سلامتی کار و ایمنی

زمانی یک پروژه عظیم با موفقیت کامل به پایان می رسد که در عملیات اجرائی آن کمترین خسارات جانی و مالی ببار آمده باشد. کارخانه سیمان عمران انارک دلیجان با دائر کردن سرویس ایمنی, همواره حفظ سلامت و نشاط کارکنان خود را در اولویت امور قرار می دهد, این دفترچه و  مقررات, روشها و اندرزهای ایمنی  را در اختیار شما قرار میِ دهد تا با استفاده از مطالب آن بتوانید در امر پیشگیری از حوادث شغلی و ترافیکی و بیماریهای شغلی و همچنین محافظت تأسیسات با سعی و کوشش لازم بیش از پیش موفق و پیروز باشید.

پس بیایید تا با اعتقاد به این شعار ارزنده و ایمنی مقدم بر کار  با سعی و کوشش زمینه مساعدی را برای پیشرفت کار این پروژه و همچنین محیط و شرایط ایمن تری را برای حفظ سلامت خود و همکارانمان فراهم نماییم.

با امید موفقیت شما

1-       هدف

منظور از تدوین و نشر این مقررات محافظت کارکنان در مقابل حوادث و بیماریهای ناشی از کار و همچنین حفظ تأسیسات از آتش سوز و خطرات احتمالی و تصمیم ایمنی بمنظور استفادة صحیح و بی خطر از نیروی انسانی – دستگاهها و تأسیسات می باشد.

2-       وظایف و مسئولیت ها

1-2- مسئولیتهای کارکنان

از نظر کنترل و پیشگیری حوادث هر یک از کارکنان دارای مسئولیتهای فردی بشرح زیر می باشد :

1-1-2- هر یک از کارکنان لازم است کار روزانة خود را بنحوی انجام دهد که برای افرادی که با او و یا در اطراف او کار می کنند حادثه ای بوجود نیاورد.

2-1-2- هریک از کارکنان باید قبل از شروع بکار از طریقة صحیح و ایمن انجام کار, آگاه باشد,

3-1-2- هر یک از کارکنان لازم است قوانین, روشها و اندرزهای ایمنی مربوط به کار خود را بداند و به آنها عمل نماید.

4-1-2- هر یک از کارکنان لازم است از تمام وسائل استحفاظی فردی و لباس کاری که جهت انجام کار مورد لزوم است و در اختیارش قرار دارد استفاده نماید.

5-1-2- چنانچه هر یک از کارکنان هنگام شروع کاری و یا در ضمن انجام آن احساس نماید شرایطی بوجود آمده که بعقیده او ممکن است با ادامة آن کار خطراتی تولید گردد, باید بلافاصله آن کار را متوقف کرده و به سرپرست خود و یا مسئول محوطه, جریان را اطلاع دهد.

6-1-2- هر یک از کارکنان هنگام گماشتن سایر افراد بکارهای مختلف باید مطمئن شود که آن افراد با کار آشنائی کامل داشته و میتوانند بطور ایمن آنرا انجام دهند, او موظف است آموزش و روش صحیح انجام کار را در دستورالعمل روزانة خود بگنجاند.

7-1-2- هر یک از کارکنان باید در تعقیب دستور کاری که صادر می نماید کارهای انجام شده را بازرسی نموده و مطمئن شود که افراد دستورات او را فهمیده و به آنها عمل می کنند.

8-1-2- کارکنانی که سرپرستی گروهی از کارکنان دیگر را بعهده دارند مسئولند که برای جلوگیری از وارد آمدن صدمات به افراد, کلیة اقدامات لازمه را که در قدرت آنها است بعمل آورده و با سرکشی و نظارت دقیق در کارها باید مطمئن شوند که تمام قوانین و روشهای ایمنی کار به مورد اجرا گذاشته شده اند.

9-1-2- کارکنانیکه سرپرستی گروه دیگری را بعهده دارند نباید اجازه دهند که افرادشان از وسائل و ابزار معیوب و نا ایمن استفاده کنند.

10-1-2- هر یک از کارکنان مسئول نظم دادن, نظافت و ضبط و ربط کارگاه و محوطة اطراف محل کار خود می باشد.

11-1-2- هیچ آئین نامه و مقرراتی هر قدر هم که کامل باشد نمی تواند تمام احتمالات و شرایط پیش آمدهای مختلف و ناگهانی را پیش بینی نماید. کارکنان موظفند اطمینان حاصل کنند که بهترین و مطمئن ترین روش انجام هر کاری تعیین و به مورد اجرا گذارده شده است.

12-1-2- پس از اینکه کار به انجام رسیده کلیة اشیاء باقیمانده, قطعات فلزی و ابزار کار و وسایل را باید از آن محل جمع آوری و در مکان مناسب خود قرار داد.

13-1-2- بعد از اتمام کارهای تعمیراتی باید مجدداً کلیة حفاظهای ماشین آلات و
نرده های حفاظتی را در جای خود نصب نمود.

2-2- مسئولیتهای سرپرستان

چون سرپرستان کلیة عملیات اجرائی کار چه جزئی و کلی را رهبری می نمایند, مسئولیت ویژه ای در پیشگیری حوادث داشته و می توانند نقش اساسی را در کنترل حوادث ایفا نمایند. زیرا سرپرستان هستند که کار را به افراد ارجاع نموده و آنها را در انتخاب مصالح و ابزار مورد لزوم در انجام عملیات هدایت می نمایند.

از نظر اجرای مقررات ایمنی و پیشگیری حوادث, سرپرستان مسئولیتهائی را در کار عهده دار هستند که ذیلاً بخشی از انها را که در درجة اول اهمیت قرار دارند متذکر می گردد.

1-2-2- هر سرپرستی باید با روحیه, عادات کار و تفاوتهای فردی افراد تحت سرپرستی خود آگاهی داشته باشد.

2-2-2- او باید ضمن ارجاع کار, طرز انجام آنرا بطور صحیح برای کارکنانش تشریح نماید.

3-2-2- سرپرست باید به حالات روحی و جسمی افرادیکه  بتازگی وارد کارگاه او
 شده اند توجه داشته و کارهای مناسب را به آنها محول نماید.

4-2-2- در مورد کارکنان تازه وارد سرپرست موظف است که قوانین و روشهای ایمنی مربوط به حرفة آنها را برایشان تشریح و احتیاط های لازم را گوشزد نماید.

5-2-2- سرپرست باید کلیة حوادث اتفاق افتاده را مورد بررسی قرارداده و به علت وقوع حادثه آگاهی پیدا کرده و اقدام لازم جهت پیشگیری از حوادث مشابه را عملی سازد.

6-2-2- تمام گودالها, چاهها و حفره های موجود در محل کار باید پوشانده و اگر بدون سرپوش رها می شوند, اطراف آنها را به نرده های حفاطتی مجهز نمود.

7-2-2- برای انجام هر کاری باید از وسائل و ابزار مخصوص به آن کار استفاده کرده و هرگز نباید از ابزار و وسائل خود ساخته و یا موقتی استفاده نمود.

8-2-2- انجام بازرسی از ماشین آلات و وسایل کار قبل از شروع کار توسط سرپرست و یا یکی از کارکنان تحت سرپرستی لازم است بطور روزانه صورت گیرد و معایب و اشکالات موجود آنها بر طرف گردد.

9-2-2- بعد از اتمام کار باید تمام اشیاء باقیمانده فلزات زائد و ابزار و وسایل کار را به محل مناسبی منتقل نمود.

10-2-2- کلیة شرایطی را که ممکن است سلامت افراد یا وسایل را به خطر اندازد باید فوراً تصحیح نمود. برای شرایطی که تصحیح فوری آنها ممکن نیست اقدامات لازم را باید بلافاضله شروع نمود.

11-2-2- تمام چراغهای الکتریکی اعم از قابل حمل و غیره که مورد استفاده قرارد می گیرد باید از نوعی باشد که بخارات در آنها نفوذ ننماطد. سیمهای طویل برق و چراغها در موقع استفاده باید مورد بازرسی قرار گیرند.

12-2-2- ترتیباتی اتخاذ گردد تا با افرادی که در محلهای مجزا و دور افتاده به تنهایی بکار اشتغال دارند بوسیلة تلفن بی سیم و یا وسایل دیگر در فواصل زمانی معین ارتباط برقرار شود. این تماسها علاوه بر آغاز و پایان کار, اقلاً لازم است دو مرتبه در هر نوبت کاری و به فاصلة مساوی انجام شود.

13-2-2- کلیة کابلهای زمینی و دیواری برق لازم است طبق ضوابط تعیین شده از طرف مدیریت کنترل, بازرسی فنی و ایمنی محافظت گردد.

3-       مدل اصلی تصادفات

1-3- عدم رعایت قوانین و دستورات :

مقررات و دستور کار نتیجة تجربیات گذشته است و باید همیشه مورد نظر بوده و به مورد اجرا گذاشته شود, لذا جهت انجام   یک کار صحیح و بی خطر در هر شرکت و کارگاهی, رعایت و اجرای قوانین و دستورات ایمنی توسط کلیة کارکنان ضروری است.

2-3- ابزار و وسایل نامناسب کار :

برای انجام هر کاری نیاز به ابزار و وسایل مخصوص به آن کار می باشد. هر نوع ابزار کار از قبیل چکش, آچار قابل تنظیم و پیچ گوشتی و ... کاربرد و توانائی معینی دارند.

ابزار مورد لزوم کار خود را بشناسید و برای کاری از ابزار مناسب آن استفاده نمائید.

3-3- انجام کارهائی که خارج از توانائی کارکنان است :

سعی نکنید کاری که خارج از حدود تجربه و صلاحیت شما است انجام دهید.

4-3- اتخاذ روشهای نامناسب برای انجام کار :

هر فردی که به سلامت و ایمنی خود توجه دارد می داند چگونه کارش را بطور صحیح انجام دهد. از میان بر زدن و عجله درانجام کارهای خود بپرهیزید. برای انجام هر کاری کمی دقت و حوصله بکار برید و با سرپرستان خود مشورت نمائید.

5-3- عدم استفاده از البسه و وسائل استحفاظی :

کارکنان موظفند که از وسایل و لباسهای استحفاظی که در اختیار و دسترس آنها قرار گرفته استفاده نمایند.

6-3- سهل انگاری و بی مبالاتی :

هر یک از کارکنان باید نسبت به ایمنی سایر کارکنان نیز علاقه مند و توجه لازم را داشته باشد و اجازه ندهد که بی مبالاتی و سهل انگاری او فرد دیگری را نیز به خطر اندازد.

7-3- عدم توجه کافی :

هر کاری که انجام میدهد باید معتقد باشید که آن کار با ارزش و مهم است. لذا تمام فکر و حواس خود را روی آن کار متمرکز نمائید. چرت زدن, نگرانی و شوخیهای خشن جایشان در سر کار نیست.

8-3- ضعف سلامت جسمانی :

هر فردی که دچار کسالت و ضعف جسمانی می باشد نباید بخود فشار آورد و سعی کند که کار سنگین انجام دهد.

9-3- تشخیص و قضاوت نادرست :

یک کارگر خوب و مجرب میداند چه کاری را چگونه و چه موقع انجام دهد. در حقیقت ذکاوت و هوشیاری هر فردی ضامن سلامتی اوست. همیشه در انجام کارها از فکر خود استفاده کنید.

10-3- تمرد :

عدم اجرای دستورات, روشهای ایمنی و مقررات کارگاهی و بی اعتنائی به سلامت سایرین چه عمداً و چه سهواً در هیچ تشکیلاتی پسندیده نبوده و برای شخص مسئولیت زیادی را بوجود میأورد.

4-       گزارش حوادث

برای کلیة حوادثی که در حین انجام وظیفه برای کارکنان رخ میدهد و منجر به وارد شدن آسیب اعم از جزئی, اتلاف وقت, نقص عضو و یا هلاکت بشود باید علاوه بر گزارش فوری مورد به کارفرما, گزارش تکمیل شده حادثه مربوطه روی فرم ادارة کار و امور اجتماعی نیز تنظیم و به اداره کار ارسال شود, در مورد حوادث شدید منجر به نقص عضو و یا فوت, گزارشات لازم است حداکثر در عرض 24 ساعت بدست سازمان تأمین اجتماعی و ادارة کار رسیده باشد.

1-2- وظیفه کارکنان بهنگام وقوع حادثه :

در صورت وقوع حادثه بهترین کمکی که از دست کارکنان بر می آید اطلاع فوری به گروه ایمنی و استفاده از گروه نجات- درمانگاه و ساِیر ارگانهای مربوطه از طریق تلفن های داخلی 137-139- و 151 و یا بی سیم می باشد.

در چنین وضعیتی کارکنان بایستی اطراف مصدوم را فوراً خالی نموده, راههای ارتباطی بمحل حادثه را برای ورود آمبولانس بمحل کاملاً باز گذارند تا امکان فعالیت سریع جهت گروه امداد فراهم گردد. زیرا ازدحام و دلسوزیهای پرسنل نه تنها مانع فعالیتهای گروه امداد خواهد شد بلکه عملیات نجات و کمک های اولیه را پیچیده تر می سازد, لذا باید توجه داشت که در عملیات نجات حتی یک دقیقه سرعت عمل بیشتر ممکن است موجب نجات مصدوم از مرگ گردد.

5-       کمیتة ایمنی

کمیتة ایمنی برای تشخیص و بر طرف کردن اعمال خطرناک و شرایط نا ایمن و نا مساعد محیط کار تشکیل می گردد, این کمیته مسئول تشکیل جلسات ایمنی ماهانه سرپرستان نیز می باشد و وظایف آن به شرح زیر است :

1-5-کلیة تأسیسات- شرایط کار- وسایل و ابزار کار- روشهای انجام کار و عوامل بهداشت کار – وسایل استحفاظی و نظم و ترتیب تأسیسات را مورد بازرسی و مطالعه قرار میدهد

2-5- نواقصی را که در محل کار فوراً می توان بر طرف نمود به مسئولین امر تذکر
می دهد تا بلافاصله برای رفع آنها اقدام شود.

6-       اندرزهای ایمنی

اندرزهای ایمنی ثمرة تجربیات دیگران و درسهای عبرتی است که از حوادث گذشته شرچشمه گرفته و اجرای آنها چون چراغی پرفروز رهگشایتان برای جلوگیری از حوادث شغلی و حفظ جان و سلامت شما و دیگران می باشد, آنها را به شرح زیر بیاموزید و در کار روزانه بکار ببرید.

