در این بخش میخواهیم به مواردی از قبیل اختلاف محل بتن ریزی و بتن سازی , ویبره مناسب , جابجا کردن بتن و ویبره مجدد اشاره کنیم . قبل از شروع بحث لازم میدام به بتن و مواد تشکیل دهنده آن اشاره کنم . گفته شده است که بتن سنگی است مصنوعی , به عبارت دیگر بتن ماده ای است سنگ مانند که از اختلاط سیمان و آب و مصالح سنگی ریز و درشت به نسبت های معین , واکنش شیمیایی سیمان و آب و ایجاد ژلی که این توده مصالح مجزا را به هم میچسباند تشکیل میشود . در لحظات اولیه اختلاط بتن به صورت خمیری است و پس از انجام عملیاتی از قبیل ریختن در قالب , لرزاندن و مراقبت از آن با گذشت زمان این خمیر سفت شده و به شکل قالب در می آید . بنابر این بتن در دو حالت خمیری و سفت شده باید خوب باشد . یعنی انتظاراتی که از آن داریم بر آورده نماید . برای ساخت یتن لازم است به طرح اختلاط آنها اشاره کنیم . با فرض اینکه مواد لازم برای ساخت بتن در دسترس باشد به اختلاط آنها اشاره می شود . اول : در صورتی که شناخت کافی از مصالح محلی نیست ولی امکان تهیه شن و ماسه استاندارد وجود دارد میتوان از نسبتهای استاندارد حجم بتن , حجم ماسه , حجم سیمان استفاده نمود . دوم : مصالح استاندارد در دسترس نیست اما طراح از مصالح محلی مطلع بوده پس در دستور العمل اجرا به این نکته اشاره می کند که چه مقدار از مصالح محلی استفاده کرده و به چه نسبت انها را مخلوط کنیم . سوم : هیچکدام از شرایط بالا موجود نیست نسبت های اختلاط را تهیه و به کارگاه بفرستیم و ذکر کنیم که به مقدار 50 کیلو گرم بیشتر از آنچه در آزمایشگاه بدست آمد سیمان بزنند .
در اینجا به اختلاف محل بتن سازی و بتن ریزی اشاره میکنیم . این مورد را میتوان به سازمان دادن یک کارگاه بتن ریزی یکسان کرد . منظور از سازما دادن این است که مصالح و مواد متشکله بتن با حد اکثر سهولت و در شرایط قابل کنترل به کارگاه تحویل میشوند .جای کافی برای انبار کردن مصالح با شرایط مناسب ( دور از گرما و سرما و آلودگی ) در کارگاه موجود باشد تا به دلیل کمبود مصالح در کارگاه کار دوچار وقفه نشود . برداشت مصالح برای اختلاط به سادگی میسر بوده , توزین و پیمانه کردن و ریختن در مخلوط کن با حداقل صرف وقت و انرژی و هزینه انجام پذیر باشد . کیفیت و ظر فیت مخلوط کن کاملا مناسب بوده . مخلوط کن در مناسب ترین نقطه از نظر دسترسی به مصالح و مواد متشکله بتن و نیز در مرکز کلیه نقاطی که باید در انها بتن ریزی انجام شود مستقر گردد به طوری که بتن تهیه شده با حداقل صرف وقت , انرژی و هزینه از مخلوط کن به محل مصرف برسد .
گفتیم که از نکات قابل توجه فاصله بین محل بتن سازی و بتن ریزی می باشد . تصور کنیم که فاصله بین محل بتن ریزی و بتن سازی زیاد باشد و ما می خواهیم یک حجم بزرگی از یک پی را بتن ریزی کنیم . پس از چندید دوره بارگیری بتن و بارریزی در یک نقطه از بتن ریزی ما کمبود بتن می آوریم و مجبور میشویم که بتن ریزی را در بدترین وضغ رها کنیم و در آن نقطه سطح واریز قرار دهیم که این مورد را باید تا جایی که امکان دارد از آن جلوگیری کنیم . بهترین محل برای بتن سازی مشخص شد .
مورد بعدی ویبره می باشد . ویبره دستگاهی است که برای جا دادن بتن در فالب به کار میرود . در اینجا فقط به ذکر طرز ویبره کردن بسنده میکنم . باید ویبراتور به صورت عمودی در بتن فرو رود . فواصل فرو رفتن سوزن ویبراتور به درون بتن 1.5 برابر شعاع عملکرد موئثر آن است . این شعاع را می توان با مشاهده مسافتی از محل فرو رفتن سوزن که از آن حباب های هوا بیرون می آید نیز تخمین زد . ویبراتور باید 5 تا 15 ثانیه نگه داشته شود و به آهستگی بیرون کشیده شود تا محل فرو رفتن آن در بتن به شکل سوراخ باقی نماند .
جابجا کردن بتن . جابجا کردن بتن تازه ساخته شده قبلا شرح داده شد ولی باید ذکر کنم که اگر در هنگام حمل بتن , بتن ریخته شد تا جایی که امکان دارد بهتر است سعی شود که آن را دوباره استفاده نکنیم . ولی جابجا کردن بتن در قالب که گفتیم با ویبره انجام میشود و دلیل آن خارج کردن حباب های هوا از داخل بتن میباشد که موجب نشود بتن کرمو یا دارای شطوح نا صاف باشد .
جابجا کردن را هم به مفهوم نقل و انتقال بتن و هم جاسازی بتن در قالب یاد شده است .
حال لازم است که برای آخرین بار ویبره نماییم که منظور همان جاساسزی کامل بتن می باشد . در موقع قالب برداری پی باید دقت شود تا به بتن تازه ریخته شده شالوده اسیبی نرسد و قالب ها تکه به تکه به آرامی جدا شود . اگر از قالب آجری استفاده شده و ورقه نایلون روی آجر کشیده نشده استن بهتر است از آجر ها صرفه نظر کرده و اقدام به برداشتن آجر ننماییم زیرا در این صورت آجر و بتن به یکدیگر کاملا چسبیده و جدا کردن آن غیر ممکن می باشد و اگر قبل از سخت شدن بتن بخواهیم اجرها را جدا کنیم حتما به پی اسیب خواهد رسید .