از نبشی استفاده نشده است. همچنین از پای ستون تا ارتفاع های متفاوت اعم از (90/2+) –(20/2+) صفحه های سرتاسری تقویتی استفاده شده است.

ستونها در ارتفاع های بالا بوسیله وصله به هم متصل شده اند وصله هایی که هم در جان تیر و هم در بال وجود دارند. اندازه این وصله ها ، ضخامت و طول آنها با هم قدری متفاوت است. در اتصال ستونهای طبقات بالا با تیرها از نبشی و لچکی استفاده شده است که شامل یک یا دو لچکی و سه یا چهار نبشی می باشد. همانطور که می دانیم لچکی ها برای جلوگیری از خم شدن نبشی در محل اتصال است. ستونها دارای نقش مهمی در ساختمان هستند در حقیقت ستون انتقال دهنده بار مرده و زنده ساختمان به پی است و اگر به خوبی طراحی نشده باشد صدمات جبران ناپذیری به ساختمان وارد می کند ، ستونها به گونه های متفاوتی طراحی می شوند که شامل دو تیر ، سه تیر ، دو ناودانی یا چهار نبشی و … می باشد، در ساختمان مورد نظر فقط از ستونهایی که شامل دو یا سه تیرآهن می باشد استفاده شده است.

3ـ تیر یا پل :

تیر یا پل در ساختمان نقش مهمی را عهده دارند . تیرهای اصلی ، انتقال دهنده بار ساختمان به ستونها است.

تیرهای ساختمان نیز متناسب با بار وارده و فاصله دو ستون از هم طراحی و محاسبه می شوند. در این ساختمان تیرهای با IPE های متفاوت به چشم می خورد که شامل IPE27 – IPE24 – IPE22 – IPE20 – IPE18 – IPE16 – IPE14 است. تیر می تواند به طرق مختلف به ستون اتصال یابد یکی از حالات این است که تیر به جان ستون منتهی گردد و یا اینکه به بال ستون ختم گردد. در این بنا تیرها اغلب به بال و جان ستون ختم می شوند . هیچ تیری از میان ستون عبور نمی کند. تیرها همگی بوسیله نبشی که بعضاً هم نبشی زیر سری و هم بالا سری است به ستون وصل می گردد ودر پاره ای تیرها لچکی نیز به آن اضافه می گردد.

نحوه اتصال تیر به ستون بدین ترتیب است که ابتدا  از تیرهای طبقه اول آغاز نموده ، به ستونها وصل می کنند و سپس به تدریج بالا می روند و تیرهای طبقات بالا  را نصب می کنند . در اتصال تیر به ستون باید توجه شود که فاصله ای بین تیر و ستون ایجاد نشود . این امر به علت عدم دقت کافی در اجرا و مشکلات اجرایی به وجود می آید که موجب کاهش تکیه گاهی می شود و باید به نحوی جبران گردد.

برای اتصال بهتر و راحت تر و همچنین اصولی تیر به ستون نبشی ها را قبلاً در ستون در جای خود جوش می دهند و نصب می کنند تا هم از جوش سربالا جلوگیری شود و هم اجرای کار بهتر و سهل تر گردد. برای جوش دادن دهانه تیر به ستون و در قسمت جان آن از صفحه های تقویتی نیز استفاده می شود که در ستونهای گوناگون این امر مشاهده گردیده است . هیچ تیری از تیرهای این ساختمان به صورت لانه زنبوری نمی باشد، در بعضی از محل ها که تیرچه ها به تیر ها اتصال می یابد آنها را هم سطح از بالا قرار داده اند تا شکل ظاهری آن قسمت به هم نخورد.

4ـ تیرچه :