7-       اعمال و رفتار شخصی

1-7- مقررات ایمنی مربوط به شرکت خود را که بخاطر حفظ سلامت کارکنان تدوین شده مطالعه نمائید.

2-7-وظیفة قانونی هر یک ازکارکنان است که هنگام اشتغال مراقب سلامت خود باشد.

3-7- همچنین مراقبت و مواظبت از همکاران اطراف شما نیز در محیط کار جزء وظایف قانونی شما می باشد.

4-7- وسایل استحفاظی و البسه ایمنی توزیع شده مربوط به کار را طبق ضوابط و دستورات مورد استفاده قرار دهید.

5-7- سهم و وظیفه خود را در تمیز نگهداشتن محیط کار ادا نمائید.

6-7- به اخطارهای ایمنی توجه داشته باشید و از آنها تبعیت نمائید.

7-7- بهنگام کار کردن در اطراف ماشین آلات ساختمانی, هوشیاری خود را حفظ نمائید.

8-7- هرگز اقدام به راه اندازی ماشینی که با آن آشنائی و مسئولیتی در قبال آن ندارید ننمائید.

9-7- هرگز سوار ماشینهای مکانیکی فاقد صندلی نشوید.

10-7- هرگز بکار نصب داربست و نردبان و غیره که جزء وظایف شما نیست دخالت ننمائید.

11-7- هیچ وقت چیزی را از روی داربست به پایین پرتاب ننمائید, برای پایین فرستادن اشیاء از بلندی همیشه از طناب و یا کانالهای عمودی استفاده کنید.

12-7- هرگز میان بر راه به راههای دسترسی ترجیح ندهید. (عبور از جاده, ایمن تر است).

13-7- بلند کردن وزن های سنگین و خارج از تحمل, برای بدن مسئله آفرین است. « بهتر است در چنین مواقعی کمک بطلبید.»

14-7- خرابیهای و اشکالات مربوط به نردبان و داربست را فوراً به سرپرست خود گزارش کنید.

15-7- کلیه حوادث منجر به آسیب جسمی و یا جزئی را گزارش نمائید, زیرا از نظر آماری و کسب اطلاع از کیفیت حادثه و اقدامات پیگیری حائز اهمیت هستند,

16-7- اگر دچار شک و تردید در انجام کار هستید از سرپرست خود سئوال نمائید.

17-7- نسبت به موارد و وضعیتهای خطرناک, هوشیار باشید و فوراً آنرا گزارش نمائید.

18-7- خود را برای مقابله با وضعیتهای اضطراری آشنا سازید.

19-7- از شوخی و حرکات زشت و خشن در سرکار جداً خود داری نمائید.

20-7- به مقررات ایمنی و حفاظتی احترام بگذارید.

21-7- محدودیتهای سرعت را در رانندگی به مورد اجرا در آورید.

22-7- نسبت به جا بجائی افراد مصدوم اقدام ننمائید, از مأمورین کمک های اولیه و امداد کمک بگیرید.

23-7- نسبت به گزارش بیماران و مصدومین به بهداری سریعاً اقدام نمائید.

24-7- از مقررات مربوط به محدویتهای استعمال دخانیات پیروی نمائید.

25-7- اگر لباس شما آغشته به مواد نقتی (بنزین- تینر و غیره) و یا مواد شیمیائی گردید بلافاصله لباسهای را در آورده و بدن خود و یا قسمتی که آلوده شده است را با آب بشوئید و سپس فوراً به اورژانس کارگاه مراجعه نمائید. لباسها را قبل از پوشیدن مجدداً باید کاملاً شست.

26-7- ابزار کار و یا سایر اشیاء را روی چوب بستها و سکوهای بلند باقی نگذارید زیرا ممکن است افتاده و باعث مجروح شدن افرادی که در پایین هستند بشود.

27-7- قبل از حرکت دادن چوب بستهای قابل حمل باید تمام اشیائی را که روی آنها قرار دارند به پایین منتقل نمائید.

28-7- در موقع انجام کار بر روی چوب بستها و یا در ارتفاعات, توجه داشته باشید که کسی زیر آن محل نکند و یا از زیر آن, عبور ننماید, زیرا در معرض سقوط اشیاء قرار خواهد گرفت. در صورتیکه لازم شود که دو گروه از کارکنان یکی از بالای سر دیگری کار کند احتیاطهای لازم برای حفظ افرادیکه در پایین بکار اشتغال دارند باید بعمل آید. از کلاه ایمنی خود بخصوص در مواقعی که افرادی بالای سر شما مشغول کار هستند استفاده نمائید.

29-7- حرکات رکیک, شوخیهای نامناسب و خشن از قبیل کشتی گرفتن, بوکس بازی و یا پرتاب اشیاء در سرکار مطلقاً جایز نیست.

30-7- کارکنان هیچگاه نباید از هوای فشرده برای تمیز کردن لباس و یا بدن خود استفاده کنند. سر شلینگهای هوا را نباید بطر اشخاص دیگر گرفت.

31-7-  کارکنان باید همواره در پیدا کردن نقص وسائل و ابزار از قبیل شلینگها و بستهای مربوط لوله های سوراخ دار- نردبانها- پله کانها و کابلهای معیوب و نقص نرده های حفاظتی و سایر شرایط خطرناک هوشیار بوده و به محض مشاهده اینگونه معایب, مراتب را به سرپرست خود و یا مسئولین ایمنی گزارش دهند.

32-7- استفاده از وسایل معیوب مجاز نمی باشد.

33-7- موقع بلند کردن اشیاء پشت خود را حتی الامکان راست نگهدارید و به جای عضلات پشت و شکم از غضلات پا استفاده نمائید. تا از کشیدگی عضلات کمر جلوگیری شود. سعی نکنید اضافه بر قدرت خود بار بلند کنید. همیشه برای بارهای سنگین کمک بگیرید.

34-7- تعداد زیادی از تصادفات در اثر لیز خوردن, سکندری خوردن و یا افتادن رخ میدهد, موقع راه رفتن و کار کردن در محل کار خود احتیاط کنید, موقع راه رفتن در جاهای ناهموار و یا روی سکوها, راه پله ها و محوطه هائی که سطح آنها روغنی و لغزنده شده مواظب باشید که زمین نخورید.

35-7- از حمل ابزار کار و اشیاء هنگام بالا رفتن و یا پایین آمدن از نردبان و یا اسکلت بندیها بطوریکه مانع آزادی دستهای شما شود خود داری کنید.

36-7- هریک از کارکنان باید خود را موظف بداند که در برنامه پیشگیری از تصادفات با علاقه و جدیت شرکت کرده و سایر همکاران خود را نیز مصراً به پیروی از روشهای ایمنی تشویق نمائید.

8-       ماشین آلات

1-8- هر نوع ماشین آلات را فقط کارکنان صلاحیت دار مجاز هستند بکار اندازند.

2-8- هرگز روی ماشین آلاتی که در حال کار می باشند کار تعمیراتی انجام مدهید بلکه برای اینکار همیشه باید ماشین آلات را قبلاً از کار انداخت. هنگامیکه ماشین آلات کار می کنند کلیه حفاظها باید سرجای خودشان نصب شده باشند.

3-8- از روغن کاری, تمیزکاری, تنظیم و تعمیر ماشین آلاتی که در حال حرکت هستند و حفاظ آنها برداشته شده است خود داری نمائید.

4-8- فقط افراد صلاحیتدار اجازه دارند که سنگهای ماشینهای چرخ سمباده غیره متحرک را تعویض و یا تنظیم کنند.

5-8- هنگام استفاده از بالابرنده ها (وینچ ها) لازم است از مقررات و روشهای ایمنی زیر پیروی نمائید.

6-8- کابهای متحرک بالا برنده ها تا آنجا که امکان داشته باشد باید بوسیلة حفاظ پوشانده شود تا برای کار گرانیکه در مجاورت آنها کار می کنند و یا از نزدیکیهای آنها عبور می کنند خطری وجود نداشته باشد.

7-8- کارکنان مأمور بکار انداختن ماشینهای بالا برنده همیشه باید هوشیار بوده و به اشخاصی که فرمان میدهند توجه داشته باشند و نباید اجازه دهند که کابل روی یک طرف قرقره روی هم پیچانده شود.

8-8- هنگام کار با ماشینهای بالا برنده, برای جلوگیری از جا در رفتن, آنها را باید به محل ثابتی محکم ببندید, از مهار کردن وینچ ها بر لوله ها, شیرها و سایر وسائل خودداری کنید, حتی الامکان ماشین های بالا برنده را در محلی قرار دهید که راننده آن بتواند چگونه عملیات را بوضوح ببیند.

9-8- اطراف محلی را که بارها بالا و پایین برده می شود بایستی بوسیله طناب محصور کرد و از ورود افراد به آن محوطه جلوگیری نمود.

10-8- سکوی جلوی چرخهای سمباده باید در فاصله کمی از چرخها و در بالای مرکز آنها تنظیم گردد. بدون اجازه در تنظیم سکوی جلوی چرخ سمباده دخالت ننمائید.

11-8- روی ماشین آلاتیکه در حال حرکت هستند تعمیرات اساسی نباید انجام داد مگر اینکه حفاظ کاملی داشته باشند. هنگام کار کردن در مجاورت ماشین آلات یک کارد موقتی باید بین قسمت متحرک ماشینها و کارکنان مکانیکی نصب گردد. در صورت امکان ماشین آلات را باید از کار انداخت و سویچ را آنها قفل نمود.

9-       حفاظ ماشین آلات و نرده های حفاظتی

1-9- برای جلوگیری از افتادن از بلندی و یا افتادن بدرون گودالها, اطراف کلیة گودالها باید نرده های حفاظتی نصب شده یا با نوار و شبکه های آهنی و غیره روی آنها پوشانده شود. قبل از پایان کار و ترگ گودالها, نرده های حفاظتی یا سرپوشها را باید سرجای خودشان قرار داد.

2-9- اگر قسمتی از نرده های حفاظتی سکوی کار, بمنظور تسهیل در جابجا کردن وسایل, از جای خود برداشته شده است باید بلافاصله بعد از پایان کار دو مرتبه در جای خود نصب گردد.

3-9- از نرده های حفاظتی نباید بعنوان تکیه گاه برای قراردادن وسایل سنگین استفاده نمود.

4-9- موقع کارکردن روی نردبان, سکو و یا قسمتی از وسایلی که بالای سرجاده, راهرو و یا مسیر عبور افراد قرار دارد یک تابلوی اخطار, که روی آن نوشته باشد. (افراد در بالا مشغول کار هستند) باید در پایین روی جاده قرار داده شود.

5-9- قبل از ترک کردن محل کار که وضع موجود آن خطرناک است در اطراف آن باید نرده های حفاظتی و یا تابلوی خطر نصیب گردد- هنگام شب روی نرده ها باید چراغ خطر نصب شود.

10-  وسایل مکانیکی

1-10- استفاده از هر نوع وسایل خود ساخته و غیر مجاز ممنوع است. برای مثال از بشکه نباید بعنوان سکوی کار و یا پایه های چوب بست و امثال آن استفاده شود.

2-10- کارکنان مجاز نیستند روی بار, بالابرنده ها و جرثقیل ها سوار شوند.

3-10- از طنابهائیکه در معرض بخارات و یا گازهای اسیدی قرار گرفته و ضعیف شده اند استفاده نکنید. طنابهای معیوب را قبل از آنکه زندگی شما را به خطر اندازد, از دسترس کارکنان خارج نمائید.

4-10- بلاکهای زنجیری را باید همیشه در شرایط خوبی نگهداشت. بخصوص باید اطمینان حاصل کرد که قلابها و زنجیرها همیشه صحیح و سالم باشند. هر وقت بلاکها بوضع غیرقابل تعمیری در می آید و یا دهانه قلابها باز می شوند باید آنها را برای تعویض به قسمت تعمیرات فرستاد. هرگز سعی نکنید که قلابها را تعمیر کنید و یا بوسیله بلاک و زنجیر باری را که بیشتر از ظرفیت آن است بلند کنید.

11-  ابزار کار

1-11- از ابزار معیوب استفاده نکنید, قبل از شروع بکار ابزار را معاینه کنید و اگر معیوب هستند آنها را برای تعویض به سرپرست خود بدهید.

2-11- سعی نکنید در ساختمان ابزار کارتان تغییری داده و یا آنرا تعمیر کنید, آنها را به سرویسهای ابزار برای تعمیر یا تعویض تحویل دهید..

3-11- هرگز از لوله برای اهرم کردن آچارهای دو سره یا دندانه دار استفاده نکنید. هنگام استفاده از لوله برای اهرم کردن سایر آچارها نیز باید احتیاط کرده و در فاصلة کافی از لوله بایستید تا هر گونه حرکت ناگهانی آچار و در رفتن آن باعث افتادن و صدمه خوردن شما و یا همکارانتان نگردد.

4-11- استفاده کردن از دو آچار دو سره, با قرار دادن دهانه یکی در دیگری, برای ازدیاد خاصیت اهرمی آن, عملی است نا ایمن که باید از آن خود داری کرد.

5-11- از سوهانهائی که دسته ندارد نباید استفاده کرد.

6-11- اجازه ندهید پیستون, دایس یا سایر ابزار ماشین های بادی با فشار هوا به خارج رانده شود. وقتی که خطر به خارج پریدن اشیاء از ماشینی وجود دارد افراد را بایستی از جلو ماشین دور نمود.

7-11- وقتی که جریان هوا در ابزار هوائی از قبیل مته, قلم و غیره برقرار است سر مته یا قلم را در دست نگیرید.

8-11- مفصلهای لوله های هوا و اتصال آنها را به ماشینهای هوائی بازرسی کنید تا مطمئن شوید که محکم بوده و در شرایط خوبی می باشند.

9-11- قبل از فشار آوردن بر روی دستة آچار دنده ای مطمئن شوید که دندانه های آن بطور محکم روی کار قرار گرفته است.

10-11- برای کشیدن یا فشار آوردن روی دستة آچارهای لوله و امثال آنها باید جهت کشش بطرف فک متحرک آچار باشد.

11-11- کلیة ماشینهای چرخ سمباده باید به حفاظها ئیکه از شیشه های ایمنی ساخته شده اند مجهز باشند.

12-11- ابزار کار خود را موقع تحویل گرفتن از انبار بازرسی کنید تا مطمئن شوید که بدون عیب هستند.

13-11- هنگام کوبیدن چکش به روی قلم از یک انبردست یا گیره دسته دار برای گرفتن قلم استفاده کنید.

12-  لوازم استحفاظی فردی

برای حفاظت قسمتهای مختلف بدن از طرف کارشناسان لوازمی طراحی و تهیه شده که برحسب نیاز شغلی به کارکنان توزیع می گردد.

1-12- کلیة کارکنان ملزم هستند از وسایل و لوازم استحفاظی توزیع شده استفاده نمایند.

2-12- کلیة پرسنلی که در سایت مشغول بکار هستند بایستی از کلاه ایمنی- پوتین ایمنی و لباس کار استفاده نمایند.

3-12- سرپرستان واحدها لازم است کنترل و مراقبت لازم را اعمال و پرسنل را تشویق و ملزم به استفاده از لوازم ایمنی بنمایند.

4-12- آموزشهای لازم درخصوص استفاده صحیح پرسنل از وسایل ایمنی را به آنها بدهند.

5-12- کارکنائیکه در اطراف ماشینهای گردنده از قبیل مته – اره – آسیاب و
 ماشین آلات مشابه کار می کنند نباید لباسکار گشاده یا پاره- شال گردن- کراوات – جلیقه و یا انگشتر در برداشته باشند.

6-12- برق کاران نباید در موقع کار دگمه یا نشان فلزی و امثال آن در برداشته باشند.

7-12- لباسهای آغشته به روغن و یا گریس نباید مورد استفاده قرار گیرد زیرا علاوه بر خطرناک بودن ممکن است ایجاد ناراحتی پوستی نماید.

8-12- مقررات مربوط به حفاظت چشم و صورت

1-8-12- کلیة کارکنانی که درگیر کارهای جوشکاری- برشکاری- مته کاری و کنده کاری بتن- سنگ و آجر و موزائیک و مصالح ساختمانی هستند بایستی از نقابهای متصل به کلاهای ایمنی و یا عینک حفاظتی جهت حفاظت چشم و صورت استفاده نمایند.

2-8-12- کارگرانی که درگیر با کار دستگاه چرخ سنباده هستند حتی در صورتیکه ماشین مربوطه به حفاظ مجهز باشد بایستی از عینک ایمنی استفاده نمایند.

9-12- کمربند ایمنی و طناب نجات

 برای کار کردن در ارتفاع بیش از 2 متر استفاده از کمربند ایمنی و طناب نجات ضرورت دارد که در آن صورت مراقبتهائی به شرح زیر مورد لزوم می باشد.

1-9-12- کمربند ایمنی هرگز نباید در معرض حرارت قرار گیرد.

2-9-12- قبل از استفاده و حداقل هر سه ماه یک بار کمر بند ایمنی و طناب نجاب بایستی مورد بازرسی قرار گیرد.

 3-9-12- طناب نجات را شخص استفاده کننده باید با طول مناسبی که محل بازی زیاد نداشته باشد ببندد تا در صورت افتادن ویرا با کمترین سقوط متوقف کند.

13-  احتیاطات در رابطه با خطرات

1-13- آشنایی بکار و خطرات احتمالی

تمام کارکنان باید به کارهای ارجاعی و وسایل و ابزار مورد نیاز آشنائی کامل داشته باشند و سرپرستان موظف هستند اطلاعات لازم را در اختیار مسئولین گذاشته و از هر گونه خلاف جلوگیری نمایند.

2-13- تنها کار کردن در مشاغل خطرناک

هیچ یک از کارکنان حق ندارند کارهائی را که به تشخیص سرپرست خطرناک است به تنهائی انجام دهند و اگر شخص دیگری به او کمک نمی کند باید حتماً یک نفر دیگر در آنجا مواظب او باشد.

3-13- استقبال از خطرات احتمالی (RISK)

کارکنان به هیچ وجه مجاز نیستند به امید اینکه اتفاقی نخواهد افتاد اقدام به انجام کارهائی بنمایند که به نظر خود آنان نیز احتمال خطر وجود داشته باشد, از هیچ فردی انتظار نمی رود هنگام انجام وظیفه خود را در معرض خطر قرار دهد.

4-13- استعمال دخانیات

استعمال دخانیات در کلیة مکانهائی که در آن تابلوی (استعمال دخانیات ممنوع) نصب شده است. قدغن می باشد.

5-13- خوابیدن در حین انجام وظیفه

خوابیدن در حین انجام وظیفه بخصوص در داخل تونلها اکیداٌ ممنوع است.

6-13- استفاده از کلاه ایمنی

کارکنان نباید از زیر بارهای معلق و محدوده عملیاتی جزرثقیل و ماشینهای سنگین ساختمانی عبور نمایند.

7-13- بلند کردن اشیاء سنگین

بهنگام بلند کردن اشیاء سنگین باید حداکثر استفاده از عضلات و یا بازوها بشود و ستون فقرات را تا حد امکان عمودی نگهداشت تا از وارد شدن فشار خارج از اندازه به ستون فقرات و بروز فتق و سایر عوارض جلوگیری شود. برای جابجا کردن بارهای سنگین باید از جراثقال و وسائل مکانیکی مناسب استفاده شود و کارکنان نباید زیر بار بایستند تا از خطر احتمالی افتادن و برخورد بار مصون باشند. در مواقعیکه استفاده از وسایل مکانیکی میسر نیست و دو یا چند نفر به اتفاق هم شئی را بلند می کنند باید تناسب قد رعایت شده و عملیات هم آهنگ اجرا شود تا حمل بار سهل تر انجام گرفته و به فردی بیش از استقامت او فشار وارد نباید.

14-    آتش سوزی

به محض مشاهده آتش سوزی مراتب را با استفاده از کانالهای ارتباطی و یا از طریق تلفن های داخلی 137 و 151 و یا بی سیم به دفتر ایمنی و یا آتش نشانی اطلاع دهید. ضمناً محل دقیق آتش سوزی و نام و شمارة تلفن خود را نیز بطور وضوح بیان کنید.

1-14- وسایل خاموش کننده

برای تسریع در عمل خاموش کردن آتش و اینکه کارکنان بتوانند خودشان آتشهای جزئی و کوچک را فوراً خاموش نمایند, خاموش کننده های مختلفی برای خاموش کردن انواع آتشها در محلهائیکه امکان آتش سوزی وجود دارد قرار داده شده است. تمام کارکنان باید به نوع و طرز استفاده از این خاموش کننده ها آشنائی داشته و به موقع خود از آنها استفاده کنند. پس از اطفاء حریق و استفاده از خاموش کننده, سرپرستان بایستی بلافاصله با استفاده از پر کردن و ارسال فرم آتش سوزی مسئول ایمنی را در جریان امر قرار دهند تا فوراً نسبت به شارژ کپسول مصرف شده اقدام گردد. جهت آشنائِی کارکنان با طرز کار خاموش
کننده ها برنامه های آموزش تئوری و عملی از طرف گروه ایمنی به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.

15-    کار در ارتفاع

برای انجام کارهای در ارتفاع بالاتر از دو متر تسهیلات لازم از قبیل ایجاد داربست سکو- نردبان و یا رمپ بایستی فراهم گردد.

1-15- داربست SCAFFOLADLNS

برای انجام کار در ارتفاع که نشود نردبان یکطرفه یا دو طرفه و یا خرپا بنحو ایمنی بکار برد, باید از داربست که طبق اسلوچ صحیح ساخته شده استفاده نمود.

1-1-15- در انتخاب نوع داربست از نظر استحکام, داربست فلزی به داربست چوبی     ترجیح دارد.

2-1-15- نصب داربست باید به افراد ورزیده و فنی کاردان واگذار گردد.

3-1-15- لوله و بست هائی که برای بستن داربست بکار می رود باید سالم و بدون عیب باشد.

4-1-15- تخته و الوارهائی که در داربست استفاده می شود باید دارای الیاف طولی, صاف, بدون ترک و پوسیدگی و شکم باشد.

5-1-15- پایه های داربست باید بطور مطمئنی روی کف مهار شوند تا از لرزش آن جلوگیری شود. انتهای پایه نباید مستقیماً روی زمین قرار داده شود بلکه در تکیه گاهر مناسبی نظیر سوراح وسط یک تکه چوب مکعبی شکل و در عمق زمین قرار گیرد فواصل پایه ها باید منظم و به یک اندازه باشد.

6-1-15- داربستهائیکه ارتفاع آنها از دو متر تجاوز نماید مجهز به نرده دو ردیفه به ترتیب در ارتفاع نیم متر و یک متر بوده و تمام سطح سکوی کار با تخته های چوبی محکم و بدون عیب یا صفحات اهنی مشبک پوشیده شود و دو سر آنها با مفتول بدار بست محکم بسته و برای چهار طرف سکو قر نیز تخته ای به ارتفاع 15 سانتیمتر پیش بینی شود.

7-1-15- داربست باید بوسیله مهار به ساختمان محکم شود.

8-1-15- در مورد کار روی داربستی که ارتفاع آن بیش از دو متر بوده و امکان نصب نرده به دور آن به عللی میسر نباشد باید از کمربند ایمنی که انتهای طناب نجات آن به نقطه ثابتی از ساختمان مجاور و مجزا از داربست محکم بسته می شود استفاده شود.

9-1-15- برای رسیدن به سکو باید نردبانی جداگانه به آن متصل یا در خود داربست احداث نمنود بطوریکه به فاصله یک پله مانده به سطح سکو, پله ها خاتمه یابد. ولی امتداد دو ساق نردبان تا ارتفاع نرده دوم اطراف سکو امتداد یافته تا از نظر دستگیره جهت اشخصاصی که می خواهند وارد سکو شوند کمک شود و در مدخل سکو در متحرکی تعبیه شود تا اشخاص روی سکو آن را به و از خطر سقوط مصون بمانند.چ

10-1-15- کارگران هنگام کار- بر پا کردن و یا برچیدن داربست باید مجهز به کلاه ایمنی باشند.

11-1-15- داربست ها قبل از استفاده و بطور نباید ابزار و اشیاء را به زمین پرتاب نمود بلکه برای بالا و پایین بردن ابزار از طناب و کیف مخصوص استفاده نمود.

2-15- طناب نجات و کمربند ایمنی SADWTY BELT AND LIFELINE

برای انجام کار کردن در ارتفاع باید حتی المقدور سکو یا داربست بکار برده شود. لیکن چنانچه تهیه آنها میسر نباشد برای جلوگیری از بروز حادثه لازم است احتیاطهای متناسب رعایت و از کمربند ایمنی و طناب نجات استفاده شود.

1-2-15- طناب نجات باید همیشه تمیز و قابل استفاده بوده و هرگز در معرض حرارت زیاد قرار نگیرد. در صورت کثیف شدن باید آنرا با آب گرم و صابون شسته و در هوای آزاد آویزان نمود تا خشک شود.

2-2-15- کمربندهای پنبه ای و کتابی را باید پس از شستن با اب و صابون و فشردن ان در حرارت متعادل خشک نمود.

3-2-15- کمربندهای ایمنی باید با طناب کنفی بقطر سه چهارم اینچ یا نایلونی بقطر حداقل یک دوم اینچ مجهز باشند.

4-2-15- چون گره زدن قدرت طناب را به اندازه قابل ملاحظه ای کم می کند بنابراین طناب نجات را نباید هرگز گره زد.

5-2-15- کارکنانی که در داربستهای معلق که ارتفاع آنها بیش از دو متر است کار می کنند هر کدام به تنهائی باید مجهز به کمر بند ایمنی جداگانه ای باشند.

6-2-15- طناب نجات کمربند ایمنی بایستی توسط استفاده کننده با طول مناسبی که محل بازی نداشته باشد بسته شود تا در صورت افتادن با کمترین سقوط فرد را متوقف سازد.

7-2-15- کمربند ایمنی و طناب نجات باید قبل از هر بار استفاده توسط سرپرست کار بدقت بازدید و حداقل هر سه ماه یکبار و پس از هر تعمیر توسط شخص فنی صلاحیت دار بازرسی و ایمن بودن آن مورد تائید قرار گرفته و در صورت مشاهده عیب و نقص در صورت امکان تعمیر و در غیر اینصورت از سرویس خارج شود.

3-15- نردبان

1-3-15- بطور کلی اجزاء نردبان باید از چوب محکم بدون پیچیدگی- ترک- گره و پوسیدگی ساخته شده و آلوده به روغن و گریس نباشد.

2-3-15- فاصله پله نردبان معمولی از دیوار یا محل اتکاء نباید از یک چهارم طول نردبان کمتر باشد و در شرایط غیر عادی که مراعات فاصله مزبور امکان ندارد. باید دو سر بالا و پائین نردبان محکم مهار شود و یا شخص مورد اطمینان آنرا محکم نگه دارد.

3-3-15- نردبان نباید جلوی دری که به طرف نردبان باز می شود گذاشته شود مگر اینکه در قفل بوده و یا کسی مراقب آن باشد.

4-3-15- بالا و پائین رفتن از نردبان همیشه باید از روبرو صورت گیرد. اگر شخصی روی نردبان باشد جابجا کردن آن ممنوع است.

5-3-15- در موقع استفاده از نردبان باید هر دو دست آزاد باشد و حمل ابزار و غیره بوسیله طناب یا کیسه که به شانه آویزان می گردد انجام گیرد.

6-3-15- باید دقت شود که نردبان در مجاورت خطوط برق قرار نگرفته و یا به
 لوله های حاوی موادی از قبیل اسید و غیره تکیه ننماید.

7-3-15- با کفشهای آلوده به چربی نباید از نردبان استفاده شود.

8-3-15- در موقع طوفان استفاده از نردبان بشرطی مجاز است که انتهای آن به نقاطی ثابتی مهار شده باشد.

9-3-15- هرگز نباید از نردبانهای خود ساخته استفاده شود.

16-    مقررات مربوط به وسائط نقلیه و دستگاههای مکانیکی

1-16- از رانندگی ماشینهای بدون داشتن مجوز مربوطه خودداری نمائید و قبل از شروع رانندگی از صحت عمل ترمز و میزان باد طایرهای خودرو اطمینان حاصل نمائید.

2-16- در هنگام رانندگی ملاحظات و ایمنی مربوط به سایر کارکنان عابر را در نظر بگیرید.

3-16- هرگز اقدام به سوار کردن مسافر ننمائید زیرا اقدامی است غیرقانونی.