تیرچه دارای انواع گوناگونی است که متداولترین آنها تیرچه بتنی است که این تیرچه بتنی با قالب سفالی یا بدون آن تهیه می گردد . تیرچه بتنی که در قالب تهیه می گردد دو نوع قلابی و زیگزاگی است، تیرچه های مورد استفاده در ساختمان مورد نظر ما تیرچه های زیگزاگ است. این تیرچه ها دارای دو میلگرد در کف و یک میله بالایی و همچنین میله گرد خرپا می باشند که در خود محل کارگاه ساخته می شوند. این تیرچه ها در قالب فلزی تهیه می شوند . روش کار بدین صورت است که ابتدا میلگرد تیرچه ها را در محل به گونه ای قرار می دهند که
میلگرد بالایی تیرچه در محل مشخص شده قرار بگیرد سپس آن را به دو میلگرد کف توسط میل گردهای مهاری خرپا جوش می دهند . بعد از آن کل آنها را به داخل قالبها گذاشته و بتن را داخل قالب می ریزند. تیرچه ها به مدت 7 روز در قالب می ماند وسپس از قالب جدا می گردد ، بعد از آنکه از قالب جدا شد به صورت منظم به روی یکدیگر چسبیده شده و معمولاً آب پاشی می کنند . تیرچه های آماده شده را به محل مورد نظر انتقال می دهند و به بالای تیرها می برند ، چگونگی نصب تیرچه بدین گونه است که متناسب با فاصله دو تیر ، اندازه تیرچه ها تهیه می گردد سپس میل گردهای پایینی تیرچه را بر روی لبه داخلی جان تیر قرا ر می دهند . تیرچه ها در حد فاصل یک بلوک قرار دارند . وقتی که اولین تیرچه در جای خود نصب شد تیرچه بعدی را به طور تقریبی در جای خود قرار می دهند و بعد بلوکی را در دو طرف دهانه تیرچه جای می دهند . این دو بلوک نشانگر فاصله تیرچه ها در ابتدا و انتهای تیرچه است که ما بقی بلوک ها نیز به طور مناسب در جای خود قرار می گیرند . در نصب تیرچه ها نیز نیاز به چوب بست و شمع می باشد. فاصله چهار تراشها تقریباً 1 الی  5/1 متر است که توسط شمع محافظت و نگهداری می گردد . این کار را بدان علت انجام می دهند که بتن ریزی مقدور گردد. شمع ها هم به صورت فلزی می تواند باشد و هم به صورت چوبی .

محل قرار گرفتن شمع باید محکم و سفت باشد و دچار سستی و لغزش نگردد. معمولاً اندازه شمع ها قابل تنظیم است. در شمع های فلزی به وسیله جک و در شمع های چوبی بوسیله قوه این کار صورت می گیرد . بدین ترتیب بعد از نصب و قرار گرفتن شمع اگر ارتفاع آن کم باشد گوه را بیشتر ضرب خورده به زیر می بریم و اگر ارتفاع زیاد باشد با هدایت گوه به سمت خارج ارتفاع را کم می کنیم.

در دهانه های بیش از 2/4 متر در وسط دهانه عمود بر جهت تیرچه ها فاصله ای در حدود 10 سانتی متر ایجاد می کنند و در این فاصله دو میل گرد قرار می دهند . یکی در بالا و دیگری در پایین و آن را در بالا به میله بالایی تیرچه و در پایین به میله های مارپیچ متصل می کنند . بعد از آن داخل آن را با بتن پر می کنند. این کار باعث می شود که عرض بمانند تیری عمود بر تیرچه ها قرار گیرد و موجب مقاومت در برابر نیروهای وارده بر وسط تیرچه گردد. بعد از آنکه کار جاگذاری بلوک ها به پایان رسید و تیرها در جای خود محکم قرار گرفتند یک سری میل گرد در جهت عمود بر میل گرد بالای تیرچه با فاصله تقریباً 40 سانتی متر که به آن میل گرد حرارتی می گویند نصب می کنند. میل گرد حرارتی نقش حفاظت از تیرچه ها و سقف در مقابل حرارت و برودت و انقباض و انبساط را دارد ودر حقیقت کل سیستم را یکپارچه می نماید.

5ـ بلوک :

بلوک هیچ باری را تحمل نمی کند و فقط برای پر کردن فضا است. ممکن است بلوک بتنی یا سفالی باشد . بلوک سفالی سبک تر است و بار کمتری هم به ساختمان وارد می کند. در این ساختمان نیز بلوک سفالی به کار رفته است. در دو طرف بلوک لبه هایی برای قرار گرفتن روی تیرچه ها وجود دارد.

6ـ دیوار :

پس از انجام مراحل فوق نوبت به دیوار کشی ساختمان می رسد . دیوار نقش های متفاوتی در ساختمان دارد. دیوار نقش جلوگیری از نفوذ عوامل جوی ، عایق صوتی ، حرارتی ، انتقال بار و تحمل بار و … را عهده دار است . به نظر به کاربرد دیوار ، دیوارها دارای نوع ها و اندازه های گوناگون می باشند و بعضاً بر حسب مصالح به کار گرفته شده نیز دارای اسم هستند. ممکن است دیوار به صورت آجری و یا سفالی  به کار رود. با توجه به اینکه در این نوع ساختمان ها دیوارهای مورد نظر باربر نمی باشند ، لزومی برای داشتن دیوارهای با عرض زیاد نیست.