4-16- در موقع بارگیری دنده را آزاد نموده از ترمز دستی استفاده نمائید.

5-16- قبل از حرکت اطمینان حاصل نمائید که بار متناسب با ظرفیت کامیون بوده و به صورت متعادلی جایگیری شده است.

6-16- بهنگام توقف و قبل از ترک خودرو حتماً ترمز دستی را بکشید.

7-16- در سراشیبیها همیشه از دنده سنگین استفاده نمائید.

8-16- با احتیاط رانندگی نمائید و از راندن خودرو در سراشیب شانه جاده بخصوص در مواقعی که حامل بارهای مهار نشده هستید خودداری نمائید.

9-16- هنگامیکه در محل حفاری شده و سست توقف می نمائید برای جلوگیری از سقوط خودرو از کفشک جهت مهار چرخها استفاده نمائید.

10-16- همیشه سعی نمائید روی زمین هموار پارک نمائید و در صورت لزوم از
 (دنه پنچ) برای مهار چرخها استفاده نمائید.

11-16- از به حرکت درآوردن خودروهائیکه مجهز به لوازم مربوطه نیستند و یا شما فاقد گواهینامه مربوطه هستید خود داری نمائید.

12-16- نقایص فنی خودرو را فوراً به مسئولین گزارش نمائید.

13-16- کلیه وسایل نقلیه و دستگاههای مکانیکی باید از سمت راست جاده و با سرعت مجاز حرکت نمایند.

14-16- کارکنانی که از وانت و یا کامیون برای سواری و جابجائی استفاده می نمایند باید در موقع حرکت وسائط نقلیه نشسته باشند و حق ندارند بایستند و یا به خارج خم و یا آویزان شوند و همچنین نباید پاها و دستهای خود را بیرون از مجدوده کامیون یا وانت قرار دهند.

15-16- سوار کردن مسافر بر روی دستگاههای مکانیکی بکلی ممنوع است.

16-16- سوار شدن بیش از ظرفیت مجاز در وسائط نقلیه و یا دستگاههای مکانیکی و همچنین نشستن روی لبه دیواره های وانت یا کامیون اکیداً ممنوع است.

17-16- در کامیونهای حامل بار, سوار شدن روی بار یا کنار بار اکیداً قدغن است.

18-16- استفاده از وسائل نقلیه و دستگاههای مکانیکی که دارای نواقص فنی باشند ممنوع است.

17-    ایمنی برق

1-17- فقط برقکاران واجد شرایط مجاز هستند کارهای برقی و تعمیراتی را بر روی ماشین آلات انجام دهند.

2-17- در موقع قطع برق کلیه کلیدهای کنترل الکترو موتورها باید روی خاموش تنظیم گردد ولی کلیدهای روشنائی روی روشن باقی بماند تا بمحض وصل جریان برق از آن اطلاع حاصل شود.

3-17- تعمیرات و نصب تجهیزات برقی بایستی صرفاً تحت نظر برقکاران ماهر صورت پذیرد.

4-17- بطور مرتب از سیمها و کابلهای برق لازم است بازرسی بعمل آید و بر روی دستگاهها و کابلهائی که اتصالی دارند و خطرناک هستند برچسب خطر گذاشته شود.

5-17- کارکنان مجاز نیستند لباس و سایر وسائل خود را روی سیمهای برق- پانلها و تابلوهای برق و موتورهای جنراتور آویزان نمایند.

6-17- برای جلوگیری از دخالت افراد غیر ذیصلاح, کلیه دستگاههای و تابلوها باید قفل باشند.

7-17- کلیه شبکه ها و دستگاههای برقی بایستی مجهز به سیستم ارث باشند.

8-17- در صورت استفاده از داربست فلزی لازم است آنرا به سیستم ارت مجهز نمود.

9-17- هرگز نباید اجازه داد که اعضاء بدن سبب هدایت جریان الکتریسته به زمین شود.

10-17- هنگام کار با وسیله برقی باید از قدم گذاردن در جاهای خیس و مرطوب اجتناب کرد.

11-17- استفاده از کابلهای رابط زخمی شده و یا دارای عایق صدمه دیده ممنوع است.

12-17- کارکنان شاغل در مجتمع های صنعتی بایستی اول اصول ایمنی مشروح در ذیل را رعایت نمایند :

1-12-17- محیط کار خود را بخصوص از نظر مرطوب بودن و عبور کابل و یا وجود منافذ تغذیه نیروی برق کنترل نمائید و از لوله های فلزی و تیرهای برق که ممکن است از طریق بدن شما ایجاد اتصال زمین گردد دوری گزینید.

2-12-17- همیشه تصور نمائید که کلیه مدارات الکتریکی اطراف شما هادی جریان برق می باشد و لمس نمودن آنها خطرناک است.

3-12-17- زیورآلات فلزی- حلقه و ساعت در هنگام کار با وسائل برقی, هادی خوبی برای هدایت الکتریسته هستند, از استفاده آنها خود داری نمائید.

4-12-17- از نردبان فلزی که پایه آن بر روی عایق قرار نگرفته در نزدیکی شبکه برق استفاده ننمائید.

5-12-17- در مکانی  که امکان وقوع انفجار و خطرات آتش سوزی وجود دارد, از وسایل برقی و روشنائی صد انفجار بایستی استفاده شود.

6-12-17- کلید اصلی برق دستگاهی که بر روی آن تعمیرات انجام می گیرد باید در حالت قطع و از مدار خارج گردد.

7-12-17- کلید وسایل و ابزار برقی را قبل از بهره برداری از نظر ایمنی جک نمائید.

8-12-17- هرگز کلید مداری که نمی دانید چه عملی را انجام می دهد روشن و خاموش ننمائید, مگر اینکه مجوزی برای اینکار داشته باشید و یا به مدار کنترل آن آشنا باشید.

18-    طرح مربوط به اتفاقات اضطراری

اتفاقات اضطراری به مصیبت های ناگهانی اطلاق می شود که در آن جان عده ای از دست برود و یا خساراتی را به بار آورد. آتش سوزیهای بزرگ- طوفان- سیل- انفجار- رها شدن گاز مسموم کننده در فضا , از جمله اتفاقات اضطراری می باشد. در این صورت مواقع روال امور کارهای عادی بهم می خورد- جریان برق قطع میشود, تلفن و سیستم مخابرات معشوش شده و اوضاع حمل و نقل مشکل می شود و ممکن است رابطه افراد و مسئولطن کار با محل اتفاق قطع گردد.

برای برگرداندن عملیات بحال عادی فرصت و وقت خیلی زیاد توام با کوشش فراوان مورد لزوم خواهد بود.

در صورت بروز اتفاقات اضطراری, بدون در دست داشتن برنامه و طرحی که قبلاً تهیه شده باشد, اوضاع به صورت هرج و مرج باقی مانده و تلفات و خسارات زیادتری ببار خواهد آورد, لذا بدینوسیله طرح اتفاقات اضطراری پیشنهاد تا در مواقع لازم بلادرنگ دست به کار عملیات شده اقدامات لازم را بعمل آورند.

     اولویت های که مورد نظر این طرح می باشد شامل       روابط عمومی – نجات و کمکهای نخستین- ترافیک- حفاظت- بهداری- رفاه- غذا و تخلیه محل می باشد.

الف- ستاد عملیاتی مبارزه با اتفاقات اضطرای

به منظور تصمیم گیری هدایت عملیات مورد لزوم در صورت وقوع اتفاقات اضطراری, ستادی با شرکت مقامات و مسئولین مشروح در زیر تشکیل و وارد عمل خواهند شد :

1-رئیس ستاد : مدیریت محترم پروژه و در غیاب او رئیس کارگاه

2- اعضاء ستاد : معاونت اداری باتفاق سرپرست حراست و رئیس کمپ – مدیر ایمنی – سرپرست دفتر فنی- مدیر تعمیرگاه- سرپرست ترانسپورت- مدیر برق و تأسیسات- سرپرست انبار و سرپرست تدارکات.

تبصره : در صورت عدم حضور هر یک از مسئولین فوق در کارگاه جانشین او در جلسات و عملیات مورد نظر شرکت خواهد نمود.

وظیفه ستاد عملیاتی و امداد

1- در صورت پروژه هرگونه واقعه اضطراری غیرقابل کنترل, ستاد عملیاتی بدون فوت وقت تشکیل جلسه داده و با استفاده از کلیه امکانات موجود در مورد عملیات و اقدامات مورد لزوم برنامه ریزی نموده و وظیفه هر یک از مسئولین را در رابطه با اجرای عملیات مورد نظر تعیین تا بلادرنگ مأموریت اجرائی خود را آغاز نماید. تشکیل جلسات بعدی ستاد از طرف رئیس ستاد باعضاء اعلام خواهد شد.

2- اعضاء ستاد لازم است آدرس کامل و شماره تلفن خود و جانشین خود را به واحد حراست اعلام نماید.

3- اعضاء ستاد و یا جانشین آنها لازم است در صورت ترک کمپ آدرس دقیق و شماره تلفن محل مورد عزیمت خود را در اختیار دفتر حراست قرار دهند تا در صورت لزوم دسترسی با آنها ممکن باشد.

4-ستاد عملیاتی باتوجه به خط مشی و سیاست منطقه تشکیل جلسه خواهد داد.

5- برنامه عملیاتی و اجرائی فوری ستاد به ترتیب اولویت شامل موارد زیر خواهد بود :

1-5- انتقال سریع مصدومین و مجروحین به مراکز درمانی و نجات افراد دردمند که سرپرستی عملیات- بعهده مدیر ایمنی و یا جانشین او خواهد بود.

2-5- برنامه ریزی جهت تأمین غذای کارکنان برای مدت مورد نظر که سرپرستی عملیات بعهده مسئول تدارکات و یا جانشین او خواهد بود.

3-5- برنامه ریزی جهت تخلیه سریع محل در صورت لزوم و اسکان پرسنل در محل امن و مطمئن مورد نظر که سرپرستی عملیات بعهده سرپرست ترانسپورت و یا جانشین او خواهد بود.

4-5- برنامه ریزی جهت جابجائی اموال و اسناد و اوراق بهادار که سرپرستی عملیات بعهده معاونت اداری و مدیر امور مالی خواهد بود.

5-5- برنامه ریزی عملیات از طرف رئیس ستاد تعیین و اعلام خواهد شد.

19-    ضبط و ربط در محیط کار

1-19- کلیه راهها- پیاده روها- پله کانها- راهروها- سکوها و غیره باید همیشه برای کاریکه در نظر گرفته شده تمیز و آماده باشد.

2-19- اشیائی از قبیل اجناس- ابزار- جعبه های خالی و غیره را نباید در این اماکن نگهداشت.

3-19- ابزار – قطعات و وسائل را نباید در محل مرتفعی که امکان افتادن آنها میرود قرار داد.

4-19- دفاتر کار و ساختمانها و اتاقها بایستی نظافت و در وضعیت تمیزی نگهداری شود.

5-19- پس از پایان کار و قبل از تر ک کارگاه, محل کار و محوطه را باید تمیز و مرتب و ایمن کرده و کلیه ابزار – درابستها – وسایل – خرده ریزها و هرگونه جنس مصرف نشده را از محل دور نمائید.

6-19- محوطه کار کلیه کارکنان, باید در وضع تمیز و عاری از زباله و آشغال که از نظر آتش سوزی نیز خطرناک هستند نگهداری شود.

فصل اول از آیین نامه حفاظت وبهداشت عمومی

فصل اول از آیین نامه حفاظت وبهداشت عمومی

در کارگاهها:
ماده 2 : ساختمان کارگاهها و کارخانه ها باید با وضع آب و

هوای محل متناسب‌‌‌‌‌‌‌‌‌ باشد.

 

ماده 3 : برای هر کارگر در کارگاه حداقل باید 12 متر مکعب فضا منظور گردد و فضای اشغال شده به وسیله ماشین آلات یا ابزار و اثاثیه مربوط به کار همچنین فضای بالاتر از ارتفاع سه متر جزء فضای مزبور محسوب نمیشود. ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌


(بقیه در ادامه مطلب)

ماده 4 : سقف و بدنه و کف عمارات کارگاه باید با مصالحی ساخته واندود شود که از نفوذ رطوبت به داخل کارگاه جلوگیری نماید و حتی الامکان مانع گرما و یا سرمای خارج گردد. ‎‌‌ماده 5 : کف عمارات کارگاه باید هموار و بدون حفره بوده و به نحوی مناسب شود که  قابل شستشو باشد و تولید گرد و غبار نکند و موجب لغزیدن کارگران نگردد.
 ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌

   در مواردی که نوع کار اقتضای ریخته شدن آب را به کف کارگاه داشته کارگاه دارای شیب متناسب و مجرای مخصوص برای خروج آب از جمع شدن آب در کف کارگاه باشد. ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌

ماده 6 : در محلهایی که مواد شیمیایی و سمی به کار میبرند باید بدنه تا یک متر و شصت سانتی متر ارتفاع از کف زمین قابل شستشو باشد. 

ماده 7 : در صورتی که در ساختمان کارگاه دهانه ها یا سوراخهایی موجود باشد که احتمال سقوط اشخاص برود باید به وسیله نصب پوششهای محکم و نرده هایی که حداقل ارتفاع آن 60 سانتیمتر باشد موجبات از سقوط اشخاص و رفع خطر به عمل آید. 

ماده 8 : عرض پلکان عمومی کارگاه باید حداقل 120 سانتی متر وپاگردهای متناسب با عرض مزبور باشد. در مورد پلکانهایی که بیش از چهار پله باز پلکان باید نرده محکم نصب شود و در مسیر پلکان نباید هیچ گونه مانعی وجود داشته باشد. 

ماده 9 : عمارات کارگاه باید به تناسب وسعت محل کار به

 اندازه
کافی در وپنجره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ برای ورود نور و هوا داشته باشد.
  ‌‌
‌

ماده 10 : کارگاههایی که وسایل کار و نوع محصول آن طوری است که حریق واقع میشود حتی الامکان باید با مصالح نسوز ساخته  شوند.‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ 

ایمنی در حفاری و گود برداری

---

خطرات فراوانی کارگران را تهدید میکند که مهمترین این خطرات عبارتند از سقوط از ارتفاع، ریزش آوار

 بر سر کارگران، برق گرفتگی و سقوط اجسام بر روی افراد.

در این گونه عملیات باید توجه خاصی به موارد زیر صورت گیرد:

1)      آب و برق و گاز ساختمان قبل از شروع عملیات قطع شود.

2)      کلیه شیشه های مربوط به دروپنجره های ساختمان خارج شده و به محل دیگری منتقل گردد.

3)      در صورتی که ساختمان مورد عملیات با ساختمانهای همجوار دیوارهای مشترک داشته باشد نبایستی عملیات تخریب در مورد آنها انجام شود.

4)      بر روی دیوارهای ساختمانهای کناری باید عملیات شمع کوبی انجام شود.

5)      بدلیل طراتی که در اینگونه کارگاهها افراد را تهدید می کند باید کلیه علائم هشداردهنده لازم نصب شده و توسط چراغهای مشخص در شب نیز عملیات معلوم شود.

6)      بایستی تنها یک راه ورود و یک راه خروج برای پرسنل تعبیه شده و درهای دیگر مسدود گردد تا افراد متفرقه نتوانند به محیط کارگاه وارد شوند و در عین حال بتوان کنترل صحیحی بر ایمنی افراد شاغل اعمال نمود.

7)      ملیات تخریب باید از بالاترین طبقه شروع شده و بسمت پایین ترین طبقات ادامه یابد

8)      نخاله ها و مصالح ایجاد شده در جریان تخریب بایستی بسرعت از کارگاه خارج شود. ریختن نخاله ها در معابر ممنوع است و اینکار باید با دقت و وسواس لازم صورت پذیرد. در این مورد معمولا از کانالهای فلزی بزرگی بصورت شیبدار یا عمودی استفاده می کنند و ضایعات را مستقیما به طبقات پایین منتقل می کنند.

9)      پرتگاهها و گودالهای بوجود آمده در ساختمان باید توسط نوارهای شبرنگ، علائم هشدار دهنده، چراغهای گردان و ... کاملا مشخص و معلوم گردند تا از سقوط احتمالی افراد در آنها جلوگیری شود.

10)  در مواردی که عملیات گودبرداری انجام می شود باید استحکام زمین مورد بررسی قرار گیرد و سپس عملیات را انجام داد. زیرا ممکن است ریزشهای ناگهانی دیواره ها اتفاق بیفتد.

11)  در عملیات گود برداری باید مسیر عبور لوله های آب و گاز و فاضلاب بررسی شده و کاملا از ایمن بودن مسیر اطمینان حاصل کرد.

12)  کندن و حفر زمین در بعضی اوقات می تواند موجب ریزش ساختمانهای مجاور شود در اینگونه موارد ایمنی ساختمانها باید از طریق شمع کوبی دیوارها تامین گردد.معمولا اگر میزان حفر زمین از 120 سانتیمتر بیشتر شود شمع کوبی و سپر گذاری در دیواره های گودبرداری شده الزامی است.

13)  محلهای گودبرداری شده باید توسط علائم هشدار دهنده و شبرنگه علامتگذاری شود تا از سقوط افراد بداخل این مکانها جلوگیری شود.

گودبرداری   Excavation

          به هر نوع عملیات برش، کندن، گود کردن یا متراکم کردن سطح زمین که به نوعی خاک برداشته می شود را گودبرداری می گویند.

          گودال یا ترانشه Trench

          به حفاری باریک ( طول شان نسب به عرض شان زیاد است ) گودال یا ترانشه می گویند.

          بطور معمول، عمق گودال بیشتر از عرض ان است و عرض معمولا از 15 فوت بیشتر نیست.

در عملیات حفاری دو نوع سانحه وجود دارد:

 1.ریزش خاک بر روی کسانی که در محل حفاری شده مشغول کارند .

2.سقوط اجسام و متریال به درون کانال و سوانحی که از طریق افراد، ماشین آلات و یا موادی که در حفاری استفاده می شوند ،پدید می آیند.

       معمولاً حوادث در حفر گودال بدین خاطر است که شخص یا اشخاصی کار خود را به درستی انجام نداده اند.  

نکات زیر نمونه هایی از عملکرد هایی است که می تواند از بروز بسیاری از حوادث جلوگیری کند

 1.گودالها را بدون حفاظ رها نکنید. کلیه محلهای خاک برداری شده که کسی در آنها کار نمی کند را با نوار خطر زرد رنگ مهار کرده و راه بند بگذارید و برای شب از علائم نوری استفاده کنید.

2.در صورتیکه قرار است در محل حفاری ، لوله های جابجایی مواد گذارده شود این لوله ها را به فاصله حداقل 1متر از لبه کانال قرار داده و با قرار دادن گوه در دو طرف آنها از حرکت احتمالی آنها جلوگیری نمائید.

3.در کانال های حفر شده با عمق بیش از120 سانتی متر باید تمام دیوارهای خاکبرداری شده تخته کوبی شوند .تخته ها مجاور یکدیگر و پائین تر از کف قرار داده شوند. با این کار خطر ریزش از بین می رود.

4.تخته ها به وسیله جکهایی که به طور افقی و در فواصل مساوی کار گذارده می شود مهار شود.

5.در تمام سطوح تخته ها، از گوه استفاده شود.

6.تمام افرادی که در گودال های عمیق تر از120 سانتی متر کار می نمایند،باید از کلاه ایمنی استفاده کنند. تخته کوبی افراد را در مقابل اشیایی که از بالا می افتد محافظت نخواهد کرد.

7.داربست ها در داخل محل خاکبرداری شده باید کامل و محکم باشند. کسانی که روی داربستهای ناقص کار می کنند نه فقط برای خود بلکه برای سایر کارکنانی که زیر داربست  مشغول کارند ایجاد خطر  می نمایند.

8.محلهایی را که هنوز تخته کوبی نشده با نصب تابلوی اعلام خطر مشخص کنید تا کسی از منطقه امن فراترنرود.

9.برای بیرون آمدن از گودال ها به تخته ها و دیواره کانال آویزان نشوید بهتر است از یک نردبان مناسب استفاده کنید. نباید نردبان را فقط به تخته کوبی تکیه داد بلکه لازم است از بالا به میخی که در زمین کوبیده شده است محکم ببندید. در حین بالا آمدن از نردبان پله ها را دو تا یکی نکنید.

10.برای کسانی که در پایین کار می کنند خاک و اشیایی که در لبه گودال قرار دارند مانند موادمنفجره بسیارخطرناک می باشد. خاک و سایر مواد حفاری شده باید حداقل به فاصله 60 سانتیمتر دورتر از لبه ریخته شود و شیب مواد انباشته شده طوری باشد که امکان ریزش مجدد به داخل کانال را نداشته باشد.

11. ارتعاش یا وارد شدن فشار زیاد به نزدیک لبه دیوار خاکبرداری شده به احتمال زیاد موجب ریزش می شود. 

12.در موقع خاکریزی به درون گودالها حتماً مانعی تهیه و با فاصله مناسب از لبه کانال محکم به جایی ببندیدتا از سقوط کامیون یا دمپر به داخل گودال جلوگیری شود.

13.پریدن از عرض کانالها سرانجام خوبی ندارد، بهتر است کانالهایی که در مسیر عابرین حفر می گردد به وسایلی که دارای استحکام کافی برای عبور افراد هستند ، مجهز باشد و همچنین طرفین آن نرده حفاظتی نصب شده باشد.

Protective System :

سیستم حفاظتی به روشی برای حفاظت افراد در برابر ریزش موادی که در هنگام خاکبرداری و گودبرداری صورت       می گیرد و حفاظت در برابر ریزش سازه های جانبی و کناری گفته  می شود.

    انواع حفاظ گذاری

    شمع بندی یا شمع کوبی

    حفاظ گذاری

    شیب گذاری

    مهاربندی

Shoring or Shoring :

    شمع گذاری یا شمع کوبی تمهیدات سیستم حمایتی برای جبهه کار یا کناره های گودال به منظور جلوگیری از حرکت خاک، جلوگیری از حرک و جابجایی وسایل زیرزمینی، راه ها و فونداسیون ها است

    شمع کوبی یا شمع گذاری یا حفاظ گذاری زمانی و مورد استفاده قرار می گیرد که محل یا عمق برش کار شیبی برگشتی را ایجاد می کند که این شیب بالاتر از حداکثر شیب مجاز است

    سیستم شمع گذاری متشکل از شمع، پایه یا میله، بست یا نگهدارنده یا میله های پشت بند و صفحات می باشد. سه نوع اصلی شمع گذاری عبارتند از:

1.      شمع گذاری الواری

2.      هیدرولیکی

3.      بادی یا پنوماتیکی

تمایل به استفاده از شمع گذاری هیدرولیکی امروزه بیشتر شده است. این نوع سیستم نسبت به سیستم الواری مزیت     بیشتری دارد چون برای نصب و برداشت آن نیازی نیست کارگر به داخل گودال برود. مزایای سیستم

انواع  هیدرولیکی عبارتند از:

1.      به قدر کافی برای نصب توسط یک کارگر سبک هستند.

2.      تنظیم فشار روی هر قسمت گودال بااین سیستم راحتر است.

3.      به آسانی برای انواعی از گودال هایی با عمق و عرض متفاوت مورد استفاده قرار گیرند.

    در سیستم هیدرولیکی تمامی شمع ها از بالا به پایین نصب شوند و موقع برداشت، از پایین به بالا برداشت شوند.

    این سیستم را حداقل یکبار در هر شیفت کاری برای بررسی نشتی لوله ها و یا سیلندرها، شکسته شدن اتصالات، شکستگی مغزی ها یا شیارها، خمیدگی پایه ها و هر گونه آسیب دیدگی و بخش های معیوب چک کنید.

    سیستم شمع گذاری بادی مشابه سیستم شمع گذاری هیدرولیکی است. تفاوت اولیه این است که در شمع گذاری بادی از فشار هوا به جای فشار هیدرولیک استفاده می شود.

    عیب استفاده از شمع گذاری بادی این است که کمپرسور هوا باید در محل کار وجود داشته باشد

انواع حالت های ریزش و شکستگی لایه های خاک :

شکستگی های فشاریTension Cracks

برگشتن و واژگون شن خاک  Toppling

لغزش و سرخوردن خاک  Sloughing

فرونشست خاک و برآمدگی خاک   Subsidence and Bulging

برآمدگی و له شدن خاک Heaving or Squeezing

مواردی که باید در بررسی سایت گودبرداری و حفاری مد نظر قرار گیرد عبارتند از:

1.            موقعیت ساختمانهای موجود

2.            موقعیت ساختارهای جدید

3.            نتایج بدست آمده از بررسی خاک

4.            آلودگی خاک

5.            سطح آب های زیر زمینی و نوع خاک

6.            ذخیره و دفع مواد برداشته شده از محل گودبرداری

7.            مقدار فضای مورد نیاز برای کار

8.            مناسب ترین روش برای نگهداری موقت دیوارهای گودال

9.            برنامه شرایط اضطراری

10.        .......

عملیات‌ مقدماتی‌ گودبرداری‌ و حفاری‌ :

قبل‌ ازاینکه‌ عملیات‎گودبرداری‌ و حفاری‌ شروع‎شود، اقدامات‌ زیر باید انجام‌ شود.

 الف‌ - زمین‌ مورد نظر از لحاظ‌ استحکام‌ دقیقاً مورد بررسی‌ قرار گیرد.

 ب‌ - موقعیت‌ تاسیسات‌ زیرزمینی‌ از قبیل‌ کانال‌های‌ فاضلاب‌، لوله‌ کشی‌ آب‌، گاز، کابل‌های‌ برق‌، تلفن‌ و غیره‌

 که‌ ممکن‌ است‌ در حین‌ انجام‌ عملیات‌ گودبرداری‌ موجب‌ بروز خطر و حادثه‌ گردند و یا خود دچار خسارت‌

 شوند، باید مورد شناسایی‌ قرار گرفته‌ و در صورت‌ لزوم‌ نسبت‌ به‌ تغییر مسیر دائم‌ یا موقت‌ و یا قطع‌ جریان‌ آنها اقدام‌گردد.

ج‌ - در صورتی‌ که‌ تغییر مسیر یا قطع‌ جریان‌ تاسیسات‌ مندرج‌ در بند ب‌ امکان‌پذیر نباشد باید به‌ طرق‌ مقتضی از قبیل‌ نگهداشتن‌ به‌ طور معلق‌ و یا محصور کردن‌ و غیره‌، نسبت‌ به‌ حفاظت‌ آن‌ها اقدام‌ شود.

 د - موانعی‌ از قبیل‌ درخت‌، تخته‌ سنگ‌ و غیره‌ از زمین‌ مورد نظر خارج‌ گردند.

هـ – در صورتی‌ که‌ عملیات‌ گودبرداری‌ و حفاری‌ احتمال‌ خطری‌ برای‌ پایداری‌ دیوارها و ساختمان‌های‌ مجاور

 در برداشته‌ باشد، باید از طریق‌ نصب‌ شمع‌، سپر و مهارهای‌ مناسب‌ و رعایت فاصله مناسب و ایمن گودبرداری و در صورت لزوم با اجرای سازه‌های نگهبان قبل از شروع عملیات، ایمنی و پایداری آنها تامین گردد.

اصول‌ کلی‌ گودبرداری‌ و حفاری‌

1.اگر در مجاورت‌ محل‌ گودبرداری‌ و حفاری‌ کارگرانی‌ مشغول‌ به‌ کار دیگری‌ باشند، باید اقدامات  احتیاطی‌ برای‌ ایمنی‌ آنان‌ به‌ عمل‌ آید.

2.دیواره‌های‌ هر گودبرداری‌ که‌ عمق‌ آن‌ بیش‌ از 120 سانتیمتر بوده‌ و احتمال‌ خطر ریزش‌ وجود داشته‌ باشد، باید به‌ وسیله‌ نصب‌ شمع‌، سپر و مهارهای‌ محکم‌ و مناسب‌ حفاظت‌ گردد، مگر آنکه دیواره‌ها دارای‌ شیب‌ مناسب‌ (کمتر از زاویه‌ پایدار شیب‌ خاکریزی‌) باشند.

3.   در مواردی‌ که‌ عملیات‌ گودبرداری‌ و حفاری‌ در مجاورت‌ خطوط‌ راه‌ آهن‌، بزرگراه‌ها و یا مراکز و تاسیساتی‌ که‌ تولید ارتعاش‌ می‌نماید، انجام‌ شود باید تدابیر احتیاطی‌ از قبیل‌ نصب‌ شمع‌، سپر و مهارهای‌ مناسب‌ برای‌ جلوگیری‌ از خطر ریزش‌ اتخاذ گردد.