در این بنا هم دیوار آجری به کار رفته است و هم دیوار سفالی . دیوارها باید به گونه ای ساخته و اجرا بشوند که شبکه های آبرسانی ، کانالها ، لوله ها و … به آن آسیب نزنند و موجب تخریب دیوار نگردد. همچنین نباید در حین اجرای کار ، به بخشهای مختلف دیوار ضربه وارد گردد و موجب خرابی ، شکستگی و … دیوار گردد. بعضاً ممکن است که دیوار فقط نقش جدا کننده و حائل را داشته باشد اما در قسمتهایی از ساختمان دیوار عهده دار وظایف دیگری نیز می باشد مثلاً در سرویسها و آشپزخانه دیوار باید از نفوذ رطوبت جلوگیری کند. نفوذ رطوبت در دیوار موجب سستی و پس از مدتی باعث از بین رفتن آن می شود همچنین رطوبت باعث خرابی رنگ دیوار می شود.

دیوارهای ساخته شده در این مجموعه 22 سانتی متری می باشند که بیشتر برای جلوگیری از نفوذ صدا و سرما و گرما در نظر گرفته شده است در پاره ای از موارد نیز دیوار 11 سانتیمتری مشاهده می شود که بسیارکم است و فقط برای جدا کردن فضاهای داخلی واحدها میباشد.

7ـ بادبند :

ساختمان های فلزی اگر دارای بادبند باشند در مقابل باد و زلزله مقاومت بیشتری از خود نشان می دهند . بادبند دارای اشکال متفاوت و گوناگون است.

در بیشتر ساختمان ها بادبندهایی مورد استفاده قرار می گیرند که به صورت ضربدری در بین دو ستون قرار می گیرند . در ساختمان مورد نظر از ناودانی استفاده شده است . معمولاً سطح جوش در بادبندها به اندازه کافی نیست به همین خاطر در محل اتصال ستون به بادبند ، صفحه هایی جوش می دهند که موجب افزایش جوش و افزایش استحکام بادبند می شود.

8ـ گچ خاک :

پس از آنکه دیوارهای ساختمان ساخته شد شروع به گچ خاک نمودن دیوارها می کنند . گچ خاک از مخلوط کردن گردگچ و خاک رس با آب تشکیل می شود ملات گچ خاک ملاتی کم هزینه و سبک است که برای پوشاندن سطح رویه دیوار استفاده می شود . ملات گچ خاک باعث پوشاندن دریچه ها و فضاهای بین آجرها در دیوار می گردد . گاهی اوقات نیز ممکن است به دلیل ضربه ها بخشهایی از دیوار تخریب گردد. البته این امر قابل قبول نیست ولی اگر جزئی باشد این فضاهای خالی ایجاد شده توسط گچ خاک پوشانده می شود. در اجرای گچ خاک باید دقت شود که سطح ایجاد شده سطحی صاف و صیقلی باشد تا گچ زدن و سپس رنگ زدن به راحتی امکان پذیر باشد و پس از کار ، دیوار موجدار به نظر نیاید. در هنگام اجرای گچ خاک بعضی از فضاها باید در نظر گرفته شود. مثلاً فضای لوله ها و تأسیسات و یا برق و … و نباید پس از گچ کاری نهایی (گچ سفید) مجدداً شروع به شکافتن آن کرد.

9ـ تأسیسات :

تأسیسات ساختمان باید به گونه ای باشد که پس از اجرای آن صدمه ای به ساختمان و همچنین مشکلی برای ساکنان ایجاد نکند . تأسیسات می تواند شامل سیم برق ، آب و تهویه ساختمان شود.

1ـ9ـ برق :

کارهای برق ساختمان باید در دو نوبت اجرا گردد که بخشی مربوط به قبل از عملیات بتن ریزی سقف و دیوار کشی است و بخشی دیگر به پس از دیوار کشی مربوط می شود. در هر حال کارهای برق ساختمان باید به گونه ای باشد که از لحاظ ایمنی بسیار دقت گردد به ویژه در ساختمان های فلزی . چون کوچکترین بی احتیاطی صدمات جبران ناپذیری وارد خواهد ساخت. استفاده از لوله های خرطومی یا لوله محافظ سیم برق در کار ضروری است. همچنین این لوله ها و محافظ ها نباید بر اثر اجرای کار دچار زدگی و شکستگی گردد.