4.   دیواره‌های‌ محل‌ گودبرداری‌ و حفاری‌ در موارد ذیل‌ باید دقیقاً مورد بررسی‌ و بازدید قرار گرفته و در نقاطی‌ که‌ خطر ریزش‌ بوجود آمده‌ است‌، وسایل‌ ایمنی‌ نصب‌ و یا نسبت به تقویت آنها اقدام  گردد.

        الف‌ - بعد از یک‌ وقفه‌ 24 ساعته‌ یا بیشتر در کار.

         ب‌ - بعد از هرگونه‌ عملیات‌ انفجاری‌.

         ج‌ - بعد از ریزش‌های‌ ناگهانی‌.

         د - بعد از صدمات‌ اساسی‌ به‌ مهارها.

         هـ – بعد از یخبندان‌های‌ شدید.

                    و – بعد از باران‌های‌ شدید.

5.   مصالح‌ حاصل‌ از گودبرداری‌ و حفاری‌ نباید به‌ فاصله‌ کمتر از نیم‌ متر از لبه‌ گود ریخته‌ شود. همچنین‌ این‌ مصالح‌ نباید در پیاده‌ روها و معابر عمومی‌ به‌ نحوی‌ انباشته‌ شود که‌ مانع‌ عبور و مرور گردد.

6.   در محل‌هایی‌ که‌ احتمال‌ سقوط‌ اشیاء به‌ محل‌ گودبرداری‌ و حفاری‌ وجود دارد، باید موانع‌حفاظتی‌ برای‌ جلوگیری‌ از وارد شدن‌ آسیب‌ به‌ کارگران‌ پیش‌بینی‌ گردد. همچنین‌ برای‌ پیشگیری‌ از سقوط‌ کارگران‌ و افراد عابر به‌ داخل‌ محل‌ گودبرداری‌ و حفاری‌ نیز باید اقدامات‌ احتیاطی‌ از قبیل‌محصور کردن‌ محوطه‌ گودبرداری‌، نصب‌ نرده‌ها،‌ موانع‌، وسایل کنترل مسیر، علایم‌ هشدار دهنده‌  غیره انجام‌ شود.

7.   شب‌ها در کلیه‌ معابر و پیاده‌روهای‌ اطراف‌ محوطه‌ گودبرداری‌ و حفاری‌ باید روشنایی‌ کافی‌ تامین شود و همچنین‌ علایم‌ هشدار دهنده‌ شبانه‌ از قبیل‌ چراغ‌های‌ احتیاط‌، تابلوهای‌ شبرنگ‌ و غیره‌ در اطراف‌ منطقه‌ محصور شده‌ نصب‌ گردد، به طوری که کلیه عابران و رانندگان وسایل نقلیه از فاصله کافی و به موقع متوجه خطر گردند.

8 .قبل‌ از قراردادن‌ ماشین‌ آلات‌ و وسایل‌ مکانیکی‌ از قبیل‌ جرثقیل‌، بیل‌ مکانیکی‌، کامیون‌ و غیره‌ و یا انباشت خاک‌های‌ حاصل‌ از گودبرداری‌ و حفاری‌ و مصالح‌ ساختمانی‌ در نزدیکی‌ لبه‌های‌ گود، باید شمع‌، سپر و مهارهای‌ لازم‌ جهت‌ افزایش‌ مقاومت‌ در مقابل‌ بارهای‌ اضافی‌ در دیواره‌ گود نصب‌ گردد.

9.   در صورتی‌ که‌ از وسایل‌ بالابر برای‌ حمل‌ خاک‌ و مواد حاصل‌ از گودبرداری‌ و حفاری‌ استفاده‌ شود، باید پایه‌های‌ این‌ وسایل‌ به‌ طور محکم‌ و مطمئن‌ نصب‌ گردیده‌ و خاک‌ و مواد مذکور نیز باید با محفظه‌های ایمن‌ و مطمئن‌ بالا آورده‌ شود.

10. هرگاه‌ دیواری‌ جهت‌ حفاظت‌ یکی‌ از دیواره‌های‌ گودبرداری‌ مورد استفاده‌ قرار گیرد باید به‌ وسیله‌ مهارهای‌ لازم‌ پایداری‌ آن‌ تامین‌ شود.

11. درصورتی‌ که‌ ازموتورهای‌ احتراق‌ داخلی‌ درداخل‌ گود استفاده‌ شود، باید با اتخاذ تدابیر فنی‌، گازهای‌ حاصله‌ از کار موتور به‌ طور موثر از منطقه‌ کار کارگران‌ تخلیه‌ گردد.

12. چنانچه‌ وضعیت‌ گود یا شیار به‌ نحوی‌ است‌ که‌ روشنایی‌ کافی‌ با نور طبیعی‌ تامین‌ نمی‌شود باید جهت‌ جلوگیری‌ از حوادث‌ ناشی‌ از فقدان روشنایی،‌ از منابع‌ نور مصنوعی‌ استفاده‌ شود.

13. درصورتی‌ که‌ احتمال‌ نشت‌ و تجمع‌ گازهای‌ سمی‌ و خطرناک‌ در داخل‌ کانال وجود داشته‌ باشد باید با اتخاذ تدابیر فنی‌ و نصب‌ وسایل‌ تهویه‌، هوای‌ منطقه‌ تنفسی‌ کارگران‌ به‌ طور موثر تهویه‌ گردد. همچنین در صورت تجمع آب در کانال باید نسبت به تخلیه آن اقدام شود.

14. درمواردی‌ که‌ حفاری‌ در زیر پیاده‌ روها ضروری‌ باشد، باید جهت‌ پیشگیری‌ از خطر ریزش‌ اقدامات‌ احتیاطی‌ از قبیل‌ نصب‌ مهارهای‌ مناسب‌ با استقامت‌ کافی‌ انجام‌ و با نصب‌ موانع‌، نرده‌ها و علایم‌ هشداردهنده‌، منطقه‌ خطر به‌ طور کلی‌ محصور و از عبور و مرور افراد جلوگیری‌ به‌ عمل‌ آید.

15.  در گودها و شیارهایی‌ که‌ عمق‌ آن‌ها از یک‌ متر بیشتر باشد، نباید کارگران‌ را به‌ تنهایی‌ به کار گمارد.

16.  درحفاری‌ با بیل‌ و کلنگ‌ بایدکارگران‌ به‎فاصله‌ کافی‌ ازیکدیگر به‎کار‎گمارده‌ شوند.

17. در شیارهای‌ عمیق‌ و طولانی‌ که‌ عمق‌ آنها بیش‌ از یک‌ متر باشد، باید به‌ ازاء حداکثر هر سی‌ متر طول‌، یک‌ نردبان‌ کار گذارده‌ شود. لبه‌ بالایی‌ نردبان‌ باید تا حدود یک متر بالاتر از لبه‌ شیار ادامه‌ داشته‌ باشد.

راه‌های‌ ورود و خروج‌ به‌ محل‌ گودبرداری‌ و حفاری‌

1.   برای‌ رفت‌ و آمد کارگران‌ به‌ محل‌ گودبرداری‌ باید راه‌های‌ ورودی‌ و خروجی‌ مناسب‌ و ایمن‌ در    نظر گرفته‌ شود. در محل‌ گودهایی‌ که‌ عمق‌ آن‌ بیش‌ از 6 متر باشد، باید برای‌ هر شش‌ متر یک‌ سکو یا پاگرد برای‌ نردبان‌ها، پله‌ها و راه‌های‌ شیب‌ دار پیش‌بینی‌ گردد. این‌ سکوها یا پاگردها و همچنین‌ راه‌های‌ شیب‌ دار و پلکان‌ها باید به‌ وسیله‌ نرده‌های‌ مناسب‌ محافظت‌ شوند.

2.   عرض‌ معابر و راه‌های‌ شیب‌ دار ویژه‌ وسایل‌ نقلیه‌ نباید کمتر از چهارمتر باشد و در طرفین‌ آن‌ باید موانع‌ محکم‌ و مناسبی‌ نصب‌ گردد. در صورتی‌ که‌ این‌ حفاظ‌ از چوب‌ ساخته‌ شود. قطر آن‌ نباید از بیست‌ سانتیمتر کمتر باشد.

3.   در محل‌ گودبرداری‌ باید یک‌ نفر نگهبان‌ مسئول‌ نظارت‌ بر ورود و خروج‌ کامیون‌ها و ماشین‌آلات‌ سنگین‌ باشد و نیز برای‌ آگاهی‌ کارگران‌ و سایر افراد، علایم‌ هشداردهنده‌ در معبر ورود و خروج‌ کامیون‌ها و ماشین‌ آلات‌ مذکور نصب‌ گردد.

4.   راه‌های‌ شیب‌ دار و معابری‌ که‌ در زمین‌های‌ سخت‌ (بدون‌ استفاده‌ از تخته‌های‌ چوبی‌) ساخته‌ می‌شود باید بدون‌ پستی‌ و بلندی‌ و ناهمواری‌ باشد.

5.   افرادی که در عملیات گودبرداری و حفاری بکار گرفته می‌‌شوند، باید دارای تجربه کافی بوده و همچنین افراد ذیصلاح بر کار آنان نظارت نمایند.

خاکبرداری :

آغاز هر کار ساختمانی با خاکبرداری شروع میشود . لذا آشنایی با انواع خاک برای افراد الزامی است.

الف) خاک دستی: گاهی نخاله های ساختمانی و یا خاکهای بلا استفاده در محلی انباشته (دپو) می­شود و بعد از مدتی با گذشت زمان از نظر ها مخفی میگردد. معمولا این خاکها که از لحاظ یکپارچگی و باربری جزء   خاکهای غیرباربر دسته بندی میشوند در زمان خاکبرداری برای فونداسیون  ساختمان ما دوباره نمایان میشوند. باید توجه نمود که این خاک قابلیت باربری ندارد و میبایست بطور کامل برداشت شود. شناختن خاک دستس بسیار آسان است، وجود قطعات و اجزای دست ساز بشر مانند آجر، موزاییک، پلاستیک و ... در خاک نشان دهنده دستی بودن خاک است.

ب) خاک نباتی: خاک های فرسوده و یا نباتی سطحی به خاکهایی گفته میشود که ریشه گیاهان در آن وجود داشته باشد این خاک برای تحمل بارهای وارده از طرف سازه مناسب نمی­باشد. برای شناختن خاکهای نباتی کافی است به وجود ریشه درختان و گیاهان – برگهای فرسوده و سستی خاک توجه شود. این خاک با فشار انگشتان فرو می­رود.

ج)خاک طبیعی بکر: به خاکی که پس از خاک نباتی قرار دارد خاک طبیعی بکر میگویند توجه داشته باشید که همواره می بایست فونداسیون برروی خاک طبیعی بکر اجرا گردد.

تذکر: ریختن آب آهک به منظور بالا بردن مقاومت خاک دستی و نباتی به هیچ عنوان مورد تایید نمی باشد و نمی­توان خاک دستی و نباتی را با استفاده از آب آهک قابل استفاده نمود.

اکنون که با انواع خاک آشنا شدید توجه به نکات زیر بسیار لازم است:

الف ) در زمینهایی که فاقد هرگونه رویش گیاهی است حداقل عمق خاکبرداری 15 سانتی متر میباشد .

ب ) رسیدن به خاک طبیعی دست نخورده (بکر) میبایست حتما توسط مهندس ناظر تایید شود. توجه داشته باشید که مهندسین ناظر با مشخصات خاک بکر کاملا آشنا هستند.

ج) برای آماده سازی بستر برای بتن پی ها باید ابتدا 10 سانتی متر بتن با سیمان کم ریخته شود به این ترتیب عمق خاکبرداری باید حداقل 10 سانتی متر بیشتر از عمق مورد نیاز برای پی ها باشد.

مشاغل پر حادثه

حوادث ناشی از کار دچار آسیب می شوند که از این میزان، 2 میلیون نفر نیز جان خود را از دست می دهند و بیش از 160 میلیون نفر نیز به علت قرار گرفتن در معرض عوامل زیان آور محیط کار به بیماریهای شغلی مبتلا می شوند. پیامدهای ناشی از آسیبهای شغلی در زندگی میلیونها انسان و بر اقتصاد جهانی تاثیر غیرقابل انکاری دارد. ثبت 271 میلیون حادثه ناشی از کار در جهان اینها همه از مواردی است که سازمان جهانی کار در زمینه لزوم جدی گرفتن مسائل مربوط به سلامت شغلی، ایمنی و بهداشت در محیط کار اعلام کرده است که با توسعه پایدار کشورها، افزایش بهره وری، کاهش خسارات ناشی از کارافتادگی و جلوگیری از تحمیل هزینه های درمانی و پزشکی برای نیروی کار ارتباط مستقیمی دارد. سازمان بهداشت جهانی در سال 2002، 37 درصد کمردردها، 16 درصد کاهش شنوایی ها، 13 درصد بیماریهای انسدادی مزمن ریه، 11 درصد آسم ها، 10 درصد تومورها و 10 درصد سرطانها را مربوط به عوامل زیان آور محیط کار دانسته است در حالی که فقط 10 تا 15 درصد کارگران به خدمات سلامت شغلی استاندارد دسترسی دارند و مابقی از این خدمات بی بهره اند. شایع‌ترین آسیب‌های شغلی کدامند؟ بر اساس این گزارش، توجه به مسائل ایمنی در محیط های کاری و ارتقاء سطح سلامت شغلی افراد از موضوعات بسیار مهمی است که در بنگاهها و واحدهای تولیدی کشورمان نیز باید مورد توجهات ویژه قرار گیرد، متاسفانه در حال حاضر مسائلی مانند دستمزدها و قراردادها در حوزه روابط کار بر توجه کافی به ایمنی که قبل از هر اقدامی در بنگاه مورد توجه است، سایه افکنده است. در هر حال هم اکنون در کشور ما بیش از 100 هزار نوع ماده شیمایی در صنایع استفاده می شود که فقط اثرات هزار و 500 تا 2 هزار نوع آن بر روی نیروی کار شناخته شده و مورد بررسی قرار گرفته است. 100 هزار ماده شیمیایی؛ تهدیدی بر سلامت نیروی کار حمید حاج اسماعیلی در گفتگو با مهر ضمن بیان اینکه ایمنی در محیط های کاری هم اکنون مغفول مانده به نحوی که به کیفیت در روابط کار بین کارگر و کارفرما کم توجهی می شود، گفت: با توجه به اینکه قانون کار در یک فصل کامل به ایمنی، بهداشت کار و سلامت شغلی کارگران پرداخته است ولی به دلیل کم توجهی ها نیروی کار از این مسئله آسیب های زیادی را متحمل می شود. عضو کمیته دفاع از انجمن های صنفی کارگری سراسر کشور با انتقاد از اینکه هم اکنون پرداختن به ایمنی کار در حاشیه اقدامات وزارت کار به عنوان متولی اصلی روابط کار قرار دارد، اظهار داشت: کیفی کردن ایمنی و سلامت شغلی کارگران از مباحثی است که نه تنها قانون کار پرداختن به آن را مورد تاکید قرار می دهد بلکه باید مورد توجه کارفرمایان و خود نیروی کار نیز قرار گیرد. حاج اسماعیلی افزود: بر اساس قانون کار هر طرح اشتغالزایی در قالب بنگاه و واحد تولیدی در کشور باید ابتدا توسط وزارت کار بررسی شود و مسائل ایمنی و بهداشت کار و سلامت شغلی مورد توجه و نظارت قرار گیرد. در این زمینه کمیته های تخصصی باید رعایت شرایط امنیت در محیط های کارگری را بررسی کنند. "اول ایمنی، بعد کار" وی با بیان شعار سازمان جهانی کار و قانون کار کشورمان مبنی بر"اول ایمنی، بعد کار"، اظهار داشت: پس از مرحله مجوز تاسیس بنگاه نیز مسئولیت بررسی مجدد محیط کار، تذکر و نظارت پایان نمی یابد و اینها مسائل فنی است که باید دنبال شود. وزارت کار موظف است مسئولین فنی و بهداشت کار را به بنگاهها بفرستد و در یک زمانبندی خاصی این اقدام را تکرار کند. این فعال کارگری با اعلام اینکه قانون کار بر تشکیل شورایعالی حفاظت فنی در کارگاههای بزرگ و در صورت کوچک بودن بنگاه به ایجاد کمیته حفاظت فنی تاکید دارد، گفت: هم اکنون بیش از 90 درصد حوادث ناشی از کار برگشت ناپذیر است که این مسئله اهمیت پیشگیری از وقوع حوادث را دوچندان می کند. 90 درصد حوادث ناشی از کار برگشت پذیر نیست حاج اسماعیلی تشکیل پرونده های پزشکی برای نیروی کار و انجام معاینات ادواری را یک نیاز خواند و اظهار داشت: هم اکنون در بخش قوانین و آئین نامه ها کمبودی نداریم به نحوی که بالغ بر 5 هزار صفحه قانون و آئین نامه در زمینه ایمنی و حوادث ناشی از کار داریم. به گفته وی، آنچه که به آن نیاز داریم، آموزش ایمنی، نظارت مستمر و بازرسی های ادواری است که هم دولت و هم بخش خصوصی موظف است تا این موارد را اصل قرار دهد. بنابراین اگر نیروی کار کشور آسیب ببیند یعنی خانواده ها نیز آسیب دیده اند و این مسائل در زندگی نیروی کار چالش ایجاد خواهد کرد. نماینده سابق کارگران در شورای حل اختلاف خاطر نشان کرد: عدم توجه به مسائل روابط کار، دلیل اصلی کاهش بهره وری نیروی کار است و از سویی نیز بیکاری و اشتغال از شاخصه های مهم و قابل توجه در هر اقتصادی محسوب می شود که همیشه مورد توجه و استناد دولتها بوده است. حاج اسماعیلی کارهای ساختمانی، مقنی گریها، کارگاههای تازه کار و معادن را از آسیب پذیرترین و در عین حال دارای بیشترین حوادث ناشی از کار دانست و افزود: متاسفانه هیچ یک از این مشاغل در حال حاضر از حمایتهای فراگیر تامین اجتماعی نیز برخوردار نیستند. وی تاکید کرد: در حال حاضر در بخش روابط کار اقدامات خوبی صورت نگرفته است که متاسفانه برخی آمار سازیها نیز می تواند به پنهان ماندن خطرات واقعی در محیط های کاری که سلامت نیروی کار را تهدید می کند منجر شود. البته این مسئله در زمینه تعداد تشکلها و نهادهای کارگری به وجود آمده است که یک بررسی نشان داد آمارهای ارائه شده در این زمینه فقط عدد سازی بوده است.

مرجع : مهر

بالابر ساختمانی

 مالک کارگاه ساختمانی در حال احداث در روز حادثه از مصدوم  که به عنوان کارگر روز مزد در این ساختمان مشغول به کار بوده خواسته است تا مصالح ساختمانی از قبیل ماسه، کاشی و سیمان و ... را با استفاده از بالابر به طبقات فوقانی ساختمان منتقل نماید. در حدود ساعت 16 مصدوم قصد انتقال دو پاکت سیمان 50 کیلویی را داشته لذا قلاب بالابر را به دور پاکت بسته و با دست چپ کابل بالابر را در اختیار گرفته و با دست راست اقدام به روشن کردن بالابر می نماید که در این لحظه ناگهان کابل به دور دست چپ او پیچیده و  وی را به همراه بار تا طبقه سوم بالابرده که با متوجه شدن سایر همکاران و قطع برق بالابر مصدوم از روی قلاب جدا شده و به منطقه امن منتقل می شود. در حادثه به وجود آمده فشار وارده از ناحیه کابل به دست چپ مصدوم باعث مصدومیت وی شده است.

علت حادثه:این حادثه بدلیل عدم استفاده از یک سبد فلزی مطمئن جهت جابجایی بار بوقوع پیوسته است.

افتادن از روی بار

در موعد حادثه پیرو درخواست یک کارگاه از دفتر خدماتی جرثقیل ،آقای (الف) به عنوان یکی از رانندگان شاغل در مرکز به همراه شاگرد کمکی آقای (ب) به محل مورد نظر اعزام می شوند. خدمات خواسته شده توسط شرکت تخلیه کانتینرها  از یک دستگاه تریلی بوده است. در یکی از مراحل کار شاگرد کمکی زنجیرهای مربوط را به حلقه های روی کانتینر بسته و طرف دیگر آنها را داخل قلاب جرثقیل می اندازد، پس از اتمام کار بستن زنجیرها راننده جرثقیل اقدام به بلند کردن کانتینر می نماید که ناگهان در همان لحظه اول بر اثر فشار وارده به زنجیرها یکی از آنها پاره شده و با شدت به مصدوم که بر روی کانتینر قرار داشته برخورد می نماید که همین امر موجب سقوط وی از روی کانتینر شده که درنهایت باعث شکستگی دست راست شده است.

علت حادثه: این حادثه بدلایل زیر بوقوع پیوسته است:

1- سهل انگاری و عدم دقت کافی راننده جرثقیل درخصوص اقدام به بلند کردن در حالیکه مصدوم بر روی کانتینر قرار داشته است.

2- عدم رعایت ماده 177 از آئین نامه حفاظتی وسایل حمل و نقل و جابجا کردن مواد و اشیاء در کارگاه ها توسط مسئولین دفتر خدماتی جابجایی بار  که متن آن عیناً در ذیل درج می گردد:

ماده 177 : زنجیرهای بستن و بلند کردن بار، حلقه ها، چنگک ها و سایر اتصالات باید از نظر کشش، فرسودگی، خوردگی، شکستگی، ترک خوردگی و هر نوع خرابی دیگر قبل از شروع هر نوبت کار مورد معاینه قرار گیرد مگر آنکه در طی سه ماه گذشته بازرسی و آزمایش شده باشد.

3 - عدم رعایت ماده 17آیین نامه حفاظتی وسایل حمل و نقل و جابجاکردن مواد و اشیاء در کارگاه ها توسط کارگر مصدوم که متن آن عیناً در ذیل درج میگردد:

ماده 17 : کابل ها، زنجیرها، تسمه ها، طناب ها، قلاب ها و به طور کلی لوازمی که جهت بلند‎کردن بار مورد استفاده قرار میگیرد همه روزه باید به وسیله کارگران علامت دهنده و یا اشخاص دیگری که به عنوان کمک به کارگر بالابر از روی زمین دستور می دهند مورد بازدید قرار گیرد

سقوط بار بر روی پا

---

در یک شرکت تولیدی  ورقهای فلزی به عنوان مواد اولیه مصرفی وارد شده و پس از فرآیندهای مختلف به پروفیل تبدیل میشوند. از قرار اطلاع  مصدوم به عنوان اپراتور جرثقیل مشغول جابجایی رولهای فلزی بوده ، رولها در دو ردیف و پشت سرهم قرار داشته اند مصدوم در شروع کار اولین رول ردیف 1 را سوار جرثقیل می نماید که ناگهان به محض این کار، رول قبلی همان ردیف تعادل خود را از دست داده و بر روی پای چپ مصدوم سقوط می نماید که همین امر موجب شکستگی از ناحیه پای چپ را فراهم نموده است.

علت حادثه: این حادثه بدلیل استقرار نامناسب رولها و عدم رعایت ماده 51 از آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاه ها بوقوع پیوسته است که متن آن عیناً در ذیل درج می گردد:

ردیف 1 - عدم رعایت ماده 51آیین نامه حفاظت و بهداشت عمومی کارگاه ها

ماده 51 : مواد اولیه و محصول کارگاه باید طوری در داخل انبارها و یا کارگاه گذارده شود که عبور و مرور کارگران و در صورت اقتضا وسایل نقلیه به راحتی ممکن باشد و ضمناً مواد مزبور باید طوری چیده شود که خطر سقوط و بروز سوانح وجود نداشته باشد.

دلزدگی در حین کار

  

---

یک مطلب علمی و مفید مدیریتی در خصوص دلزدگی از کار را از سایت نارنجی  تقدیم تان می کنم که امیدوارم مفید و موثر واقع شود:

بدون شک همه ما تاکنون دچار این دوره ها شده ایم. بر اثر فشار زیاد در کاری، کلا از زندگی، کار، روابط اجتماعی و همه چیز دل زده، ناراحت و بی علاقه می شویم. به این حالت در اصطلاح بریدن یا برن اوت (burnout) می گوییم.
دقیقا مانند ماشینی پس از گاز دادن فراوان، موتورش منفجر شود. مانند راکتوری که بر اثر فشار آوردن به آن مانند چرنوبیل منفجر شود. مانند طنابی که بر اثر فشار بیش از حد پاره شود. مانند عزیز پشت کنکوریی که پس از درس خواندن فراوان ناگهان دو هفته مانده به کنکور همه چیز را رها می کند.
در این حالت انسان با اینکه می داند باید بیشتر از همیشه کار کند و فشار بیشتری را تحمل کند، اما چون برن اوت کرده، همه چیز برایش بی اهمیت می شود و همه چیز را کنار می گذارد و بدتر از همیشه کار می کند. البته ممکن است او برای همیشه از آن کار زده شود و عطای آینده آن شغل را به لقایش ببخشد. اما معمولا پس از مدتی همه به کار برمی گردند. همه ما بارها با چنین شرایطی مواجه شده و می شویم. این اتفاق کاملا طبیعی است. اما چیزی که یک کارمند عالی را از یک کارمند خوب و یک پشت کنکوری عالی را از یک پشت کنکوری خوب متمایز می کند، مدت زمان سریعتر برگشت به حالت عادی و تعداد کمتر این برن اوت ها است.
همان طور که گفتیم، بسیاری از ما هر چند وقت یک بار دوره های کوچکی از برن اوت را تجربه می کنیم و پس از گذراندن هر کدام از آنها کمی قوی تر و پوست کلفت تر می شویم. در این مقاله به بررسی حالت شدید (و خانمان برانداز) برن اوت می پردازیم و راه های مقابله، و رهایی از آن را معرفی کنیم. در آخر مطلب نیز اشاره کوتاهی به برن اوت های خفیف می کنیم.
بدون شک اکثر شغل ها پر از استرس هستند، اما اگر حس می کنید، نمی توانید تمرکز کنید یا احساس ناراحتی از کارتان دارید، شاید دچار برن اوت (burnout) شده اید. این شرایط ممکن است برای هر کسی اتفاق بیافتد و معمولا به آن بی توجه هستیم، اما شما باید این مشکل را تشخیص داده و تصحیح کنید. در اینجا توصیه هایی برای این کار داریم.
ما معمولا از کلمه بریدن برای این حالت ناراحتی و دل زدگی شدید از کار استفاده می کنیم، که ممکن است از یک تا چند روز یا چند هفته طول بکشد. اما بریدن یا برن اوت واقعی جدی تر از این حرفا است. در اینجا نویسنده لایف هکر از اولین تجربه برن اوت جدی خود می گوید:
من در اولین شغلم در دانشگاه یک برن اوت جدی را تجربه کردم. همیشه حس می کردم که چیزی ایراد دارد زیرا ساعت ها کند می گذشتند و میزان استرس من همیشه بالا بود. اما واقعا نمی دانستم چه بر من می گذرد، تا زمانی که پدر و مادرم به دیدن من آمدند. آنها با دیدن وضع اسف بار آپارتمانم چیزی را که همیشه نادیده می گرفتم، به من نشان دادند. (من واقعا شخص مرتبی هستم و حتی یک نامرتبی کوچک نشانه یک مشکل بزرگ بود.) پس از ترک آن شغل، با واژه برن اوت آشنا شدم. این که من یک مثال کاملا عالی و واضح برای برن اوت بودم و اینکه باید چه کنم تا این مشکل حل شود. گرچه برن اوت می تواند اثرات بدی داشته باشد، اما غیر قابل شکست نیست. شما به راحتی می توانید علایم آن را بررسی، علت را شناسایی و درمان را شروع کنید. (این کار در تمام برن اوت های کوتاه یا دراز مدت اساس یکسانی دارد.) پس اگر موافق باشید برویم سراغ توضیح کامل این سه مرحله (بررسی، شناسایی و درمان).
چگونه علائم برن اوت را بررسی و علت آن را شناسایی کنیم

برن اوت به سادگی یک دل زدگی شدید از کار نیست. زمانی که واقعا برن اوت کنید، به جز انجام کارهای حیاتی، کار خاص دیگری انجام نمی دهید. تعطیلات عادی نیروی شما را برنمی گرداند. نه تنها اشتیاق به کاری که باعث برن اوت تان شده است را از دست می دهید، بلکه به انجام سایر کارها نیز بی علاقه می شوید. از لذت ها، لذت نمی برید. از هر مسئله کوچکی عصبانی می شوید. کلا ناراحتید و نمی دانید چرا. شما تمام این ها را حس می کنید و اعتقاد دارید که راهی برای گریز از آنها نیست. علایم زیادی برای برن اوت گفته شده که به طور کلی می توان آن را در موارد زیر خلاصه کرد. احتمالا بعضی یا همه آنها را در برن اوت های خود تجربه کرده اید:
- شخصیتی منفی (اصطلاحا نچسب و بد عنق) پیدا می کنید و معمولا تمایل به انجام کاری ندارید. 
- عدم توانایی تمرکز. 
- بی علاقگی نسبت به کار روزمره و سایر فعالیت ها. 
- احساس ایستایی و در جا زدن. 
- احساس بی علاقگی به رفتارهای اجتماعی و بودن با دوستان. 
- مشکل شدن انجام عادت های سلامتی مانند ورزش کردن، رعایت رژیم یا خواب منظم. 
- احساس اینکه شما هیچ وقت به قدر کافی کار نمی کنید. 
- بی اهمیتی و عدم توجه به نیازهای خود و تقدم نیازهای دیگران به نیازهای خود. 
- عقاید و اعتقادات شخصی تان کم اهمیت می شوند. 
- بی صبری. 
- احساس خستگی و فرسودگی دائمی. 
- احساس بی مصرف بودن. 
- احساس جدا بودن از مردم و چیزهایی که برای تان مهم هستند. 
- بی حوصلگی مکرر. 
- بیماری های عصبی، مانند سردرد یا مشکلاتی که علت آنها به دلایل علمی، پزشکی و بیماری قابل توجیه نیست. 
- و در آخر، انکار مشکلات بالا!