محل کلیدها و پریزها باید ویژگی خاص خود را داشته باشد مثلاً کلیدها باید حتی المقدور نزدیک درب ورود و خروج باشد تا در هنگام وارد شدن و خارج شدن به راحتی قابل استفاده باشد همچنین پریزهای برق باید فاصله بیشتری از کف ساختمان داشته باشد . پریز تلفن تقریباً در فاصله 30 الی 40 سانتی متری از کف جاگذاری شود. استفاده از سیم و محافظ فرسوده به هیچ عنوان توصیه نمی شود .

2ـ9ـ آب :

لوله های آب و فاضلاب به گونه ای در ساختمان تعبیه و نصب می شود که مورد دید نیست و بعضاً ممکن است دسترسی به آن مشکل باشد به همین دلیل باید در این سیستم دقت فراوانی کرد.

در سیستم آبرسانی این مجتمع از لوله های پلیمر استفاده شده است . لوله هایی که کارکرد با آن راحت است و نصب اتصال آنها سهل ، این لوله ها ویژگی خاص خود را دارند مثلاً به راحتی کنار هم نصب می شوند و دیرتر فرسوده می شوند . نیاز به دستگاههای برش عظیم و بزرگ و دست و پا گیر ندارد . سبک هستند و کار با آنها راحت است همچنین عمر آنها نسبت به لوله های فلزی بیشتر می باشد.

3ـ9ـ فاضلاب :

فاضلاب دستشوئی ، حمام و توالت باید به چاه حفر شده در ساختمان هدایت شود بنابراین نیاز به لوله هایی برای این کار می باشد. برای انتقال فاضلاب ساختمان به چاه از لوله های مختلفی استفاده  شده است که قطر آن متناسب با تعداد واحدها و ظرفیت مورد نظر است. لوله های فاضلاب می تواند نقش مهمی در جهت بهبود هوای ساختمان و یا بد کردن آن داشته باشد . اگر در تعبیه لوله ها دقت صورت نگیرد بوی فاضلاب موجب آزار و اذیت ساکنین خواهد شد. برای جلوگیری از نفوذ بوی فاضلاب به ساختمان معمولاً از لوله ای به نام هواکش استفاده می کنند ، این لوله باعث می شود که هوای داخل لوله فاضلاب توسط این لوله به خارج از آن انتقال یابد . لوله هواکش بدین گونه است که این لوله را در جای مناسبی از لوله هدایت فاضلاب قرار می دهند و امتداد آن را در انتها که در بام است ودر هوای آزاد ، قرار می دهند ، باید در محل جا دادن لوله هواکش دقت کرد. مثلاً اگر لوله هواکش قبل از لوله (دستشویی ) قرار داده شود باعث می شود که از نفوذ هوای دستشویی به بیرون جلوگیری کند. استفاده از سیفون در لوله های فاضلاب توالت ضروری است ، سیفون در حقیقت با ایجاد فضای خاص موجب عدم نفوذ بوی نامطبوع به داخل ساختمان می شود.

برای ظرفشویی و دستشویی استفاده از سیفون توصیه نمی گردد چون پس از مدتی این سیفون توسط اجرام و … پر می شود و نیاز به پاک کردن دارد که این کار به دلیل قرار گرفتن سیفون در داخل دیوار منطقی نیست و باید بوسیله بادگیری تخلیه گردد که آن نیز موجب آزار خواهد بود. همچنین وجود سیفون در لوله دستشوئی و ظرفشویی باعث می گردد که صدایی شبیه صدای ریختن آب از ارتفاع بالا در لوله ایجاد شود در این موارد خود سیفون ظرفشویی و  دستشوئی می تواند کارایی مفید و خوبی داشته باشد. برای تهویه هوای حمام نیز داکتی در نظر گرفته شده که هم لوله های هواکش از آن عبور می کند و هم محلی برای تهویه هوای حمام است.