با توجه به اینکه گاهی خودتان نمی توانید علایم بالا را در خود پیدا کنید، باید از دوستان و اعضای خانواده برای یافتن این علایم سوال کنید. آنها نه تنها می توانند نظرات مفیدی ارائه کنند، بلکه می توانند مثال ها و رفتارهایی از اینکه چرا شما برن اوت شده اید را بر زبان بیاورند. پس زمانی که بار دیگر برن اوت شوید و آن مثال ها را در خود ببینید، می توانید به برن اوت شدن خود نیز پی ببرید. مثلا ممکن است‌ آنها به شما بگوید که «شما زیاد کار می کنید و ما خیلی کم تو را می بینیم». خصوصا دوستان نزدیک و اعضای خانواده ممکن است بگویند با شما احساس غریبه بودن می کنند و از بودن در کنار شما مانند قدیم لذت نمی برند. با شنیدن این جملات بدانید که شما در بهترین وضعیت مناسب همیشگی خود نیستید و باید به فکر علت باشید.

زمانی که متوجه شدید برن اوت کرده اید، باید دنبال علت باشید. در اکثر موارد یافتن علت آسان است، زیرا اغلب اوقات ناراحتی شما مربوط به همان علت بوده و معمولا زمان زیادی در طول روز روی آن می گذارید. نویسنده لایف هکر می گوید: «زمانی که من به علت شغل قبلیم برن اوت شدم، متوجه شدم، توانایی تمرکزم را از دست داده ام. حتی زمانی که کسی با من صحبت می کرد، در حال فکر راجع به مشکلات شغلیم بودم و نگران بابت کارهایی که باید تمام می کردم. در نهایت روزی تصمیم گرفتم تا آن شغل را رها کنم. در آن روز دوستم راجع به یکی از مهمترین مشکلات زندگیش با من صحبت می کرد. زمانی که صحبتش تمام شد، نظر مرا پرسید. من در جواب گفتم “من از شغلم متنفرم.”»
شغل ها تنها علت برن اوت نیستند. گاهی کارهای دیگری نیز باعث برن اوت می شوند، اما شباهت زیادی به شغل دارند. پس برای پیدا کردن علت فقط فکر کنید «چه چیزی بیشتر از سایرین ذهن شما را به خود مشغول کرده است» تا به راحتی جواب را پیدا کنید.
چگونه اثرات برن اوت را درمان کنیدزمانی که شما دریافتید و قبول کردید که واقعا دچار برن اوت شده اید، باید آن را درمان کنید. با توجه به اینکه مدتی طول می کشد تا اثرات برن اوت در رفتار شما ظاهر شود، مدتی هم طول خواهد کشید تا آن اثرات برطرف شوند. شما باید آماده گرفتن تصمیم های جدی (تصمیم کبری) باشید. تصمیم هایی که ممکن است روند زندگی شما را برای مدت طولانی تغییر دهند. خبر خوب این است که با شروع این تصمیم ها و تغییرات، روند بهبودی را نیز در خود حس می کنید. با انجام این تغییرات به نرمی و کندی در طول مدتی طولانی (گاهی تا یکسال یا بیشتر) احساس سلامتی کامل به سراغ شما می آید.
منبع برن اوت را نابود کنید

قبل از انجام هر کاری، به دنبال منبع و منشا تمام مشکلات بگردید. منبع، مشکل اصلی است و سایرین به آن وابسته اند. منبع هر چه که بود، باید نابود شود و تمام ارتباط تان با آن قطع گردد. اگر منبع یک شغل است، بدنبال راه حل بگردید و تمام تلاش تان را بکنید تا آن وضع را تغییر دهید. اگر نمی توانید تغییر بدهید، پس زمان آن فرا رسیده است تا استعفا دهید. استعفا در این وضعیت بد اقتصادی و آمار بالای بیکاری بسیار وحشتناک است. پس قبل از آن مطمئن شوید که ذخیره مالی، حداقل برای چند ماه آینده دارید، تا در این مدت به دنبال شغل دیگری باشید.

زمانی که دنبال شغل دیگری می گردید، به دو نکته توجه کنید: برنامه کاری و تجربه کاری. اهمیت برنامه کاری برای اطمینان از عدم کار بیش از حد است. در اکثر موارد برن اوت به علت ساعات کاری زیاد و ساعات استراحت کم اتفاق می افتد. از طرف دیگر به تجربه کاری خودتان توجه کنید. ابتدا به سراغ کارهایی بروید که فکر می کنید تجربه و توانایی انجام شان را ندارید. شاید تعجب کنید، اما ممکن است واقعا عاشق یکی از آنها شوید. همچنین به سراغ یکی دو کار که فکر می کنید، توانایی شان را دارید نیز بروید. شاید در آنها بتوانید به راحتی کار مورد نیازتان را پیدا کنید. اگر می توانید سعی کنید قبل از ورود به دنیای کار، مدتی طولانی (هر چقدر که لازم می دانید مثلا یک تا چند ماه) استراحت کنید. گرچه تعطیلات به تنهایی مشکل را برطرف نمی کند اما کمی انرژی برای قدم بعدی تان تولید می کند.
طبعا هر منبع برن اوتی را نمی توان با یک کار بهتر جایگزین کرد. اگر به هر دلیل نمی توانید از آن منبع دوری کنید، باید تا آنجا که ممکن است برای کاهش فشار روحی تان کمک بگیرید. هر جا که امکان دارد از دوستان و خانواده تان کمک بگیرید تا بتوانید زمان بیشتری برای یافتن یک راه حل طولانی مدت بگذارید.
غیرعادی عمل کنید

شما احتمالا یک برنامه روتین زندگی دارید. طبعا در زمان برن اوت، هیچ علاقه ای برای دیدن چیزهایی خارج از برنامه روتین زندگی تان ندارید. به راحتی و با انجام یک کار کاملا غیرعادی می توانید تغییر بزرگی در زندگی تان بوجود آورید. اگر معمولا تمام روز را روی یک صندلی می نشینید، بروید و در پارک قدمی بزنید. اگر همیشه تکنولوژیک زندگی می کنید، شطرنج یا سایر بازی های قدیمی را بازی کنید. اگر همیشه صبح زود برمی خیزید، امروز (تا آنجا که ممکن است) دیر بیدار شوید. اگر معمولا تا ظهر می خوابید، سحر خیز شوید. برعکس کردن روتین های زندگی راهی آسان برای احساس تازگی و طراوت است و به راحتی قابل انجام.
سالم زی باشید

بدون شک به سلامتی تان بسیار اهمیت می دهید، اما برن اوت این اهمیت را کاهش می دهد. گاهی بسیار مشکل است تا از رفتارهای ناسالم جلوگیری کنید، زیرا اثرات برن اوت معمولا باعث می شود به نیازهای جسمی تان بی توجه شوید. پس در زمان هایی که به شدت نسبت به ورزش و تغذیه مناسب بی میل شده اید، برای انجام آنها حداکثر سعی خودتان را بکنید (تا هر جا که می شود). خیلی آسان می شود به 30 دقیقه ورزش روزانه در سالن تمرین شهر، نه گفت. اما معمولا یک پیاده روی روزانه به مدت 5 تا 15 دقیقه که می شود آن را در خانه نیز انجام داد، کاری سختی نیست و برن اوت نمی تواند شما را به انجام ندادن آن متقاعد کند. شما بدون نیاز به هر وسیله ای، راه های زیادی برای ورزش کردن دارید ، پس یک ورزش سبک که دوست دارید (مثلا پیاده روی) انتخاب کنید و مدت کمی در روز (5 تا 15 دقیقه) را به آن اختصاص بدهید. به مرور زمان با انجام ورزش روزانه، سلامت شما کم کم ارتقا می یابد. همچنین هر زمان در میانه کار فرصت دارید، نرمش کنید. تمام مدت پشت میز نشستن برای شما مضر است و انجام این ورزش های کوتاه کمک زیادی به شما می کند. حتی شاید بتوانید راهی پیدا کنید که در محل کار، ورزش مستمر و مفیدی داشته باشید.

بهبود وضع تغذیه نیز کمی به شما کمک می کند. با چشم پوشی از بعضی غذاهای مضر کمی بهبود را در زندگی برن اوت شده تان حس خواهید کرد. مانند ورزش کردن، در اینجا هم آرام آرام تغییر را بوجود بیاورید (طبعا اگر به شما بگویند دیگر فست فود -ساندویچ، پیتزا و …- نخور! گوش نخواهید کرد). مثلا برای شروع تمام غذاهای مورد علاقه تان که مرتبا میل می کنید را لیست کنید، سپس 5 مورد از سالم ترین آنها انتخاب کنید. سعی کنید بیشتر از این پنج غذا میل کنید و کمتر از مواد ناسالم. انجام این کار تغییرات زیادی در رژیم شما بوجود نمی آورد، اما توجه شما را به غذاهایی که می خورید جلب می کند و در نتیجه سالم تر غذا خواهید خورد. پس از اینکه نتایج تغذیه از غذاهای سالم را در خود دیدید، شروع به آشپزی کنید. زمانی که برای خودتان آشپزی کنید، کنترل بیشتری روی سلامت بدن تان دارید (اگر وقت برای آشپزی ندارید، سعی کنید از غذاهای رستورانی به جای فست فودها استفاده کنید.)

در نهایت، بهتر بخوابید. اولین علامت های برن اوت خستگی است. شما باید کیفیت (و اگر لازم است کمیت) خواب تان را افزایش دهید، تا احساس بهبودی کنید. استفاده از بعضی تکنولوژی ها به بهبود خواب کمک می کند و می تواند خواب بهتری برای شما به ارمغان بیاورد. اگر مشکل خاصی در خوابیدن دارید، سری به این مقاله بزنید، شاید راه حل مشکل تان را در آن بیابید.
صبر پیشه کنیدهمان طور که قبلا گفتیم، بهبود برن اوت (همچون بهبودی هر بیماری دیگری) زمان بر است. شاید به سرعت احساس بهتر شدن کنید، اما برگرداندن کامل برن اوت یک روند طولانی است و در ضمن انتظار نداشته باشید که تمام عوارض آن به طور کامل برطرف شود. به محض اینکه شروع به احساس بهبودی کردید، انرژی و شادی بیشتری برای ادامه روند پیدا می کنید، پس با تعیین اهداف کوتاه مدت و دراز مدت به خودتان یاداوری کنید که این یک روند طولانی است. حتی اگر تغییر خاصی در شما ایجاد نشود، فقط با رسیدن به هر کدام از این اهداف احساس پیشرفت و بهبودی، شما را برای ادامه امیدوار می کند. درمان برن اوت واقعی مشکل است، اما اگر تصمیم بگیرید هر کاری می توانید انجام دهید.
برن اوت های خفیف: مضر یا مفید؟!برن اوت شدید و واقعی شاید در زندگی بسیاری از ما هیچ گاه بوجود نیاید. آنچه که همه ما بارها تجربه اش کرده ایم برن اوت های خفیف هستند و حداکثر چند هفته به طول می انجام اند. طبعا تمامی توصیه هایی که برای شناخت و مواجهه با برن اوت شدید گفته شد، در اینجا نیز سودمند هستند. اما شاید بعضی از آنها (مانند ترک کردن شغل) زیاده روی باشد.
برن اوت های خفیف بیش از آنکه مضر باشند، می توانند مفید باشند. با گذراندن و پیروز شدن بر هر یک از آنها شما قوی تر و پوست کلفت تر می شوید و دیگر با مشکلاتی که باعث برن اوت قبلی تان شده اند، برن اوت نمی کنید.
فرض کنید شما به طور متوسط روزی یک ایمیل دریافت می کنید و جواب می دهید. حالا اگر بر اثر پروژه ای ورودی ایمیل شما، 10 ایمیل در روز شود، قطعا شما یک برن اوت خواهید داشت و شاید چند روز بی خیال جواب به آنها شوید. اما پس از چند روز (هر چقدر سریع تر، بهتر) شما به کار بر می گردید و حالا توانایی شما 10 ایمیل در روز شده. به این توجه داشته باشید، شما هنوز تا رسیدن به مقام رئیس شرکت بزرگی چون مایکروسافت (که روزی هزاران ایمیل دریافت می کند و به راحتی شرکت را اداره می کند) راه زیادی دارید و حداقل به صدها برن اوت نیاز دارید تا به گنجایش او برسید.
پس اگر واقعا شغل تان را دوست دارید و فکر می کنید با گذاشتن وقت و انرژی فراوان روی آن، نهایتا به موفقیت بزرگی می رسید، از کار زیاد و برن اوت نهراسید. زیرا برن اوت همچون «چوب معلم، گل» است و باعث پیشرفت.