4ـ9ـ کانال کولر:

برای زیبایی نمای ساختمان و عدم آسیب زدن به آن سعی می شود که کولر ها را در بام تعبیه کنند. این کار همچنین موجب دسترسی راحت تر به کولرها هم می شود. برای انتقال هوای خنک کولر به واحد نیاز به کانال می باشد. کانال های کولر نقش انتقال دهنده هوای مطبوع به ساختمان را دارند. با توجه به فضای اشغال کننده کانال ها بهتر است که حتی المقدور از به کارگیری آن در معرض دید جلوگیری شود. به همین خاطر استفاده از فضاهای مرده و دور از دید  بسیار مناسب است. در ساختمان مذکور برای این امر از محل کمدها استفاده شده است و کانالها از داخل کمد عبور داده شده اند. در بعضی قسمت ها مانند راهرو ، از رابیتس نیز استفاده شده است. در دور کانال قالب چوبی به اندازه هایی که کانال را احاطه کند به چشم
می خورد. این تخته باعث می شود که شکل کانال در قسمت بیرونی حفظ شود و بر اثر
ضربه ای که ممکن است در حین اجرای کار بر آن وارد شود تغییر شکل ندهد و همچنین باعث نصب راحت درپوش به آن شود.

10ـ حمل مصالح :

حمل به دو قسم است:

1ـ یک قسم حمل مصالح به محل ساختمان

2ـ دومی قسم حمل مصالح به محل کار در ساختمان .

قسم اول به گونه های مختلف صورت می گیرد . این امر بیشتر بستگی به مقدار و نوع مصالح دارد. مثلاً در انتقال تیرآهنها و ستون ها و تیرها از تریلر استفاده می شود ودر محل مصالحی مانند سیمان، ماسه ، شن ، گچ و… اگر به مقدار زیاد باشد از کامیون های حامل این وسایل استفاده می شود در هنگام تخلیه مصالح باید دقت فراوانی به عمل آورد و طوری تنظیم نمود که بهترین و نزدیکترین فاصله برای انتقال به ساختمان در نظر گرفته شود. مطمئناً فاصله زیاد موجب خستگی نیروی انسانی ، اتلاف وقت ، هزینه اضافی و … خواهد شد. مصالح کم و سبک را اگر فاصله آن تا محل ساختمان کم باشد با فرغون انتقال می دهند . اما برای حمل مصالح و انتقال آن به طبقات ساختمان از بالابر استفاده می شود. این دستگاه شامل چهار پایه به صورت خرپا و یک موتور برای انتقال و بالا بردن وسیله و بشکه حمل است. هنگامی که بشکه یا سبد پر شد آن را قدری به سمت بالا برده و سپس شخصی از پائین آن را طوری نگه می دارد که تاب نخورد تا ضربه ای به دیوار های ساختمان وارد نگردد . ظرفیت بالای این دستگاه 300 کیلوگرم است. در پاره ای موارد هم نه از سبد بزرگ استفاده می شود و نه از بشکه . بلکه از خود سیم بکسل استفاده می گردد . معمولاً در حمل تیرهای سبک و قطعات دیگر از این امر استفاده می گردد.

بشکه بالابر بدین گونه است که از پائین نیز دارای دریچه می باشد تا هنگامی که بتن و … پرگشت نیاز به تخلیه آن از بالا نباشد و از دریچه پائین خالی شود.

باید توجه کرد که نباید بیش از ظرفیت و توان بالابری دستگاه از آن کار کشید چون به لحاظ ایمنی بسیار خطرناک است.

در حمل مصالح به میزان کم برای بالا بردن معمولاً به وسیله قرقره ، طناب و یک ظرف حاوی مصالح آنها را جابه جا می کنند.

11- آسانسور :

اجرای آسانسور بدین گونه است که ابتدا یک فضای  5/1×5/1 ایجاد می شود . این فضا در حقیقت محل اتاقک آسانسور است. پس از آماده سازی فضای مورد نظر ، مرحله ریل گذاری است. این مرحله بدین صورت است که در فاصله های تقریباً 3/1 متری ابتدا پروفیل را در هر چهار طرف دیوار قرار می دهد سپس ریلها را در محل مناسب که قبلاً با توجه به اتاقک آسانسور است به این پروفیل ها به وسیله پیچ هایی متصل می کنند . در بالای بام اتاقکی وجود دارد که محل کنترل دستگاه بالابر می باشد و بر روی بتن مسطحی قرار داده می شود. ظرفیت آسانسور مور نظر 6 نفر می باشد.